ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1938
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURAMT
II,
De Kern
«r~T
ABONNEMENT
PrijS p. 3 maanden f 1.60, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks,
TeL No. 32. - Giro 137677
1707 - 1880
Directeur.' A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
94STE JAARGANG No. 13807
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels en,
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Britsche politiek in Spanje
Bemiddeling tusschen Burgos
en Barcelona 7
De Britsche ©omlmSssie voor de
uitwisseling der Spaanscthe gevan
genen bezit een heel wat girooter
politieke be teekenis dan men wel
ziou meeinen. Met de installatie
ivan deze ictomlmiissie is het de
Bngelsche Tegeering gelukt, een
needs lang -najgejiaagd doel te be
reiken.
In de officieel© mededeeling van het
Foreign Office ivalt in de eerste plaiafts
op, dat er uitdrukkelijk pp de veelom
vattende, niet nader begrensde taiaik van
deze 'commissie gewezen wordt. De ciom-
missie, die eerst na ivele weken durende
onderhandelingen rviajn. o© Londemsche rö-
geering met Barcelona en generaal Fran
co geviormd kon worden, zal zich naar
buiten bezig 'houden met de uitwisseling!
der gevangenen, waarbij1 aUe öategoriën
ivan militaire en politieke gevangenen, po,-
litieke leiders, Vluchtelingen en o,ok bui
tenlanders door de cjomtaissie omiviat zul
len "worden. De domlmissie zal haar zetel
in Toulouse hebben en haar onderhande
lingen reeds aan het einde van deze
maand beginnen.
Aan het hoofd van de comlmlssie heeft
nu de Engelsdhe reigeermg den -vroege-
ren opperbevelhebber van het BrLtsch-
Indische leger, Sir Philip Chetwopd, een
man van groot Militair aanzien en bij
zondere begaafdheden, gesteld. Alleen dit
feit wijst er reeds op, dat deze schijnbaar
zuiver humanitair arbeidende commissie
met een verder strekkende taak belast is.
De Spaansche kwestie is met haar on-
guhstigen invloed op de Europeesche
situatie en in het bijzonder op de Itali-
a ansch-Engelsche betrekkingen, in dien
huldigen toestand een dopm in het En-
gelsche oog- De Britsche pplitiek is op
het oogenblik, noch bij een (volledige over
winning van Barcelona, noch b'iji die v,an
Franco, geïnteresseerd. In beide gevallen
zou de bemiddelaarsrol van Gropt-Bri li
tanie, die steeds het doel van de Britsche
koloniale politiek Was, op losse schroeven
worden gesteld.
De politiek van Chamberl&in verschilt
op dit punt uiterst weinig van de Spanje-
politiek van Eden, die geheel op1 bemid
deling en nivielleerin)g tusschen de beide
strijdende partijen was gericht. Nog
steeds is de hoop van de LondenSche re-
geerinjg erop gericht, tusschen Barcelona
en Burgos voorlotopi|g een wapenstilstand
als de eerste etappe op den weg naar
een vier der e verzoening te bereiken. Het
is meermalen gebleken, dat de Engelsche
regeerimlg bij successen van de Franöo-
troepen Barcelona en bij1 successen Van
Barcelona Franco, steunde. Dit is de oer
oude Britsche politiek van het evenwicht,
die ook bij de behandeling van de Spaian-
sche kwestie niet verloochend wp,rdt.
De thans gevormde ziuiver Britsche ooim'-
missie dient nu zonder twijfel politieke
doeleinden. De uitwisseling der gevan
genen biedt Enjgeland nieuwe verstrek
kende mogelijkheden. Door het zenden
van vertegenwoordigers der 'Commissie,
zoo,wiel naar Burgps als naar Barcielona,
opent zich vppr Londen de mogelijkheid
eemer directe bemiddeling tusschen beidie
partijen. Het doel hiervan lean slechts
in het sluiten van een wapenstilstand
en de inleiding van verzoenende onder
handelingen (gezien worden.
