ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
GROTE KERK
ZATERDAG 30 APRIL 1938
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
Belastingaangifte 1938/39
De Kern
Ds. PIJNACKER HORDIJK
ABONNEMENT,
Priji per 3 Maanden f 1,50, bniten Zierikiee f 1,80
Voor bet baitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
■crnaers 5 eent. Verschijnt degelijks.
Tel. No. 32, - Giro 137677
1707 - 1880
Dlrecteun A. i. DE LOOZB @ltgever-Redecteap t H. Jj KOSTER
It geve i R.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEB
94STE JAARGANG No 13715
ADVERTENTIES
ven 14 regelt 80 eent, ren 4 regelt ee
deerbovee 20 eeet per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij eontreot belengrijke korting
Inzending op dee deg ren aitgeve vóór 10 uvr
RADIO - NEDERLANDSCH
Hoe onze schoone moedertaal
voor de microfoon verslonsd
wordt Overheid en Omroep
organisaties hebben hier een taak
De heer P. J. Meertems, secJretaris van
de DLaiectencloimmissie ider Kon. Nederl.
Akedemie van Wietensc'happen en lijd' der
Commissie voor de Uitspraak van het
Nederlanidisch, stlhrijlt pms:
De geschiedenis Idler techniek kent Waar
schijnlijk geen tweede vporbeelld! van eeai
zoo snelle verovering der menschheM
door een nieuwe technische uitvinding
als dat van ide ria dipi. Met uitzondering
van de allerjongsten-herinneren wiji allen
ons nog levendig onze eerste ontmoeting
Imiet dit wionider der techn iek, die
betrekkelijk nog zoo kiort achter ons ligt.
Thans reeds is ide functie van de radio
in onze samenleving niet gemakkelijk te
overschatten en het laat zich bij de steeds
voortdurende ver volmaking van dit gees
telijke verkeersorgaan niet voorspellen,
Welke vlucht het in toekomende jaren
zal nemen.
Aan een orgaan viain, Zop groote en in
grijpende beteekenis voior onze saimiemilte-
ving mag men hopgie eischen stellen.. Dit
is niet alleen een recht, miaar zelfs een
plicht. De macht van het gesproken "woord
is te zeer bekend, Idlan dat ik "daarover
op deze plaats zou behoeven uit te wei
den. Als algemeen beginsel is het, maar
mijn gevoelens terecht, dat de overheid
de radio onder haar voortdurende en
scherpe iclomfcrple heeft gesteld.
Eéén ding echter ziet deze controle
over het hoofd, één euvel laat zij, dlag
irn, dag uit, ongehinderd passeeren en
dientengevolge ongestoord binmemdringdm
in tienduizenden huiskamers, in honderd
duizenden hoofden binnen, en /niiet te
vergeten opk 'buiten onze grenzen: het.
verminken, verknoeien, verslpnzeci van 't
gesproken Nederlam|d|sch!
Eén ding echter ziet deze c|ohtro-e
N e d e r 1 a n (d s c h voor onze ohiiroep-mi-
krofomen werkelijk heel erg gesteld. Ik
heb de moeite genomen enkele dagen
aan een uitstekend radiotoestel met strikt
wetenschappelijk-objectieve instelling te
luisteren naar de sprekers Idie in vastdn
dienst staan van de omlroepvereenigiingen
en wier stem we dientengevolge, "wat dfe
meesten betreft dagelijks, en voor Idle rest
tenminste wekelijks een of eruke'e malen
kunnen beluisteren. Ik heb daarbij ge.in
aandacht geschonken aam 'w'at zij zeiden,
iniaar alleen gelet, en dat heel nauwkeu
rig, op de imianier waarop zij spraken,
op de klanken, die zij vooirtbrachteini. Het
resultaat is verbijsterend!
