ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
\uU3M VADIS
DINSDAG 25 OCTOBER 1938
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT
1707 - 1880
Prijs p. 3 maanden f 1.50, bulten Zierikzee f1.80
Voor het buitenland p. jaar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
TeL Na, 81. - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M.£J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13864 S
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent van 4 regels ecu
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 csot
p. regeL BIJ contract bslaQgrijks korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10. aar.
Nu Kanton gevallen Is
Het lot van Hankau bezegeld
De Chineesche positie hachelijk
Kansen op vrede in Oost-Az
Kan Japan den strijd lang vol
houden
De belangstelling van hetjgeen 'zich, in
het Verre Oosten afspeelt, heeft in de
sombere Septemberdagen een kwiaiuw ge
kregen. Het oorlogsigievaair stond zóó dicht
bij' onze grenzen, dat men voor het con
flict in het Verre Oosten, hoe belangrijk
ook voor onze overzeesche bezittingen
en handel in Indië, geen interesse hiad-
Nu voorloopig het oorlogsgevaar in Eu
ropa schijnt ingedamd, richt de belang
stelling zich weer op het Oiost-Aziatiscn
conflict, nu Kanton', de groiote havenstad
in Zuid-China gevallen is. Wat de poli
tieke gevolgen van dit debadle zullen
zijn, is nog niet te overzien, ma;ar zeker
is, dat Japan thans biji machte is de be
voorrading van het Chineesche leger via
de spoorlijn Kanton—Hankau te beletten-
Langs dezen weg verkrejgen de Chinee-
zen uit Hongkong, de Britsdhe basis onder
de Chineesche kust, het grootste deel
van hun onmisbaar fmlaterieël voor het
voortzetten van den oorlog. De Chineesche
strijdkrachten zullen door deze stopzet
ting van aanvoer van minitie en wiapens
in de knel raken.
Tsjiang Kai-sjek trekt terug
De regeering van Tsjianjg! Kai-sjek heeft
zich thans uit Hankau naar Honan in 't
Zuid-Westen van het Chineesche rijk, te
ruggetrokken. Zijh legers zijn voor de
-toekomst voor hun bevoorrading laange-
wezen op Joiennan-Foe, pp een reusachti-
geh afstand ten Zuid-Westen van het
gebied der voornaamste operaties in het
gebied van Hankau- Is Tsjiang Kai-sjek,
nu China feitelijk ovier de geheel© lengte
van de kust is afgesneden, in staat den
,:.y45ï»rlog nog langer met eenige redelijke
'ifeahs op succes voor te zetten? In hóe-
verre heerscht er nog eenheid in den boe
zem der Chineesche regeering; in hoe
verre is het moreel van het Chineesclhisj
leger ongeschokt; in hoeverre kan Tsjiang
Kai-sjek rekenen op de kracht en het uit
houdingsvermogen van den [guerrilla, die
nog in de rest van China wordt onder
houden? Hoe zeer men ook bereid is
aan te nemen, dat de taak, waarvoor de
Japanners in China zijn komen te staan,
zoowel in financieel en economisch als
in territoriaal opzicht verre boven hun
krachten reikt zoo moet ml'en toch
erkennen, dat de positie der Chineesche
legers slecht is, vporal diat deze legers
i /th&fSgSwj}
Generaal Doihara,
ook wel de i, Lawrence van het Verre
Oosten1' genoemd, welke als politiek
agent van het Japansche leger, Xn
China vertoeft.
in offensief vermogen verre biji dat der
Japansche legers in de minderheid 'zijh
gebleven.
De vredeskansen
Edwin Hawiard houdt zich in een artikel
in de Daily Telegraph bezig met de
vraag, in hoeverre de jongste Japansche
isuc'cessen 'de Chineesiche bereidheid tot het
sluiten van vrede kunnen doen toe-
noemen. Hijl Imieent, dat d© vooruitzichten
van een vrede niet ongunstig Zijh. De
Japanners, zoo zegt hij1, Zijn nu in staat
om op duidelijke en overtuigende succes
sen te wijzen en het is de vraag, of hun
legers, nadat Hainkou gevallen zal' zijn,
lust hebben een lange guerillja-campajgfne
onder de ooigen1 te zien.
