ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE!
GROTE KERK
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1938
OPGEH<
ZIERIKZEESCHE COURANT
CHAMBERLAIN IN LONDEN TERUG
Concertzaal-Bioscoop
De Graaf van
Monte Cristo
De Kern
Ds. REDDINGIUS.
ABONNEMENT
1707.-1888
Prijs p. 3 maanden fl.BO, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks,
TeL Na Sa. - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13832 i
ADVERTENTIEN:
van 1—4 regels 80 cent, van 1 regels eol
daarboven 2Q cent p. regel. Reclames 40 ceot
p. regel. BIJ contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Vrijdagavond hall acht kwam
Chamberlain aan Runelman
arriveerde een minuut vroeger
De premier bracht aan den
Koning verslag uit Heden
zitting van het Kabinet Praag
gelast ontbinding van Henleln's
partij
Nieuw onderhoud met Hitier
aangekondigd
Onmiddellijk na zijn aankomst te half
acht op het vliegveld Heston Runciman
was een minuut eerder op Croydon ge
arriveerd heeft Chamberlain de vol
gende verklaring afgelegd:
„Ik ben vroeger dan verwacht werd
teruggekomen na een reis, die, als mijn
geest niet door zooveel zorgen in beslag
was genomen, buitengewoon aangenaam
zou zijln geweest. Ik heb een lang ge
sprek met Hitler gehad. Het was eenj
openhartig, maar vriendschappelijk on
derhoud en ik heb thans het voldane
gevoel, dat wij wederzijds een volledig
begrip hebben van eikaars opvattingen.
U verwacht natuurlijk niet van mij, dat
ik thans al over mogelijke resultaten)
spreek.
Ik ga nu eerst met mijn collega's be
raadslagen en ik raad u aan geen voor
barige en on-officieele verslagen over de
conferentie te Berchtesgaden
te aanvaarden. Over eenigen tijki, mis
schien binnen enkele dagen, Zal ik leen
nieuw tynderhoud met Hitier hebben.
Hij heeft mij gezegd, dat het dan zijn
bedoeling is mij' halverwege tegemoet te
komen".
Komt Daladier naar Londen 7
Bijl zijn aankomst in Downingstreet werd
Chamberlain door de daar wachtende me
nigte toegejuicht. Om 7 uur verscheen)
Runciman in Downingstreet, waarna een
conferentie tusschen Chamberlain, Hali
fax, Hoare, Simon, Cadogan, Van Sittart,
Wilson, Strang en eerstgenoemde begon.
Te half tien begaf Chamberlain zich
naar den Koning, teneinde dezen vierslag
van zijfn missie uit te brengen.
Te kwart voor acht is Runciman weer
uit Downingstreet vertrokken; tien minu
ten later volgden Hoare, Van Sittart. Ha
lifax en Cadogan. De twee laatstgenoem
den gingen het Foreign Office binnen.
Op verzoek van Halifax hebben de
Labourafgevaardigden Attiee en Green
wood een onderhoud met den minister
gehad, dat ruim 25 minuten duurde.
Hedenmorgen elf uur komt het Kabi
net weer bijleen.
Nog steeds wordt geloofd, dat Dala
dier en Bonnet naar Londen Zullen ko
men en dat zijl alleen wachten op een
uitnoodiging, die evenwel naar alle waar-
schijnlijkheid niet zal worden verzonden
voor het Kabinet heeft vergaderd.
Hanlein's arrestatie door Praag gelast j
Of het Tsjeehoslowaaksche vraagstuk
langs den vredelievenden wieg der inter- I
nationale diplomatie nog valt op te los
sen', is lang niet Zeker. In de ejerstef j
plaats spreekt Praag nog altijd een be- f
langrijk woord mede.
Terwijl Chamberlain te Berchtesgaden met
Htiler confereerde, heeft Henlein formeel
geproclameerd, dat de Sudetendiuitscbers
zich bijl het Derde Rijk wenschen aan
te sluiten en de gehoorzaamheid voor de
wet van hemzelf en zijln volgelingen aan
Praag opgezegd. In het Sudetenduitsche
gebied heerscht een latente staat van
burgeroorlog.
Het gevaar kan ontstaan, dat de inter
nationale diplomatieke gedachtenwisselihg
door den feitelijken gang van zaken in
het Sudetenduitsche gebied zal worden
teniet gedaan. Het gaat thans in het Su
detenduitsche gebied hard tegen hard.
Alles hangt ervan af, hoe Berlijln staat
tegenover de maatregelen, die de Tsje
chen tegen de rebellie der Sudetenduit^
schers nemen. Praag heeft de arrestatie
gelast van Henlein, die zich in feite
aan hoogverraad heeft schuldig gemaakt.
