IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Victoria-Water
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1938
OPGENO]
Z1ERIKZEESCHE COURANT
=5SS=!Sga
De Kern
C. J. J. VERTON
Vleeschcroquetten
ABONNEMENT:
Prijs p. 3 maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks,
TeL Na 33. - Giro 137677
1707 - 1880
Directeur:
Uitgave
A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13825
ADVERTENTIEN:
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels en.
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regeL Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
DANKBETUIGING NAMENS
H.M. DE KONINGIN
In opdracht van H.M. de Koningin héb
ik hier by de eer Hoogstderzelver zeer
hartelfjken dank over te brengen aan alle
Zeeuiosche deelnemers aan de nationale
huldebetooging op den Dam te Amsterdam
op Dinsdag 6 September j.l.
Hare Majesteit heeft het bijzonder op
pry's gestéld, dat zoovele Zeeuwen uit alle
deelen der provincie een lange en ver
moeiende reis hébben willen maken om
uiting te geven aan hunne gevoelens van
liefde en aanhankelijkheid jegens het
Vorstelijk Huis Hare Majesteit heeft mij
verzekerd, dat het défilé Harer trouwe
Zeeuwen onvergetelijke oogenblikken voor
Haar zullen blijven.
Van deze gelegenheid moge ik tevens
gebruik maken om mijnerzijds mijne groote
erkentelijkheid uit te spréken jegens allen
die zich met de voorbereiding van de reis
naar Amsterdam hébben belast, voor hunne
goede zorgen en inspanning, zulks in het
byzonder jegens den voorzitter en den
secretaris van het Zeeuwsche Comité, de
heer en mr. dr. R. W. Graaf van Lijnden,
en A. W. Zandee.
De Commissaris der Koningin
in Zeeland,
QUARLES VAN UFFORD.
Benesj Zaterdag voor de radio
Runciman blijft te Praag
onderhandelen
Wat te verwachten was, is bewaar
heid. De incidenten te Ostrava (Moravië),
waarbij de politie ook enkele Sudeten-
Duitschers de plak heeft laten voelen,
blijken overdreven. Niettemin heeft de
Duitsche pers deze welkome gelegenheid
aangegrepen om te verkondigen, dat de
Tsjechen niet in staat waren de orde te
bewaren. Het blijkt een onb'eteekenend
voorval te zijn geweest.
Er zijn veel Tsjechen, die het betreu
ren, dat de Tsjechische politie de Zw.eep
heeft gebruikt tegen een Duitsche me
nigte, maar er zijn ook vele Duitschers,
die de vraag stellen, waarom een- groep
Sudetenduitsche vertegenwoordigers op
denzelfden dag dat de officiesle onder
handelaars tot een accoord kwamen, aan
kondigden dat zij naar Ostrava kwamen
om1 een onderzoek in te stellen naar de
arrestatie van eenige Duitschers. De mees
ten kunnen het de politie, die een. uiterst
zware taak heeft, niet al te kwalijk ne
men, dat Zij in het gedrang de parle
mentsleden niet opmerkte.
De rust te Ostrava is teruggekeerd. In
het algemleen is de toestand thans weer
wat meer hoopgevend. Er is nog geen
bericht gekomen dat de Sudetenduitschiers
de onderhandelingen willen hervatten en
niemand weet Wat Hitier Zal zeggen, maar
er zijh een paar hoopgevende teekenen.
Lord Runciman, die aanvankelijk het
voornemen koesterde zijn bemiddelaars-
functie op te geven, is van dat besluit
teruggekomen na een onderhoud miet dr.
Benesj, den president der republiek, wel
ke morgen Zaterdag voor de ra-^
dio een uiteenzetting zal geven over de
ontwikkeling van den nog steeds ge-
prikkelden toestand.
