ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
m
5
ÜÏSÏ DE ZIMITO
tot en met
WOENSDAG 28 SEPTEMBER 1938
OPGENOt
ZIERIKZEESCHE COURANT
OP HET OVERD
Duitschland wil Donderdag oprukken
Chamberlain geeft zijn vredespogingen niet op
Dc Kern
ABONNEMENT
Pri|s p. 8 maanden fl.BO, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
TeL Na 32. - Giro 137677
1707 - 1880
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13841
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels eol
daarboven 20 oent p. regel. Reclames 40 oent
p. regel, BI) contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 aar
Het ultimatum aan Praag moet vandaag aanvaard,
anders trekken de Dultschers Tsjecho-Slowakije binnen
Met angstwekkende snelheid vlolgen de
gebeurtenissen in (midden Europa zich op
De verschillende pogingen tot indammen
van den pnheilspellenden vloied, 'holten
achter de feiten aan, feiten, die de on-
rust in pms werelddeel doet stijgen.
Zoo- seinde de oorr. van de N.R.C. gis
teravond uit Berlijn, dat diaia'r de vrees
werd uitgesproken, dat, als Praag het
Di u i t s e h e ultimatum vandaag niet
aanvaardt Hitler's trpepen Donderdagmbr-
gen tejgien Tsjedhoslowakije zullen op-
marscheeren!
De tijdsgrems Whs pp twee uur igjesteld,
teneinde TsjeelhosloWak ij e in de gelegen
heid' te stellen Zaterdag het Sudeten Duit-
sche gebied te hebben verlaten.
In sommige Duitsche kringen is men
nog optimistisch. Men kan niet aanne
men, dat Engeland en Frankrijk met Sov
jet-Rusland kunnen samengaan, noch ne
men Zij het als onvermijdelijk aan, dat
dr. Benesj er in Zal slagen, Europa in
een oorlog te drijven. Het zichtbare be
wijs echter is, dat de troepen door Ber
lijn 'miarscheeren in emdelpoZe sta|oom©n*
Hedenavond is er een betooging in
den Lustgarten, waar dr. Göbbels den
internationalen toestand uiteen zal zet
ten. De plaatsvervangend gouwleider Gör-
litzer spoort de Berlijnsche bevolking;
aan om daarheen te ;gaan in een oproep',
welke besluit met de woorden „Wij m|ar-
cheeren voor Duitschland en Hitler". Men
moet aannemiem, dat daarbij voorlpppig1
alleen nog maar de woorden „naar den
Lustgarten" moeten worden gedacht, al
thans tot Zaterdag 12 uur. Nochtans heeft
menigeen deze aansporing anders opgievat
en schenkt men geloof aan de berichten
volgens welke toch een vervroeging
van den opmarsch zal plaats vin
den.
De nieuwe eischen van Duitschland
hebben de strekking, elke levensmoge
lijkheid voor een vrij Tsjechoslowakije te
vernietigen- De Tsjechoslowaaksche repu
bliek zou in industrieel, economisch en
militair opzicht volkomen verlamd wor
den. Bovendien Zou zij in drie stukken
worden verdeeld.
De aanvaarding van het memorandum
Zou geheel westelijk Tsjechoslowakijle, ge
heel Bohiemen en geheel Moravië aan de
genade van Duitschland overleveren.
Deze poging om den Tsjechoslowaak-
schen staat te verlammen zou de supre
matie van het Duitsche Rijk in Centraal
Europa voorbereiden.
Het antwoord van Praag herinnert
er voorts aan, dat de regeering een be
wijs heeft gegeven van haar goeden wil
om de Sudetenduitsche kwestie op te
lossen. Zij ging tot de uiterste
grens der concessies, toen zij
het Franseh-Britsche plan, als
basis om tot overeenstemming te komen,
a a n v a a r id d e.
Strijd onvermijdelijk
Rusland, Frankrijk ien Engeland hebben,
na lang aarzelen, besprekingen, stelling
genomen.
