ZSERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1938
OPGEHOl
Z1ER1KZEESCHE COURAHT
De Kern
ABONNEMENT
1707 - 1880
Prijs p. 3 maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor bet buitenland p. jaar flO. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
TeL Na 3a. - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13827
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eni
daarboven 2Q oent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. BIJ contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10. uur
HET HOOFD KOEL
adviseert Benesj voor de radio
Zaterdagavond heeft de president der
Tsjedhoslpwaaksdhe republiek, dr. Benesj
een rede voor de radio gehouden, waarin
hij zïjn landgenopten uitmppdijgde, ondanks
den gespannen toestand, het hoofd koel
te houden. Over den algemleenen toestand
legde de president geen verklaring af.
Alle problemen, welke in andere landen
sledhts door onrust konden worden ge
regeld, konden in Tsjechosiowakije in
orde en kalmte worden afgedaan. De
eenige kwestie, welke moeilijkheden geeft,
is het vraagstuk der n a t i o- na,-
1 i t e i t e m.
Het is echt het oprechte streven van
Benesj, te komen tot een graad van. bil
lijkheid, welke tot de politieke mogelijk
heden behoort, en, practisch uitvoerbaar
is- Een geest van oprechte democratie*
De president meent dat de voorge
stelde nieuwe bepalingen den staat ten
voordeele zullen strekken. Hij gelooft dat
men door de samenwerking van alle na
tionaliteiten te herstellen, in geeneai deeie
de eenheid, veiligheid of integriteit van
den staat in gevaar brengt.
„Ik leg er den kracfhtijgien nadruk op",
aldus Benesj, „dat er niets zal worden
gewijzigd, noch in de democratische struc
tuur van den staalt, noich in zijn politiek.
Integendeel, indien de evolutie der inter
nationale gebeurtenissen (gunstig is, zal
dit onze democratie kunnen versterken
en perfectionneeren".
Ik heb een onwrikbaar vertrouwen in
onzen staat, taldus besloot dr. Benesj,
in zijn gezonde 'constellatie, in zJijin kracht,
in zijn sterkte, in Zijn weerstandsvermo
gen, in zijn prachtig- leger, in zijn ontem-
baren geest en in de toewijding van 'zijn
geheele volk. Ik weet, dat ons land als
overwinnaar uit de tegenwoordige moei
lijkheden zal treden. Laten Wij' dus allen
krachtig zijn in het vertrouwen, dat wij'
deze tijden te boven zullen komen. Laten
Wij onze kalmte bewaren. Laat ons ver
trouwen hebben in ons zelf, in onzen;
staat en zijn voorspoedige ontwikkeling.
Laat ons bereid zijn opofferingen te doen,
maar l-apt ons optimistisch 'zijn zelfs in
de 'moeilijkste tijden. En vooral laat ons
niet vergeten, dat vertrouwen ©n goede
'wil bergen verzetten en dat Zij ons zlullen
in staat stellen gehikkijg te voorschijn
te treden, zelfs uit de tegenwoordige
Europeesdhe onrust.
Göring sprak tot 't arbeidsfront
Over wit brood en goed bier
en onbevreesde schutters
Ten aanhoore van de mannen en vrou
wen van bet Duitsche Arbeidsfront heeft
Herman Göring een rede gehouden,
waarin hij alles releveerde, wat met de
tegenwoordige positie van het Duitsche
Rijk heeft te maken. Met als vergulde
pil voor veel, dat minder opwekkend was,
deed hij de mededieeling dat van af 1
October de broodjes weer uit het vroe
gere, bijna vergeten, smakelijke meel zul
len worden gebakken, het wittebrood
weer w e r 1c e 1 ij k wit Zal zijh en voor
al de Beieren weer hun goiede oude kwa
liteit bier zi uilen terugkrijgen.
Göring heeft veel vriendelijke dingen
aan het adres van de arbeiders gezegd,
de gebruikelijke krachtuitdrukkingen niet
gespaard en voorts een bloemlezing ge
geven uit hetgeen wat wij reeds wisten
van den Zeer goeden oogst van dit jaar,
van de noodzakelijkheid schoollokalen en
andere hulpbergplaatsen te requirieeren
om dezen oogst onder dak te brengen,
van de groote reserves aan benzine, voe
dingsmiddelen en andere noodzakelijke
dingen, in geval van een ernstig conflict
met het buitenland kortom, het werd
een gedetailleerd commentaar op
H i 11 e r's proclamatie van Dinsdag.
