ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE OLYMPIA AMICITIA WEK DE GAL IN UW LEVER OP kleine kerk ZATERDAG 26 FEBRUARI 1938 OPGENOl ZIERIKZEESCHE COURANT 10 MAART Houdt vrij: Dinsdag 15 Maart De Kern ABONNEMENTi Prijs per 3 ■eenden f1,50, buiten Zieriksee f 1,80 Voor het buitenl. p. jeer f 10,Afzonderlijk# euMMera 5 eent. Verschijnt degelijks. Tel. No. 32. - Giro 137677 1707 - 1880 Directeur i A. J. DE LOOZB Uitgever-Redacteur i H J, KOSTEN Uitgavei N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEB 94STE JAARGANG No. 13662 ADVERTENTIES ▼en 1—4 regels 80 eent, ren 4 regels ee daarboven 20 eent per regel. Reolemes 40 oent per regel. Bij eontreot belangrijke korting Inzending op den deg ren uitgave vóór 10 uur SCHOOL EN STREEKTAAL Het is een verheugend feit, dat de laatste jaren een opbloei is waar te nemen in de literatuur van onze Neder- landsche streektalen. Was vóór enkele decennia de verschijning van een goed verzorgde, waardevolle uitgave in een of ander dialect een bizonderheid, thans worden we meermalen verrast met ver schillende werken, die prachtige aanwin sten zijn voor de literatuur van de rijke volkstaal uit de verschillende gewesten van ons vaderland. Welke de oorzaken zijn van dit ge lukkige verschijnsel We kunnen het slechts vermoeden: is het een onbewust verlangen „d'ijdelheden hier beneden", grimmigheid van een „werrelt, die zoo dwerrelt", te ontvluchten in de herinne ring aan het verleden? Is het een ge volg van het jachten in het huidige le ven, dat ons in uren van rustige bezin ning het contrast doet gevoelen met een gelijkmatiger verleden? Of: is het een gevolg van de verinniging van ons na tionaal gevoel, een „politiek'' verschijn sel, dat zijn oorsprong vindt in gebeur tenissen buiten de landsgrenzen? Is het wellicht een doelbewust streven, het in de loop der eeuwen steeds meer terug gedrongen dialect eindelijk de plaats te geven, die het toekomt, als één der voedingsbronnen van ons Algemeen Be schaafd? Alzoo: Romantiek of Realisme? Wij weten het niet en willen ons ver der niet met deze oorzaken bezig hou den, doch stellen slechts het feit vast: er is een groeiende belangstel ling voor de streektalen. Men komt langzaam-aan tot het besef, dat men met het hoogmoedig neerzien op de dialec ten het Algemeen Beschaafd zeker geen dienst heeft bewezen. „Taal is Leven!' Het is uitentreuren herhaald, vele artikelen zijn er aan ge wijd, het is haast van de daken ge roepen: Taal is Leven! Maar juist dèt onderdeel van onze taal, waar het le ven zich zonder on-natuur, zonder pose, zonder stijve, aangeleerde vormelijkheid openbaarde, de volkstaal, en voor namelijk de volkstaal van de Oostelijke en Zuidelijke gewesten van ons land, liet men veelal ongemoeid, was slechts een object voor lexicologische en phone- tische studies. Zeker, in iedere streek was er wel een kring van mannen en vrouwen, die hun literaire gaven wijd den aan de taal van hun eigen geboorte grond, doch hun invloed bleef beperkt, zelfs in 't eigen gewest. Zij1 waren be voorrechten, die fijner aanvoelden, dat hun volkstaal onrecht werd aangedaan, dat hun volkstaal niet iets minderwaar digs was, maar juist het middel bij uitnemendheid om het leven te lande tot in zijin innigste diepten voor oogen te stellen en te laten beleven zooals het inderdaad was. Taal is Leven! Maar dan hebben we ook te zorgen, dat de Taal, en nu be doelen wijf in 't bijzonder ons Alge meen Beschaafd, een voedingsbo dem heeft, waaruit zij1 zoo rijk en weel derig mogelijk zal kunnen opschieten. Dan moeten we zorgen, dat de streek talen, waarin het volle, warme leven zoo waarachtig spreekt, ook de gelegenheid wordt geboden haar levenwekkende krachten in dienst te stellen van ons Algemeen Beschaafd. Het is een dwaling, -te meenen dat de streektalen een hinderpaal vormen voor een rijk Algemeen Beschaafd. Het tegen deel is waar: een taal, die sappig en frisch wil blijven, die haar rijk idioom wil handhaven en uitbreiden, een