NIEUWSBODE
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
(cal.OUD VADIS"
VRIJDAG 14 OCTOBER 1938
Dampo geneest alle verkoudheden'l
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 maanden f 1.60, bulten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. Jaar 110. Afzonderlijke
nummers vijl cent Verschijnt dagelijks.
TeL Na, 31. - Giro 137677
OPGENOl
ZiÉRlKZEESCHE COURANT
1707 - 1880
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13855
ADVERTENTIEN
van l—t reeels 80 cent, van 4 regels eul
daarboven 2Q cent p. regel. Reclames 40 oaot
p. regeL BI] contract belangrijk» korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 now.
BUDAPEST EN PRAAG
De onderhandelingen te Komarno
zonder resultaat afgebroken
De onderhandelingen tusschen Hongarije
en Tsjechoslowakije, te Komarno, zijn
gisteravond om 19 uur 12 afgebroken,
nadat de delegaties slechts vijf minuten
bijeen waren geweest. De Hongiaarscfie
gedelegeerden Ikieerden terug aan boord
Van de Sofia en vandaar naar Boedapest.
Kanya, de Hongaarsehe minister van
buitenlandsche zaken, verklaarde, na 4
afbreken vian de onderhandelingen!, dat
het thans geen nut heeft te Spreken ov'er
zekere ongunstige verschijnselen, welke
zich tijdens de onderhandelingen hebben
voorgedaan. De Tsjechische tegenvoor
stellen, om tot een grondslag, voor een
nieuwe regeling, te komen, achtte Kaaiya
onaanvaardbaar.
Daarom heeft de Hongaarsehe regee
ring, voor zoover het haar betreft, be
sloten deze onderhandelingen, als geëin
digd te beschouwen en aan de vier mo
gendheden, welke de overeenkomst van
München hebben gesloten, te verzoeken
zoo spoedig mogelijk een regeling van
haar territoriale eischen ten aanzien van
Tsjeehoslowaldje tot stand te brengen"*
Budapest gedrukt
Dat deze gang van zaken op het Hon
gaarsehe publiek een zeer deprimeeren-
den invloed joefent, behoeft nauwelijks
te worden wermeld. Bovendien brengen
berichten uit het Karpatho—Russische
achterland, o.a. het afkondigen van den
staat van beleg aldaar, ook een zekere
onrust teweeg. Een gunstig resultaat af
dwingen kan Hongarije in zijn huidiigle
ziw'akke positie vain het nog altijd sterke
Tsjechoslowak'ijO niet; toegeven kan de
regeermg niet, zonder groote risico's te
genover het eigen opgezweepte binnen
land en nu men de onderhandelin
gen heeft afgebroken, bereikt men voor-
loopig in het geheel gieen tastbaar s.ud-
VON KANYA
des, terwijl moeilijk kan worden gespe
culeerd op leventueele toekomstige
besluiten der groote moigendbeden, na
verloop van den termijn van dirie muian-
den. j
Berlijn op zijn hoede
De Hongaren verlangen een territoir
met ongeveer een.' mill, inwoners, waar
onder ook Slowaken, Tsjechen en zelfs
Duitschers Zijn, wat Berlijn' overdreven
acht. Ook kan Duitschland geen sympa^
thie gevoelen voor gemeenschappelijke
grenzen tusschen Polen, Hongarije en Roe
menië van 'zoodanigen aard, dat daar
door in de toekomst een' nieuw maehts>-
centrum in het Zuid-Oosten zou kunnen
ontstaan, waarmee in bepaalde omstan
digheden niet alleen Rusland, maar ook
Duitschland rekening Zou moeten houden.
Nochtans billijkt men in beginsel de
eischen van de beide staten zoo Zeer,
dat het Duitscho voorbehoud ten opzichte
van de detailpunten niet ver genoieg gaat
om Duitschland aanleiding te geven ten
behoeve van de Tsjechen bemiddelende
•diplomatieke stappen te doen1.
Gemeentebegroting en begrootingen
van takken van dienst
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
Zierikzee brengen ter openbare kennis,
dat de begrooting van de inkomsten en
uitgaven der gemeente voor het diénst-
laar 1939, alsmede de begrooting van
iet gasbedrijf voor genoemd dienstjaar
iet gasbedrijf voor genoemd dienstjaar,
/an heden tot den dag der behandeling
n den raad, ter gemeentesecretarie voor
■en ieder ter lezing zijn nedergelegd en,
egen betaling der kosten, algemeen ver
krijgbaar zijn gesteld.