Maar deze rede knoopte nog in een
ander opzicht aan de woorden van den
Führer aan, en was juist hier van een
openhartigheid, een aggressieyien geest en
een ondubbelzinnigheid, welke haar tot
een plotselinge sensatie van hiet congres
maakt. Minister Göring heeft over Duitsc'h-
lands z.i. volkomen beëindigde voorbe
reidingen voor een mogelijk gewapend
conflict binnen- en buitenland zoo- uit
voerige mededeelingen gedaan, Hitler's
woorden over de „dreigende wol
ken" en de waarschuwing Duitschland
niet te onderschatten, zoo nadrukkelijk
herhaald en verder uitgesponnen, dat men
den indruk kreeg, dat hij als spreker,
namens het Rijk, tot de uiterste
grens is gegaan.
„Wij Zijtn vastbesloten", aldus Göring,
„de bevelen van onzen Führer te vol
gen, waarheen hij ons zende. Wij' waren
Hermann Göring
„wij waren steeds schutters
en nooit bang"
steeds schutters en waren nooit bang.
In de wereld weerklinken opnieuw oor
logskreten. Men heeft opnieuw schuldi
gen gevonden: Duitschland en Italië, die
beide leiders van een buitengewone ver
antwoordelijkheid hebben. Het gaat er
met om te wie ten, wie het meest over
vrede praat, iriaar wie het meest
voor -den vrede doet. Duischland
is steeds bereid zijn krachten te geven
voor de veiligheid van de natie, hetzij1
met werkgereedsehap, hetzij miet het ge
weer".
Prinses Juliana heeft griep
Geen reden tot ongerustheid
Prinses Juliana, die tengevolge van een
Vrijdag plotseling opgekomen griepaan
val, op dokters advies gedurende eenige
dagen haar kamer mjoet honden en daar
door tot haar leedwezen Zaterdag de
feestelijkheden in het Stadion te Amster
dam niet heeft kunnen bijwonen, heeft
ook van het deelnemen aan verdere fees
telijkheden moeten afzien.
Zij zal„ ook nog niet naar So-estdijk
terugkeer en. Ongerustheid over Haair toe
stand bestaat niet. De Koningin in he
denmorgen elf uur uit Amsterdam ver
trokken. Zij is voornemens daarheen bin
nenkort terug te keeren, in verband met
de ongesteldheid van de Prinses en nog
eenige dagen onofficiëel in de hoofd
stad te vertoeven.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Kinderverlamming
In Zeeland is thans In totaal bij) 5 kin
deren kinderverlamming geconstateerd,
Waarvjan 1 te Gees, 1 te Temeuzien, 2
te Middelblu'rg en 1 te Koudekerke. Dit
laatste geval werd jgedojnstateerd bijeen
7-jarigen jonjgen, die zich na het uit
gaan van de school niet w'el gevoelde.
In verband daiarmiee zijn de scholen lal-
daar voor 14 dagen gulpten.
Meisje door autobus overdeden
Zaterdagm!iddia|gi is het zevenjarig, meisje
J- N. C. Geluk, wonende aan de Birielsche-
laan te Roitterfdiaiml, op den rijlweg
van deze laain vlak bij' de ouderlijke wor
ning, onder een autobus geraakt. Het
kind was, toen het uit de ouderlijke
woning kwam-, eerst pip den rand van
het trottoir blijven staan, miaar stak daar
na plotseling over, terwijl er een paar
achterelkaar rijdende autobussen Voorbij'
gingen. Hierbij; geraakte zij' onder de ia)ch-
terwielen van een der autobussen en werd
op slag gedood. De -chauffeur had nog
getracht tijdig te remtmen, maar hij kon
het ongeluk niet meer voorkomen.
Tusschen tractor geraakt
De heer C. Holiestelde te Kor tg ene,
reed Zaterdagavond mlet een trajdtor over
den Prinsendijk aldaar. Op een Zeker
opgenblik is -een der voeten van Holle-
stelle tusschen de wiel-en terecht geko-
m'en, waardoor hij- Zijn been brak. Nadat
dr. Maas uit Galijnsplaat vpprLoopig hulp
had verleend is hij' naar een der zieken
huizen te Goes vervperd.
Spaansche matten, maar geen goudstaven
De laatst© vondsten van de „Karim'ata"
Zijn ook al weer niet van groote stoffe
lijke waarde. Opnieuw Iwlerden 6 viam de
bekende Spaansche mlaitten -en wiat ge-
weerom derdeeten naar boven gehaald.
