ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
GROTE KERK
5 tot en met 8 October op het overdekt Havenplein.
40 JAREN
ZATERDAG 1 OCTOBER 1938
OPGEH
ZIERIKZEE5CHÈ COUDAKT
1707-1880
PRAAG BERUST ONDER PROTEST
Inschrijving voor den
Dienstplicht
De Kern
Ds. Pijnacker Hordijk
ABONNEMENT
Prijs p. S maanden 11.B0, buiten Zlerikzse 11.80
Voor het buitenland p. Jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
TeL Na 31. - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13844
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels eol
daarboven 2Q oent p. regel. Reclames 40 cent
p. regeL Bi) contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10. aar.
Wat de ZIMITO U biedt, zag U hier nog niet!!
«Een belegerd kasteel omringd
door een geweldige macht»
Praag werd aan haar lot over
gelaten Men moest het hoofd
in den schoot leggen
Vrijdagavond 5 ujjr heeft generaal Sy-
rovy, de Tsj edhoslow a aiksche imiin is ter-
president, voor de radio-imderofoioin een
rede tot de inwoners van Zijsn verdrukt
land gehouden, teneinde het besluit van.
de regeering te Praag, dat ze toe ;gaf
aan de eischen, door de Müncheaier con
ferentie gesteld, te verklaren. Synovy
beweerde, dat hij een Mam is, die gehoor
zaamt aan de discipline en streeft maar
de vrijwillige eendracht, uit welke twee
een sterk leger is opgebouw d. Mijn vrien
den hebben hun leven geofferd voor het
land. Als soldaat en minister-presidieint
tmbest ik er evenwel op bedacht zijn
|het leven van u allen te redden. Als leger
leider was ik er mlij van bewust, dat
wij' stonden tegenover een Macht, welke I
grooter Was dan de onze en ik incest
dienovereenkomlstig handelen. Het w'as I
onze plicht het land te redden. Onze va-
deren, $Jie dit testalmient hebben nage
laten, hebben een harder lot gehad.
Afslachten of aannemen
De Minister-p resident verklaarde ver
der, dat hij' alles had afgewogen en tot
de overtuiging was gekomen, dat de ge
kozen weg de eenig juiste is. De verte
genwoordigers van de vier mogendheden
welke te Miinchen bijeen w'aren, ver
zochten nieuwe grenzen te aanvaarden,
Spr. stond voor een alternatief: of wel
een wanhopige verdediging Met opoffe
ring van een geheel geslacht, Wjaaronder
de vrouwen en kinderen, of wel het
aannemen van voorwiaarden, welke eenig
Zijn üi de geschiedenis.
Tsjechoslowakije Werd aian Zijn lot
overgelaten. Het is alleen gebleven, lalle
buren waren gewiapend en de toestand
was gelijk aam die van een belegerd ka
steel, omringd door een overweldigende
SYROVY,
de Tsjecho-Slowaaksche minister-president
Meerderheid. Onder deze omstandigheden
Was een ander besluit uiet (mogelijk.
De 'regeering der Tsjechoslo'w aaksdhe
republiek protesteert tegen deze beslis
sing, welke op 'Unilaterale Wijze werd
genpimiem en zonder dat Zij! deelnam aan
de besprekingen.
Bulgen voor overmacht
Syrovy dankte vervolgens het leger,
dat door zijn paraatheid het leven van
't vlofik heeft gered. Het is niet pnteerend
den raad van vrienden te aanvaarden
en te buigen voor een overweldigend!
sterke Macht. Spr. deed vervolgens een
beroep op bet gehieele land ofrai kalm
en eensgezind te blijven.
Het leger, zoo ging hij1 voort, zal onzen
staat blijven verdedigen. Deze staalt zal
gezond zijn. Met hulp van ,u allen 'Zullen
we dit bereiken, Wöj rekenen op u, hebt
gi'j vertrouwen in ons.
Na deze rede vtain den Minister-presi
dent sprak generaal Krejdi, de opperbe
velhebber van het leger. Een ontelbare
Menigte luisterde in de straten naar beide
toespraken. Vervolgens werden vader
landslievende betoogingien georganiseerd
De „crisis"-onkosten bedroegen
1 milliard
Engeland heeft de hoogste rekening
De „erisisonkosten" van Europa hebben
bijna 500 millioen dollar bereikt; de te-
genwoordigie crisis kostte zoodoende 30
millioen dollar per dag en heeft iedierön
Engelschman totnutoe ruim vijf dollar
gekost.
Volgens berichten van United Press-
correspondenten te Londen, Parijs, Ber
lijn -en Rome, heeft de oorlogsdreiging
Engeland het meest gekost, n.l. 223
millioen dollar. Dit bedrag is daarom zoo
hoog, omdat Engeland zijn maatregelen
geheel onverwacht moest nemjem, terwijl
anderen zich reeds lang van te voren
hadden voorbereid.