Honderd-en-zeventig jaren vormen
geen jubileums-, Zelfs geen herdenkings
datum. Maar de stad Ajaccio, hoofdplaats
van het eiland Corsica, heeft zich daar
aan niet gestoord en deze week Met
grooten luister de nagedachtenis van N a-
p o 1 e o n I, haar beroemden Zoon, ge-
eerd. Een der hoogtepunten van het feest
te Ajaccio is de onthulling geweest op
het Casoneplein, een van de fraaiste plei
nen der stad, van een beeld van den.
Keizer, een in alle opzichten nauwkeu
rige replica van het beeld, dat van 1831
tot 1863 de colonne op de Place Ven1-
döme te Parijs sierde en zich nu in de
Invalides bevindt.
Hal Roach, de president van de
Hal Roach studio's te Hollywood heeft
Stan Laurel, het magere en meest be
gaafde deel van de Laurel en Har-
el y combinatie, geen nieuw contract ge
geven, en hiermede een definitief einde
aan de samenwerking van het tweetal
gemaakt. Hardy, zal een nieuwen partner
krijgen en wel Larry Langdon. De beide
komieken zullen „echte comedies" gaan
spelen en niet langer val- en smijtfilmat.
ALBEN W. BARKLEY,
de leider der Amerikaansche Democraten
in den Senaat, die onlangs door Roose-
sevelt krachtig ondersteund, bij de Se
naatsverkiezingen in Kentucky, een klin
kende overwinning behaalde, niettegen
staande deze staat als een der heftigste,
tegenstanders tegen de „New Deal" be
kend staat.
Men verwacht in Amerika dat bij de
presidentverkiezingen in 1940 Barkley kan
didaat voor het Witte Huis wordt, in
geval Roosevelt zich niet voor de derde
maal laat camdideeren.
AMERIKA WIL DEN VREDE
Cordell Huil voor de radio
De Amerikaansche minister van büiten-
landsche Zaken, Cordell Huil, heeft voor
de radio een rede gehouden, die ook in
Europa weerklank heeft gevonden. Ze
beoogde een tweeledig doel, n.l. een
waarschuwing te geven aan de agres-s
sieve staten, dat Ze rekening moeten hou
den met Amerika, terwijl den bewoners!
van de Vereenigde Staten duidelijk de
te volgen gedragslijn der regiering wofdt
uiteengezet.
Huil begon met nadruk te verklaren,
dat het grootste belang voor alle naties:
gelegen is in vrede ien economische wel
vaart. Deze belangen worden thans op
ernstige wijze in gevaar gebracht. De
minister vervolgde met er bij alle re
geeringen en volken op aan te dringeif
waakzaam te zijn tegen de stroomingen,
die genoemde belangen in gevaar bren-
igen, en een opejn oog te hebben voor
de problemen, die daarmede in verband)
staan.
Tegenwoordig, aldus Huil, vormen in
vallen in het gebied van souvereine sta
ten, ingrijpen in de binmenlandsche aan
gelegenheden van andere naties, schen
ding van verdragsverplichtingen, en po
gingen om internationale geschillen te
beslechten met wapengeweld, evenZoo-
vele bewijzen voor het verval, dat de
grondslagen van onze beschaving dreigt
aan te tasten. Er bestaat geen twijfel!
omtrent de verlangens van het Ameri
kaansche volk:
Wij willen vrede, veiligheid, vooruit
gang en welvaart voor ons zelf en voor
alle naties.
De gebeurtenissen van iederen dag, Zoo
vervolgde Hul], maken het steeds dui
delijker, dat ons eigen land aangetast
wordt door hetgeen elders ter weneld
geschiedt. Daarom is het noodzakelijk',
dat wij steeds meer vastberaden worden
in onze pogingen om tezamen met de
andere volkeren binnen het kader van
onze traditioneels politiek steun te
verleenen aan de eenige politiek, die het
getij der rechteloosheid kan deen keeren.
