NIEUWSBODE
kleine kerk
ZATERDAG 7 MEI 1938
OPOENO]
ZlERlKZEESCHE COURANT
Als de Rijksaccountant
Simmers Co
De Kern
ABONNEMENT.
Prijs per 3 Meenden f 1,50, buiten Zierikxee f 1,80
Voor het buitenl. p. jeer f 10,—. Afzonderlijk®
euMMeri 5 eent. Veraohijnt degelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
17£>7 - teoa
Directeur A. J. DE LOOll ■ltge*«r-Redectear i fl. Ji KOSTEN
Uitgavei N.V. ZlERlKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEB
94STE JAARGANG No. 13721
ADVERTENTIES
TU 1—4 r.(.la 80 «ent, ren 4 regel.
durbarea 20 eeet per regel. Reclame. 40 oect
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag Tan oitgara vóór 10 uur
Treedt Avenol af
eens een onderzoek komt instellen naar de juistheid
van Uw aangiften, wat is het dan niet prettig als
alles in orde ^is. Wij helpen U bij een accountants
onderzoek.
Zorg voor een JUISTE aangifte
's-Gravenhage,Meloenstraat 131
Zierikzee, St.-Domusstreat D 252
JOSEPH AVENOL
de secretaris-generaal van den Volken
bond heeft, tegen hedenmiddag, het heele
personeel van het Volkenbondssecretar
riaat bijeengeroepen, over welk feit men
zich in allerlei gissingen verdiept.
Men vraagt zich af of Avenol, ondanks
de verleden week gegeven tegenspraak
toch van plan Zou zijln als secretaris
generaal af te trieden. Het zou volgens
de verleden week in Londen loopende
geruchten de wensch van Neville Chami-
berlain Zijh, dat het voor de toekomst;
van den Volkenbond raadzaam zou zijh,
dat de internationale instelling van Ge-
nève onder geheel nieuwe leiding wordt
gesteld. Op het ontslag van Butler ver
leden week als directeur van het Inter
nationale Arbeidsbureau zou dan thans
dat van Avenol als secretaris-generaal
van den Volkenbond1 volgen.
ONDERWIJS
Eindexamens H.B.S.
De Staatscourant van gisteren bevat de
data, waarop de eindexamens der Hoo-
gere Burgerscholen zullen worden ge
houden en de namen der deskundigen),
die deze examens zullen afnemen.
Voor de afd. A Zullen te Zierikzee
de examens worden afgenomen op 7
en 8 Juli. Deskundigen z'ijh: dr. Th. L.
Haitjema te Groningen; J. L. van der
Pauw te Hillegersberg; mej. dr. A. Post
humus te 's-Gravenhage.
Van de afd. B. op 11, 12, 13 en 14
Juli. Deskundigen: ir. S. L. A. Orie te
Vught; dr. D. de Lange te Utrecht; ds.
J. Ph. Makkink te Leiden.
Scholen en Leerlingen
Het aantal scholen voor iglo is in 1937
wederom1 teruggeloop enhet daalidle van
7037 in 1936 tot 7014 op 31 December
1937, een vermindering met slechts 23
scholen derhalve. Deze teruggang is be
langrijk geringer dan in de voorafgaande
jaren. Zoo liep het aantal scholen in net
onmiddellijk vo-orafgaanidle jiaiar met 138
terug. j
De vermindering was in ongelijke mate
over de verschillende richtingen ver
deeld. Bij het openbaar g.ljo. verdwenen
er 34 scholen, bij het Protestansch-Chris
telijke 3 en bij' het neutraal bijzonder
1. Bij het Roomsdh-Katholiek onderwijs
nam1 daarentegen het scholenital met 15
toe. Er zijn thans 2577 openbare scholen
voor g.Lo,, precies 1900 Protestantsch-
Christelijke, 2393 Roomsch-Katholieke en
144 neutrale. I
De verschuiving van openbaar naar bij
zonder onderwijs een verschijhsel, dat
we reeds vele jaren achtereen hebben
kunnen waarnemen ,gaat met de regel
maat van de klok voort. Het aantal leer
lingen der openbare scholen' voor g.l.o.
verman derde van 371.457 tot 364.776, d'.i.
met 6681 leerlingen. Bij' het bijzonder
g.l-o. daarentegen merken wij een ver
meerdering van het aantal leerlingen van
771.792 tot 779.298, d.i. 'met 7506 leer
lingen op.
