ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 13 JUNI 1938
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
till
DE AARDSCHOK VAN ZATERDAG
Zomersproeten
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 maanden £1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 33. - Giro 137677
17fi7- 1880
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
94STE JAARGANG No. 13750 i
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels en
daarboven 2Q cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op, den dag van uitgave vóór 10. uur
De aardbeving, welke Zaterdag in een groot deel
van ons land werd gevoeld, vond haar oorsprong in
Zuid-West België, waar dan ook slachtoffers vielen
Nauwelijks lag het nummer van Zater
dag op de pers, of een hevige aardschok
deed ook den Schouwschen bodem tril
len. Toen men zich goed1 realiseerde,
wat er eigenlijk gebeurde, was de be
ving voorbij, wat den bodem betreft,
maar menigeen trilde nog van de door
gestane emotie. In een oogwenk kwamen
de mensehen naar buiten om te zien wat
er te doen was. Allerlei verhalen werden
uitgewisseld, over schommelende kasten,
omgevallen beeldjes, Zwiepende muurtjes,
over de vreemde gedragingen van huis
dieren, enz. enz. Van vele kanten kwa
men telefonische berichten binnen, „dat
men de schok had gevoeld, maar dat geen
schade was aangericht". Zaterdag moeten
de persen vroeger draaien, Zoodat opne
ming van een bericht, dat het feit ver
meldde, achterwege moest blijven. Meer
had trouwens ook niet vermeld kunnen
worden.
De Bilt registreerde de schokken
Thans heeft men meer gegevens tot
zijn beschikking. De seismografen aan de
Bilt registreerden 12.18 uur een vrij krach-
tigen aardschok. Ongeveer 80 sec. nadat
de seismografen in beweging kwamien
toonden zij een grooten uitslag van c,a.
2 c.M. en 30 seconden later, te 12 u
19 volgde een tweede uitslag. Ongeveer
een kwartier lang bleven die seismogra
fen in beweging.
Uit de berichten, die uit de verschil
lende deelen van het land binnenkwamen
bleek, dat de schok voornamelijk is ge
voeld ten Zuid-westen van de lijn Venlo-
U trecht-Amsterdam.
In ons land geen ongelukken
Uit allerlei plaatsen van dien sector
van Nederland komen dan ook berichten
dat men dg beving duidelijk heeft waar
genomen. Sommigen dachten aan ©en
plotselinge verzakking, anderen meenden
dat er een zware vrachtauto of tractor
voorbij daverde, die de huizen deedi
schudden.
In Den Haag viel in de Vaillantlaan
een binnenmuur om, terwijl in diezelfde
straat een gevel scheef kwam te staan.
In Klundert kregen sommige win
kels schade, door het breken van glas
werk. Op vele andere plaatsen bleven
de klokken stilstaan en scheurden oude
muren. Maar ongelukken kwamen ner
gens voor.
De haard lag in Zuid-West België
tusschen Gent en Eekeloo, in de pro
vincie Oost-Vlaanderen. Dit verklaart dan
ook, dat de stad Gent verreweg het
Zwaarst is geteisterd. Twee woonhuizen
zijn ingestort. Van tal van andere hui
zen is bet dak geheel ontwricht. Tienj-
tallen schoorsteenen vielen naar beneden,
zoodat verscheidene personen meer of
minder ernstig gekwetst werden. Een van
de vier hoektorentjes van hiet vermaar
de Belfort scheurde doormidden en de
helft stortte omlaag. Uit den gevel van
de St.-Jozefs Kerk is een Zwanen ar
duinsteen omlaag geslingerd.
Gewonden in West-Vlaanderen
Op verschillende plaatsen ontstonden
door .kortsluiting branden. Een bestuurder
van 'n vrachtauto verloor, tengevolge van
de hevige schokken de macht over zijn
stuur, met het ongelukkige gevolg, dait
hij een arbeider overreed, die op slag
werd gedood. Twee arbeiders kregen op
de Nieuwe Beestenmarkt steenen op het.
hoofd. Zij werden ernstig gewond. Te
Kortrijk in W e s t-V 1 a a n d e r e n is de
aangerichte schade Zeer aanzienlijk. Vele
muren werden ontwricht. Deelien van ge
vels stortten in. 10 personen werden ge
kwetst. Een man, die voor een open
venster op de eerste verdieping stond,
verloor tengevolge van den aardschok
het evenwicht, viel uit het raam ©n werd
met gebroken béenien opgenomen. Te St-
Amandsberg heeft een man, die door
den aardschok van de wijs was ge
bracht, zich onder een wagen geworpen.