Voorts heeft het den Sudetenduitschiers
gelast, binnen 24 uur hun clandestien in
gevoerde wapens in te leveren en het
bevel gegeven de Sudietenduitsche partij
te ontbinden.
De eischen van Hitier
De politieke redacteur van de Engel-
scbe Daily Express schrijft: „Het fplani
dat de besprekingen te Berchtesgaden zou
hebben opgeleverd en waaraan Hitier zijn
goedkeuring zou hebben gehecht, zou als
volgt luiden:
le. Afstand door Tsjechoslowakijle aan
Duitschland der Sudetenduitsche gebiedjen,
waar de bevolking voor vijftig procent of
meer uit Duitsehers bestaat;
2e. Instelling van een systeem van auto
nome kantons in de streken waar de be
volking een belangrijke Duitsohe minder
heid telt, doch in een verhouding van
minder dan vijftig prooetnt;
3e. Waarborg van de nieuwe Tsjeeho
slowaaksche grenzen door Duitschland,
land, Hongarije, Roemenië, Zuid-Slavië en
Polen;
4e. Supergarantie dezer grenzjen door
Engeland, Frankrijk en Italië."
Wanneer mocht blijken, dat deze me-
dedeeling waarheid bevat, dan ziet die
toestand er minder rooskleurig uit, want
[het is niet te verwachten dat Engeland
en Frankrijk en wellicht ook Rusland,
hoewel een onberekenbare factor, daar
mede voetstoots genoegen züllien nemen.
Rotterdamsche Havendag
«Economische isolatie leidt
tot nieuwen oorlog»
Voor de vierde maal dit jaar heeft
Rotterdam een havendag gehouden, wlelke
haar waarde ontleent aan het persoon
lijke contact, dat Zij' legt tusschen zaken
relaties uit verschillende landen. Dit jaar
namen 470 personen aan den havendag1
deel. Na verwelkoming in de burgerzaal
van het stadhuis door den wind. burge
meester, weth. A. B. de Zeeuw, heeft,
tijdens het noenmaal, de minister-presi
dent, dr. H. Colijfn een rede gehouden,
waarin hij er bij den aanvang op wees,
hoe heel de wereld een rede zou hebben
tot een vreugdekreet, wanneer men den
betrekkelijk vrijen handel van voor den
oorlog zou kunnen terugroepen.
Terugkeer tot den vooroorlogschen toe
stand is niet mogelijk. Moet men even
wel den huidigen toestand als onveran
derlijk beschouwen en de autarkie hou
den voor de haven van rust, door ons
begeerd? Openlijk wordt de autarkie als
beginsel gepredikt, elders, hoewel niet
gepredikt, toch in practijk gebracht. Zelf
kan spr. zich van autarkie niet vrijplei
ten, de houding van het eene land be
ïnvloedt nu eenmaal die van het andere
En slechts Zelden kan de schuldige, die
den bal aan bet rollen bracht, gevon
den worden.
Het grootste gevaar der economi
sche isolatie is, dat zijl op den lan
gen duur tot een nieuwen wereld
oorlog moet leiden. Zij! is zoo mis
plaatst in een interdependentie we
reld, dat zöji gevaar wordt voor den
wereldvrede.
Ik ben pddus spr. realist genoeg
om met de huidige omstandigheden re
kening te houden, maar ook idealist ge
noeg om te zeggen: die stand van zaken
is volkomen verkeerd. In het belang van
den wereldvrede en in het belang van
de volken moet de wereld haar autar
kisch streven laten varen. Als ik Zeg
moet bedoel ik behoort.
Het kan, Zoo vervolgde spreker verder,
dus ook niet gebeuren. Maar juist op
de onhoudbaarheid van den huidigen
toestand grondt spr. Zijn hoop', dat het
juiste inzicht eens zal wederkeeren.
Voor er echter verbetering kan komen,
moet een aantal problemen worden op
gelost. Het eerste is, dat der internatio
nale schulden, waarvan de regeling on
vermijdelijk is, wil Europa ooit tot rust
komen. Dit probleem plaatst spr. op den
voorgrond, omdat Zijln oplossing geacht
kan worden binnen het rijk der moge
lijkheden van een niet al te verre toe
komst te liggen.
Het gezond verstand eischt voorts
de oogem niet te sluiten voor de
gevolgen van de politieke onrust.
De bewapening der naties kan niet
beschouwd worden als het uiteinde
lijke middel om een vreedzame en
samenwerkende wereld te scheppen.
Integendeel, Zij is een probleem te
meer, dat op een oplossing wacht.