Zierikzee, 14 October 1938.
nrgemeester en Wethouders voornoemd,
SCHUURBEQUE BOEIJE, Burgemeester
1 F. WITTERMANS, Secretaris.
Mterdam eischt vliegveld
Adres aan den Ministerraad
e Raad van Rotterdam heeft gisteren
he adres fcnzake het vliegveld behan
del, waarin wordt uitgesproken dat 72
pci van het heele goederenvervoer over
de vTederl. land- en zeegnenzen over Rot-
ter-am en de havens van den Nieuwen
Waerweg gaat en dat het daarom voor
Roterdam levensvoorwaarde is een' vlieg
veld in eigen omgeving te hebben, waar
om de Raad uitspreekt dat Rotterdam
in het centrum van het op deze stad
georiënteerde gebied de beschikking Zal
kouden over een vliegveld met interna
tionale verbindingen.
Als de argumenten onder de oogen
komen van de Staten-Generaal vertrouwt
de voorzitter, weth. de Zeeuw, de re
geering zal inzien, dat Zij met de cen
tralisatie op den verkeerden wieg is. De
zelfde regeering, die (eerst toestemt om
Zestienhoven aan te leggen zegt eenige
maanden later: „Gij1 imoogt bet niet ma
ken". Dit is misbruik van macht.
Als Amsterdam krijgt wat de regeering
zich voorstelt, hebben wij niets meei*
aan Waalhaven, zooals men het ons wil
laten. Waalhaven' moet als gelijke van
(Schiphol kunnen blijven voortbestaan.
Rotterdam moet ook hier de plaats heb
ben, die het economisch noodig heeft.
De raad nam vervolgens zonder hoof
delijke stemming bovenvermeld adres aan
den ministerraad aan.
Zondag wisseling der'golflengten
Nieuwe Nozemazender
begin 1940 gereed
In aansluiting op ons bericht van gis
teren omtrent de a.s. wisseling van golf
lengten in verband met klachten omiltrentt
de ontvangst van Jaarsveld, vernemen!
wij' nu nader, dat inderdaad van Zondag
16 October af de oude toestand hersteld
wprdt.
Met ingang van genoemden datum) zul
len dus de zender® Hilversum I (1875
m.-Kootwijk) en Jaarsveld (415.5 nu. beide
de pTOigramimla's van KRO en NCRV uit
zenden, terwijl Hilversum II (301.5 ui1.)
die van Avro. en Vara uitzendt.
De nieuwe Nozema-zender to Jaarsveld
Zal begin 1940 gereed Zijn en eien capa
citeit krijgen van 125 KW, waarmede,
naar men mag aannemen, alle leed ge
leden zal zijn. Op welke golflengte Jaars
veld dan zal werken (415.5 m. of 3015.
m. of?) staat nog niet vast, daar die
afhankelijk is van de nieuwe internatior
nale regeling der go!flengtenverdeeling.
Het desbetreffend (voorbereidend) con
gres van de Union Internationale zou 3
October 1.1. te Brussel bijeenkomen, doch
is in verband met de politieke omstan
digheden tot 7 Nov. a.s. uitgesteld.
De Nationaial-SocialistiisicJhe Tweede
Kamerfractie heeft ingediend ©en wets
ontwerp tot Vereenvoudiging en vermin
dering der belastingen op het motorrij
tuig- en dpi het rijwielvertkeer. Voor
gesteld wordt de afschaffing, der per-
soneele belasting ioip motorrijtuiglem, der
motorrijtuigbelasting en der rijwielbelaisf-
ting, met gelijktijdige verhooiging der bij-
bij zondere heffing o p benzine van
f8.60 op f8.75 per 100 'k.g. De verwachte
Opbrengst dezer 'heffing ad 30 mi'lliioem
gulden Zal volgens het ontwerp geheel
ten goede komen aan het Verkeersflonds.
Op hot voormalige artillerie-terrein
bij de Wittebrug in Den Haag is men
eenige dagen geleden begonnen met
grondboringen om de vastheid van den
grond voor de fundeeringen van het
nieuwe gebouw van de K. L.Mj
te controleeren. Wanneer deZe boringen
geëindigd zijn, wordt het nieuwe gebouw
aanbesteed. Men hoopt dan nog op het
einde van dit jaar met den bouw te
kunnen beginnen. Dit zal noodig zijn,
omdat de K.L.M. eind 1939 het nieuwe
gebouw in gebruik wil nemen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Da Haagsche moordzaak
In de geheimzinnige tmpo'rdzaak, welke
'zich Woensdag in de MoilemslopitiStraat
te 's-Gravenhage heeft afgespeeld, is no)g
geen enkel licht gekomen. Behoudens 't
vage spoor van 'den man, die de vorige
week bet slachtoffer, Greta Groen, een
paiar malen zonder sudoes beeft gevolgd
tast de politie op bet ppigenblik vrijwel
in bet duister.