De voorwaarden van de Japanners Zul
len krachtig zijn, doch gezien het feit
van de inspanning om ongeveer een tail-
lioen troepen in het v©ld te houden,
Zullen zijl toch mogelijk niet Zopi ijn,
dat ze gCheel en /al /onaanvaardbaar Zjjm
voor China. Het is zelfs mogelijk, dat
Japan op dit oogenblik meer te winnen
heeft bij een vrede, dan China bij1 voort
gezet verzet.
De Japansche Lawrence, generaal Doi
hara, pleit reeds voor „een nieuw' China".
Wat diat beteekent? Weg met Tsjiang,
Kai-sjek, breuk met Sovjet-Rusland en
samenwerking unlet Jiapan, zonuds Japan
eischt! China is voor een groot deel
overwonnen, ma/ar is het o,ok onderwor
pen?
Steun aan noodlijdende
gemeenten
Verruiming van het belastinggebied
Ingediend zij'n twee ontwierpen van weit
tot:
1. wijziging van de wet van 22 Decem
ber 1933 tot steun aan noodlijdende ge
meenten:
2. nadere wijziging/ van de wet van
15 Juli 1929 houdende herziening van de
financieele verhouding teschem het rijk
en de gemeenten en wijziging van artikel
283 van de Gemeentewet.
De ministers achten het noodzakelijk,
dat de mogelijkheid wordt geopend vopr
/-gemeenten, wier begbooting niet sluit olm1,
voordat het rijk met gereed geld bij
springt, uit een bijzondere verruiming
van belastinggebied nieuwe eigen inkom
sten te putten. Ontkomt hierdoor de ge
meente aan 'het stellen van voorwaarden
op het gebied van de gjemeentehuishou-
ding, het voorschrift, dat deze extra
belasting slechts kan worden geheven
als daaraan vooraf is gegaan een ver
klaring van de Kroon, dat daartegen, geen
bezwaar bestaat, is waarborg, dat niet
onnoodig maar deze nieuwe bron van
inkomsten wordt ge,grepen,. Anders toch
zou de heffing weldra vrij algemeen zijn
en net probleem sledhts verschoven wor
den.
De regeering, stelt zich voor, deze .toe
stemming niet anders te gis ven dan in die
gevallen, waarin het heffen, van nieuwe
belasting inderdaad oen juist effect zal
hebben. Allereerst moet daarvoor vast
staan, dat de gemeente niet inteer rond
kan komen im'et de gewone middelen,
waaronder dus niet te verstaan de in
komsten, welke een gevolg zijn van de
in uitzicht gestelde herziening der fi-
n a n c i e 1 e u i t k e r i n g s r e g e 1 e n.
Daarbij' bestaat votor de toezichthoudende
instanties de gelegenheid, om een oor
deel uit te spreken over den stand en
den loop van het budget en kan aan de
gemeente worden duidelijk' gemaakt, dat
zij1 er voor heeft te wiaken, niet boven een
bepaald begrootingsoiveau te komen.
Het komt den ministers voor, billijk te
Zijn, d;at het gevoerde beleid uitdruk
king vindt in den belastingdruk, ook
wanneer de normale grenzen, die d;e
wet tot dusver kent, bereikt zijn. Ben
heilzame aansporing tot versobering kam
voorts weleer liggen in het besef, dat
de burgerij' zwaardere lasten worden op
gelegd dan in het aanvaarden van eischen
en opvolgen van wenjken, gesteld en ge
geven door instanties van buitenaf.
De ministers ontveinzen Zich evenwel
niet. dat belasting verhooging het vertrek
van draagkrachtige ingezetenen - uit de
noodlijdende gemeenten in de hand zal
werken en de vestiging, van zoodanige
ingezetenen zal tegenhouden, waardoor
het tegendeel zou worden berei!k|t.