taal, die niet wil „versteenen en verstarren tot een merkwaardig goed geconserveerd fossiel, waar echter alleen de bladeren en fijne groeischakeeringen van vroegere eeuwen in staan"; een taal, die niet wil verworden tot een „langue morte", moet zich niet in enge hooghartigheid afzon, deren. Zij' staat naast de streektaal, al dus prof. van Ginneken, als de gekweek te tuinbloem naast de bos- en veld bloemen. „En evenmin als de veldbloe men ontaarde tuiribloemen zijn, evenmin is de volkstaal een ontaarde deftige taal. Integendeel, juist andersom! Ons Alge meen Beschaafd is niets dan veredelde vorm van de veldbloemen, maar juist door haar veredeling, ook zwakker en teerder, niet zoo- welig, een beetje kunst matig; wel levend toch haar eigen le ven, maar niet zoo vol sappen en groei kracht als de veldbloemen daarbuiten. Vandaar dat de boomkweekers, om hun fijne soorten levenskrachtig te houden, door een bedachtzame kruising of en ting, zoo vaak mogelijk de veredelde soort weer met de volle natuur der on- veredelde groeikracht trachten te ver- frisschen. Beschouwen wij1 de dialec- 1 ten in dien geest, dan zal er het Al- gemeen Beschaafd, noch in zijln alge- j meene verstaanbaarheid, noch in zij'n ver- edelde beschaving, noch in zijln schoon heid, zijn rijkdom en kleurenpracht bij verliezen, maar bij1- winnen, winnen hon derdvoud!" MIJLPALEN Diep onder de woelige wateren aan de kust van Terschelling wachten sinds 1799 de schatten van „De Lutine", het Britsche fregat, dat in een stormnacht met man en muis verging, om naar de oppervlakte gebracht te worden. Met alle mogelijke en onmogelijke middelen heeft men Neptunes' buit trachten naar boven te halen, maar steeds zonder sue. ces. Thans zal men een tinbaggermolen voor ze naar de Oost vertrekt, voor dit ongekend zware karwei spannen om geen tin, maar goud en zilver uit het zand, op te delven. De conservatieve Engelsche diplo maten zijn van meening dat ze het tijd stip hebben weten te kiezen den be- faamden vicieuzen cirkel te doorboren, of in gewoon Hollandsch, dat ze meenen een gaatje te zien om met de weerspan nige Duce en Führer te onderhandelen, teneinde een algemeen schema te kun nen opstellen, dat leiden kan tot den vrede op het vasteland van Europa. Daarvoor heeft men Eden, de loods van den Volkenbond, over boord gezet, waar door men in conservatiever vaarwater komt, maar, blijkens de barometer van de politiek, de beurs, tevens in een vaar geul, die meer hoop op verzoening biedt. Het baantje van Kamerlid, hoe be- geerenswaard ook voor vele politici, wordt er niet gemakkelijker op, nu Phi lips overal in 's Lands vergaderzaal ge luidsinstallaties heeft aangebracht, waar. door hét geenszins is uitgesloten, dat hetgeen in de wandelgangen van de Ka mer gefluisterd wordt, zijto weg vindt naar het publieke oor op de galerij^ zoodat het voor zal kunnen komen, dat de Kamerleden in het ochtendblad kun nen lezen, wat ze meenden dat niet voor aller oog en oor was bestemd. De ministers zullen dat staat tegenover deze nieuwigheid hun ooren niet meer zoo moeten spitsen als een verkouden afgevaardigde als de „whispering ba riton" geluid tracht te geven. De voorzitter van de Groninger Land bouw-Maatschappij' heeft deze week te Goes den spiegel voorgehouden aan onzen boerenstand en in een magistrale rede het licht laten vallen wat was, wat is, en wat komen gaat bij1 den boer en de boerin van morgen, als de „storm! des oordeels" zal zijn uitgewoed en is frebleven wat niet op leemen voeten stond Hij heeft de stormklok geluid en te wapen geroepen hen, die het nageslacht de erve der vad'ren ongerept zullen heb ben over te dragen! *m* Ook de middenstand is te wapen geroepen voor den strijd om het be staan, die al moeilijker is geworden en aansluiting der rangen noodzakelijk maakt „Organiseert u", klinkt de klaroen van de leiders, die de louwen en lakschen opschrikken uit den dommel der zelf genoegzaamheid, om hen te stalen door meerdere ontwikkeling tot