De klinkers, vooral de a, worden in
alle denkbare variaties, die de dialecten
van het Nederlandsch kennen, ten ge-
hoore igebracht. Van de medeklinkers kor-
men vooral de 1 en Ide r onherkenbaar
verminkt te voorschijn uit de beste luid
sprekers, die ide techniek tegenwoordig
kan maken.
ii Dames en heejen, het vojgevde
nitmmej van het pogamma is
De assimilatie, die in de gesproken
taal ieen zooi groote rol speelt, wordt
door vele sprekers, d"ie het nu eens heel
netjes willen zeggen, stelselmatig gene
geerd. Klanken, |die zich bij voorkeur
thuis voelen in de achterbuurten vam onze
groote steden, worlden dank zij: die radio,
over de geheel© wereld als gesproken
Nederlanidische taal uitgedragen.
En deze kakofonie stort zich dag in,
dag uit en jaar in, jaar uit als een niet
te stuiten vloedgolf over ons heen. De
luistervink, die vrij geregeld pp het vin-
ketou'w zit, mioet wel sterk in zijn schoe
nen staan, w'il hiji zijin Nederlandsch on
gerept uit deze onafgebroken aanvallen
bewaren.
Is deze kakofonische vloedgolf inder
daad niet te stuiten?
Wie zijn por te luisteren legt, weet
dat er pnder de te deZen ietwat kri
tisch ingestelde luisteraars ontstemming
heersdht pver dit euvel en dat ook in
breederen kring valn luistervinken ver
zet begint o p t e koilm en.
Vergis ik imliji niet, clan Zijln de radio-
omiroepvereenigingen zelf niet ongevoelig
voor deze klachten, maar intussclheu
stellen zij, vooir zoover im'ij bekend, tot
dusver toch maar geen pogin)gen in het
wierk, olm' hierin afdoende verbetering te
krijgen.
Breek met de gewoonte om Uw biljet zelf in te
vullen. Velen weten immers niet hoe het bedrag
samen te stellen, waarover belasting''moet_worden
betaald. '~fii
Door ONWETENDHEID'betaalt U meestal te veel.
SIMMERS Co., 's-Gravenhage, Meloenstraat 131
Zierikzee, Sint Domusstraat D 252.
Men vraagt zich af, 'w|aaro|mi die over
heid hier niet ingrijpt?
Het woord uit de troonrede van 1935
„dat de zuivere uitspraak vian opze taal
.een voorwerp van" rageerimgszorg Zou,
wioirden", is tot nu toe ijldel. gebleken.
Ik wieet zeer wel, dat er grontere
vraagstukken zijin dam dat van die goede
uitspraak van onze taal. Maar wie dit
probleem veronachtzaamt ,of het onver?
schilJig voorbijgaat, doet toich stellijg ver
keerd. Belangrijk is ongetwijfeld de spel
ling vatti onze taal, maar niet minder
belangrijk haar uitspraak. De overlïeid
nooh de plmiroepvereenigimgen Zullen in
afzienbaren tijd van de vele honderden
sprekers, die jaarlijks vopir den mikrofpton
treden, kunnen velgen dat zij allen be
hoorlijk "e:n beschaafd Nederlandsch spre
ken. Deze eisch kam eerst dam wiorden
gesteld, 'wanneer het onderwijs in dit
opzicht ieen Imiaar al te l|ang verwaarloosde
taak ter hand neemt.
Maar Wél kan èn de overheid èn ide
oimlroiepvereeniging van d,e vaste mede
werkers aan de rad ioi -programma's eisdheai'
dat de taal, wiaarmedJe zij .zich opnieuw
tot ons volk richten, welverzorgd en be
schaafd en in alle opzichten' verant
woord is.
OSS GESLOTEN
200 N S B.'ers geweerd
De inwerkingtreding van het door den
burgemeester van Oss uitgevaardigde be
vel, waarin het verblijf binnen de ge
meente Oss wordt ontzegd aan alle niet-
inwoners van wie door de politie vrees
wordt gekoesterd dat Zijl tot storing der
openbare orde aanleiding zullen geven,
was, Iziooals gemeld, reeds gisteren in
gegaan.
