ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Een Tentoonstelling die klinkt als een klok
kleine kerk
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1938
OPGENOt
ZIERIKZEESCHE COURANT
5, 6, 7 en 8 OCTOBER
OP HET OVERDEKT HAVENPLEIN
De conferentie te Godesberg mislukt
Dampo geneest alle verkoudheden
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. S maanden f 1.50, bulten Zleriknee 11.80
Voor het buitenland p. Jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
TeL Na 31 Giro 137677
Directeur
Uitgave
1707 - 1680
A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13838
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eU
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. BIJ contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 nar.
Chamberlain naar Londen teruggekeerd
Mobilisatie van 't Tsjechische leger
Militaire bedrijvigheid in Zuid-Duitschland
De hoop, dat Chamberlain en Hitier. het
te Godesberg voorloopig eens Zouden
worden t.o.v. de Tsjechische kwestie, is
helaas niet in vervulling gegaan, wat het
telegram van gistermiddag aldaar deed
vermoeden. Toen werd m.l. bekend, dat
de besprekingen dien dag niet zouden
doorgaan.
Chamberlain had aan Hitier medege
deeld, dat hij gaarne Vrijdagavond een
onderhoud met hem wilde hebben, daar
hij zich voorgenomen had Zaterdagmor
gen naar Londen terug te keereij. In der>
brief, welke Chamberlain gisteren Hitler
deed toekomen, werd verklaard, dat En
geland, Frankrijk en Rusland besloten,
hebben de tegenwoordige grenzen van
Tsjechoslowakije te garandeeren, totdat
de geheele kwestie met dat land gere
geld Zal Zijn.
Het is zeer waarschijnlijk, dat Hitier
tegen zijn verwachting Chamberlain bij
zijn gesprek van gistermiddag veel min
der plooibaar heeft gevonden dan in
Berchtesgaden. Chamberlain wordt door
mtenschen die hem goed kennen als een
man van groote vasthoudendheid be
schouwd, nuchter, ongevoelig voor rhe
tor iek, en stevig op Zijn stuk staande-
Hitier wenscht niet toe te geven
Hitier heeft Chamberlain gisteren te
verstaan gegeven, dat hij in de naaste
toekomst de Duitsche troepen Tsjecho
slowakije moest laten binnenrukken. Dit
is de reden, waarom de besprekingen,
gisteren niet op het vastgestelde uur zijn
hervat. Chamberlain heeft tevergeefs bij
Hitier gepleit. Hij heeft hem er op ge
wezen dat hem in het Engelsch-Fran-
sche plan alles werd aangeboden, wat
hij verlangt en dat het derhalve volko
men onredelijk zou zijn desondanks een
militaire oplossing te forceeren. Hij heeft
hem er voorts aan herinnerd, dat Frank-
rijk's verplichtingen tegenover Tsjecho
slowakije, zoolang het nieuwe plan nog
niet is verwezenlijkt, onverminderd blij
ven bestaan en dat Engeland nog steeds
vastberaden achter Frankrijk staat.
Hitier heeft zich daardoor niet van zijn
standpunt af laten brengen. Hij heeft vol
gehouden, dat zijn troepen Tsjechoslo
wakije moesten binnenrukken en daar
niets aan de veranderen was. Op dit punt
Zijn de besprekingen vastgeloopen.
Chamberlain heeft een brief aan Hitler
gezonden, waarin hij hem opnieuw tot
andere gedachten trachtte te brengen en
tevens een verslag van de besprekingen
van Donderdag heeft vastgelegd. Dit laat
ste is geschied om de wereld, voor zoo
ver het noodig mocht blijken, duidelijk1
te kunnen toonen, waarom de bespre
kingen Zijn vastgeloopen.
Jsjecho Slowakije mobiliseert
Gisteravond elf uur hebben beide Praag-
sche zenders in vier talen Tsjechisch,
Duitseh, Hongaarsdh en PoolsCh het
bevel tot algemeeme mobilisatie ,aian het
geheele volk afgekondigd. Opgeroepen
worden alle actieve officieren die dit jaar
hun veertigste jaar 'Zullen voltooien en
alle reserve-officieren ien „rottmeister",
ook van ouderen leeftijd. De dienstplich
tigen moeten 'zich volgens de voorschrif
ten van hun militair Zakboekje binnen 6
uur in de naaste garnizoensplaats melden
en daartoe ieder vervoermiddel maar bij
voorkeur het vrije verkeer op de spoor
wegen gebruiken.
Zij moeten de uitrusting meebrengen,
welke voorgeschreven is en een postadres
achterlaten voor terugzending van hun
civiele kleeding enz. Van heden af is het
vliegen van particulieren en particuliere
clubs ten strengste verboden, aIsmedie
het geven van berichten over het leger
en Zijn bewegingen. Alle paarden, auto's
en andere vervoermiddelen Zijn gevorderd1.