den nieuwen strijd, die oude vormen en gedachten wegvaagt! De tuinbouw, die in vroeger eeuwen hier zoo'n voorname plaats innam, leeft op en toont ruggegraat. In het laatst, van den komenden Herfstmaand wordt te Zierikzee een tentoonstelling georgani seerd, waar heel de streek de tuinbouw op klare wijze zal kunnen propageeren en op haar groote beteekenis met klem zal kunnen wijzen. Flora's Itinderen en Po mona's afstammelingen zullen den bezoe. kers laten zien, wat organisatie en lust tot het vak vermogen. Zondag 27 Febr. 1938 v.m. 10 uur Ds. Pijnacker Hordijk TLVint-a HERVORMDEN KORTE BERICHTEN voor de Zanguitvoering Op laist van het Ooisftenrijkisicbe nni- niisterie van onderwijs .zijn de iuniverisi- teiit en de technische hoiogesichoiol te Graz een broeinest van nationaa 1 -isiocia 11stisdhe agitatie voorloopig gesloten. Lord Halifax, lid van het En gelsche Hoogerhuis is benoemd tot Britsch minister van Buitenl. Zaken, Richard Austen Butler is tot onder-minister van dit departement be noemd. Chamberlain zal zelf in het La gerhuis de kwestie buitenland betreffen de behandelen. In de Winter-Hall te Leamington heeft Anthony Eden zijn kiezers toe gesproken en zijln aftreden als minister toegelicht. Hijl beschouwde de politiek! van Chamberlain als overijld.. Ze kan ernstige gevaren hebben voor de positie van Engeland. De geschiedenis zal be slissen wie gelijk heeft gehad. Een vliegtuig van de Royal Air Force dat gebouwd is voor een poging oim' een record te vestigen in een nonstopvlucht op den langen afstand en dat een oefen- vludht rond Engeland had ondernoimlen, wordt venmfet. Er zitten drie personen in het vliegtuig. Per radio is door het (ministerie van luchtvaart .een oproep (uit gezonden, waarin imlen wordt verzocht naar het toestel uit te kijken.. Onder leiding van den waarnemend voorzitter, mr. J. J. A. Houben, begon gisteravond de partijraad van de Roomsch Katholieke Staatspartij' zijn vergadering in het Jaarbeursrestaurant te Utrecht. In geheime vergadering is, na een korte be raadslaging, mr. T. J. Verschuur tot partijl-voorzitter gekozen met 82 van de 116 stemmen. Naar het ANP meldt, heeft de mi nister van Economische Zaken met toe passing van artikel 90 van het algemeen rijksambtenarenreglement den Rijkstuin,- bouwconsulent te Nijmegen geschorst en aan de administratieve hulp van dien ambtenaar ontslag aangezegd. Heffing van teelt op vroege aardappelen wordt niet verlaagd In antwoord op vragen van het Twee de Kamerlid, den heer Wijinkoop, ver klaart de minister van economische za ken, dat hij; niet bereid is de heffing op de teelt van vroege aardappelen te laten vervallen, of haar te verlagen tot f 30 per H.A. De verhoogde heffing is noodig voor de instandhouding van een voor de vroege aardappelentelers noodzake lijk geachten steun. RECHTZAKEN Rechtbank te Middelburg J. W. de V., 35 j., fruitkweeker te Haamstede, heeft beroep in cassa tie ingesteld tegen het vonnis der Arr.,- Rechtbank te Middelburg van 18 Febr., waarbij1 hij in hooger beroep wegens overtreding der Jachtwet is veroordeeld tot een geldboete van f 10 of 5 d. h„ met verbeurdverklaring van de inbeslag- genomen fazanten en het in beslag ge nomen jachtgeweer. J. B., 36 j., tuinier en koopman te Haamstede, wegens diefstal, tot f 15 boete of 10 dagen hechtenis en 1 maand gevangenisstraf voorwaardelijk met een proeftij'd van 3 jaar. Financiëel Weekoverzicht 2 5 Februari. Het nauwe verband tusschen beurs en politiek trad deze week weder op dui delijke wijze aan den dag. Alleen reeds de verwachting, dat als gevolg van de wij:ziging in de Engelsche Regeering po gingen zullen worden ondernomen, welke tot een pacificatie van de toestanden in Europa zouden kunnen leiden, was vol doende om een algeheele verandering in de stemming op de beurzen in het leven te roepen. Ook de locale markt heeft een gunstiger verloop gehad, dan in geruimen tijld het geval is geweest. Onder indus triewaarden onderscheidden zich aandee- len