In ronde cijfers dus: 7000 miimid'er bij
het openbaar, 7000 meer bijl het bijzonder
onderwijs.
De openbare scholen voor g.lx). tellen
364.776 leerlingen. De Protestamtsch-Ghris-
stelijke hebben er 296.542, de Roomsch-
Katholieke 464.068 en de neutrale 18.688.
Bij deze 'cijfers zij opgemerkt, dat het
verlies van het openbaar onderwijs vcriji-
wel uitsluitend aan het Katholieke onder
wijs ten goede kwia/m.
Het igemtiddelldi aantal leerlingen p^r
onderWijzeT steeg in 1937 bij het gewoon
ljaiger onderwijs van 37.9 tot 38.2 Bereke
nen wij' echter het gemiddel|d aantal leer
lingen per leerkracht de kw'eekelingen
dus inbegrepen dan vimidlen we een
gemid del/de van 33.5. Het overeenkomstig
(gemiddel|de in 1936 bedroeg 33.7.
Bijl het uitgebreid lager onderwij's steeg
het gemiiddel|di aantal leerlingen per on
derwijzer van 26,5 tot 26,8. Per leerkracht
waren er bij het n.l.o. in 1937 25,7 leer
lingen,
Financiëel Weekoverzicht
Ook deze week was het ter beurze
van Amsterdam stil. Er deden zich geen
feiten voor, die de miarkt in een pf
andere richting hebben kannen beïnvloe
den, waardoor aller wage een afwachtende
houding wordt aianglgniotnten.
Aand. Amsterdam Rubber w!a-
ren yiast op de gunstig^ di'vddenddeolara-
ti.e v;an 15 °/o. Uitkeering van dit per
centage is ten volle verantwoord dopr
de resultaten van het afgeloopen jaar.
Na een hogere afschrijving is de winst
gestegjen van f 3.081.000.in 1933 tot
f7.332.000,— in 1937. De maatschappij j
is in de geiukkigp omstandigheid, dat
i zij belangrijke voon Verkoop en iait de prp,~
J duet ie van 1938 heeft geëffecteerd. teglen j
1 2'eer bevredigende prijzen. Reeds ca.
65 van ide op grond der te verwaoh- j
ten lieentie's te verkrijgen rubberpro-
diucfie is verkocht tegen 39.50 cent netto, i
hetgeen meer dan het dubbele bedraagt
van de huidige noteering te Batavia ad
I8I/2 cent. Van het tweede hoofdproi- I
duet vlan de Mij. palmlolie, is reeds vier
'Vijfde geplaatst tegen f125 per ton netto j
welke prijs eveneens niet onaanzienlijk
boven de huidige noteering ligt. Men
kan 'uit deze gegevens berekenen, dat het
jaar 1938 vioor de mlaatschapjpij in elk
geval winstgevend zal Zijn, al zullen
de resultaten natuurlijk sterk bij die
van 1937 ten achter staan. 1
Die marktpositie van (Verschillende In
dische producten is niet gunstig;. Ten
opzichte van rubber vreest men, dat de
restrictie binnenkort nog verder ver
scherpt zal moeten Wonden, daar de
huidige opbrengst Van het product vtoior
de maatschappijen, op enkele uitzonderin
gen na, niet moer winjstg|evenid is. Wat
t i n betreft, had tallen gehoopt, dat de
kortelings in Werking! getreden ver
scherpte restrictie tot een verbetering
van de statistische popitie en als ge
volg daarvan tot een stijging van den tin-
prijs 'zou leiden. Geen van beide verwach
tingen is echter verwezenlijkt. Er scbij'nt
nog steeds gipen evenwicht tussdhen pro
ductie en consumptie te Zijn, hetgeen
geleld heeft tot een laagterecord vjan
den prijs van het artikel sedert vele
jaren.