Om deze voor die geimieente funeste
gevolgen te ontgaan, wordt nevens de
'beperking in bevoegdheid tot een heffing,
welke in niet sterkere mate progressief
is, dan voortvloeit uit de toepassing van
het Benthamsche stelsel, voorgesteld aan
de gemeentelijke inkomstenbelasting een
forensen be Lasting vast te koppe
len.
Het Chineesche persbureau bericht,
dat achtduizend Chineesche vluch
telingen uit Hankou, Woetsjiamg en
Hanjia/ng in de Jamgtse Zijn verdron
ken, doordat de Japanners de passa
giersschepen, waarop deze menschen een
toevlucht hadden gezodht, tot zinken heb
ben gebracht. Een der schepen werd bij'
Siangjiam|g, 35 K-M. stroomopwaarts van
Hankou, in den grond geboord, de beide
andere bijl Tsjianglintsji op de grens van
Hoeman en Hoiepeh.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Zieriltzee roepen op sollicitan
ten naar de te vervullen betrekking van
Tijdelijk Ambtenaar ter Secretarie,
belast met Archiefzaken, aan welke be
trekking eene jaarwedde is verbonden
van 750.—.
Infunctietreding Zoo spoedig mogelijk.
Persoonlijke aanmelding alleen na op
roeping.
Sollicitaties in te zenden aan d©n bur
gemeester vójór 6 Now ember a. s.
Zieriltzee, den 24 October 1938.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE, Burgemeester
P. F, WITTERMANS, Secretaris.
De Luchtbeschermingsoefening
op Donderdag
Voor de microfoon der Zierik'zJeesche
Radiocentrale heeft gisterenavond onze
burgemeester Jhr. mr. J. Schuurbequei
Boeije een praatje tot de aangeslotenen
gehouden over de op 27 October a.s. te
houden oefening in de luchtbeschermingl
te Zierikzee en over geheel Zeeland. Na
gewezen te hebben op de moeilijkheden,
welke na de conferentie te MünchenJ
zich nog zullen kunnen voordoen en het
feit, dat het niet onmogelijk is. dat een
luchtbeschermingsdienst en individueel©
bescherming van ieder gezin in werking
treedt, ook al is Nederland niet recht-/
streeks zelf bij een gewapend conflict
betrokken, kwam Z.E.A.. tot de oefening in
luchtbescherming op Donderdag,.
Men gaat thans door in de l'ijn van al
hetgeen vroeger reeds is ontworpen en
vastgesteld ien z'al op Donderdag 27 Oct.
a.s. een luchtbeschermingsoefening hou
den over geheel Zeieland, welke uiteen*
valt in twee gedeelten en wel een oefe
ning des middags van 3—5 uur en des1
avonds van 8—10 uur. Veel is het niet;,
wat van ons gevraagd wordt, want de
vorige oefening in groot verband in Zee
land dateert van M'ei 1936. Bij'
de middag-oefening
zijn het voornamelijk de verschillende in
het leven geroepen diensten, welke hun
vaardigheid zullen moeten toonen. Op de
Balie wordt het reddingswerk van het
Roode Kruis gedemonstreerd. Er is in
deze gemeente leen hulpcolonne gefor
meerd en dit is een goede gelegenheid
om het geleerde in practijk te brengen.
Opi de Oude Haven worden brandstich
tende bommen met thermiet gevuld ge
demonstreerd. Dit is laatst ook gebeurd,
doch de lading van de exemplaren thans
is grooter. Deze bommen en de bran
den, welke daardoor veroorzaakt worden*
'Zijn met water niet te blusschen, doch)
mogen ien kunnen alleen met zand be
handeld worden. Tenslotte Zal,. Zoodra,
de vliegmachines Zich vertonnen en als
Zij onverhoopt niet mochten komen dan
gebeurt het toch, wordt op een naderl
te bepalen plaats een brandje gesticht
em de brandweer een beurt te geven.
Het publiek speelt hierbij ©en passieve
rol.
