1ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
LANDDAG
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1938
OPüEHOl
Z1ER1KZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 maanden fl.50, buiten Zierikzeef 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. Na 32. - Giro 137677
1707-1880
Directeur: A. J. DE LOOZE. Uitgever-Redacteur: M.
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE -
J. KOSTEN
ZIERIKZEE
94STE JAARGANG No. 13809
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels en
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regeL Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Het Spaansche vraagstuk
Terugtrekking der vrijwilligers
in 1939
Hoewel het Brltsche departement van
buitenlandsche zaken van dein Erogel-
sehen .gezant te Burgos een beknopt over
zicht van Franco's antwoord op 't
Brilsche plan voor de terugtrekking van
de vrijwilligers heeft ontvangen, kon men
nog geen mededeelingjeti doen over de
strekking van dit antwoord. Het iis blijk
baar zoo gecompliceerd en oip vele pin
ten zoo onduidelijk, dait men er de vioor-
kaur aan geeft, zijn oordeel op te schor
ten tot men het oorspronkelijke doöum'ent
waerin Franco zijn houding uiteenzet, in
handen heeft. Dit document is per vlieg1-
tuig naar Londen overgebracht. Het moet
dan echter nog ludt het Spaansdh worden
vertaald, zoodat publicatie vóór Maan
dag niet waarschijnlijk lijkt.
Uit het feit, dat men z'ich op grond
van het overzicht van den agent te Bur
gos niet gerechtigd voelt, een oordeel
(uit te spreken, Zal wel mogen worden
opgemaakt, dat het antwoord niet on
verdeeld gunstig is.
Het schijnt, dat Franco tal van kwesties
en punten heeft opgeworpen, welke, Zoo
zij 'al voor regeling vatbaar Zijto, toch
'in ieder geval de uitvoering laan het plan
weer verder naar de toekomst zlullen ver
schuiven. Ook in het gunstigste (geval Zal
het nog tenminste drie imaacndein moeten,
duren, voor het doel van het plain, de te
rugtrekking van 'de vrij will ïgjers.
Het is .geen overdreven pessimismle,
wanneer men rekening houdt mlet de
mogelijkheid, dat de terugtrekking} der
vrijwilligers nog wel tot 1939 op zich zal
kunnnen lateh wachten. Daarmee zou dus
ook de in werking treding van het Ewh
'gélsch-Italiaansche acooord, welke imimiers
afhankelijk is van een terugtrekking der
vrijwilligers, even langen tijd hangieinde
moeten blijven.
Is het oogenblik voor Runciman
gekomen
Duitschland wacht met spanning
de verdere gebeurtenissen af
Men kan niet bepaald zeggen, dat het
thans bereikte stadium in de Sudetenduit-
sche kwestie in Diuitschl.and een optimis
tische stemming heeft gewekt.
De Diuitsche bladen wijzen er op, dat
men op het do,ode piunt is gekjolmlen en
met eenige spanning wacht op de resjul-
taten van den kabinetsraad, die in Praag
is gehouden.
„Der Angriff" betoogt: „De bjasi®, waar
op men stiaat, kotmt neer op de magere
formiuile: Ondanks niet te overbruggen te
genstellingen bereidwilliglheid tot onder
handelen aan beide Zijden".
Algemeen verwacht tooien in Diuitschland
intiusschen dat thans het oogenblik is
gekomen, wiaarop Lord Riunciimlan in de
onderhandelingen fcusschep Praag ep de
nationale groepen zal imgrij'peta.
„Intiusisdhen", aldus het „Berliner Tage-
hlatt", „is het nog niet duidelijk, of het
bij het door Lord Riuciman uitgewerkte
stuk pm een deskundig /advies gaat, dat
hij1 aan beide partijen, de Sudetenduitsche
partij1 en de regeering te Pra^ej, wil voor
leggen, opdat Zij ten aanzien daarvaln
hun standpunt kuntniem uiteenzetten, dan
wel om een eigen bermi dd elimgsvoorstel
dat de basis voor verdere onderhandelin
gen zal moeten vorjirien".
Ook in Berlijn is over het onderhoud
Runciman-Henlein (niets uitgelekt ein er
wordt op (gewezen, dat alle geruchten
daarover als combinaties 'mbeten worden
beschouwd. ïntusischen is in Duitslchltapd
de verbittering weer toegenomen door de
botsingen bij. de ontvangst vaim dep
nieuwen burgemeester van Most (Brüx)
en over het verbod vjan de sedert 1910
jaarlijks oijpndeTb roken gehouden turtru-
feesten in het Reuzengebergte.