De nieuwe devaluatie van den Fran-
schen Franc is overal rustig op
genomen. Donderd,ag\ werd den geheelen
diag gehandeld op een niveau van 5.01
5.02, terwijl zich het merkwaardige
feit voordeed, dat het disagio op termijn,
dat den Jaatsten tijd dikwijls zoo buiten-
spori'gen omvang had aangenomen, ge
heel verdween. Naar verluidt zou de
Banque de France reeds in de gele
genheid Zijn gieweest deviezen voor de
tegenwaarde Van fris.'. 9 a 10 milliard (ca.
f 500.000.000) op te nemien. Het zal Voor
namelijk Van de Verdere ontwikkeling
Van den politieken toestand in Frank
rijk afhangen, of de repatriëering van
kapitaal zich Zal Voortzetten.
ROB AVER.
Koersen
van 2 6 Mei
Philips
280
417
316'/,
3187,
34
?97,
A'dam Rubber
188
199
Deli Bat
210
218
Senetnbab
250
250
Uni Lever
1501/,
1558/,
99
1 87,
207,
MIJLPALEN
De inwoners van onze stad, moes
ten deze week, op den eersten werk
dag des 1avonds in duisternis wandelen,
omdat het licht was gedoofd voor de
vendu is te rings proef, die in de
zen herfst, maar dan in provinciaal ver
hand, zal worden herhaald. Bij1 die re
prise zal krachtig tegen licht-minnenden
worden opgetreden en de lichtschuwen-
den geprezen worden voor hun mede
werking, die in dagen van strijld noodig
zal zijin, al hopen we dat het licht den
beschaving eenmaal de duisternis van 't
barbarisme zal overheerschen, zoodat de
volkeren in vrede naast en met elkaar
leven, een toestand, waaraan nu nog a]
iets ontbreekt!
In de debatten over de spelling
van de schrijfwijze van onze moedertaal',
heeft de minister van onderwijls eenige
speldeprikken te incasseeren gekregen en
met hem de regeering over de weife
lende houding van haar beleid. Nog steeds
hinkt de zaak op twee spellingen.
De scholen doceeren de nieuwste spel
ling ien de regeerAng houdt zich voor-
loopiig nog aan de oude schrijfwijze,
welke houding onjuist is. Wettelijke re
geling wordt dringender geëiseht om aan
een zeer ongewensehten toestand, die,
verwarring sticht, een einde te maken.
De sp el-dep rikken over het spellingswee
zullen dan hun scherpte spoedig ver
liezen. Eén volk, één taal, zijl het devies!
Het aantal Nederlanders, dat nog
geen of meerdere diploma's in zijln zak
draagt of ter plaatse, waar Zulks gebrui
kelijk is, bewaart, wordt met den dag,
geringer. Het aantal, dat met keurig
gedrukte en onleesbaar onderteekende
d i p 10 m a's gezegend1 is, groeit in het
zelfde tempo. Alleen meer werkgelegen
heid komt er niet door en evenmin de
kans om aan den slag te gaan. Wal)
heel jammer is! De kappers kunnen nu
ook al 'n getuigschrift halen als haar-
kunstenaar, want de Mode eischt, dat
men het aureool van mannelijk of vrou
welijk schoon, al dan niet aanwezig,
keurig verzorgt of, dat wat je niet hebtj
nog zoo oppoetst, dat het aan matig
te stellen eischen voldoet!
„Waar eens de zeemeeuw vloog".,
of, „een handvol zeewier dreef door 't
nat", daar ligt nu, aan den N.O. rand
van Noord-Holland, een vruchtbare pol
der, ontwoekerd1 aan de half zilte gol
ven van de vaorm|alLg,e Zuiderzee, wiens
miacht gekluisterd is binnen den Zwiiren
afsluitdijk en wiens bodem heroverd
werd, loml aan 'ondernemende agrariërs
den noodigen cultuurgrond te verschaffen
voor de producten van den akker of
weide. Van de 16.500 bunders beschikbare
cultuurgrond zijln reeds 9600 in parti-
culaire exploitatie uitgegeven, welk op
pervlak dit jaar zal toenemen tot 11.600.