Hij was op slag dood.
Hoe de dieren zich gedroegen
Allen dierenliefhebbers is het opgeval
len, dat honden en katten reeds ©enige
minuten voor het begin van de aardbe
ving klagelijk begonnen te huilen lan
angstig heen en weer liepen. In de kleine
particuliere diergaarde van St.-Agaflha-
Berchem heeft men opgemerkt dat de
leuwen, de tijgers, het hoornvee, de rhi-
nocerossen, de antilopen, de gazellen en
de herten nog voor er iets aan de hand
was, gejaagd rondrenden en als in doods
angst met den kop tegen de tralies aan
liepen. Zoodra de aardbeving was be
gonnen werden de dieren echter weer
rustig.
Ook in Engeland en Frankrijk
trilde de bodem
De aardschokken zijn aan weerszijden
van het Kanaal waargenomen. Het ob
servatorium te Kew kenmerkte Ze als
een plotselinge hevige aardbeving. De
schokken werden daar gedurende bijna
vijf minuten waargenomen. Vooral in de
Londensche City schijnt men de stooten
te hebben gevoeld. Er ontstond ©enige
opschudding onder de mensChen, die Zich
van hun kantoren huiswaarts begaven.
In Frankrijk zlijtn de aardschokken ge
voeld van Duinkerken tot Kamerijk.
De beving was vrij sterk, want de in
strumenten van het meteorologisch in
stituut te Rijssel werden buiten werking
gesteld. In sommige wijken van Rijissel
lontstonden scheuren in de muren.
PROVINCIALE VERGADERING
VRIJZ. HERVORMDEN IN ZEELAND
De Jaarvergadering der Prov. Ver-
eeniging van Vrijzinnig Hervormden in
Zeeland, Zaterdag te Zierikzee gehouden,
was des mliddags, toen van goede be
langstelling gesproken miocht worden,
beter bezocht dan 's «nérgens. Na ont
vangst der afgevaardigden en leden van
buiten het eiland door de plaatselijke
afdeeljng, vond in het Ned. Herv. Ver-
eenigingisgebouw een wijdingsstond plaats
Welke werd geleid door Ds. E. P.
Borgman, voorganger der Vrijz. Her
vormden te Middelburg, waarna een ge
meenschappelijke wandeling werd ge
kwaakt door Zierikzee, waarbij oJm). de
Kleine Kerk en het 's-Gravensteen wer
den bezocht. Te twaalf uur vereenigde
knen ziCh aan een genveenschappel ijke
lunch, waarna oml één uur de eigenlijke
Jaarvergadering, aanving.
Wegens de bestaande vacature van
voorzitter, werd deze vergadering ge
presideerd door het oudste bestuurslid
jn jaren, Notaris J. C. Paap uit Vlissingen,
die kniet een kort welkomstwoord de
Vergadering opende en daarna het woord
gaf aam den secreturis, den heer C. M.
van den BroeCke uit Aardenburg, voo-r
het lezen der notulen van de vorige ver
gadering, en het uitbrengen Van het
jaarverslag. Naar aanleiding van de no
tulen werd gesproken over de oprich
ting van een afdeeling| Ouwerkerk (waar
wel de gemdente als zoodanig! bij de
Prov'. Vereeniging; is aangesloten, doch
waar geen af deeling bestaat), wat Ds.
I Heijboer evenwel op praCtisc'he gron
den ontraadde.
Aan het jaar verslag ontleenen wij
dat er in alle afdeelingen over het al
gemeen een opgewekt vereenigingslevten
heerseht en het aantal leden gemiddeld
stijgende is. Nieuw opgericht werd de
afdeeling Oostburg, die thans 80 leden
telt. Hoewel niet direct behoorende tot
dit jaarverslag, giewiaagde de secreta
ris hierbij van de resultaten der ge
voerde actie in Renesse en Noprdwelle
welke het aantal leden daar meer dan
verdubbelen deed.
De rekening van den Penningmees
ter, Notaris Paap, werd nagezien, door
Ds. A. N. Pijnaeker Hordijk en den heer
R. Gerritsen, die haar na controle, ac
eoord verklaarden duet een bedrag aan
ontvangsten ad f 548,451/2 en aan uitga
ven ad f 287,64, dus een 'batig, saldo
van 1260,811/2- Onder dankzegging aa:n
den penningm;eester voor zijn adcuraa/t
beheer keurde de vergadering de reke
ning gbed. De periodiek aftredende be
stuursleden mej. J. J. Broeke en de
heer A. Heijboer, werden bij' acclamatie
herbenoemd, terwijl in de vacature 10e
bestuurslid werd voorzien door de be-
moemling van Ds. Borgjmian, die deze be
noeming iaianvaardde.