Aku door een uitgesproken vaste stemming. Behalve als een reactie op de scherpe daling, die voor enkele we ken plaats vond, werd de stemming voor het fonds gestimuleerd door de bijzonder gunstige berichten omtrent den gang van zaken bijl de Amerikaansche concern- ondernemingen. Van Cultuurwaarden hebben de rub- beraamdeelen het leeuwendeel der belangstelling genoten. De noteering van het product heeft een kleine rijzing te zien gegeven tot 71/4 d. per lb. Op dit niveau kunnen de goede maatschappijen nog een bescheiden winst maken. In des kundige kringen meent men thans de vooruitzichten weder wat optimistischer te mogen beoordeelen. Su ik e raan d ee 1 em waren de laat ste weken .omgeaniimieerd in verband met dien val van den suikerprijs, welke zich in den loop van dezie imiaand heeft vol trokken en waarimlede een einde was ge- kotmlen aan de merkwaardige situatie, dat Suiker een der weinige artikelen Wafl, die zich aan de prijsdaling op de inter nationale goederenmarkten hadden weten te onttrekken. Iin W alls t re et heeft de laatste da gen een zeer vaste stemimmg de overhand gehad. Men schijnt weer hoop te vatten, dat het dieptepunt der depressie voorbij is en wijst op verschillende ion\Sltandig- heden, die optimisme zouden billijken. De beslissing in gunstigen zin in- 2fake de verhooging van de tarieven der spoorwegen wordt spoedig tegemoet gie- rien. De stemming op de binnenland- s'ühe beleggingsmarkt blijft voortdurend vast; de 3—31/2 Staatjslee- ning kon tot 101 o/o stijgen. Een derge lijke ontwikkeling van de markt be hoeft geen verwondering te wekken. Er zfijn verschillende oorzaken, die de vraag naar obligaties stimuieeren. In de eerste plaats wordt natuurlijk belegging geziocht voor de aanzienlijke kapitaalsbesparingen die voorheen grootendeels emplooi von den in het buitenland of aangewend wer den voor investeering ten behoeve van handel en industrie. Verder is van belang, dat de normale aflossingen op de Staats- Provinciale- en Gemeenteschulden, die op f200.000.000 per jaar kunnen worden ge laxeerd, geen tegenwicht vinden in te emitteeren leeningen van publiekrechte lijke lichamen, waarbij nieuw geld wordt opgenomen. (Roba/ver). Koersen van 21 —25 Februari Philips305 308 Kon. Olie354 361 H.V.A430 443 Deli Bat2477, 2517, Anaconda24% 2411/16 H A.L1067, 1087, Senembah303 312 A'dam Rubber 214 219 Uni Lever15379 156% A.K.U397* 427* M V solt morgens „kiplekkev* alt bed springen. Ellen dag moet Uw lever een liter gal Eanden doen vloeien. Wanneer de galafacheidlni Dldoende is, wordt Uw voedsel niet verteerd, het Jrtt. Er vormen zich gassen ln Uw lichaam, U raait verstopt. Uw organlsne wordt vergiftigd en U wordt humeurig en loom. U ziet alles zwart. meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmid delen t een geforceerd* stoelgang neemt de oor- ftftftl niet weg. Keer CARTER'S LB VER PILLETJES sullen sor- gen voor de vrfje toevoer ven gal. waardoor weer geheel herstelt. Een plantaardig, sacht, onover troffen middel om de gal te doen vloeien. Elscht Carter's Leverpilletjes, verkrijgbaar b| apothekers an drogisten ln flacons van f 0,71, Voor Uw spijsvertering. Toenemende belangstelling voor de streektaal Lord Halifax volgt Anthony Eden als minister op Da boer en de boerin van morgen, door H. D. Louwes Het financ'ëel overzicht van 21 —25 Februari Oud-Minister Verschuur voor zitter der R.-K. Staatspartij Iets zachter Barometerstand van hedenmiddag 12 u,ur. WEERBERICHT Hoogste barometerst. 779.3 te Weenen Laagste 780 0 te Jan Mayen Verwacht tot den avond van 27 Febr.: Matige tot krachtige meest zuidelijke wind zwaar bewolkt tot betrokken met kans op eenige regen, iets zachter. Zon op: Zon onder: 27 Febr. 6,54 5,33 28 Febr. 6,51 5,35 Maan onder: Maan op: 27 Febr. 2,51 5,16 28 Febr. 4,— 5,40 Hoog- en laagwater te Zierikzee Hoogwater: Laagwater: 27 Febr. 0,56 13,26 6,52 19,08 28 Febr. 1,47 14,11 7,33 19,41

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1938 | | pagina 1