Des avonds treedt de burgerij wel
werkzaam op, maar dan in dezen vorm,
dat zij alle lichten dooft en afschermt
en 'ziich verder binnenshuis houdt. Auto
mobielen, fietsen enz. mogen alleen met
afgeschermde lichten rijden en dat nog
in een zeer langzaam tempo.
Da verduisteringsproef
De rijwegen moeten geheel vrij1 blijven.
De lichten van de schepen in de haven
moetdh gedoofd worden- Het havenlicht
wordt afgeschermd.
Ik wil mij hier bepalen tot hen, die
aan ©en totale verduistering van de stadi,
ieder voor Zijin gedeelte, zal hebben mede|
te werken. Ik zeg: zal, omdat het hier
een verplichting geldt, waarbij niet ge
vraagd wordt naar meerdere of mindere
mate van gewilligheid tot medewerking,
welke is vastgelegd in de Luchtbescher-
mingswet en waarin bij onwil vrij krasse
en onaangename middelen voorzien Zijn.
Het medewerken is tenslotte zeer een-
vouding en, vvil men zeker van zijn zaak
zijn, welnu ga dan den avond te voren
eens uit Uw woning naar buiten en over
tuig U, of er licht uitstraalt. Is dat het
geval, welnu, neem dan te voren de
betrekkelijk eenvoudige maatregelen, wel
ke de uitstraling van licht naar buiten
geheel voorkomen.
In Mei 1934 was de medewerking van
de burgerij goed te noemen. Bij een la
tere verduisteringsoefening, welke voor
Zierikzee alleen gehouden werd, kon het-
Georges Bizet,
25 October is het 100 jaar geleden
dat de beroemde Fransche componist,
Georges Bizet, o.a. de schepper van
de onsterfelijke opera n Carmen",
werd geboren.
Zelfde gezegd worden, maar er kwamen
toch verschillende zwakke plekken bloot.
Er is thans een systeem van controle
ingevoerd, dat uitgebreider is dan weleer,
maar waarbij ook zwaardere eischen ge
steld zullen en kunnen worden. In iedere
straat is een persoon, die daartoe voor
zien is van Wekere bevoegdheden, belast
met de controle op het absoluut ver
duisterd Zijin van de straat, welke hem
is toegewezen. Boven hem staan diebrand-
wachts die evenzeer buitengewone be
voegdheden hebben in het hun toegewe
zen gedeelte van de stad.
Politiemacht uitgebreid
Nu zullen we aannemen, dat ieder z'ijln
Zaken doet, zooals hij' deze moet doen.
Maar dan is er toch in een donker ge
maakte stad toezicht van politiezijde tnoo-
dig. De gewone formatie van de politie
is ééjn hoofdagent met vier man, waar
van er een nachtdienst heeft m dus uit
geschakeld is ten een tweede het bureau
bezet moet houden voor brandmeldingen
enz. Maar dien dag en in het bijzonder
dien avond is dit corps plotseling met
behulp van de Rijksveldwacht en van
©en aantal voor luchtbeschermingsdoel
einden aangestelde onbezoldigde veld
wachters uitgebreid tot 16 man, waarbij
dan nog 14 man onbezoldigde hulppolitie
komen, verdeeld over verschillende pos
ten m de stad, die geregeld met elkander
in contact staan, Zoodat de politie, welke
als drie afzonderlijke eenheden onder mij
staat, de beschikking heeft over 28 a
30 man, verdeeld over eein aantal postal.
Deze politie heeft dien avond, onver
schillig of Zij in uniform dan wel burger-
kleeding aan' heeft, zeer ver gaande be
voegdheden bij onwillgiheid of baldadig
heid. welke bevoegdhedien. gezien' den ern
stigen achtergrond der dingen, hij voor
komende gelegenheid ten volle gebruikt
zullen worden, zonder aanzien des per-
soons.
Nu moet U zich niet voorstellen, dat
al naar believen, iedereen van de straat
weggehouden zal worden. Wanneer U
niets opi straat te maliën hebt, blijf daar
dan weg. Uw aanwezigheid heeft daar
geen nut en kan gevaar opleveren. Wacht
rustig in Uw woning, totdat opi straat de
lichten weer ontstoken worden. Wanneer
men dringende bezigheden buitenshuis
heeft, verrichte men die, doch verblijve
(niet langer op straat dan daarvoor tnoo-
dig is.