Voor het eerst hebben zij de Duit
sche uitdaging onomwonden aan
vaard. Chamberlain blijft streven naar
een vreedzame regeling en hij' heeft
Hitier bij monde van Sir Horace Wilson
te verstaan gegeven, dat hij 'bereid is
hem qp enkele punten van het memo
randum van Godesbergi tegemoet te ko
men. De deur voor verdere on-
derhandelinigen is dus nog niet
t o e g es 1 a g e n. Tegelijkertijd echter
heeft Chamberlain er geen twijfel meer
aan gelaten, dat Duitschland, in geval
het Zijn ultimatum) ten uitvoer brengt
en Tsjechoslowakije binnenrukt, de ver-
eenigde macht van Frankrijk, Engeland
en Rusland Hlegenover zich (krijgt.
Die eenige hpop vpor het behoud Van
den vrede ligt in de !m|o|glelijkhieid, dat
de Waarschuwing Duitschland er npfg; toe
Zal bewegen eieren vo;or zijn geld te
kiezen. Blijft het echter vasthouden aian
het memorandum) van Godesberg, dan
schijnt een pioirlpig onvermijdelijk!
Nederland neemt voorzorgs
maatregelen
In verband met den Internationalen
toestand heeft de regeering maat
regelen getrolfen tot versterking van
de grenstroepen. De reeds onder de
wapenen zijnde grenstroepen hebben
haar opstellingen Ingenomen.
Deze maatregel beteekent niet meer
dan een stap verder in de richting der
bewaking van de grens. Hij heeft in hoofd
zaak betrekking op de luchtdoelartillerie
en de infanterie. Een aantal manschappen
uit oudere lichtingen, voor het meeren-
deel in de grensgebieden woonachtig,
hebben de bovenbedoelde waarschuwing
|oim| zich gereed te houden ontvanjglen.
De uit deze mlanschappen te voir-
'mlen bataljons krijlgen in het (grens
gebied een taak te vervullen naast
de z.g. tweede bataljons, welke, zooals
men weet, uit het oudste gedeelte van
de voor -eerste oefening onder de wa
penen Zijnde troepen bestaan.
De Regeeringspersdienst meldt:
In aansluiting op het Dinsdag uitge
geven communiqué, kan worden medege
deeld, dat heden het personeel, bestemd
voor versterking van de grenstroepen,
waarvoor reeds waarschuwingen waren
veTzJonden, in werkel ijken dierst is ge
roepen.
RONDOM PRAAG
„De mogelijkheden om! door overeen
stemming tot een rechtvaardige regeling
te geraken zijn met het voorstellen v'ain
het Duitsche memorandum uitgeput- Niet
in de hand van de DuitsChe regeering,
maar in de 'hand van de Tsjechische re-
gieering ligt het thans te beslissen of
Zij vrede, dan wel oorlog wil',', zegt
H i 11 e r in zijn antwoord op den aan
hem door Rososevelt gerichten brief.
In den wedstrijd tusschen de krachten
van oorlog en vrede is de laatste run
begonnen. In deze spannende dagen wil
de Fransche regeering elke mo.g-e 1 ij k-
h e i d t io. t verzoening -o pen hou
den. Dit vereischt een aanpaissingsvier-
mogen, dat zijn greps vindt im den on
wil van het Tsjechische volk om op zijn
nationale zelfstandigheid inbreuk te lar
ten maken. Parijs imloet, door de wijsheid
van Chamberlain's- hulp, de 'boodschap
van Ro-osevelt daargelaten, alles doen om
de standpunten tot elkaar te brengen".
Hoewel de Biiitsche ambassade officieel
Zwijgt ©ver de vraag, of Biritsche onder
danen Duitschland [miaair liever moeten
verlaten, geven die Biritsche ambtenaren
particulieren het advies, dat vertrek ge-
wensdht is. Amerikanen wordt vanwege
de Amierikaamsdhe ambassade aangeraden
naar eigen oordeel te handelen. Ben aan
tal Biritsche, Amlerlkaansche en anderej
buiten lands clhe correspondenten Imiaakt
plannen om1 Duitschland te verlaten, even
als veie Engelsche en Amierikaamsdhe in
woners in Duitschland.
Te Moskou heerscht de algemeen©
indruk na- de rede van Hitier, dat
deze niet heeft afgezien van zijn tactiek
van bedreigingen, maar dat hij Zijn toon
©enigszins gematigd heeft en tegelijk pro
beert -de Engelsche en Framschie meening
te verzachten door een reeds tallooze
malen gedane belofte, dat thans een eind
(gesteld is aan de territoriale eischiem,
Zoodra de Sudetenduitsche kwestie is ge
regeld.