Italië heeft de geringste onkosten
gemaakt, n.l. niet meer dan 16000 dollar,
want ten eerste heeft mien te Rome al
tijd aangenomen, dat er geen oorlog zou
komen en ten tweede is die geheele mo
bilisatie-organisatie sinds langen tijd per
fect in orde. De op éiên na grootste
som werd door Duitsehland besteed,
n.l. 145 millioen dollar, hierbij inbegre
pen 90 millioen voor de manoeuvres van
anderhalve maand voor een millioen sol
daten, vijftig millioen voor 270.000 ar
beiders aan de Siegfriedlinie en vijf mil
lioen voor 250.000 Sudeten-vluchtelingen
en het Sudeten-vrijcorps. Verder neemt
men aan, dat de Duitsche stoombootmaat
schappijen totnutoe ruim een half mil
lioen dollar hebben verloren aan terug
getrokken passages.
F r a n k r ij k heeft de crisistijd der
laatste dagen tot nu toe 63 millioqn;
dollar gekost. De spoorwagmkosben voor
de voorloopige mobilisatie hebben ruim
30 millioen gekost, terwijl de 2 miljlioen
man, die onder de wapenen! 'werden ge
houden, bijna vier millioen dollar per dag
ikSostten.
De oorlogsvoorbereidingen van 't Brit-
sche ministerie van oorlog hebben tot
nutoe ruim 21 millioen dollar gekost,
waarbij inbegrepen de onkosten voor de
mobilisatie van de vloot, de luchtafweer
en de kustwachtdiénsten en de voorbe
reidende werkzaamheden bij die Royal;
Air Force. Meer dan vijftigduizend dol
lars kosten de „gravers" in de parken en
©en half millioen dollar kostte het eva-
cueeren van families uit de gevaren-zóne.
Ook de verliezen aan de beurs in die
van vele families, wier familiehoofd werd
opgeroepen, moeten mediegeteld worden.
Sinds de afkondiging van den toestand!
van oorlogsgevaar werden Zeker onge
veer tweehonderd millioen dollar in het
geheel© koninkrijk besteed aan particu
liere luchtbeschermingsbezighedien.
EINDE ZOMERTIJD
In den nacht ran heden op
morgen eindigt de zomertijd.
Men late hedenavond voor het
ter ruste gaan de klokken een
uur stil staan. Achteruitzetten
is nadeelig voor het uurwerk
De BURGEMEESTER van ZierikZee
maakt bekend, dat in October 1938
voor den dienstplicht moeten worden in
geschreven personen, die geboren zijh in
1 9 20.
Voor de aangifte ter inschrijving z'al
in het [bijzonder gelegenheid worden ge
geven ter gemeentesecretarie op Donder
dag 13 October tr.s., tusschen 9.30 uur
voormiddag en 3.30 uur namiddag.
Omtrent diezte inschrijving en omtrent
de inschrijving, die in sommige gevallen
binnen een anderen termijn moiet plaats
hebben, gelden de bepalingen van de
dienstplichtwet en van het dienstplicht
besluit, bekend gemaakt op het aanplak
bord van het Stadhuis.
ZierikZee, 30 September 1938.
De Burgemeester voornoemd,
SCHUURBEQUE BOEIJE.
Chamberlain in Londen terug
Met groote geestdrift toegejuicht
Ministerpresident Chamberlain is Vrij
dagmiddag olm' tien minuten over zes
op het vliegveld Heston giedaald.
De premier heeft zich vandaar per
auto. naar Buckingham Palace begeven,
waar hij, evenals mevrouw Chamberlain,
door den Koning en de Koningin is ont
vangen en gelukgewemscht.
Van Buckingham Palace z'ijn de premier
en zijn echtgenoot© mar Downing; Street
gereden, wa.ar iktort na hun aankomst
het kabinet is bijeengekomen.
De rit van den premier naar Bucking
ham P al ace, en later naar Downing S treet
is een ware triomftocht geworden. Hon
derdduizenden hebben Chamberlain1 Met
onbeschrijfelijke geestdrift toegejuicht. Op
verschillende plaatsen is het politiecor-
don verbroken en werd de wagens van.
den premier door het enthousiaste pu
bliek zóó dicht omringd, dat deze zich
niet of slechts zeer langzaam een wegl
door de jubelende menigte kon banen.
Chamberlain, zichtbaar getroffen door
de hartelijke ontvangst, wuifde de me
nigte toe en hield het document van de
gemeenschappelijke verklaring, van Hitier
en hem ©Mjhoog.