Het gevolg hiervan is geweest dat 2
autobussen en 10 auto's, waarin zich
naar schatting 150 NSB-'ers bevonden, op
den HeesCben weg aan de grens der
gemeente Oss door de politie, die naar
het schijht van de komst v,an het ge
zelschap op de hoogte moet zijln geweest,
werden aangehouden. Den inzittenden
werd bevolen terug te keeren, waaraan
zonder incidenten werd voldaan.
De burgemeester is reeds gisteren over
gegaan tot gebruikmaking van de be
voegdheid hem ontleend in art. 219 der
gemeentewet, omdat de NSB des mor
gens uit Nijmegen bericht had, dat zij
van twee tot vier uur zou komen; zij'
verzocht later bescherming te garandee
ren, maar deelde iniet mede met hoe
veel man zij zou komen.
De burgemeester heeft toen als ant
woord getelegrafeerd, dat hijl ook Vriji-
dag aan omgewenschte vreemdelingen het
verblijf in Zijn gemeente ontzegde.
EERSTE KAMER
700 onderwijzers krijgen werk
Ambachtsschool blijft twee-jarig
instituut
Op het stuk van de soepele toepas
sing van art. 56, 2e lid, lager-onderwijs-
wet, betreffende overmatig groote leer-
lingemisdhalem. heeft de minister concre
tere [mededeel inigetn gedaami. De regee
ring wil hieraan f 1 millioen ten koste
leggen.
Excessen op het gebied der boven
matig groote klassen kunnen daardoor
worden tegengegaan. Tegelijkertijd zullen
700 onderwijzers weer aan het werk!
kunnen komen. Tegenover verdere con
cessies staat de minister om budgetaire
redenen absoluut afwijzend. Door terug
keer tot de leerlingenschaal van 1923
zouden pl.m. 2000 onderwijzers kunnen
worden geplaatst.
Zou men echter hiertoe overgaan, dan
b'eteekent dit dat de regeering uit ver
schillende desiderata ©en keuze doet.
Het betreft hier Kabinetspolitiek. Terug
nemen van onderwijlsbezuinigingen, ver
betering van ouderdomsvoorzieningen,
verhooging 'der 'steunnormen en salaris-
verbeteringen komen aldus de minis
ter gelijkelijk in aanmerking. Met her
stel van de leerlingenschaal zou het ac
cent op de onderwijsverbeteringen wor
den gelegd.
Vervulling van vele wenschen is door
den minister eveneens met bet oog op
de noodzakelijke zuinigheid afgewezen.
Zoo klaagde de heer Vijlbrief (SDAP)
over de omzetting der ambachtsscholen
van een 3-jarigen in ©en 2-jarigem cur
sus. Dit is onmogelijk. Want besparin
gen zouden erdoor te niet worden ge
daan. Bovendien wijlst de minister nog
op een ander feit. De mechanisatie in
de industrie heeft toch de behoefte aan
„kwaliteits-werkers" niet verloren doen
gaan.
De arbeider behoeft zich nog niet als
een verlengstuk der machine te beschou
wen. Maar vele bedrijlven geven er de
voorkeur aan, dat de daarvoor benooi-
digde kundigheden in de practijk en niet
op de ambachtsscholen verworven wor
den. Een enquête bijl enkele groote be
drijven heeft dit aangetoond. Reden te
méér, waarom thans op de ambachts
scholen met een 2-jarigen cursus kan
worden volstaan.
Financiëel Weekoverzicht
Blijkens de jongste weekstaten van de
Nederliandsche Bamk stroolmlt weder ka
pitaal naar ops land. De geldruimte
neemt verder toe, als jgev.ol,^ waarvan een
regelmiatigie vraag naar obligaties vallt
te oonstateeren, die tot pen gunstige
stemming op de beleglgingsmiarkt leidlt.
Op de locale a an de e 1 e n m: a r k t zijn
de o|im!zetten tot een mini:m|um ingekrom
pen Die sche e [p v a a r t mi a r k t was
goed ivan toon, waarschijnlijk als gevolg
'Van de bevredigende di|videnddeclaraties
Symlptomen vlan een verbetering op de
vraehterm'arkt 'doen ziedh nog niet voor.