Het weer is goed. Er staat een nogal
flinke deining, doch de m|olen blijft rus-
dopirbagjg-eren.
RECHTZAKEN
Kantongerecht te Zlerikzee
Door den waarnemend Kantonrechter
werden op 7 September j.l. veroordeeld
wegens pverlreding der:
Motor- en Rijtyielwet:
T. L. v. d. W., 16 j., bakkersknecht
Looperskapelle f3 b. s. 1 week tucht
school; A. 42 j., hulpbesteller Nieu-
werkerk fl bl s. 1 d. h.; Wi. M., 47 j.,
veehandelaar Zzee f 1 to s. 1 d. h.; L. G.
v. S., 2:6' j., landb. Renesse f4 b. s.
4 d. h.; J. J. L:., 41 j., winkelier Kerk-
werve f4 b. s. 4 d. h.; J. A. K.,
32 j., arbeider Ellemeet f4 b. s. 4 d. h.;
A. v. d. Wi., 66 j., z. b. Noordgoiuwe
f4 b. s. 4 d. h.; Jj. v. d. Si, 42 j,
1-a-ndbi Serooskerke f4 b. s. 4 d. h.; A.
v. d. M., 50 j., kleinlandb. Sirjansland
f4 b. s. 4 id. h.; M. W, L, 42 j., graan
handelaar Haamstede fl ij. s. 1 d. h.;
J. F., 22 j., veldafbeider Eikerzee f2
b. s. 2 d. h.; J.a de R., 20 j., z. b.
Zonnemaire f2 b. s. 2, d. h.; J. Mi.
v. d. Hl, 25 j., -chauffeur Biurgh f3 bi
s. 3 d. h.; Di. 'WL v. dl W., 56 j.,
vrachtrijder Brouwershaven f3 b-. s. 3
d. h.;, dezelfde f 3 bl. s. 3 d. h.; C. A. B.,
34 j„ caféhouder Brouwershaven f3 bl
Is. 3 d. hl; P. Oj., 25 j., -chauffeur Nieu-
werkerk fl.50 b. s. 1 d. h.; M. J., 18
j., landarbeider Renesse f2 bl s. 2 d. ,hl;
J. C. de O., 37 j., bakker Brouwershaven
f2 bi. s. 2 d. h.; D. R„ 19 j., landb.
knecht Zzee f2 b. s. 2 d. h. en f0.50
b. s. 1 d. h. en f7.50 b. 5 dl h.;
J. Hi v. d. Z., landb. Capelle f 2 b.
is. 2 d. h.; C. v. d. Hy 23 j., Schilder
Zierikiz/ee f2 b'. s. 2 d. h.; L. den BJ,
20 _j., veldarbeider Kerkwerve fl b. s.
1 d. h.; E. J. S-, 39 j_, Meinlandb. Dui-
vendijke f 2 -en f 0.50 b. s. 2 en 1
d. h.; C. J. B., 18 j,, arbeidjer Sero-os-
kerke f2 -en f0.50 b. s. 2 en 1 d. hj.;
J. B., 22 j., bakker Haamstede f0.50 b.
Is. 1 d:. hi.; C. B-., 28 j timmerman ZZee
f 0.5"0 bi. s. 1 d. h.; M. P. v. d. Wi,
27 j., arbeider Eikerzee f 0.5-0 b. s. 1 d. |hS..;
A. v. Di., 22 j., -arbeider Diiwveindijke
f 0.50 b. s. 1 d. h.; Wi. S„ 21 j., tim
merman "Oosterland f0.50 b. s. 1 d. to;
K. G. v. d. Bi., 28 j Z. bi Zonnemaire
f 0.50 b. s. 1 d. bd H. S., 40 U koop
man Zierikzee f2 en f0,.50 b. s. 2 en 1
d. hl; K. S., 26 j., ikoopman Zierikzee
f2 en f 0.50 to. s. 2 en 1 d. h.; C. P.„
26 j,„ Chauffeur Amsterd-aim f3 to. s.
3 d. hl; J. C. Q., 23 j., modiste Zzee
f2 b. s. 2 d. hl; J|. J. 18 j.,
bankwerker Zzlee f3 toj. s. 3 d. h.; A. P.