De oproep eindigde met de woorden:
„Weest allen plichtgetrouw. Duldt geen
zwartkijkers en moedigt de zwakken en
versaagden aan. Hiet gaat om de vrijheid
en onZe heiligste rechten. Laat ons allen
in een vereenigd front optrekken. Leve
de vrije Tsjech oslowaaksChe Republiek".
Militaire bedrijvigheid in Beieren
Den gebeelen dag zijn van het station
München treinen vol troepen en uitrus
tingsstukken vertrokken. Het verkeer wierid
ontwricht door de troepenbewegingen. In
de stad heerschte een atmosfieer van be
zorgdheid en spanning. Vrachtauto's met
veldgeschut en andere voertuigen en hon
derden opgeëischte personen- en vracht-
auto's rijden langs de wegen.
Laat in den middag vlogen verschei
dene escadrilles bombardementsvliegtuigen
boven de stad in Noordoostelijke richting
Op den grooten weg door Beieren Zijh
verscheidene gemotoriseerde colonnes
waargenomen; de regimentsnummers wa
ren van de uniformen verwijderd.
De publiek opinie te München is heel
wat pessimistischer geworden. Men be
gint de beteekenis van de Duitsche pers
campagne in te zien en bovendien heeft;
men den geheelen dag een troepenbewe-
ging kunnen gadeslaan, welke de som- 1
berste gedachten opwekte. j
In vele kringen der bevolking hoort i
men de voorzichtige vraag stellen, waar-
op dit alles toch Zal moeten uitloopen. 't
En ook wel, of het noodig en zelfs maar
in het belang der Sudetenduitschers was,
de dingen 'zóó op de spits te drijven?
Geweld zal met geweld worden gekeerd
De 'eerste daad van generaal Syvory j
als minister-president is geweest, dat hij
de Tsjechische troepen heeft laten opruk- i
ken tot aan de werkelijke grens miet
Duitschland, welke op een afstand van
8 toit 32 km ligt van de Tsjechische Ma-
ginpt-linie. Dpnderdagjnadht deed het Su-
detenduitsche vrijkorps telkens aanvallen,
waarbij tien gendarmes Zijn gedood en
dertig gevankelijk naar Duitschland zijn
overgebracht. 1
Vrijdagavond werd bekend gemaakt, dat
de gendarmes hun grensposten niet mieer
konden houden en dat de minister-presi
dent daarom de order heeft moeten ge
ven, dat de troepen uit hun defensieve
posities moesten oprukken om de wer
kelijke grens te bezetten. Deze order
werd in den vroegen morgen uitgevoerd
en om twaalf uur 's middags was de
grens bezet.
De spanning te Praag is gekristalliseerd
tot een vastbeslotenheid. De optochten en
demonstraties hebben opgehouden. Het
Tsejchische volk is er thans van over
tuigd, dat de grens binnen twee dagen
zal worden aangevallen en iedereen staat
achter het leger, vastbesloten geen duim
breed grond op te geven. Thans is het
uiterste bereikt. Geweld zal worden be
antwoord met gewield.
Nog een straaltje hoop
Midden-Europa is in volle wapenrus
ting. De Duitschers marcheeren in de rich
ting van de Tsjechische grenzen, waar
de troepen van Benesj aankomen of reeds
aanwezig zijn. Nog enkele uren wellicht
en het brute geweld heeft het hoogste
woord. Toch is alle hoop op een in-
toomen van het geweld nog niet ver
vlogen, wanneer men onderstaande be
richten mag gelooven.
Van semi-officieele Duitsche zijde wordt
uit het hotel Peetersburg gemeld, dat,
toen Chamberlain daar terugkeerde, hij
er hoogst voldaan uitzag.
Hij verklaarde: „Aan Tsjechoslowakije
zullen nieuwe voorstellen worden voor
gelegd. Alles hangt van de nieuwe re
geering te Praag af".
Naar van welingelichte Emgelsohe zijde
verluidt zou de Britsche premier om half
tien Zaterdagmorgen per auto van het
hotel Peetersberg naar Keulen vertrek
ken. Om half elf gaat hij dan per vlieg
tuig naar Londen.
In de kringen der te Peetersberg ver
toevende Britsche journalisten toont men
zich na de verklaring van den premier
'zichtbaar opgelucht. Van het pessimisme
in den Vrijdagnamiddag is de stemming
omgeslagen in optimisme.
Een ander bericht meldt inog, dat, toen
even voor tweeën Chamberlain in het
hotel Peetersberg terugkeerde, hij ver
klaarde: Mm kon het niet een VOL-'
KOMEN niislukking noemen!
De Prinses nog niet geheel
hersteld.