Inmiddels iis eeni.ge ontspaniniilng ont
staan, doordat de Tsjechoslowaaksche re
geering concessies heeft gedaan in dein
vorm Van de benoeming van eeini aantal
Diuitsche postdirecteuren in de Sudeten
Diuitsche plaatsen, maar daarnaast zijn
de moeilijkheden niet opgelost.
Die Diuitsche directeur moet nog met
een overwegend Tsjechisch personeel
werken. Het komt het aanzien van .detoi
staat niet ten goede, als steeds opnieiuw
in overwegend Diuitsche streken slechts
Tsjechische brievenbestellers worden aan
gesteld, die slecht of geen Dtuitsch spre
ken.
Hetzelfde geldt natuurlijk voor de po
litie, belastingkantoren, justitie, spoor
wegen, enz. De regeering,, aldus verklaart
men, moet beseffen, dat zij' door het be-
et zal U werkelyk geen bijzondere moeite kosten om
rondom U, in Uw eigen gemeente Zierikzeede armoede
te zien, die in véle gezinnen heerst. Om nog maar te
zwygen van de stillearmoede.
En straks - op 6' September - gaan wij feest vieren het
is dan 40 jaren geleden dat H.M. Koningin Wilhélmina
de regering aanvaardde. Maar kunnen we met deze
vreugde de schrynende armoede om ons heen overstemmen?
Immers neen t
Maar wél kunnen ivy vreugde brengen ook daar waar
gebrék isl
Daarom staat op het programma van de Z.O. V. niet
alleen een zanghulde of optocht of kinderfeest, maar ook t
T R AC T AT IE der armen en van hen die in stilte
gebrek lijden. Geld voor het feest vragen wij U niet!
Alleen een bijdrageeen feestgaveom in
véle Zierikzeese gezinnen weer eens die blijde gezichten te
zien, die wij ons nog herinneren van 7 Januari 1937, toen
U ons ook in staat stelde een feestpakket te bezorgen.
Desnoods de beter gesitueerden iets minder, de armen op
6' Sept. iets meer op tafel. Mogen wy op Uw steun rekenen
Koopt dan de Z.O.V. bonnen voor tractatie der armen!
noemen van enkele Diuitsehens: slechts
begint met het scheppen van voorwaar
den, die op zichzélf natuurlijk igeen vol
komen bevrediging beteekenen. Hpe .ge
wichtig ook de .ambtena,renkwestie i$,
bet üjian niét alleen om eenige betrek
kingen gaan, maar het g(aat itt de eerste
plaats om de erkenning van het 'begimjsel
en de toepassing daarvan.
De rede van Roosevelt
Geen uitbreiding van de Monroe-leer
President Roosevelt is te New York
teruggekeerd van zijn reis naar Canada.
Aan vertegenwoordigers van de pers ver
klaarde de president, dat zijn rede te
Kingston geen uitbreiding van de Monroe-
leer beteeklende. Hij raadde den jour
nalisten aan, die hem vragen stelden, de
oorspronkelijke Monroe-doctrine nog elens
na te lezen. Voorts vestigde hij die aan
dacht der journalisten op het feit, dat
hij in Zijn rede niets gezegd heeft over
Latijnsch-Amerika.
Blijkbaar 'ziet de New York Herald Tri
bune in de rede van Roosevelt toch wel
degelijk een uitbreiding van de Mon
roe-leer. Naar het D.N.B. meldt, schrijft
het blad o.a.: De uitbreiding van de
Monroe-leer in Canada houdt niets in,
dat verrassen kan. Al vele jaren gelooft
niemand meer dat de Vereenigde Staten
onverschillig kunnen blijven als Canada
bedreigd wordt. Als de sfeer van de
Monroe-leer is uitgebreid, dan is dat
slechts in techniscben zin geschied. Roo
sevelt heeft zijto aankondiging echter een
Zekere beteekenis gegeven, door ze uit
te spreken op een oogenblik, dat de in
ternationale toestand gespannen is.
Invoering vijfjarige kweekschool
onmogelijk
Doel van de kweekschool
Aain. de Memorie van Antwéprd inzake
het wetsontwerp tpt wijziging van de
Lager Onderwijs-Wiet 1920 en ,vian daar
mede velband houdende bepalingen der
Pensioenwet 1922 loptleepen wij: het vol
gende:
In het pleidooi van vele leden vpoir
het invoeren van de vijfjarige kweek
school Wórdt er terecht aan herinnerd,
dat reeds de daaraan verbonden kosten
ivóoir den minister van Onderwijs eén
onoiwerkomenlijk beZw'aar (züjln geweest om1
het desbetreffende ontwerp van zijn
ambtsvoorganger óver .te nemen.
Daargelaten nolg de overige b'eZwiaren,
moet dan pok de (minister zijn. in de
Memorie v'. Toelichting uiteengezet stand
punt blijven innemen.