In 1939 en lg40. volgen de resteerende
4900 H.A. en dan is heel de Wierin-
germeer in exploitatie, een feit om in
de geschiedenisboekjes te worden ver
meld
De oude heer uit Doorn heeft nog
eenmaal de generaalsuniform aangetrok
ken, niet om een martiale parade af te
nemen op 't excercitieveld, maar om)
het huwelijk van een zijner kleinzonen
luister bij te zetten, toen deze, vlieger
luitenant in het Derde Rijk, deze week
zijh Russische bruid naar het altaar voer
de. Ook de eenmaal zoto< populaire va
der van den bruidegom, ex-kroonprins
Wilhelm, had voor deze gelegenheid zij'n
wapenrok uit vervlogen dagen voor den
dag gehaald bij' het huwelijk van zijn
zoon, die in zijn heimath was getrouwd)
met een Russische prinses, die als kind
van 7 jaar Petersburg tijdens den re-
volutiestorm moest verlaten.
RECHTZAKEN
Kantongerecht te Zierikzee
De waarnemend Kantonrechter heeft op
4 Mei j.l. veroordeeld1 wegens overtre
ding der
Motor- en RijWielwet:
C. v. K., 16 j., smidsleerling Renesse,
f 10 b. s. 2 w. t.s. voorwaardelijk met
een proeftijd van 1 jaar; W. K., 68 j.,
expediteur Oss, f 40 b. s. 20 d'. h.; T.
v. d. W., 19 j., dienstbode Duivendijke,
f 2 b1. s. 2 Id. h.; A. D. V,.v 20 j<., timh
merman Zzee, f 2 b. s. 2 d. h.; K. A.,
v. L,., 24 j., Chauffeur Zzee, f 1 b. s. 1
d. h.; F. C. J. D., 32 j., ingenieur Heem
stede, f 5 b. s. 5 d. h.; L„ M. D., 28'
j., schilder Renesse, f 3 b. s. 3 d'. h.;
M. K., 24 monteur Haamstede, geen
straf; M. K., 25 j., metselaar Zzee, f 2
fel. s. 2 d. lb-; A. A., 20 j., scholier Zzee,
f 1 b 1. s. 1 id. |b; B. A. H., 31 j„, landb
Kerkwerve, f 1 en f 3 bl s. 1 en 3 d,
h.; C. T., 25 j., vlasarbeider Haamstede,
f 0.50 b. s. 1 d. h.; A, M. K., 49 U
melkrijder Oosterland', 2 X f 2 b'. s. 2
X 2 d. h.; J. L. D,, 43 j., z.bl Zonnen
maire, f 0.50 b. s. 1 d, h.; J. G., 43 j.,
molenaar Nieuwerkerk, f 1 b'. s. 1 d.
h.; J. S., 23 j., werkman Zzee, f 3 eml
f 1 b. s. 3 jen 1 d. b; C- T., 40 j., landb.
knecht Zzee, f 2 bj. s. 2 id. h|.; J. J. S.,,
22 j., los werkman Zzee, f 2 -b'. s. 2,
d. h.; J. K., 25 j., uitvoerder en aan-,
nemer Oss, vrijgesproken.
Jachtwet
P. G., 43 j., schipper Brouwershaven,
f 3 b. s. 3 ld. h|.; C. F., 18 j., landarbeider
Zzee, f 2 b'. s. 2 d. h. met verbeurdver
klaring in beslag genomen konijln; A. v.
d. W., 42 j., arbeider Noord gouwe, f 2
b'. s. 2 d. h.; N. v. L., 29 j., arbeider1
Noordgouwe, f 2 b. s. 2 d. h.; D. K.,
30 j., arbeider Eüemeet, f 2 b. s. 2
d. h.
A rbei ds<wiet:
C. J. de K., 28 j., bakker Haamstedie,
f 3 b'. s. 3 id. h.; A. L. Q., 32 j;., bak
ker Haamstede, 2 X f 4 b. s. 2 X '4
d. h.
Dronkenschap:
D. H. de W., 54 j., straatmuzikant
Graauw, f 10 b. s. 10 d. h.; P. A. E.i,
45 j., koopman, gedom. Zzee, f 15 b. s.
10 d. h.; W. J. Q v'. E., 70 j-, schoen-'
maker Loioperskapelle, f 3 b. s. 3 d. h.
Venten zonder vergunning te
Zierikzee:
F. van N., 46 j., koopman Temeuzen,
f 1 b. s. 1 d. h.