Ds. D. Faber te Oostburg werd her
benoemd |Mls lid van het hoofdbestuur,
terwijl in plaats van den heer Zwart te
Goes, Ds. Borgimian tot seeunduis werd
aangewezen. De Beschrijvingsbrief van de
opi Dinsdag 14 Juni as. te houden Algje-
gemieene Landelijke Vergadering te Arn
hem1 leverde niet veel- stof votor bespre
king op, daar miemiamd zich tegen het
hierin voorgestelde verzette. Tot afge
vaardigden maar die vergadering werden
'benoemd Ds. Reddingius, Ds. Heijboer
en de heer M. Doelemlan H.Jz. Als plaats
voor de volgende Alge«n!eene Vergadering
werd O o s t b u r g aangewezen.
Punt 10 der Agenda „Landdag VP;
RO" werd ingeleid door den secretaris
die de afgevaardigden krachtig aanspoor
de om de leden hunner afdeeling op
te wekken op 25 September zpio;veel mo
gelijk maar Den Haag te gaan en gebruik
te mjaken van de goedkoop© treinen.
Spoedige opgjave van het aantal deeJne-
rnlers is evenwel noodzakelijk.
Hierna was het w°ord aian mevr. Faber
uit Oostburg, die een inleiding, hield over
het onderwerp: „Wat kunnen wij doen
voor het oprichten en organiseeren vam
Vrijzinnig Hervormde Vrouw/en ver eeni,gjn-
gen jn Zeeland?"
Na gewezen te hebben op> de bloeiende
federaties vam Vrij'z. Hervormde Vrou-
wenvereenigingen in, Friesland én Noord-
Holland, gaf spreekster een overzicht van
de werkwijze der Vrijzinnige (lang niet
altijd Vrijzinnig Hervormde) Vrouwen-
vereenj,gingen in Zeeland, welke mteestajl
grcotendeels mlaterieeJe doeleinden na
streven en belichtte Zij uitvoerig de be-
teekenis die Vrijz. Hei'vormde Vrouwen
verenigingen voor de gem'eenteln, waar
'Zij gevestigd zijn en voor de geheële
Vrijzinnig Hervormde Beweging hebben,
beneyens het nut van een federatie. Als
antwoord op' de 'vraag-, die haar onder
werp inhield, gaf mevr. Faber aan, dat,
waar nog niet dergelijke vereenigingen
Zijn, deze opgericht dienen te worden
en daar waar zij' wel zijn, doch niet
uitgesproken Vrijzinnig Hervormd z'ijn,
Zij jm dien geest dienen te worden orn-
gejzet, dus daar meer belangstelling' te
wekken voor geestelijke waarden in het
algemieen en vo,or de Hervormde Kerk
in het bijzonder. Voor de Predikanten
en voorgangers en hunne echtgeniooteh
ligt hier een taak, terwijl een Contadt-
eomlmlssie 1 dan later aam de stichting
vam een federatie zou kunneh medewer
ken.
Nadat de voorzitter mevr. Faber dank
had gebracht voor (haar uiteenzetting,
volgde een uitvoerige gedachten wisse
ling, waarbij versdhiljiende daimies den
toestand ter hunner plaatse schgtstehl,
waarna t enslotte besloten werd, dat aam
alle afdeeilinegïi een circulaire in dem
geest van de rede van Mevr. Faber zal
gezonden worden, terwijl een commissie
bestaande uit de dames Fiaber (Oostburg)
Voorbeijtel—Bolle (Haamistede) en v'. d.
Kreeke (Middelburg) zich voor de uitwer
king en uitvoering: van de daarin neer
gelegde gedachten nader met de be
sturen in verbindin;g zal steïlem.
Het woord was hierna aan Ds. Heijboer
van Ouwerkerk, voor het houden van
zijn inleiding oVer „Rondom het Reor-
g a n i s,a t i eo mt we rip";.