Ook zullen de Emgelsche ministers
Maandag bijeenkomen, teneinde den hui-
digen politieken toestand nader onder
de oogen te Zien en, Wellicht, besprekin
gen voeren over den eisch der oppo
sitie in het Lagerhuis, het Parlement iin
buitengewone 'zitting bijeen te roepen,
om van de regeering een positieve uit
spraak te verkrijgen omtrent haar hou
ding t.a.v. Tsjechoslowakije, dit in ver
band miet het berucht geworden artikel',
uit de „Times", welke nu in een hoofd
artikel betoogt, dat geen redelijke oplos
sing te Praag buiten discussie gehouden
behoort te worden. In dat verband is
het werkelijk belachelijk, dat zooveel ver
ontwaardiging is uitgesproken over een
eenvoudig advies, dat reeds eenige malen
in de Times is gegeven, n.l. dat een re
visie van de grens niet onmiddellijk uit
gesloten behoort te worden van de lijst
van mogelijke doorgangswegen tot een
regeling.
Het is geen oplossing, waar iemand
enthousiast over Zou Zijin. De Tsjechen
voelen er niets voor. Het is zelfs de
vraag of de Sudetenduitschers zelf wer
kelijk gaarne bij Duitschland ingelijfd
Zouden worden ien ook of Hitler ze gaar
ne zou willen hebben. Het is mogelijk,
dat hij' hen liever buiten de grens zou
lhouden om hen in de toekomst te kun
nen gebruiken als een middel om pressie
te oefenen. Maar dat Zou juist een kraéh-
tig argument zijn voor een wijziging!,
Dr. K. H. FRANK
vertegenwoordigt Henlein te Praag by de
besprekingen om tot een oplossing in de
Sudeten-Duitsche kwestie te komen
al Zou dez:e niet populair zijn. Het is
niet te moeite waard een regeling op
te stellen als deze niet langer dan een
paar maianden zou duren. Die hoop op
een permanenten vrede moet het eenige
doel zijh. j
DE EEREPROMOTIE VAN DE KONINGIN j
In de Universiteit te Amsterdam j
Hedenmiddag kwajmien de Koningin,
Prinses Juliana- en Prins Berhbard bij' het
gebouw der JJniversiteit in de Oude-
manhiuispoprt te Am-sterdam aar, voor de
eerepromotie van Koningin Wilhelimlitnia'.
Na de Koningin te hebben verwel
komd, igewiaagde prof'. Frijda vian de
I belangstelling, die het Athenaeum Iliustre
I reeds°in 1813 van den Prins v,an Orapnje
mocht ontvangen.
Spreker gaf in dit verband in korte
i trekken een overzicht van de igeschie-
denis der Amsterdamische Universiteit ge-
durende de laatste drie eeuwen.
Vervolgens j>esprajk prof. Frijda den
j wederkJeerigen invloed door de stad op
I de universiteit en door de universiteit iop
I de stad uitgeoefend en de 'betrekkingen,
die tusschen beide bestaan. Welke ba-n-
1 den ook de universiteit ,aan de stad bin
den, voor alles, zoo zeide spreker, voe
len wij ons .gebonden aan het land
en één met andere universiteiten, in
het gevoel van groote vreugde nu ons
land den dag herdenken mag, waarop
voor ^eertig jaren de regeering! door
Uwe Majesteit werd aanvaard, één ook
in onze groote erkentelijkheid .voor het
geen door Uwe Majesteit in die veertig
jaren voor Nederland werd verricht. Vol
dankbaarheid voor al wat gij in den
tijd van Uw regeering voor ons land
zijt geweest, heeft de Senaat vooral zich
rékenschap gegeven van wat gjij voor
'het land waart, als zijn economisch leven
met groote moeilijkheden den kamp te
voeren had en derhalve meer dan ge
wone Zorgen eischte.