W|at het zakelijke betreft, dat aange
roerd ia tegen, de uitbreiding van de
driejarige opleiding met een vierde leer
jaar; als de minister de uitvoerige be
schouwingen, die het rv|oprloppig verslag
aan' de Zaak wijdt, goied leest, worden
daarin drie gronden ivermeld. De eerste
is, dat de driejarige kweekschool goed
bruikbare onderwijzers aflevert; de twee
de, dat een vierde leerjaar tot :niet ande|rs
zal leiden dan opvoering vian nuttelooze
imtellec'fcueeie kennis; en de derde, dat
verlenging van de opleiding een zeer
'Zw'aren last op de ouders der kw'eeke-
lingen zal leggen.
Het is in strijd met de feiten, wanneer
men stelt, dat op de kweekschool gnoole
geleerdheid Wórdt aangebracht.
Haar duel is slechts de leerlingen Zoo
ver te brengen, dat zij over voldpenje
leerstof vjopr de lagere school g,emakke-
lijker kunnen beschikken en dat zij' die
in geschikten vorm voor de schoolkin
deren weten te gebruiken.
Bijbelkennis en godsdienstonderwijs
Dat opik 'die leerling van de Rijkskweek
school met gpdsdiejiist en bijbel (moet wór
den in aanraking 'gébracht, staat voor
den Minister vast. Als hij: uit het vopr-
loppig vierslag de pnderscheiaing tusschen
kennis vian den inhoud des bijbels, gods
dienstkennis en godsdienstonderwijs over
neemt, formuleert hij z/ijn standpunt
slechts: Kennis (van den inhoud des bijbels
is ivoorhands nog afgezien van reli
gieuze waarden voor eiken beschaafde,
ook vóór den onderwijzer der jeugd, on
misbaar. Zoo viajak de omstandigheden het
mogelijk maken Zullen geschiedenis, aard
rijkskunde, letterkunde, taal, op onge
zochte w'ijize gelegenheid bieden, kennis
van den inhoiud des bijbels aan te kwée-
ken.
Ook Waar dit mogelijk is, Wordt daar
mede intusschen geenszins het noodige
bereikt. Naast het geschiedkundige, het
letterkundige en het dultuireele vergt het
godsdienstige een eigen plaats, waartoe
de Vakken godsdienstkennis en 'gods
dienstonderwijs allereerst Zijn aangewe
zen. Naar de overtuiging) van den minis
ter doet echter de overheid het best,
door deze materie aan die Kerken over
te laten.
Havas meldt uit Weenen, dat met
kapitein Kendrick, ook Zijn vrouw werd
gearresteerd. Zij werd echter weer in
vrijheid gesteld. Op een protest van den
Engelschen consul-generaal te Weenen bij
de Gestapo, luidde het antwoord, dat
voor het oogenblik niets gedaan kan
worden en dat de bevelen van hoogere
instanties kwamen.
Op het departement van buitenland"
sche Zaken in Den Haag is bericht ont
vangen, dat de Nederlandsche gezant te
Berlijn, mr. C. ridder vali Rappard,
'aan de verwondingen, welke hij bekomen
heeft bij het auto-ongeluk tusschen Min*
den en Bückebiurg, is overleden.
MIJLPALEN
Sikkels blinken, sikkels (klinken,
i Ruiscbend vialt het graanzong in
vorige eeuw de dichter Staring in zijn
loflied op den ppgst. De machine heeft
i goeddeels oe sikkél verdrpiagiende r,ui-
schende korenaren vielen onder de blanke
messen van iden graajnfmiaaier. Ook de
ode van de bindster, die de garven igaiairidt
Vervalt in dezen nuchteren tijd, waarin
de machine zopivieel handkr,adht vervangt.
De oogst istaat te velde te wiachten om
in 4e schuren te worden geborgen; Je
oogst Van veel Zorgen en arbeid. Dat
Zij! beloond Wórde!
1
Ook de majestueuze, kalme lucht-
ballon heeft het moeten afleggen voor
bet moderne (mechanisimé, de irhjptpr, die
de luchtschepen 'en vlieghonden pver de
continenten 'en ooeanen trekt, bij dag en
nacht, bij storm en ontij',
j De Condor, de onbetwiste heerécher
van het Andes gebergte, kréég cbmeur-
1 rentie In haar stalen tóllegé, die het
durfde te bestaan, in precies 3 diagen,
een Vlucht van Berlijn—New' York—Ber-
lijn te vólbrengen, wat nieulwle perspeci-
tieven opent tav. het transatlantisch
luchtverkeer, het verkeer in een niet meer
vier verwijderde toekpmst!