Aangezien meer en meer naties den
wil toonen te werken aan een herstel)
van gezonde economische betrekkingen,
een gezonde internationale moraal en ge
zonde beginselen voor volkenrecht en
rechtvaardigheid, Zal het, zelfs voor de
naties, die thans verklaren uitsluitend tie
vertrouwen op ieen politiek van wapen
geweld, duidelijker worden, dat die over
weldigende meerderheid der menschheid
'den vasten wil heeft te leven in een
wereld, waar rechteloosheid niet wordt
geduld en waarin vreedzame, economi
sche en cultureele betrekkingen niet wor
den geschonden.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
19 Aug. 7,37 19,63 0,53 13,27
ANDREAS HLINKA f
De ziel ven de Sfowaaksche
onafhankelijkheidsbeweging j
Andrew Hilinka, de „Grand Old 1
Man" dier Slowaken, werd op
19 September 1864 lails zoon van
9een SlowiaaKschen boer te Oer-
een Slow&aksehen boer te Ger-
mia.lige Hongarije stond1 hij aan
het hoofd vja® de onafhankelijk
heidsbeweging der Slowialken. J
De geestelijkheid, zoowel de Katholieke
als de Proteistantsche, was in het begin
van 'de 19 e ee®w de kern van het S!üp
waafcs che volk en de ziel van de onaf- f
hankelijkheidsbe weging. Nia het bekende
incident vian 'Cernpva, naar aan
leiding van de HongOarsche Rijkbdiigfver-
Mezingön, werd Hlin'ka tot langdurige
gevangenisstraf veroordeeld. Tom de
oude monarchie ineenstortte, nalml An
dreas Hlinka, met den later doodgeStchor
ten piinister vian oorlog, Stefanik, en de®
huldigen minister-president dr. Hpdsjahet
vaandel van de Slowiaalkische onafhanke
lijkheidsbeweging weer op en hij wais
een der voormannen bij het opstellen
van de verklaring van St. Martin, 'waar
bij de 'afscheiding van het voormalige
Hongarije 'werd afgekondigd.
Toch was hij1 aanvankelijk, in tegenstel
ling met dein centralistisiöh gezünden
H o d z j 'a, voorstander van een Slioiwiaak-
sche [autonomie op 'basis van het Verdrag
van Pittsburg. Hij' wekte daardoor het
wantrouwen der Tsjechen ien toen hij1
trachtte ials Slowaaksch vertegenwoor
diger aan de Conferentie vain Versailles
deel te nemen, werd hij op instigatie
v,an dr. Benesj uit Frankrijk uitgewe
zen. In zijn geboorteplaats teruggekeerd,
werd hij' als 'agitator in den nieuwen
Tsjecho-Slowaakischen staat, igeruimen
tijd 'door de Tsjechen geïnterneerd.
Eerst voor de parlementsverkiezingen van
1920 werd (hij1 vrijgelaten en stelde zich
onmiddellijk [aan het hoofd van de Kathlo-
liek-Slowiaaksehe Volkspartij'.
Autonomisten en Centralisten
Van toon .af 'waren de in het voor
malige 'Hongarije vereenigjde Slowaken
in twee groepen verdeeld, namelijk in
de nationaal gezinde, door Hlinka geleide
autonomisten en de centralistisch gezinde
SLowaklen. Pater Hlinka ageerde heftig
tegen de terstond na de omwenteling
ingetreden overstrooming van Slowakije
met Tsjechische ambtenaren.
De meerderheid van het Slowaafksche
volk' koos de zijde van Pater Hlinka. Zplo
was de Stowaakjsehe Volkspartij' in het
Praagische parlement tot 1926 in de
oppositie.