Wij kennen de gespannen belangstelling
die wij steeds hij! Uwe Majesteit hebben
gevonden, wij weten, dat Uwe Majesteit
vol hesef van den omvang en 'hiufn diepte
hun steeds de grootste aandacht heeft
gewijd. Aan zijn erkentelijkheid hiervoor
heeft de senaat dezer universiteit, waar
de studie van het economisch leven een j
groote plaats inneemt, uiting willen ge- j
ven. Hij' heeft gemeend dit te kunnen j
doen dioor U de hoogste eer te bewijzen, i
die hem te/ beschikking staat en zoio j
Uwe Majesteit het doctoraat in de -eoono- j
mische wetenschappen te verleenen. Het j
is den senaat een groote voldoening, dat
Uwe Majesteit "heeft toegestemd deZe j
uiting van zijn erkentelijkheid wel te
willen aanvaarden.
DE «ORANJE» KOESTERDE
AANVANKELIJK WATERVREES
Na een uur zocht zij haar element
Een uur en twee minuten zijn er ver-
loopen tiusSchen het oogenblik, waarop
de Koningin, van het Koninnklijk pavil
joen .jjAit, op de werf van de "Neder!
Soheeps'bonw-Maatschappij te Amsterdam
met pen $1ag op het zilveren bijltje de
laatste beletselen voor de te waterlaiting
van het motorschip Oranje" heeft weg
genomen -en het tijdstip, waaroip ,Jiet
groote gevaarte inderdaad in beweging
is gekomen.
Juist heeft de klok vier geslagen, als
nauwlettend toekijkende toeschouwers de
nog' zoo uiterst Iangz'ame beweging in
den .kiolos van tien millioen k.g. hespeu
ren het langzaam schuiven, dat anderen
nog niet kunnen waarnemen. De im!en-
scheii „met een scherpen blik hebben
goed gezien, want twee minuten later
drijft de trotsche Oost-Indië-vaarder in
het IJ.
Verbazen over dit oponthoud moet men
zich giet -al te zeer. Hoe grooter en hoe
zwaarder een schip is, des te moeilijker
loopt het van stapel. De wrijving, die de
kiel 'Jn de met vet gevlulde goot van de
slee, waarop het schip rjust moet over
winnen, is des te sterker als het gewicht
grooter is. Dat deze „Oranje", die op
één na de grootste Nederlandsche mail
boot fs, niet op de minuut nauwkeurig
te water is gegaan, is dan ook niet te
verwonderen. Men rekent eigenlijk steeds
op een niet lal te vlotten gang vah zaken
bij een te waterlating. Daarom staan
er altijd hydraulische persen gereed om
een handje te helpen. Daarom ook Zijn er
steeds arbeiders bij de hand om bij' te
springen, als het inoodig is, hetgeen nu
het geval was.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Agent van politie gearresteerd
De pcmlm'issaris van politie te Vlissin-
igen heeft Woensdagavond laat den 33-
jarigen, agent van politie de V. gear
resteerd en in het bureau in bewaring
gesteld. De arrestant wordt ervan ver
dacht gelden - die hij van een vrouw in
bewaring had genomen, gedeeltelijk niet
te hebben teruggegeven. Hij wordt er
voorts van vier dacht in een civiele proce
dure onder in strijd met de waarheid
een- verklaring te hébben afgelegld. De
aangehoudene, die gehuwd en vader van
twee 'kinderen is, is "Donderdagmiddag
na-ar Middelburg overgebracht -en ter be
schikking van de justitie gesteld.
Ook de vrouw uie verklaarde den ge
arresteerden agent vain politie een be
langrijk bedrag aan geld iin bewaring
te hebben gegeven, is door den commis
saris in arrest gesteld. Zij' wordt nime-
lijk van valsehheid in geschrifte verdicht,
daar zij aan fyet Bureau van •mat
schappelijk hulpbetoon een door haar
o-nderteekende verklaring heeft afgegeven
dat zij in het geheel geen middelen bezat.
Genoemd 'bureau heeft daarop steun ver
leend. Het onderzoek in de zaak -duurt
voort.