Nadat het gejuich eenigjermate ver
stomd was, zei de preMier:
„lik! dank u allen voor de hartelijke
ontvangst. Op het ooglenblik wil ik u
slechts twee dingen zeggen. Mijn vrouw
en ik hebben in de afgeloiopen dagjem
van spanning een onnoemelijk aantal brie
ven ontvangen, brieven die spraken van
dankbaarheid en goedkeuring. Ik kan u
niet v eg gen welk een steun deze voor
mij zijn geweest. Ik dank het Britstóhe
volk, voor wat het heeft gedaan.
Verder verklaar ik, dat de regeling van
het Tsjechotslowiaaks'dhe probleem, die
thans tot stand is gebracht, volgens mijn
meening slechts ihet voorspel beteekent
van een breedere regeling, waarbij geheel
Europa den vrede zou kunnen vinden.
Vanmorgen heb ik nog een bespreking
gevoerd met Hitier en hier is een papier,
dat zoowel zijn naam draagt als de
mijne",
„Wij hebben een verdere bespreking
gehad en zijh het met elkaar eens, dat
de kwestie der Duitsch-Engelsche betrek
kingen van de allereerste beteekenis is
voor beide landen en voor Europa.
Wij beschouwen het onderteekende ver
drag en bet Duitsch-Engelsche vlootver-
drag als symbolisch voor den wenscb
van onze beide volken, nooit weer oor
log tegen elkander te voeren.
Wij Zijn vastbesloten ook andere vra
gen, die onze beide landen aangaan, te
behandelen volgens de methode van over
leg en er verder naar te striven even
tueel© oorzaken van meeningsverschillen
uit den weg te ruimen, teneinde op)
deZe wijze bij te dragen tot de verze
kering van den vrede van Europa".
Praag berust onder protest in
de beslissing van München
De onkosten van de «crisis»
bedroegen 1 milliard gulden
Chamberlain met geestdrift te
Londen ontvangen
Engeland en Duitschland vonden
elkaar in München
Het binnenlandsch luchtverkeer
wordt hervat
Waarschijnlijk eenige regen
WEERBERICHT
Hoogste baroMefcerst. 770,0 te Helsingfors
Laagste 751,8 te Jan May en
Verwacht tot den. laVpnid yau 2 October:
Z'w'akke tot imfatige Zuidelijke tot Weste
lijke "wind, tijdelijk betrokken Met plaat
selijk nog eenige negen, overdag opkla
ringen, weinig verandering in temp era-
tuur.
ZENKL,
burgemeester van Praag, lid van de
nieuwe Tsjecho-Slowaaksche regeering
TOONEEL EN EILM
«VEERTIG JAREN»
Voor de eerste maal werd gisteravond
in de Concertzaal de jubileum film' ver
toond, welke met hizondere aandacht
werd gevolgd en een blijvende© indruk
maakte. Wellicht ook' door de ontspan
ning in den internationalen politieken
toestand oefende deze, door en door
Nederlandsdie film een groote bekéring
uit. Wanneer men ziet, wat in de achter
ons liggjende jaren is gepasseerd, wat tot
stand kwam, zoowel hier, als in ons
mooi Insulinde, dan koMt een gevoel
van dankbaarheid en trots waar voren,
dat wij leefden onder het regime van
Koningin Wilhelmina.
Wie in de gelegenheid is verzuim© niet
deze rolprent te gaan zien.
CONCERTZAAL-BIOSCOOP
BEZOEKT DE
NATIONALE FILM
Zondag 2 October,
voorm. 10 uur,
VEREEN. HERVORMDEN
Voor Uw spijsvertering.
2 Oot.
3 Oot.
2 Oot.
3 Oot.
Zon op:
6.03
6.04
Maan op:
2,22
2,51
Zon onder:
5,36
5,33
Maan onder:
11,20
EINDE VAN DEN ZOMERTIJD
Wielrijders en motorrijtuigbestuur
ders controleert uw lichten
Na de beëindiging van den zomertijd
op 2 October zal weer een belangrijk
deel van het verkeer bij duisternis plaats
plaats vinden. Velen, zoowel wielrijders
als motorrijders en automobilisten, Zullen
hun verlichtingsinstallatie weer moodig
hebben.
De ANWB wijst in dit verband op
de groote gevaren, welke een miet-bram-
dend koplicht of een gedoofd achtern
licht met zich brengen en geeft aan al
len den raad tijdig de lichtinstallatie te
controleeren.
Dit geldt speciaal ook voor wielrijders
Sedert de invoering van het rijWielach-
terlicht is de automobilist nog mijnden
verdacht op een ntet-verlichte fiets van
vroeger.
Ongevallen bij duisternis kunnen worden
voorkomen, indien ieder dagelijks, wan
neer hij zijh lichten voor het eerst ont
steekt, even nagaat of alles in orde is.
Dit is ©en kleine moeite, die weldra ge
woonte wordt. De verkeersveiligheid bij
duisternis wordt er in hoog© mate bij
gebaat, terwijl de'kans op aanhoudingen
en bekeuringen er zeer sterk door wordt
verkleind.