In diat jaar echter, toen voior de eerste
maal een rechtsche regeering in Tsjedho-
slowakije ©an het bewind kwam, sloot
de partij' van Hlinka zich tot 1929 biji de
nieuwe reg'eeringsmeerderheid aan en
bracht zelfs twee ministers in het kabinet.
Als regieeringppiartij' werd de Sloiwaak'sche
Volkspartij, die met onveorimlinderde kracht
voor de Slowapksehe onafhankel ijkheidls-
idee voorlwerkte, den regeeringsslowia-
ken te lustig, Zoiodat Zij1 na het 'bekende
T|U|kfar-p roe es gedwongen werd, uit de
regeeringsooialitie te treden en nogtmaalia
to'.t scherpe oppositie over te giaan.
Tenslotte nam hij het initiatief tot het
Eenheidsfront van DiudtSehers, Hongaren
en ;autonomische Slowaken.
Waarschijnlijk zal Sidor zijn opvolger
zijn. Het is nog niet 'te overzien, welke
gevolgen de dood van Hlinka vopr de
Slow;aa3iSche volkspartij' zal hebben, maar
deze partij' verliest in deze populaire
figuur zeer Zeker een persoonlijkheid', die
de eenheid en de kracht van deze partij'
groot deden zijn.
Het stoffelijk overtschot van Hlinka zal
Zondagmiddag ten g,pave worden gedra
gen. De stad RuZomberok heeft de zorg
voor 'de plechtigheid ,ojp zich geniolmen.
Vijftigduizend menschen warden bij' de
uitvaart verwacht. Ook minister-preJsidentt
Ho!dzj,a, alle Slowiaaksebe ministers, ails-
med« vertegenwoordigers uit Polen en
Roemenië, zullen waarschijnlijk! aanwe
zig Zijn.
Een walviseh van ongeveer 6 me
ter lang is dezer dagen in de Engel-
sche rivier de Trent nabij Scunthorpe
geschoten. Mannen, die werkzaam waren
op ©en werf, zagen het diier in het on
diepe water plassen. Eenigen van hen
begaven er zich in ©en roeiboot heen)
en na 16 schoten uit ©en geweer ge
lukte het een hunner den walvisch te
dooden. Het dier word vervolgens naar
den kant gesleept en uit het water ge
licht door een kraan.
et zal U werkelijk geen bijzondere moeite kosten om
rondom U, in Uw eigen gemeente Zierikzee, de armoede
te ziendie in vele gezinnen heerstOm nog maar te
zwijgen van de stille" armoede.
En straks - op 6 September - gaan wy feest vieren het
is dan 40 jaren geleden dat HM. Koningin Wilhelmina
de regering aanvaarddeMaar kunnen we met deze
vreugde de schrijnende armoede om ons heen overstemmen
Immers neen
Maar wel kunnen wy vreugde brengen ook daar waar
gebrek is!
Daarom staat op het programma van de Z. O. V. niet
alleen een zanghulde of optocht of kinderfeest, maar ook
T R AC T AT IE der armen en van hen die in stilte
gebrek lijden. Oeld voor het feest vragen wij U niet
Alleen een bijdrageeen feestgaveom in
vele Zierikzeese gezinnen weer eens die blijde gezichten te
zien, die wij ons nog herinneren van 7 Januari 1937, toen
U ons ook in staat stelde een feestpakkei te bezorgen.
Desnoods de beter gesitueerden iets minder, de armen op
6' Sept. iets meer op tafel. Mogen wy op Uw steun rékenen
Koopt dan de 200 bonnen voor tractatie der armen
ONRUSTIG PALESTINA
Verdeelingsplan van de baan 7
Ben diplomatiek (mledewerker ivan a©
„Evening Standard" iw'eet te vertellen,
dat het plan ivopr de verdeeling van
Palestina ivian de biaan zoiu zijn. Officieel
handhaaft de regeering het plan, maar
in werkelijkheid wordt erkend dat de
verdeeling van het Heilige Land in een
JoodSchen en een Arabische» staat on
uitvoerbaar is.