Lord Runciman heeft telegra
fisch bij Lord Halifax geprotesteerd tegen
het artikel in de Times. Hij heeft tevens!
geprotesteerd tegen den bijzoind-er ster
ken dr-uik, welke Maandag door Newton,
de Britsche gezant te Praag bij de Tsje
chische reg'eeri-ng Is uitgeoefend om
haar tot concessies te bewegen, die in
de nieuwe Tsjechische plannen be
lichaamd zijn.
Atlee heeft in zijn hoedanigheid v.an
leider der oppositie in het Enjgelsche
Lagerhuis een brief aan Chamberlain ge
zonden, waarin 'hij' onmiddellijke bij
eenroep inig van het parlement
vraagt. Hij heeft er een afschrift bijge
voegd van de Verklaring van Labour
en de Vakbeweging over den internati
onalen toestand, waarin -ook werd ge-
ëiséht, Sat het parlement zlou hijeen-
komen.
Bij de gerechtelijke lijkschouwing
inzake het vliegtuigongeluk te Edmonton,
waarbij ll menschen om het leven kwa
men is gebleken, dat de vlieger, die even
eens gedood werd, in strijd met zlijln in
structies had gehandeld. Hij had zich veel
le ver van het vliegveld, waarboen
hij oefeningen had moeten imlaken, ver
wijderd en had bovendien te laag ge
vlogen.
Volgens een Japansch bericht uit
Hanoi is brand uitgebroken a-a/n boord'
van het Fransche stoomschip „Claude
Chaple" .ter hoogte van de Paraeel-
eil-anden. Het schip, dat 4394 top meet,
was pp weg van Hailsong maar Saigon.
Men v/eest, dat 'het schip vergaan
is en d#t de opvarenden, 40 passagiers*
9 Fransche officieren, 60 soldaten en de
bemanning verdronken zijn,
Bij Sarona, a-an de Spaapsche
Noordoostkust, is gisteren een vrachtauto
geladen met benzine voor de regeerings-
troepen, in botsing gekomen met een
trein, die paar Gerina onderweg was.
De gevolgen waren verschrikkelijk!. De
benzine ontplofte en de trein -en zelfs
eenige langs den weg -staande huizen
geraakten in brand. Volgens een voor-
loopig bericht zijn 17 menschen omgeko
men ep 'meer dan 30 met zware brand
wonden na,ai' een ziekenhuis vervoerd.
NEV/LLE HENDERSON
de Engelsche gezant te Berlijn vertoeft
te Neurenberg, waar hij met v. Ribbentrop
een langdurig onderhoud heeft gehad.
LAND- EN TUINBOUW
DE VLASHANDEL
Wlamneer men niet wist, dat er bij-
de Belgische vlasfabrikanten honderden
en honderden Zwtngeimachines stonden
Waardopr in kpjrten tij'd geweldige hoe
veelheden vlas bewerkt kunnen worden,
dan zou men zi'ch werkelijk afvragen,
Waar al het vlas vandaan komt, dat te
genwoordig verhandeld wordt. Het is im
mers toch genoegzaam bekend, dat het
laden en lossen van spoorwegwajgions,
vrachtauto's, Wagens en schepen, geladen
Imiet stropVlas uit het binnenland, uit
Frankrijk m Nederland, op Zijh hoogte
punt gekomen is, Van den anderen kant
is het ook genoegzaam bekend, d-ajt alle
WarmwateiToterijien thans pp Vplle clar
padteit werken, waarbij het twleer gun
stig (genoemid kan Wforden, zbpdat -geen
dag Verloren werk gedaan moet worden,
om meerdere jZwingelmachines hun volle
uren te laten draaien, waarvoor echter
voornamelijk gemeen vlas gébruikt wpir-dt
Van een keuze in geZwingél-d vlas is
er dan ook geen sprake op onze markt
en 'zoo -goed ais de totale aanvoer be
staat uit lagere soorten, waarvoor echter
een zeer- gropte belangstelling bestaat.