Sidjoir, de Slo'waaksdhe lautopojmistLSclhe
afgevaardigde heeft door de radio- het
S-lp-waaksch© volksdeel meege
deeld, jdat dr. Tiso, de leider van dei
Sliowaaksche katholieke volkspartij, de
laatste diagen tot tweemaal toe een on
derhoud met president Benesj heeft ge
had. Het resultaat van deze besprekingen
was, «Jat laiam de lang (gekoesterde wem-
s'chem van het SlpwaaksChe volk Zal wor
den voldaan.
Wij zijn vastbesloten on onze Vrijheid
tot het uiterste te verdedigen. Ons prach
tig© le)g!er is het bolwerk van onze zelf
standigheid en van onze groot© vredes-
zekerheid. Die Belgische -regeering heeft
diverse veiligheidsmaatregelen getroffen-
Heden hebben wij het lieger o-P versterk
ten vredesvoet gebracht. Wij Zijn ervan
pvertuigd, dat de natie de offers, die
-als gevolg van ideze maatregelen gebracht
w|oirdien, met moed zal brengen", aldus
sprak Heuri' Spaak viopr de Belgische 'zen
ders.
De Tsjechoslowaaksche delegatie bij den
Volkenbond heeft een lang communiqué
gepubliceerd, waarin de aandacht van de
wereld wordt gevestigd op onjuist
heden i n d e r e id e van H i 11 e r. Ver
klaard wordt, dat de Slowaken zich vrij
willig bij de Tsjechen hebben gevoegd en
'door drie ministers zijn vertegenwoordigd
in (het huidige kabniet. Verder zijn de
Sudetemduitschers gedurende 10 jaar door
drie ministers vertegenwoordigd geweest
in de regeering.
KERKNIEUWS
Geref. Kerk.
Aangenomen naar Nieuwerkerk- Ooster-
ianid, de heer H. Vememia, cand. te Wil-
dervank.
Geref. Gemi
ST.-PHILIPSLANDi. Donderdagavond 7
uur (oude tijd), Ds- Verhagen van Mid
delburg.
Hitler's houding, na Berchtes-
gaden, onredelijk
Tegen opperheerschappij moet
stelling worden genomen
Heden komt het Engelsche
parlement bijeen
Na de opzweep emde red© van Hitl-er
van Maandagavond, sprak Enfgleland's
eerste minister Chamberlain kalm en ern
stig tot -de wereld, voorzoo,ver, die luister
de of miocht luisteren, over den kritieken
toestand i|n Europa, die yan uur tot uulr
verandert -en helaas niet verbetert.
Chamberlain herinnerde iaan zijn bezoie-
ken aan Duitsdhland, Waarbij' hiji opmerkte
-dat hij levendig beseft, hoezeer Hitier
voelt, dat hij1 als. kampioen vtoior de zaak
der Duitsclhers, aan wier grieven toit dus
ver niet tegemoet is gekomen, mjoet op
treden. Hij heeft mij particulier gezegd
'en het Maandagavond in -het openbaar
herhaald, dat de regeling van d e Sude-
t e in d ui tsche kw'esti-e het einde zou
Zijn van Duitschlandis territoriale eisdhen.
in Euriopa.
Hitler's onredelijke houding
Na mtijn leerste bezoek te Berchtesgaden
deed ik mededeeling van de voorstellen
aan -de Tsjechische regeering, welke in
wezen -gaven, van wat hij' wenschte en
ik was volkomen verrast toen ik in
Duitschland terugkeerde, dat hij- er op1
stond, dat het gebied onmiddellijk 'Zou
wio.rden afgedragen en onmiddellijk be
zet door D-uitsche troepen, zonder dat
Vooraf regelingen waren getroffen ter be
veiliging van -de mensdhen in het gebied,
die geen Duitsclhers zijn en niet bij het
Duitsche Rijk wensdhen te kOimien.
Ik moet zeggen, dat iik deze
houding o,nriedel ijk vind.
Chamberlain zal blijven bemiddelen
Voor het geval dit mocht voortvloeien
uit eenigen twijfel, welken Hitier koestert
nopens de bedoelingen van de Tsjecho
slowaaksche regeering om haar beloften-
na te komen en het gebied af te staan,
bood ik uit naam van de Britsche regee
ring een- waarborg aan voor haar woor
den en ik ben er van overtuigd, dat de
waarde van onze belofte nergens onder
schat kan worden.