Heden en morgen
DE RIJKSMIDDELEN
Opbrengst hooger dan de raming
Opbrengst directe bel. gunstig
Evenals de maand Juli bij nadere be
schouwing va;n den stand der Rijksmid
delen een ongunstig beeld vertoonde in
vergelijking met dezelfde maand van het
vorige jaar moet thans van de „Overige
Middelen", welke op den staat over de
maand Augustus voorhoimien, hetzelfde
gezegd worden bij' een vergelijking met
Augustajs 1937, hoewel de raming over
het loopende jaar (L/12 van het totaal)
tamelijk digjit benaderd werd. De Overige
Middelen 'blijken dan in Augustus 1938
f 1.437.000 minder opgebracht te hebben
dan over Augustus 1937.
Deze vermindering too!m!t in hoofdzaak
voer rekening van de volgende posten:
dividend- en tantième-belasting (f97.086
minder), rechten op den invoer (f 274.656)
aücÜjins op geslacht (f43.763), accijns o|p'
'gedistilleerd ,(f 49.081), accijns op bier/
(f53.639), acdijns op suiker (f 113.420)*
coxipon-belastinig (f143.999), rechten en
boeten van Zegel (f 362.479). Daartegen
over staan enkele posten, die een betere
opbrengst vertoonden, n.l. accijns op1 Zout
(f35.210 meer), acdijns op tabak (f123.195)
omzetbelasting f 289.220), rechten en boe
ten van jegistratie (f95.862). Doch de
meeropbrengst van deze poisten heeft de
ongunstige beweging niet kunnen neu-
traliseeren.
Vergelijkt men de maand Augustus met
de voorgaande, dan ziet men, dat Juli
f3.772.043 meer heeft opgebracht. De om
zetbelasting leverde echter in Augustus
een .aanmerkelijk bedrag meer op dan
in Juli (Aug. f7.553.560, Juli f4.814.256).
De belangstelling ghat echter, hu twee
derde deel van het belastingjaar is ver
streken, in de eerste plaats pit naar
de Vraag1: hoe staat het met de opbrengst
over de eerste acht maanden in verge
lijking met de raming? Gelukkig; kan dan
geconstateerd worden, dat de reëele op-
br#.igst nqg met f 6.222.232 boven 8/x2
der raming over het loopende jaar ligt
en zelfs in vergelijking met dezelfde
periode van het voorafgaande jaar nog
een voorsprong van f2.419.596 behoudt.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Aangereden en gedood
Donderdagavond is pp den Kaldenker-
kerweg bij Venlo< de 50-jari|ge arbeider
L. Driessen, die midden op den weg liep
hiiet een 'vriend, aangereden door een
[hem! tegemoet komenden auto bestuurd
door zekeren L. K. aldaar. Het slachtoffer
werd door den aiutp opgenomen, tegen
de voorruit gesmakt en vervolgens op
den weg (geworpen, Iwlaar de man bewus
teloos bleef liggen. Onmiddeüliijk werd
geneeskundige hulp ingeroepen, doch men
kon slechts den dopd cömstateeren. De
autoi is vpprloopig in beslag! genomen.
Een student van vijftien jaar
Gistermorgen heeft de secretaris van
curatoren der Universiteit te Utrecht in
een persconferentie verteld, dat zich
een vijftienjarige jongen, die (meteenigle
tienen voor de wiskunde-groep) eind
examen H.B.S. heeft gedaan en thans
natuiurkluinde igaat studeeren, aan de Uni
versiteit heeft laten inschrijven. Op zijn
tiende jaar had hij de lagere school door-
loo pen. Die secretaris wilde niet meer
inlichtingen over den betrokkene geven,
mi-ar was zelf Zoo verbaasd over dit
ongewone feit, dat hiji het niet kan laten
het ais curiosum imlede te deelen. Het
bedoelde jongmensen is pas in Maart van
dit jaar vijftien jaar geworden.
Boerderij afgebrand
Gistermiddag om 5 uur is, vermoede
lijk doordat kinderen met lucifers speel-
den, brand ontstaan op het erf van een
landbouwer te Rilland Bath. Eerst i
vloog een kleine schuur in brand, waarna
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 770.3 te Praag
Laagste 749.6 te Blacksod
Verwacht tot den avond van 18 Sept.:
Meest matige Zuidelijke tot Zuidwestelijke
Wind, half- tot zwaar bewolkt of betrok
ken, aanvankelijk droog weer, later in
het Westen 'en Noorden tpeniemende kans
op regen, Zachter.