Vooral -de Fransche spinners 1-eggien een
buitengewone activiteit aan den da|g, kopr
pen alles op, wiat zij1 maar vinden, en
dit alles tegen onveranderde prijzen.
Oin-dertussdhen -geraken al. die kl-eine- soor
ten toch verkocht, Zopdat Zij' geen druk
Weer kunnen uitoefenen op onze marlet
en gezien ook de Enjgelsche en binnen
lands che spinners -groot-ere belangstelling
toouen in -deze kleine vlassen, heers'cht
er nog een tamelijk groote bedrijvigheid.
In de prijzen kwam niet veel ver
andering; deze zijn tamelijk vast ge
stemd en ziull-en spoedig -een weinig hoo-
ger worden, w-anneer de bUitenlandsche
spinnerijen zo-oveel belangstelling 'blijven
toonen in ons vlas als thans het geval is.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
10 Sept. 3,07 15,14 8,26 20,49
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 11
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe Kerk. 10 ure, ds. Valeton.
Kleine Kerk. 10 ure, ds. Pijnaoker
Hordijk.
Lutb. Kerk.
Geen dienst.
Gerei. Kerk.
10.30, Leesdienst en 6.30 ure, dr. v.
Lonkhuijzen.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn (oude tijd)
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligingsdienst, 3,30 Openluohtwerk
(bij ongunstig weer in de zaal) en 7.30 ure,
Verlossingssamenkomst, onder leiding van
kapt. A. G. Schram.
Gerei. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd)
Oud-Gerei. Gem
9.30, 2 en 6 ure. Leeskerk. Maandag
avond 7 ure, ds. Blaak van St.-Pilipsland
(alles oude tijd)
Dr. Benesj geeft morgen een
uiteenzetting voor de-radio
Het m.s. „Oranje" liep gisteren
heel moeilijk van stapel
Dankbetuiging van den Commis
saris der Koningin in Zeeland
Eerepromotie van de Koningin
aan de Amsterdamsche Hooge-
school
Iets zachter overdag
Jattkelbafcfzetu
De tijd breekt weer aan!
Iedere Donderdag- en Zaterdag
avond: Fyne
Kleine 2 a 25 cent
Groote 20 cent
VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE
VOOR MAAG, NIEREN EN
INGEWANDEN.
Barometerstand van hedenmiddag 2 u>ur.
WEERBERICHT
Hooigste bar-ometerst. 772,0 te Stornoway
en Blaeksod'.
Laa>gste 749 3 te Jan Miayen.
Verwacht lot den avlond van 10 Sept.:
Matige tot zwakke Noordoostelijke tolt
Noordwestelijke wind, nevelig tot licht-
of halfbewolkt, weinig' of geen reg|en',
koude nacht, overdag iets zachter.
Zon op: Zon onder:
10 Sept. 5,26 6,27
Maan op: Maan onder:
10 Sept. 6,18 6,12
BOEKEN EN BROCHURES
„HISTORIA"
Uitgave Arti et Hl-
storlae n.v. Utrecht
Op de f-noptgajghia vain het Aug|us1luls-
nu'mmer van -genoemd maandschrift vo-or
geschiedenis, prijkt een frame foto- van
onze jubileeirende vostin. Dr. J, Wi. Wijn
houdt een bespreking over h-et lejgier pn-
idiecr de regeerin|g van Koningin Wilh-el-
/miiina, wlelk artikel verlucht wondt rn-et
©en paar reproducties uit 1896- Dr. H
C. Prins'én Geerligs besluit 'Zijln bijdrajgje
over „Drie -eeuwen strijd tuss'chen Hol
landers én Friezen in het Noord-er kwar
tier". In „Twee Koningen" door Dr. M*
H- Scheitema, beschrijft deze de figuren
van Frankrijks grootste koning Lodewijk
XIV en onze machtigste oranjevorst Stad
houder Willem' III.