Ik zal de hoop op een vreedzame
oplossing, noch mijn pogingen voor
den vrede opgeven, zoolang er eeni
ge kans op vrede overblijft. Ik zou
niet aarzelen zelfs een derde be
zoek aan Hitier te brengen, als ik
NEVILLE CHAMBERLAIN
-dacht, dat het eenig goeds zou
uitrichten, dodh op dit oogenblik,
zie ik verder niets, dat ik nuttiger-
wijs doen kan op den weg van be
middeling.
Intusschen zijn -er zekere dingen, welke
wij in eigen land kunnen en moeten doien.
(o.a. gedeeltelijke mobilisatie van de En
gelsche vloot).
Geweld moet weerstaan worden
„Hoezeer wij ook1 sympathie mbeten
koesteren voor een kleine natie, welke
bedreigd wordt -door een grootën, mach
tigen nabuur, wij kunnen onder geen
omstandigheid o|p- iotuS nemen 'het heele
Brits-che Rijk in een oorlog te storten
voor haa-r rekening.
„Als wij1 zouden moeten vechten, zou
het moeten zijn voor een ruimer inzet.
Ik, voor mij, ben een imlan des vredesl
tot in het diepste van mijn ziel. Een
'conflict t uscben nati es is een
n ;ach t m e r r i e voor mij, maar als ik
er van overtuigd zou zijn, dat eenigerlei
natie besloten had de wereld te r-egee-
ren -door middel van vrees voor haar
kracht, zou ik beseffen, dat 'zulte weer
staan moest worden.
Chamberlain deelde dan nog mee, dat
hij vandaag in 'het parlement een vol
ledige uiteenzetting zal geven van de
gebeurtenissen, welke geleid hebb'en tot
den huldigen, benarden, critieken toestand.
Zal Duitschland morgen Tsjecho-
Slowakije binnentrekken 7
Chamberlain zal tot het laatste
oogenblik blijven bemiddelen
Roosevelt stelt Hitier een inter
nationale conferentie voor
Nederland neemt maatregelen
tot versterking zijner grenzen
Algemeene Vergadering van het
Waterschap Schouwen
Weinig of geen regen
Barometerst. van (hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
Hoogste barplmleterst. 772,8 te Wiln-a
Laagste 747,3 te Reykjavik
Verwacht tot 'den avond van 29 Sept.:
Zwakke bot matige Zuidoostelijke tot
Zuidwestelijke wind, plaatselijk ochtend
mist, overigens meest zwaarbewolkt, wei
nig of (geen -regen en iets koeler des
nachts.
Zon op: Zon onder:
29 Sept. 5,58 5,43
Maan op: Maan onder:
29 Sept. 0,18 8,39
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
29 Sept. 5,53 18,03 11,27
MARKTBERICHTEN
ROTTERDAM, 27 Sept. R'damsche Vei
ling Warmoezierstraat. Kipeieren f 2,45
—4.90 'per 100 stuks. Aanvoer 150.000
stute.
GOES, 27 Sept. Veilingsvereeniging Z.-
Bev-eland. Aangevoerd 48000 eieren. Groo-
te kippeneieren f 4.10—4.50; kleinie f 2.70—
3.11; eendeneieren f2.70—3.11 p. 100 st.
KORTRIJK, 26 Sept. Vlas. Zaterdag
en vandaag' kw-am er na de kallmite van
verleden week' meer bedrijvigheid idoor
het feit, dat 'Zoowel uit Ierland als uit
Frankrijk grootere bestellingen binnen
kwamen. De looo'pers laten zich in het
geheel niet afschrikken -door den gespan
nen internationalen toestand. In geval
van een mogelijk -conflict, Zullen er na
tuurlijk groote behoeften aan vlas -ont
staan en, in geval er een gunstige op
lossing (komt, kan er op een algemeene
oeconomische verbetering 'bijna zeker
worden -gerekend, te meer oimldat de
voorraden vlas iuitenst beperkt zijn.
Vooral de kleine vlassen worden ge
zocht en reeds vandaag moesten iets
hoogere prijzen betaald worden; de stij
ging bedraagit 25 50 fr., met tamfelijk
gereserveerde verkloppens, zoo schrijft
Het Vlas.