V. N., 17 j., dienstbode Zonnemaire f0.50
b. si. 1 week t.si.; D-. G., 17 j„ land
arbeider Zonnemaire f0.50 b. s|. 1 week
t.s.; J, de V., 22 j., chauffeur Zo-nneM
miaire 2 tmlaal f-2 bl. s. 2 maal 2 d. h:;
J. E., 18 j., 'bakker Zzee f' 0.50 b. s. 1 id. to
O. A. H. v. N., 50 j landb. Niouwerkerk
f0.50 b. s. 1 d. to; B. J. de X, 38
j., chauffeur Zzee, vrijgesproken.
Politieverord. Haamstede:
W. P. K., 19 j., arbeider te Haamstede,
vrijgesproken m-et teruggave van de in-
beslaggenom-en mandharmpnicaM. C. M.,
18 j., werkster te Haamstede, fl b. s. 1
d. Jij.; H. J. LI, 23 j., landb. te Haam-
j stede, fl bj. s. 1 d. h|.; P. Si., 22 j., ar
beider te Haamstede, fl b. s. 1 d. h.
Karapeerverordening Haam
stede:
J. Th. B., 33 j., kol-enhan-delaar te Zie
rikzee, fl bi. s. I'd. h.
P oliti e v-erardemin g Burgh:
W. H., 43 j., koopman te Bergen op
J Zoom, fl b. s. ld. h.
LoerplicihtXvet
J. S., 35 j., landarbeider Zierikzee, 2
maal f3 b. s. 2 maal 3 d. h.
ArbeidsW-et:
J. A. v. d. S., 30 j., melkhajidelaar te
j ^ierikZee, 2 imaal f5 b. s. 2 maal 3 d.
I h.; J. C. V., 26 j., metselaarsknecht te
j Zierikzee, f 5 en 2 maal f 0.50 b. s.
3 maat 1 d. h.
B!Oschwiet:
M. S., 54 j., landb. te Haamstede, f4
to s. 4 id. hl; Bi. v. d. W'., 34 j., fruit-
kweeker te Haamstede, 6 b. s. 6 d. li.
Vissohe rij wet:
A. v. V., 45 j„ vjsscher te Zierikzee,
f 4 en f 2 b. s. 2 fmjaa(li 2 d. h., met te
ruggave van hel inbeslag genomen net;
j M. K., 39 j., los werkman te Zierikzee,
f2 bl. s. 2 d. hj.; E. M). B., 27 j., koopV
man te Oosterland, f2 b. s. 2 d. h.,
J m-et verbeurdverklaring van het in be-
slag genomen pet.
Reglement wegen em- voetpaden
in Zeeland
J. B., 15 j., Duivendijke, geen straf.
Plantenziektewet:
A. B., 52 j., landarbeider te Ooster
land, J. P., 51 jaar, landarbeider te Kerk
werve, A. de B., 57 j., landarbeider te
Oosterland, ieder f10 to s. 5 d. to; J.
S., 48 j., klein landbouwer te Oosterland,
f 60 b. s. 10 d. h.
Artikel 455 Wetboek van
Strafrecht:
Mi de B., 57 j., landbouwer te Drei-
schor, f5 b. s. 5 d. h.
Vee latiem looipen in een wei
en- bouwland.
C. J., 35 j., landbouwer te Renesse,
f2.50 b'. s. 2 id. hl; N. R-i 67 j,. landto
te Zierikzlee, f5 b. s. 5 d. h.
Loopen op een perceel duin-
grond te Renesse:
J. v. d. S-, 28 j. arbeider te Zonne
maire, fl to s. 1 d. h.
Uitvaart van burgemeester
P. Droogleever Fortuijn
Van Riotterldiaimj fuit heeft de uitvaart
van burgemeester Dropgleever Fp|rtuyn
plaats gehad. Dinsdajg1 is hij! te 's-Graven-
ha-ge overleden in de Rudolf Steinerkli-
niiek aan -de Nieuwe Piarklaan en inge
volge -den wensch van den overledene
Wou zijn stoffelijk hulsel te 's-Gravenhage
aan -dien schopt der aarde wpird-en toever
trouwd. Aan den wensch van het ge
meentebestuur en van vele ingezetenen
van Rotterdam, heeft de fiamilie voldaan
door Zaterdag van het raadhuis uit, waar
hij tien jaar tang heeft giewerkt, de be
grafenis te doen (geschieden. Npg eenmaal
heeft het stoffelijk hulsel vertoefd! binnen
de muren van Zijn geboprtestad en d-e
stad waar hij- pts eerste burger het laat
ste decennium' de zaken van het stads
bestuur heeft -geleid.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
13 Sept. 4,44 16,52 9,56 22,29
Dr. Benesj maant zijn land-
genooten tot kalmte
Göring houdt een agressieve
rede te Neurenberg
Prinses Juliana heeft griep, zij
blijft nog in Amsterdam
De „Ster van Polen" binnenkort
naar de stratosfeer
Denaturatie vergoeding voor
rogge aangekondigd
Weinig of geen regen
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 771.7 te Valentia
Laagste 742.0 te Iaigö
Verwacht tot den avond van 13 Sept.:
Meest matige Noordwestelijke tot Zuid
westelijke wind, nevelig tot betrokken of
zwaar bewolkt, weinig of geen regen,
weinig verandering in temperatuur.