Na eerst een uiteenzetting te hebben
'ben gegjev.en van het Ontstaan vanhet
ontwerp en die begrippen „Christelijke
Kerk en Organisatie, waiaibij het eerste
definieerde als „een Gemeenschap van
allen die Christus ails hun Heer erken
nen" en het tweede als „de gereglemen
teerde wij'z'e waarop die gemeenschap
in en voor zichzelf en Voor de wereld
waarin zij staat haar taak naar beCiooren
kan vervullen", er den ndaruk op leg
gende, dat de Kerk echter hierin van
alle andere genootschappen verschilt, dat
haar organisatie nimmer in de sfeer der
wereld m|ag opgpan en het Heer z'ijn
van Chrjstus tot uitdrukking moet bren
gen, gjflng spr. o'ver tot beantwoording
der vragen „Waarom1 reorganisatie;" en
„Wat jh|eeft den voorstellers bewoigen dit
reorganisatievoorstel in te dienen?"
waaraan hij een uitvoerige beschou
wing over de nood der Kerk vast
knoopte, die z.i. dieper ligt dan o.a,
ook een groot deel der Vrijzjnnig|e pers
mietnt, m.l. niet aan de oppervlakte, doch
in het hart van de kerk, die niet mieer
is een vereeniging van allen, die Chrils-
tus als hun Hieer beschouwen.
Komende tot het r eo rgan sa t i erappor;t
behandelde spr. in den breede het prin-
cipieele gedeelte ervan n.l. door welken
geest en met welke gezindheid de Kerk
bestuurd moet worden, hetgeen tot uit
drukking kom't in artikel 8, dat z.i. let
terlijk opgevat dient te worden en dat
hij punt voor punt onder de loupe naml.
Spr. gaf toe dater „belijdenis"1
en „tucht" moet zijin, doch deze imtogen
niet verkeerd worden toegepast en dat
zal z.i: wanneer dit ontwerP wet wordt
gebeuren, daar hierin de belijdenis om.
aan geschriften van drie eeuwen terugl
worden verbonden en het de eigenlijke
beteekenis van „belijdenis" ontkent, ter
wijl de hierin neergelegde „leertucht"
groote gedeelten Van de Kerk z'al Ips-
mlaken, daar Velen zich er dan niet imieer
in Zullen thuis geVoelen. Tenslotte sprak
Ds. Heijboer over het probleem der een
heid en verscheidenheid en 'poneerde hij
als eindconclusie, dat tegen dit reorgiani-
satieu'ntwerp' een krachtig „Neen" moet
worden ingebracht.
De voprZitter dankte hierop Ds. Heij
boer voor Zijn gloedvolle rede, waarna
m'et algémleené stemmen besloten werd
de volgende motie tot de Alg(e|m!eene
Synode te richten: „Die Provinciale Ver
eeniging van Vrijzinnig Hervormden i{n
Zeeland, op 11 Juni te Zierikzee in al-
gemjeene vergadering bijeen, imlet diépe
bezorgdheid kennis genomen hebbende
van de wetsvoorstellen tot reorganisatie
'van do Nederl. Hervormde Kerk, wendt
zich met de ernstigste aandrang tot Uw
'College om de Kerk te willen bewaren
Voor een nieuwe uitdrijving van tailo.ozew,
die met innerlijke liefde tot de Her
vormde Kerk behoor en";
Daar er geen tijd meer was voor nabe
spreking van de 2e inleiding, volgde de
rondvraag en sluiting1 door den voor
zitter, mlet een woord van dank to|t
de aanwezigen voor hun opkomst en
tof de afdeeling Zierikzee voor haar
gastvrijheid en ontvangst.
verdwijnen spoedig door'n pot
SPRUTOL
Bij olie Drogisten
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Waanzinnige moeder verdrinkt
3 harer kinderen
Te Casteren gemeente Hoogeloon bij
Eindhoven heeft zich Zondagavond een
ijzingwekkend drama afgespeeld. Daar
woont het landbouwersgezin S., bestaan
de uit man, vrouwen en negen kinderen.
De vrouw heeft wel eens teekenen van
godsdienstwaanzin gegeven en deswege
werd speciaal op haar gelet. Zondag
middag omstreeks zes uur echter kreeg
de arme vrouw weer een hevige aan
val. Zii pakte vier van haar kinderen
drie jongetjes en een meisje resp.
3, 4, 5 en 6 jaar beet, en wierp hen
in een waterput vlak bij de woning.
Onmiddellijk snelden bhren toe, en ook
de politie was spoedig ter plaatse. Men
slaagde er in een jongetje van 6 jaar
nog levend uit de put te halen, maar
helaas bleken de drie overige kinderen
reeds te zijn overleden, toen men hen
b'oven had gehaald. De dokter kon niets
anders dan den dood bij deZe armé
kleinen constateeren.
Onmiddellijk werden ten aanzien van
de krankzinnige moeder de noodige maat
regelen genomen. De ongelukkige zal wel
in een gesticht moeten worden opge
nomen.