Zon op: Zon ohder:
18 Sept. 5,40 6,09
19 Sept. 5,41 6,06
Maan op: Maan onder:
18 Sept. 2,53
19 Sept. 0,01 3,33
Chamberlain brengt den Koning
verslag uit
Praag beveelt de ontbinding der
Sudeten-Duitschepartij
De Rijksmiddelen brachten minder
aan niet-directe belastingen op
George Eyston ontneemt Cobb
het wereldsnelheidsrecord
De stand der landbouw
gewassen op 12 September '38
Zachter
het vluur oversloeg naar de groote schujur,
waarin de oogst lag opgeslagen. In kor
ten tijd gingen de gebouwen met hun
waardevol len inhoud geheel in vlammen
op- Met groote moeite kon het vee ge
red worden. De plaatselijke brandweer
die spoedig aanwezig was, slaagde er in
het nabïjigelegen woonhuis te behouden.
Een compagnie imiilitairen van het I4e
regiment infanterie uit Bergen op Zoom
die in de buurt een oefening hield, ver
leende onmiddellijk assistentie. Verzeke
ring dekt de schade, die op een 'halve
ton ^geschat wordt.
Truck rijdt tegen boom te pletter
Gisteravond is onder de gemeente
Vlaigtwedde (Gron.) een ernstig on
geluk! gebeurd, dat aan een 34-jarig,en
expediteur het leven heeft gekost.
De expediteur was met een truck met
trailer, geladen met kunstmest, op weg
van Ter Apel in de richting van Win
schoten. Onder Laude liep plotseling het
linkervoorwiel van de truck, Waardoor
het voertuig een zwenking maakte en
tegen een boom botste. De zware volg-
wagien verbrijzelde de truck, Waarin drie
personen waren gezeten.
Die bestuurder was op slag dood, zijn
20-jarige broeder kreeg ernstigle hoofd
wonden, de derde inzittende kwam unlet
den schrik vrij'. Die overledene was ge
huwd en vader van drie kinderen.
Zondag 18 September,
voorm. 10 uur,
TekstPsalm 121-5.
Onderwerp,/God met ons".
VEREEN. IStiJjinnLCf HERVORMDEN
Een Miinhardfje bij
Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijnen, Spit,
Rheumatiek, Kou en Maandbezwaren.
Eén „Mijnhardtje" 5 ct. 12 stuks 50 ct.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
18 Sept. 8,17 20,59 1,41 14,18
19 Sept. 9,45 22,34 2,56 15,46
BOEKEN EN BROCHURES
„NATUUR EN MENS".
„De Hofstad", Den Haag.
Aan den tijder der Zee, de haai,
welke vooral in de tropische wateren
komt, wijdt J. W. B. van der Stigchef
een interessant artikel. „Waarvan uw
handen getuigen" gaf G. D. Lutke
Meijer aanleiding tot het schrijiven van
een bijdrage over handlijlnkundigen en
hun uitleggingen. „Het onderzoek
der hoogere luchtlagen", met be
hulp van vliegmachines, van de hand van
Chr. A. C. Nell, vormt een lezenswaardig
artikel over een materie die tegenwoor
dig midden in de belangstelling staat.
VRE DES.MOED
Toen steeg er een vliegtuig omhoog in de lucht,
't Gevaar voor een oorlog was groot en geducht,
De wereld door spanning bevangen.
Het overleg bood steeds geen kans op sUcces,
En ver in, het rond floot een schril "S.O.S.
Vol dreiging voor 't vredesverlangen!
Het floot door de landen steeds hooger van toon,
Wel raakte men oneer aan gevaren gewoon,
Maar zóó was 't geluid nooit gegeven,
En toen ging een vliegtuig tot redding omboog.
Het vatte zijn koers vastberaden in 't oog,
Door plicht om te helpen gedreven!
Een eerste minister vloog recht n^ar ^ijn doel,
Bezield door het hoogste maatschapipTijk gevoel,
Dat zóó de ontspanning mocht kómen,
Die als een weldadig vernieuwende kracht,
Als 't levende licht, na een donkeren nacht,
Opnieuw door Éurolpa Zal stroomen
Hiji vloog over linies tot afweer gtereed
Van staal en beton en zoo machtig en breed,
Dat alles onneembaar moest Ijjken,
En tóch in zijn hart leefde 't hoog ideaal,
Dat eerlijk! vertrouwen en duid'l ijltóe taal
Per slot toch nag sterker zou bjjjken!
Minister, die zóó thans Uw roeping: verstaat,
O, moge Uw Jirachtige, prachtige *jaad
't Succes van Uw leven U schenken!
Alom brengt de wereld bewond'rend haar groet,
En wat thans de geest- van de tijden ootk! doet,
Men zal voor Uw hoogen en geest'lijlken moed
U imlmler vol1 eerbied gedenken!