Men meldt ,ons van officieele zijde,
dat Prinses Juliana, hoewel op Spest-
dijk teruggekeerd, nog. niet geheel her
steld is en op advies van den 'behan
delende geneesheer voorloiopig het paleis
nog niet mag verlaten. De prinses heeft
derhalve moeten afzien Van haar voor
nemen oml vandaag de feestelijkheden te
Apeldoorn ter gelegenheid van het re-
igeeringsjubileum van H.M. de Koningin
bij te wo'nen.
MIJLPALEN
Een mijlpaal in onZe parlementaire
geschiedenis blijft de derde Dinsdag in
September, wanneer de Koningin in de
gouden koets, omgeven door de grooten
des lands, 'zjich naar de Ridderzaal be
geeft, p!m! diaar d e T ro o nr ede voor de
Stat en-Generaal en de beide Kamers der
volksvertegenwoordiging en dank Zij
de radio tot luisterend Nederland',
uit te spreken en daarmjede als 't ware
den spiegel voorhoudt aan de kiezers, wat
Zij al dain niet uit dit staatsstuk kunnen
puren
bij groot en klein, snel en radioaal. Groote doos 30 et. Bij Apothekers en Drogisten.
Tsjechoslowakije bereikte een nieu
we mijlpaal in 'Zijn twintigjarige geschie
denis als rijk', toen het, door het aan
nemen der voorstellen van de peters, die
den staat ten doop hielden, den weg
terug moest inslaan, omdat het, ver
laten door de twee groote Westersche
democratiën, het hoofd in de schoot moest
leggen, voor de eischen van een schrok-
kigen buurman, die dreigde met gewield,
als men niet die gebiedsdeelen afstond,
welke hij graag onder Zijn militaire hoede
wenscht te nemen.
Dr. Benesj 'Zal de bittere er
varing hebben opgedaan, dat het met
groote hoeren kwaad kersen eten is. En
wel weinig benijdenwaard is Zij!n taak
geweest om, per radio., Zijn volk mede
te moeten deelen, dat men door onge
ëvenaarde pressie werd gedwongen toe
te geven aan de aangekweekte eischen
van een deel Zijner volksgen ooten, die,
met steeds luider stemmen verkondigen
„we willen naar huis", een leuze, welke
door andere groepen werd overgenomen
om het Benesj nog moeilijker te maken.
Het geweld heeft een voorrang ge
kregen, om recht en rede op den achter
grond te dringen. Al heeft Engeland,
door de reis van Chamberlain naar Hitier,
dan. voor een oogenblik ontspanning ge
bracht, eens Zal men toch aan Duitsch
land het halt moeten toeroepen, om, zoo
als Eden heeft betoogd, niet het zelf
respect en dat van anderen te verliezen.
Eens 'Zal men niet meer toe kunnen ge
ven! Dan 'Zal blijken of de keten van
van beraadslagingen de spanning zal kun
nen verdragen!
Te Alexandrië zijn 19 Britsche oor
logsschepen aangekomen voor het houden
van tactische oefeningen, waaraan ook zal
worden deelgenomen door vrijwel de ge
heele rest van de Middellandsche Zee-
vloot, met uitzondering van de Hood en
de andere schepen, die te Gibraltar liggen.
Financiëel Weekoverzicht
23 September.
Met zevenmijlslaarzen nemen ide pio-
litieke gebeurtenissen haar loop. Wjas de
vjoirjgie week de wereld noig) in spanning
io|m!trient de resultaten van de ontmoeting
in Berchtesgaden, thans kan de afstand
van het Sudeten-gebied aan Duitschland
reeds als ©en feit warden beschouwd1,
èischen Hongarije en Polen hun deel en
stjajat het handhaven van den Tsjechoislor
Wlaakschen Staat 'zelf pip het spel.