5 u i k e r a ia n d e e 1 e n. onveranderd. De
deze 'wéék geopende internationale sui-
keroonferentie te Londen is niet onder
gunstige auspiciën begonnen. Het is ge
bleken, dat de verleden jaar vastgestelde
export quota vlan 3.5 millioen ton ca. 1/2
miilliioen ton te holog zijn, waardoor een
belangrijke onverkochte voorraad, op de
markt drukt, terwijl het 'bovendien zeer
moeilijk zal ziijn om -de quota voor het
komende jaar in te krimpen.
Deze week zijn de verschillende ver
slagen van het Lever Brothers
Unilever-concern verschenen. Dat
vlan jurgens Zal vermoedelijk het laat
ste Zijn, daar deze mlaatschaplpij1 in liqui
datie zal treden. Houders van nog uit
staande preferente aandeelen dezer Mij.
zullen goed doen gebruik te miaken van
het aanbod, dat bon zal worden gedaan
oml deze stukken alsnog om te ruilen
in 6 0/0 cuimi. pref. Lever Brothers
Unilever N.V., daar z'ij bij liquidatie op
niet meer dan 100 o/0 recht hebben.
Het verslag van de Lever Brothers
6 Unilever N.V. (Nederliandsche Mij.) en
Lever Brothers Unilever Limited (Bn-
gelsche Mij.) beivat ditmlaal voor het eerst
een .geconsolideerd overzicht Van ver
schillende balans posten, welke zöowelop
deze bejde mioedermaatschapipijen als op
de landerhoorige en gelieerde onderne
mingen betrekking hebben. Daaruit blijkt
o.a., dat de totale netto-winst van het
cooncern is gestegen van f 112.688.000.—
in 1936' tot f 114.750.000.— iin 1937.
Koersen van 25-29 April
Philips286Vs 269
H.V.A424 409
Kon. Olie327i/9 323^
A.K.U38 35i/2
A'dam Rubber 193 191
Deli Bat222V9 215
8enembah266Va 252
Uni Lever1521/,, 153V2
HA.L101 99
Anaoonda21^0 19?/10
Onze taal wordt vóór - en via
de radiomicrofoon verslonsd
Zevenhonderd onderwijzers
komen weer voor de klas I
Oss bleek voor 200 N.S.B.
partijgangers gesloten
Zierikzee houdt Maandagavond
luchtbeschermingsoefening
Kans op nachtvorst
Maan onder: Maan op:
L Mei 9,20 5,06
2 Mei 10,27 5,55
Hoog- en laag water te Zierikzee
Hoogwater: Laag water:
1 Mei 3,20 15,47 8,4ó 21,00
2 Mei 4,04 16,30 9,26 21,45
Op 31 Maart bedroeg het aantal
op de postkantoren aangegeven radio-
ontVanginrichtingen 705,156. Het aantal
aangeslotenen op radi'O-distribujtienetten
bedroeg op dien datum 374.460.
De Eerste kamien is bijeengeroepen
tegen Dinsdag 3 Mei, des namiddags te
half tw'ee, ter behandeling van de in
terpellatie van den heer Wolters
omtrent het door de regeering gevloerde
beleid inzake de schrijfwijze der Neder-
hndsche taal.
ZONDAG 1 MEI
10 uur v.m.
VEREEN. ISUiTimnici HERVORMDEN
Voor Uw spijsvertering.
WEEKBERICHT
Hoogste barometerst. 771.5 te Thorshavn
Laagste 755.1 te Perpignan
Verwacht tot den avond van 1 Mei:
Matige, in het Noorden tijdelijk toene
mende, Noordoostelijke tot Noordelijke
wind, hal- tot zwaar bewolkt of betrok
ken, aanvankelijk nog kans op regen
buien, een koude nacht met kans op
nachtvorst, overdag weinig verandering
in temperatuur.
I
1 Mei
2 Mei
Zon op: Zon onder:
4,32 7,24
4,30 7,25
ONZE KROONPRINSES VERJAART