Er Zijn enkele personen in verbamld
met den woord geboiord, o.a- eenige
buurtbewoners, een vriendin van de
oudste dochter en den melkboer, die des
O'chtends op Zijn herhaalde bellen geenl
igehoior kreeg, maar veel aanwijzingen
hebben deze verhoren niet opgeleverd*
Het onderzoek wordt vrij' sterk belem
merd door de omstandigheid, diat het
lijk van 'bet meisje voor de koimlst der
politie door verschillende personen is
aangeraakt. Daardoor heeft de honden
brigade der politie niets kunnen uitrich
ten. -
Auto te water geraakt
Gisteravond is een personenauto van
den rijksstraatweg af in het Abcouder-
meer gereden. De auto verdween vrijWiel
dadelijk onder water. Het kostte .grootte
moeite den eenigen inzittende, den be
stuurder te bereiken. Een politie-agent
die onmiddellijk pogingiem in Caet werk
stelde den automobilist uit Zijn benarde
positie te bevrijden, slaagde daarin niet.
Hij1 trachtte den chauffeur te bereiken via
den achterruit. Meer geluk had een in
woner van Abco,ude, Niek' van den
Bosch, Deze dóiok eenige malen naar de
auto en wist den Verongelukte, die toen
feeds tien minuten onder water geweest
was, via een portier iuit .de auto' te trék
ken en hem op. den 'kant te brengén. D^.
Giortel uit Abecude'heeft hier den bewui^-
teloioZen man imlet een zuurstof-appiara^t
weer bij1 kunnen btrengen. Met een zieken
auto is de automobilist, een Almister-
damsch advocaat, vervolgen® naar een
der Amisterda'mlsiéhe ziekenhuizen vervoerd
De wagen is later uit het meer opgehaald.
Auto met geheime kasten
Een goede middag wjas het (gisteren
voor de grenscpnfiniezen te Wemhout
(N.-Br.), die er in slaagden twee Amster
dammers op heeterdiaad te betrappen
toen zij! trachtten 3000 boekjes sigaret
tenpapier uit België Nederland binnen
te smokkelen. Reeds lang hadden de be
lastingambtenaren een pogje op beide
Amsterdammers, een koopman en een
kantoorbediende, die herhaaldelijk met
een splinternieuwe auto in het grensge
bied wier den gezien. Af en toe werd
de auto bijl W'ijZe Van steekproef aan
gehouden en onderzocht, maar telkens
vingen de ambtenaren blot. Gistermiddag
ontdekte een van hen, dat aan de onder
zijde van de elarrosserie vier kleine kast
jes waren igebpuwd voor welker aanwe
zigheid men geen verklaarbare reden kon
geven. Met een breekijzer werden d®
kastjes opengebroken en spoedig bleek,
dat men met geheime bergplaatsen had
te doen, welke 3000 boekjes sigaretten
papier bevatten. Smokkelwaar en auto
werden ve;|>eurd verklaard. Beide Smok
kelaars zijn in verzekerde bewaring ge
steld.
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 16 October.
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe Kerk. 10, da. Reddingius en 7
ure, de. H. C. Hogerzeil van Zeist.
Kleine Kerk. 10, ds. Valeton en 7 ure,
ds. Pijnaoker Hordijk.
Luth. Kerk.
10 ure, ds. de Jongh van Amersfoott.
Gerei. Kerk.
10 en 6 ure, dr. v. Lonkhuijzen (Bed.
H. Avondm.)
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn.
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligingsdienst, 3.30 Openluohtwerk
(bij ongunstig weer in de zaal) en 7.30 ure,
Verlo8sing88amenkoin8t, onder leiding van
kapt. A. G. Schram.
Gerei. Gem. (8t.-Domu8straat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk.