Die ingediend© Begirpptiiig toonde eveh-
imiin ieen opwekkend beeld. Voor het eerst
sedert het bestaan vian den Nederland-
schen Staat wijzen de uitgaven pp Ge-
wpnen en Buitengewonen Dienst eetni to
taal van bpven het milliard gulldens aan*
Teneinde tp,t een sluitend budget te
koimlen wordt o.a. invoering voorgesteld
van een nieuwe belasting, waarbij1 naalm-
lpolze vennootschappen naast de ook voor
haar geldende Nationale Inkomsten- en
Winstbelasting een heffing van 8 pet'
Zullen impeten voldoen over de hier te
lande gemaakte bedrijfswinsten, zppdat
haar aan te nemlen is de Indische cultuur-
jondernemlingen, die in. Nedierlandsch-In-
dië reeds aan een winstbelasting van 20
pet zijn onderworpen, niet onder de
nieuwe heffing Zullen vallen, evenlmlim als
de winsten, welke door büiteniandsche
bedrijven of filialen van Nederliandschie
mlaatschappijien wp,rden gemaakt. i
Op de binnenlandsch© aiandeelenlmiarkt
onderscheiden pref. aandeelen V-an den
Biieirgh A en B Zich door een koers
stijging vain lenkele punten tengevolge van
het hernieuwde aanbod tot verwisseling
dezer stukken in 31/2 P'Ct. obligaties v. d-
Bergh, igewOine aandeelen A. v. d. Bergh
en warrants Unilever Voor de houders v;an
31/2 pet. obligaties v'. d;. Bergh is de toe
zegging in het thans verschenen, prospec
tus, dat de Maatschappij1 van haiar recht
tof vervroegde aflossing; niet Vopjr 1 Ocjt'
1943 gebruik zal 'miaken, van belang, daar
Zijl thans gedurende Vijf jaar van betaling
op deze basis zeker zijin. De certificaten
van gewone aandeelen v. d. Biergh A
Zullen kosteloos wlorden omgewisseld in
origineel© aandeelen, Wlaardoor het tot
nu toe berekende adlministratieloon viain
1 pot. op de dividenden verValt en aan
deelhouders volledig stemrecht verkrijiglen
Uitdrukkelijk WOrdt in het prospectus me
degedeeld, dat een liquidatie van v. d*
Bergh's Jurgens' Fabrieken niet wiordit
pverwOgen, doch dat in tegendeel aan
deze Maatschappij een blijvende plaats in
de organisatie van het Unilever-cOnöem
is toegedacht.
iDe Amerikaansche mafkt staat sterk on
der den invloed van den Europeeschen
toestand. Telkenmale als deze tijdens de
wisselende aspecten leen beter aanzien
verkrijgt, neemt een igjunstige stemming
de overhand. Ook spoorwegen beginnen
leenigls'Zins te deelen in de betere beoor
deeling van de conjunctuur-ontwikkeiingT
Het heeft een goeden indruk giemlaakt,
'dat d© brutp-omtvangsten van de Union
Pacific in Augustus hooiger waren dan
sedert 1930 en dat de Southern Pacific
in dez© imlaand haar vaste lasten heeft
verdiend. Dpch één Zwaluw maakt nog
geen 'Zomer. (Robaver)
Borstkas ingedrukt
Gistermiddag is op de terreinen van de
Nederland'Sehe Scheepsbouw Maatschap
pij' aan den overkant van het IJ te
Amsterdam een ongeluk gebeurd,
waarvan dc dertigjarige arbeider Ros uit
Heilo het slachtoffer is geworden.
Men was bezig door middel van een
hijsch'k'raan een klinlklmachine te laten
zakken. Links en rechts van de machine
stond een arbeider om deze bij het oimu
'taagkomen tegen te houden. De machine
zakte iets te ver door, met -het gevolg,
dat R. tussehen de klinkmachine en een
stapel ijzeren platen beklemd raakte. Hij
werd met een ingedrukte borstkas op
genomen.
De conferentie tussehen Cham
berlain en Hitler is mislukt
Benesj heeft In Tsjecho Slowakije
de mobilisatie afgekondigd
Frankrijk roept reservisten onder
de wapenen
Het aantal slachtoffers van den
orkaan in Amerika bedraagt
bijna 600
Dammen en mossels aan den
Schouwschen vooroever
Droog weer en iets koeler
ZONDAG 25 SEPTEMBER,
voorm. 10 uur,
ds. Reddinglus (Doop)
Tekst2 Tim. 15
Onderwerp
Godsdienst en opvoeding"
WEERBERICHT
Hoogste baroimeterst. 775,9 te Kovno
Laagste 741,6 te Reykjavik
Verwacht tot den avoind van 25 Sept.:
Zwakke tof matige Oostelijke tpt Zuide
lijke wind,, nevelig tot half- of Zwaar
bewolkt, droog weer behoudens kans op
onweer en eenige dauw in den nacht,
later iets koeler.
Zon op: Zon onder:
25 Sept. 5,51 5,52
26 Sept. 5,52 5,49
Maan op: Maan omldier:
25 Sept. 7,54 6,11
26 Sept. 9,07 6,41
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
25 Sept. 3,32 15,44 8,40 21,11
26 Sept. 4,16 16,22 9,21 21,53
Generaal Faucher, het hoofd der
Framschc militaire missie in Tsjechoslo
wakije, heeft bij de Fransche regeering
zijn ontslagaanvrage ingediend en ge
vraagd van zijn functies ontheven te
Worden. Tezelfder tijd wordt medege
deeld. dat hij zich ter beschikking heeft
gesteld van de Tsjechische strijdkrachten.
Generaal Faucher is Tsjechoslowaaksch
burger geworden.