Zon op: Zon onder:
13 Sept. 5,31 6,20
Maan op: Maan onder:
13 Sept. 7,33 9,44
„Gwiadza Polska", ster van Polen
In den loop van deze maand zal
in -de onmiddellijke nabijheid van.
het plaatsje Sjosjotow bij Zatoo-
panje in den Pools chen Tatra
de grootste luchtballon ter we
reld opstijgen om naar mien
hoopt een nieuw hoogtere
cord te vestigen. De Poolsche
ballon is in staat een hopgte
van 28.000 meter te bereiken.
Reeds twee jaren geleden sprak men
over -de mogelijkheid va-n een Poolschen
stratosfeertocht per luchtha-Hon. De noo-
dige middelen werden door een groote
collecte opgebracht. De beste deskun
digen van Polen vereenigden zich om
een werkelijk uitstekende constructie te
scheppen.
D-e belangrijkste man was -de vlieger-
kapitein Zb-iigniew Burz'yiiski, die
overigens ook eenigen tijd in de Ver-
eenigdv Staten vertoefde om daar -mlet
majoor A. Wl Stevens overleg te plegen.
Stevens had tezamen imlet Anderson in
het jaar Ï935 de recordhoogte van 22.060
meter bereikt. Hij had dus de beschik
king over de noodige ervaringen. BoVen-
dien heeft Burzynski tezamen -met kapi
tein F. R. Hynék, die eveneens aan den
tocht deelneemt, verschillende balipm-
wedstrijden om den Gordon-Bennett-beker
medeg-emlaakt. De derde deelnemer is dr.
J-odko Narkiewic7> die als arts en me
teoroloog een zeer belangrijke taak tij
dens den stratosfeertocht t-e vervuilen
heeft. i
Interessante cijfers
Zooalis reeds gezegd, zal deze luchtbal
lon de grootste zijn, die zich ooit van de
aarde af omhoog bewoog. D-e ballon
heeft een inhoud van 124.000 kubieke
meter, waarbij het o'mhulsel li-cht ge
vuld een hoogte van 120 meter bezit.
Een ballon yan dergelijke afmetingen
heelt natuurlijk een buitengewoon groot
stijgverir.ogen, Maar an-derzijd's zijn bij
de eigenlijke opstijging, ook de gevaren
zeer groot. Want een ballon van deze
grootte wopdt gemakkelijk1 een speel
bal der winden. Eerst op igrootere hoog-
BURZYINSKI
te wordt -de zone bereikt, waar geen
hkohistroomingen im'eer vooriromen en de
ballon dus pngehinderd zijn weg kan
giaan.
In 8 uur heen en terug
Wanneer het weer gunstig blijft, kun
nen opstijging en afdaling in een tijd
v,an acht uren plaats vinden. Theoretisch
is het absoluut waarschijnlijk, dat de
Poolsche luchtballon, waaraan men den
naam „Gwiazda Polska" gegeven heeft,
het prude wereldrecord breken kan.
Naast de metingen van druk in tem
peratuur in den stratosfeer zal men bij
zonder veel aandacht aan het onderzoek
der cosmische stralen besteden. Ook de
invloeden der stralen op het biologische
leven Zullen het voorwerp van een nauw'-
keurig onderzoek Zijn. Bovendien zul
len de moigelijkheden der luchtvaart in
de stratosfeer grondig bestudeerd wor
den. Overigens is de tocht voor de deel
nemers niet geheel ongevaarlijk. De-druk
binnen en buiten den gondel is bij het
overschrijden van de 25.000 meter-grens
van dien aard, dat reeds bij de geringste
m-ateriaalfout de houdbaarheid van het
omhulsel en .d-aarfmede het leven der
liuchtvaarders in gevaar is.