Ik verwacht niet anders dan dat men
algemeen, zooals dat reeds geweest is,
zal beseffen, dat men hier te doien heeft
met van hoogerhand gegeven orders tot
de uitvoering waarvan men moet samen
werken en medewerken.
Het onmiddellijke resultaat van den
val van Kanton zal waarschijnlijk zijn
dat de bloeiende wapenhandel met China
gnootendeels zal worden afgesneden. Maar
aangezien de groote meerderheid van het
door Hongkong doorgevoerde oor
logsmateriaal uit Italië en Duitschland
komt, kan En getand de stopzetting van
dit lucratieve bedrijf met een miaite van
gelijkmoedigheid aanzien. Het normale za
kenleven van de kolonie zoo meent nnen,
zal door de nieuwe gebeurtenissen niet
in gevajar woeden gebracht;
N« den vel van Hankou, vrede
In Oost-Azië
„Vrede is strijd tegen de oor
zaken van den oorlog" Halifax
Verruiming belastinggebied voor
noodlijdende gemeenten
Nederland telt meer dan een
millioen radioluisteraars
Wordt de tram bedreigd door
een busexploitant 7
O/erdag iets kouder
□■ligBilllBliaBMaailMIIMMHB
- Geld toch kan men niet eten noch drinken,
I" men kan er niet in wonen noch zich er in
kleed en, men kan er alleen iets voor koopen.
Het is een hulpmiddel en anders niet, want
I uiteindelijk gaat het niet om geldbezit,
mdoch wel om het bezit van „producten".
i' Zonder geld kan men leven, zonder pro
ducten niet.
Het „geld" is thans nog de belemmering
om tot welvaart te komen.
Wij zullen nog moeten leer en met „geld"
Z om te gaan.
I Bldz_22-23_ ^(13) W. C. SickcszJ
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 767.9 te Wisby
Laagste 735 8 te Jan Mayen
Verwacht tto den avond van 26 October:
Zwakke tot matige wind, aanvankelijk
nog uit Zuidelijke richtingen, toenemende
bewolking, met vorming van uitgebreide
mistgebieden, wepïig of geen neerslag,
in het Oosten des nachts temperatuur om
het vriespunt en overdag zelfde tempe
ratuur, in het Westen' des nachts zach
ter en overdag iets kouder»
Zon op: Zon onder:
26 Oct. 6,45 4,42
26 Oct.
Maan op:
10,06
Maan onder:
6,31
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
26 Oot. 4,23 16,32 9,39 22.60
De Chineesche ambassadeur te Lon
den, Kwo Tai-tsji, heeft in een interview
met Reuter verklaard, dat er geen grond
van waarheid is in de geruchten, dait
Tsjiang Kiai-sjek af zou treden.Ook
is niet waar, dat Wang Tsjing-wei, de
vroegere minister-president en Wan
Tsjoeng Tsjoei, de vroegere minister van
buitenlandsche zaken, naar Hongkong zou
den 'Zijn gegaan om met de buitenlandsche
ambassadeurs te spreken over een be.
middeling. Kwo Tai-tsji voegde hieraan
toe, dat hijl een telegram heeft ontvangen,
waiarin wordt gemeld, dat beide ministers
te Tsjoengking Zijn.
Na de bezetting van de oude stads
wijken van Jeruzalem hebben de Brit-
sc'he autoriteiten de organisatie van het
burgerlijk bestuur ter hand genomen, door
het uitreiken van identiteitskaarten. Deta
chementen militairen hébben de hoogten
welke de stad beheersdben, bezet. Ook
andere steden zullen een garnizoen krij^
gen om miogelijk te maken, dat de mili
taire /autoriteiten toezicht uitoefenen op
het landsbestuur. Die bezetting van dé
oude stad Jeruzalem' is 'een voorspel voor
een algemeen© 'z/uivermgi v|an het laWd»