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 ore, Leeskerk.
bij groot en kleiD, snel en radioaal. Groote doos 30 ot. Bij Apothekers en Drogisten.
e e
De onderhandelingen tusschen
Praag en Boedapest afgebroken
Bürckei richt een felle aanval
op de geestelijkheid
Rotterdam eischt van den
ministerraad een vliegveld
Zondag heeft de wisseling der
radiogolflengten plaats
Iets kouder
WEERBERICHT
Huogste barjometerst. 770,6 te Tpulouise
en Lyon
Laagste 735,6 ie Kutyem
bij 0®to
Verwacht tot den avond van 15 Oct.:
Matige tot krachtige Westelijke tot Zuid-
Westelijke wind, gedeeltelijk bewolkt,
enkele regenbuien, iets kouder.
i Zon op: Zon onder:
15 Oot. 6,25 5,06
Maan op: Maan onder:
15 Oot. 9,52 0,52
■anletlaUtetij
C. J. J. VERTON
Fijne botersprits
14 cent per ons
Op bestelling Luxe taarten,
warme en koude schotels
Donderdag en Zaterdag
fijne vleeschcroquetten
2__a225£cent
VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult 's morgéns „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
m Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom varf gal onvoldoende is, verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on-
om de &al te doen stroomen.
arogfston f 0 75 L6veir"!SUca b*i apothekers en
I Negen jaar dus na den aanvang der
groote wereldcrisis is van een duurzaam
jj herstel en dus van een stabiele wel-
I vaart of zooals in den aanvang ge-
m noemd, ,,een nooit gekende welvaart"
Inog geen sprake en veeleer de kans
op regelmatig wederkeerende inzin-
kingen zeer groot.
Biirckel's aanval
op de geestelijkheid
Een radicale breuk tusschen
Berlijn en de Katholieke Kerk
schier onvermijdelijk
De irijksc|om!missaris vop.r Oostenrijk,
igouwl^er Joseph Bürckei, heeft gister
avond t-e Weenen in een openbare ver
gadering (gesproken over de jongste inci
denten in verband met kardinaal Iuinitzer
De wïj'Ze, waarop hij1 zich ten aanzien
van den kardinaail en de hooge Rojomsch-
Katholieke geestelijkheid in het algemeen
en die in Oostenrijk in het bijzonder
uitliet, beteekent een demonstratie Van
staatswege, Zooals men in dezen scher
pen 'en aggressieven vorm sedert de over
neming der (mlacht door het natiohaall-
soCialisme in Duitsdhlamd mag ntmjmer te
hopren heeft gekregen,
Tsjechen en Joden moeten
Weenen verlaten
Bürckei Verklaarde weliswaar, dat de
staat geen gjodsdienstoorlog wenscht, doch
slechts door z.1 lamdverraderlijke houding
Van het politieke Katholicisme tolt krach
tig Verweer 'wordt gedwongen, maar hij'
viel daarbij' de geestelijkheid met zoo
onbeheersehte scherpte aan, dat een in
omVamg en consequentie® tniet pverziem
bare reactie in het buitenland en speciaal
van het Vaticaan nauwelijks kam uit
blijven. Het optreden van zekere ele
menten, die de relletjes uitlokten, werd
weliswaar door den spreker afgekeurd,
maar als van geen beteekenis verklaard
in vergelijking; met de clerieale actie
tegen staat en beweging, welke z.i. deze
opstootjes heeft uitgelokt-
Volgens Bürekel heeft het onderzoek
naar de demonstraties van Vrijdag j.l.
aangetoond, dat deze te wijten zijn aam
Tsjechen en Joden en onder applaus der
aanwezigen deelde hij' mede, dat daarom)
alle Tsjechen en Joden binnen den kortst
mogelijken termijn Weenen moesten Ver
laten.
JOSEPH BURCKEL,
Innitzer in ongenade
Daarop volgde de opsomming van
een reeks andere maatregelen, in hoofd
zaak neerkomende op het verbod van
seminariescholen en van openbare betoo
gingen die niet van den staat uitgaan^
uitstel van amnestie voor gestrafte gees
telijken, het niet beantwoorden van ver-
Zoeken uit geestelijke kringiem tot invrij
heidstelling van dr. von Schusdhnigg enz;
Spr. verweet kardinaal Innitzer en den
overigen R.K. geestelijken in Oostenrijk
opportunistische politiek van de ergste
soort te hebben gevoerd en een samen
werking van den staat te hebben gesa
boteerd, in de hoop, dat de Sudeten duit-,
sche crisis op een nederlaag voor het
Duitsche Rijk en het nationaal-socialisme
zou uitloopen.
Deze aggressiev'e rede kan de radicale
breuk tusschen het Duits'che Rijk en den
R.K. clerus beteekenen en verdient daar
om dë volle aandacht, vooral omdat het
niet denkbaar is, dat de rijkscommissaris
vloor Oiostenrijk in een zoo ernstige zaak-
op eigen gezag heeft gesproken.