De Llo.yd heeft 't toenemend vlieg
verkeer als haar grootste concurrent in
«et ooig en' (gaf last to,t den bouw v'an
een nieuw snelvarend mailschip, dat straks
te Vlissingen zal wórden igeboufwd. In
100 dagen om' de Kaap, wat in de dagen
Van de zeilvaart, de gropitste te leveren
prestatie beteekende, verzinkt in het niet,
als men lees^ dat de nieu'w'e aanwinst
vian de Lloyd, het 74e schip sedert d'e
oprichting in 1883, een motorschip vian
21000 ton, het traject Marseille—Batavia
in twintig dajgen kan afleggen bij' eén
snelheid van 21 mijl, die de 4 mótoren
j het passagiersschip zullen geven.
i
„Nog hpludt het séhriklijk pleit van
dwang ien vrijheid aan", in het Verre
Azië, Waar twee scheefopgige nevén el
kaar naar het leven staan. De eene om
„de Vrede" te brengen in China; de ander
1 om het juk der dienstbaarheid onder
I vreemde meesters te ontgaan.
Het „incident" in China sleept zich
1 vpprt, verslindt millioenen, kost duizen-
j den menschenlevens len beide partijen
j boeken steeds verliesposten. Financieël en
economisch drukt de strijid op beide Ian-
i den gelijdelijk, alleen lijdt de bévolkinlg
ivan het HemelsChe rijk zwaar door de
rampen van oorlog, overstropmiwg, pesti
lentiën, en... nog is het einde daar niet!
Tusschen Popister en Zuiderkruis,
roman van de zee, in de diagen van de
wilde zeilvaart, leeft nog Voort het spook
van den bijlgeloovijgein zeeman, dat ',*.e
„Vliegende Hollander" heet. Do moaerne
„Vliegende Hollander" trekt zijn köiers
bóven de océanen, den naam verbrei
dend van het lanct van herkomst, dat
met de KLM triomfen vierde op lucht
vaartgebied.
Biekend Zijn haar piloten, wien het aan
moed en bekwaamheid niet ontbreekt:
geliefd bij' een deel dér Vrouwelijke jeulg'd
is het beroep vian hofmeesteres, die de
benijde romantisch blauwe unifóiimi dra
gen, die oók de piloten aantrekt, wiant
nog pas kwam een huwelijk tusschen vlie
gende verloofden tot stand!
Botsing tusschen motorfiets
en vrachtauto
Gisteravond 'heeft op den Driéberg-
schesfcraatwég onder de gemeente D o om
ieen "érnstige aanrijding plaats gehad tus-
slchen een motorrijwiel, bestuurd dooir
(G- iv. d. Bi-, met als duopasspgier de H.,
beiden wonende te Amsterdam' en een
uit de richting Doorn komenden vracht-
I auto, bestuiuird door de H., Wonende te
Leus den.
De aanrijding Wlas zoo heviig, dat het
J motorrijwiel geheel werd vernield en die
beide berijders op den weg werden 'ge
slingerd, waar Zij in bewlusteloozen toe-
I stand bleven liggen. De autobestuurder
liep slechts lichte snijWonden vian deglas-
I sicherven op.
Is Runciman's oogenblik om te
bemiddelen gekomen
Vijfjarige kweekschool brengt
onoverkomelijke kosten mede
Franco's antwoord betreffende
terugtrekking vrijwilligers on
gunstig
De stand der landbouwge
wassen in Augustus was zeer
gunstig
Op 6 September zal niet be
hoeven te worden gestempeld
Weinig of geen regen
Vrijzinnig Hervormde
op Zondag 28 Augustus,
's middags 3 uur (w. t.)
„Rustenburg" Schuddebeurs
Sprekers
Ds. D. A. Vorster
Ds. K. A. Beversluis
medewerking der Kerkkoren
van Zzee en Brouwershaven
Toegang 25 ct.
Programma verkrijgb. bij L. J. Ver-
strate, Zzee en alle vrijz. predikanten
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
i 21 Aug. 10,02 22,41 3,10 16,03
22 Aug. 11,33 4,44 17,32
Barometerstand van hedenlmliddag 12 uiur.
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 763.0 te Boedapest
Laagste 7351 te Nordoyam
Verwacht tot deai avond van 21 Aug.:
Krachtige tot matige Zuidwestelijke tot
Westelijke wind, zwaar bewolkt met tij'
delijke opklaringen, weinig of geen re
gen, des nachts iets koeler, overdag wel
nig verandering in temperatuur.
Zon op: Zon onder:
21 Aug. 4,53 7,13
22 Aug. 4,54 7,10
Maan op: Maan onder:
21 Aug. 4,14
22 Aug. 1,— 4,59