Piol it ie veror d. Zonne .maire:
P. S. V., 49 j., landb. Zonnemaire, f 1
b. s. 1 d. h.
Zeeuwsche Stroloimenviiasclhe-
r ij reglement:
A. G., 44 j., visscher Brouwershaven,
f 3 bl. s. 3 d. h.
Bal d ad ighe i d:
P. H., 15 j., bakkersknecht Ellemeet,
bierisping.
Vee laten 100pen aan een an
der t o e b e h o o r e n d1 land:
J. S., 34 j., schaapherder Zzee, vriji->
gesproken.
Loop en op verbo den groind:
J. J., 57 j., arbeider Burghsluis, f 2
b. s. 2 d. ih.
Anthony Eden, heeft te Lealmington
een iredevoeriing gehouden, Waarin1 hij
'O.m. verld.aard h-eeft: „Mijn opvattingen
over de internatioinale situatie in het al
gemeen in verband met de Britsch-Italli-
aansche besprekingen en' wat sindsdien
'gebeurd is in het bijzonder, zijn niet
i alleen niet gewijzigd, dodh zijn zelfs ver-
I strekt". Eden sprak verder in hoofdi-
zaak over de noodzakelijkheid' een natio-
nale eenheid tot stand te brengen, omdat
volgens spir. .alleen dan de democratieën
in staat zouden zijh huw vrijheid en rec'n-
ten doeltreffend te beschemnenw
I
Inzake het probleemi van Abessi-
n i heeft men te Londen en te Parijs
den indruk, idat het wellicht niet onmo
gelijk zal zijn, van de hoogste instantie
van Genève een eenstemmig votum! te
verkrijgen. Wellington Koo, de ver
tegenwoordiger van China zou zich niet
onverzoenlijk toornen inzake deze kwestie
Men schijnt verder te Parijs redenen te
hebben te meenen, dait de Russische dteie-
gatie geen ernstige moeilijkheden zal op-
iwierpen ten aanzien hiervan.
Zondag 8 Mei 1938
v.m 10 uur
Ds. Pijnacker-Hordijk
VEREEN, HERVORMDEN
Treedt Avenol als secr.-generaal
van den Volkenbond af?
Spanning in de Belgische regee
ring nadert haar hoogtepunt
Het aantal leerlingen en lagere
scholen in 1937
Caféhouders moeten voor radio-
muziek auteursrechten betalen
t De finale van de Z.V.B.-beker-
wedstrijden op 't Sportpark
Iets kouder
WEERBERICHT
Hoogste barometers! 772,8 te Seydisfjord
Laagste 744,1 te Karlstadt
Verwacht tot den avond van 8 Mei:
Meest matige Westelijke tot Noordelijke
wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen
neerslag, iets kouder.
Zon op: Zon onder:
8 Mei 4,19 7,35
9 Mei 4,18 7,36
Maan ander:
1,34
1,57
8 Mei
9 Mei
Maan op:
1,13
2,27
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
8 Mei 9,26 21,54 2,44 15,25
9 Mei 10,42 23,07 3,57 16,40
Uit baldadigheid stak de 19-
jarige Jan D. te Erm (Sleen) op 2d
Maart in de gem. Oosterhesselen heide
I in brand. Deze brand had zeer spoedig
een dusdanigen omvang aangenomen, dat
er aan blusscjhen niet te denken viel'^
Ongeveer 20 H.A. heide brandde af en
J er ontstond ook nog gevaar voor bosch-
perceelen. Verdachte is tot 2 maanden
gevangenisstraf veroordeeld1.
I De spanning in de Belgische par-
l lemen taille kringen in verband met de
belastingplannen van de regeering dreigt
wegens 'het uitblijven van een oplossing
naar de straat over te slaan en tot on
geregeldheden aanleiding te geven. Het
eenheidsfront van middemstandersorgaui-
ties heeft in samenwerking met de Rexis'1
tische partij' en alle katholieke groepee
ringen tegen Zondag in Brussel een
groote straatbetooging belegd. Van hun
kant kondigen de sociaal-democraten en
communisten een tegenbetoog! ng aan,
zoodat voor ernstige relletjes wordt ge
vreesd,