Birits'che autoriteiten ter plaatse en
leden van de 'domtatissie die de laatste
drie maanden in Palestina aan het werk
is geweest, Zouden het er oiver eens Zijn,
dat het gevaarlijk is een onafhankelijken
Arabis'chien staat te scheppen die meer
dan twee derde Man Palestina omvat. Het
zou spelen met ivpur 'Zijn en een aamsp'o-
spioiring tvpirmen Voioir een permanenten
staat ivan omring tusschen den grooten
Arabischen en den kleinen Joodschen staat
Er 'ijs leem nieuw' denkbeeld ontstaan
(voor de regeling van het probleem van
Palestina. Het beoogt in plaats van een
JoiO'dseheri) staat met een oppervlakte Van
meer dan 6000 k!ml2, een Jopds'ch' autor
noom gebied in de kustvlakte in de zfgin-
Vallei van Sjiaran. Dit igebied zlou bejgjinnen
b'ijl Tel A(viv in het Z, en zich uitstrekken
tot Athilt in het N. Het is oingefvleer 65
km lang ien |g(eimiiddeld 16 km breed.
De Joden fvprmen thans 90 p'üt. van de
bevolking er Van. Zoo noodig, Zou de
Verwijdering van de weinijgie Arabieren,
welke er thans wonen gemakkelijk kun
nen woirden gere(g|eld. Volgens 't nieuwe
plan zou er in het geheel Igleen Arabische
staat worden igestiicht, maar zou heel
Palestina krachtens een geamendeerd
Volkenbondsmandaat bij1 Brittannië blijVe®
Het feit, dat Lord Tweedmuier, de
gouverneur-generaal van Canada reeds
een maand te Londen vertoeft en dat de
minister voor de Dominions Oliver Stan
ley voor de Tentoonstelling naar Canada
is vertrokken, vestigt de aandacht op het
reeds eenigen tijd geleden vermelde ge
rucht, dat de Koning en de Koningin,
van Engeland voornemens Zouden zij»
den volgenden zomer een bezoek te bren
gen aan de Vereenigde Staten en dan
de wereldtentoonstelling te New York
zouden bezoeken. Het zou ©en bezoek
een Canada worden waaraan een uit
stapje naar de Vereenigde Staten tSou
worden verbonden.
Officieel wordt miedegedCeld, dat
N e g r i n na de oplossing van de crisis
naar Zürich is vertrokken, ter bijwoning
van het psysioiogencongres. Dit wordt
;als een bewijs beschouwd, dat de pré
mier er verzekerd van is dat hij het
land achterlaat in een normalen politie-
ken toestand en in een militairen staat
die geen ongerustheid baart.
Engeland tracht tusschen Burgos
en Barcelona te bemiddelen
Hlinka, de ziel der Slowaaksche
onafhankelijkheidsbeweging
De radiorede van Cordell Huil
vindt weerklank in Europa
De Rijksmiddelen gaven de
laatste 7 maanden flmke baten
Landbouw on Maatschappij adres
seert over <de monopoliehéffingen
Iets warnier
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 765,5 te Rochefort
Laagste 740,2 te Stockholm
Verwacht tot den avond van 19 Ajugr:
matige tot krachtige Westelijke tot Zuid
westelijke wind, betrokken tot z^aar-
of foailfbewolkt, weinig of geen regen,
iets warmer.
Zon op: Zon onder:
19 Aug. 4,49 7,17
Maan op: Maan onder:
19 Aug. 10,53 2,16
De Japanners hebben een vastbe
raden poging ondernomen om het front
aan den zuidelijken oever van de Jangtse
te doorbreken. Twaalf Japansche oorlogs
schepen hebben de Qhineesche verdedi
gingsstellingen ten noorden van Joeit-
sjang gebombardeerd, terwijl de Japan
sche troepen, zonder succes, trachtte®
vasten voet te krijgen aan den oever,.