Geen kinderen achter 't stuurrad
Zaterdagmorgen heeft zich op den be
tonweg tusschen Soestdijk en Utrecht,
bij Lage Vuursche een ernstig ongeluk
voorgedaan. Op dat tijdstip naderde uit
de richting Soestdijk een auto, welke
zonder nog een poging tot uitwijken te
doen, tegen een motorbakfiets, waarop
een kaasvenKsJcLaiit Huizen (N.H.) was
gezeten, opreed. De man werd Van zijn
zitplaats geslingerd en kwam onder den
bak terecht. Hij liep hierbïjl ernstige ver
wondingen aan het linkerbeen op.
Gebleken is, dat een 13-jarig meisje
den auto bestuurde en de aanrijding ver
oorzaakt heeft. Het ongeluk is te wijten
aan het feit, dat zij bijl het inhalen)
niet uitweek. Haar vader was naast haar
gezeten.
De aap gevangen
Na vijf dagen van zfijtn herwonnen vrij
heid' genoten te hebben, is de aap, die
in Wassenaar ronddoolde, eindelijk
bezweken voor de verleidingen van het
voedsel, dat de bewonners van ëe villa
594 aan den Rijksstraatweg voor hem)
uitstrooiden, z'oodat het gelukte hem bin
nen de villa te krijgen. Toen was het
stond werd liet dierenpark te Wassenaar
opgebeld en weldra verschenen 2 op
gebeld en weldra verschenen twee op-
De haard van de aardbeving
lag in Zuid-West België
Ook Zondagmiddag en Zondag
nacht heeft de aarde getrild
Provinciale Vereen, van Vrijz.
Herv. vergaderen te Zierikzee
Sportuitslagen en Marktberichten
Weinig of geen regen
WEERBERICHT
Hoogste bairpimieterst. 774,3 te Bladksod'
Laagste 753,3 te Haparanda
Verwacht tot dear avond van. 14 Juni:
Meest m'atigie Noordwestelijke tot Noord
oostelijke wiind, gedeeltelijk beWOlkt,
weinig, of geen regen, weinig verande
ring, in temperatuur.
Zon op: Zon onder:
14 Juni 3,39 8,21
Maan op: Maan onder:
14 Juni 9,17 5,01
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
14 Juni 3,43 16,04 9,08 21,37
passers, die hem meenamien naar het
dierenpark, waar hij nu goed opgesloten
kan p einzen over vrijheid, arbeid, brood.
De „New York Herald Tribune" doet
imededeelingen olmltrent een nieuw type
b' O' an b a ir d e im' e n t s v 1 i e g t u i g, dat in
ieen fabriek te Santa Momida, in Caliifor-
nië gebouw'd wioirdt. Slechts eenige offi
cieren kennen het geheim: der constructie.
Het toestel, dat het grootste ter wereld
zal Zijln ien dat vooir 't Amierikaamis'che
lieger bestemld is, hééft een vleugelbespan
ning van 72 nnieter. Het gewicht niet inbe
grip van boimlmienladiinig en brandstof, be
draagt 72 ton.
In Avensmes bij' Rijssel (N.-F.rankrij'k)
is leen gevecht ontstaan, tusschen de boe
ren, die boter leveren, en de handelaars
in boter over de prijzen. De twist liep
zoo1 hpog, dait bijha alle eieren en 'bo
ter, welke ter markt gebracht waren,
werden gébruikt als projectielen
Dit boter- en eiérengevecht duurde drié
uuir.
De stad Ludsen, in Oost Letland
niet ver vam de Russische grens gel)e(gen,
is gisteren geteisterd door een brand,
zooals Letland mog niet gekend heeft*
Ongeveer een derde der stad', 212 huizen),
zijh vernield, waaronder twee kerken, de
kazerne van een regimient infanterie, be-
stuu'rs- en politiegebonwen. Meer dan hon
derd mienschen hebben verwondingen op-
geloopen. Het aam tal daklbozen bedraagt
meer dan 2000.
Sedert Donderdagmiddag werkt d e
Karimata voor de kust van Térschelp
l|tng,, maar tot dusver nog mlet weinig
succes. Voorwerpen van bijzondere Waar
de heeft mten mog niet gevonden. Behalve
de reeds genoemlde glasscherf en het
ijzeren kogeltje heeft mem een 20-tal ko'p-
spijkertjes buitgemaakt, die gevolgd wer
den door moig een hallf dozijn en eer(
paar langere bouten. De spijkertjes zijn
ongeveer 3 C.M. lang en dragen, even
als de bouten, het stempel van een hane-
pootje, het oude teeken van de Engeliséhe
marine.