ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Gratis lezen AANZUIVERING De Kern ZATERDAG 18 DECEMBER 1937 OPGENO] ZIERIKZEESCHE COURANT gratis I ABONNEMENT, 1797 - 1880 Prijs per 3 Meenden f 1,50, buiten Zieriksee f 1,80 Voor het buitenl. p. jeer f 10,Afzonderlijke nummers 5 oent. Verschijnt degelijks. Tel. No. 32, - Giro 137677 Directeur i A. J. DE LOOZB Gitgever-Redacteur j NI. J. KOSTEN Uitgavei N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEB 94STE JAARGANG No. 13605 ADVERTENTIES i ran 1—4 r«g«l, 80 cent, ran 4 regels en durboren 20 eent per regel. Reclames 40 oent per regel. Bij contract belangrijke korting Inzending op den dng ran uitgare vóór 10 uur Zij, die zich vanaf heden op ons blad abonneeren, ontvangen de tot 1 Jan a.s. verschijnende nummers van pachten straatbelasting schoolgeld hondenbelasting retributie Warenwet wordt dringend verzocht Door spoedige betaling worden vervolgingskosten vermeden. Zierikzee, 17 December 1937. De Gemeente-Ontvanger van Zierikzee. DE GEBOORTEKLOK IN ONS ORANJEHUIS! I „Oranjeboom, die ciert de Tempel yaji ions' landen, „Boom, naer wiens geur en sap 's-volcx monden watertanden, „Prieelnymph, altijd frisch; vergun me, dat iek dael „Op eeuwigh grienen telgh........" JiOtogt Van den Vondel. In vierhand met de a.s. geboorte van een Oranjetelg in ions Koninklijk Huis, willen wij in .onderstaand, zij het dan in het beknopt, de geboorten meanoreeren ■van eenige koningskinderen uit het Huis van Oranje. „De geboorte van een Oranjetelg!" Hoe vaak heeft dit bericht ons volk niet in blijdschap gebracht. En hoe menigmaal heeft dat volk bij dergelijke vreugdevolle gelegenheden niet doien blijken, hoe gehecht het is aan zijn vorstenhuis! Onder welke omstandigheden deze blijde gebeurtenissen ,oiok plaatsvin den, altijd was 'de vplksvreugde groot en altijd liet Nederland zien, hoe groot zijn vaderlandsliefde en koningsgezind heid was! In deze beknopte artikelenserie allie geboorten onzer Oranjetelgen te meimb- reeren, zou ons te ver voeren. Laat ons daarom imogen aanvangen bij het vreug dejaar 1772, 'waarin de eerste drager eener koningskroon van het weer vrij gewiorden kleine Nederland werd gebo ren: Koning Willem I, van w'ien de oude kronieken hel volgende weten te VertejUlen: Bij de geboorte van Koning Willem I Deze vorst zag het levenslicht te 's-Gra- venhage op den 24en Augustus van het jaar 1772. Des morgens omstreeks vijf uur werd deze spruit luit het Huis van Oranje ter wereld gebracht. In de lente ■van dat jaar bracht Prins Willem V de Hooge Vergaderingen in Nederland in kennis van de aanstaande geboorte van een vorstenkind. In alle kerken van ons land werd ge beden voor een gelukkig verloop van de geboorte en op den blijden dag zelf op dien 24en Augustus, weerklonk een drievoudig salvo op het Malieveld, waar mee het Oranjehuis het volk kond' deed van de geboorte van een vorstenkind. Nauwelijks waren die echo's van die schoten weggestorven, of men heesch vlaggen en vanen lalan de huizen en het luiden v,an de kerkklokken bracht de stad in een ontroerende vreugde- sternmïng. Het volk wilde niets liever, dan zijn blijdschap uiten in het houden van fees telijke samenkomsten, het afsteken van vuurwerken, het aanbrengen van vlaggen, Wimpels en lichten, mlaar het was de Prins, die zujks afraadde, omdat de po litieke toestand in den lande van dien aard was, dat hij niet veel plaats voor uitbundige feestvreugde overliet. Toch kon het blijde volk zijn vreugde niet voor zich houden en talrijk waren de door vereenigingen en particulieren georganiseerde feestelijkheden bij de ge boorte v(an Koning Willem 1. Op den 17en September yan hetzelfde jaar zou het koningskind ten doop wor den gehouden. Deze plechtigheid ziou ge schieden in de Groote of Sint Jacobs kerk te 's-Gravenhage. Pompeus, rijkver sierd en verguld vormden de schitterende karossen der genoodigden het koninklijk rijtuig, dat yanaf het Huis ten Bosöh waar de Oranjetelg' was geboren, naar de Groenmarkt zou rijden. Een groote menscfyenmenigte omstuwde de koetsen, welke als in processie re- den; zoodra men de Groote Kerk na derde, begonnen alle klokken der stads kerken te luiden. Het hooge gezelschap, vooropgegaan door den gelukkigen Prins Willem V, betrad het kerkgebouw, dat slechts was opengesteld voor de konink lijke familie en de vele genoodigden uit binnen- en buitenland, j Het was dr. Johan Munnikemo-len, die een korte, ontroerende redevoering uit- sprak, naar aanleiding van Gep'.. 1 2B. De Prins zelf hielp zijn zoon ten doop. De plechtigheid werd verricht door ds. 1 Pieter Nieuwland, de vader van den in die dagen bekenden dichter Nieuwland Jr. j Na beëindiging van de plechtigheid wer- den kanonschoten gelost en gedurende den geheelen verderen dag was het feest in de stad. j Op het Oude Hof gaf de Prins des avonds een feestmaaltijd, waarbij vele hooggeplaatste persoonlijkheden aanza- I ten. Natuurlijk vonden onze jonge dich- I ters aanleiding tot het maken van verzen, waarbij vooral zekere Rotterdamsche ge neesheer, maecenas van Willem Bilder- dijk, Pieter van Schelle genaamd, de aan dacht trok. Gedenkschriften en verzen bundels, door verscheidene Nederlandsche dichters bijeengebracht, zouden de her innering aan de blijde geboorte en de t feestelijkheden hieraan verbonden, leven dig houden. TWEEDE KAMER Het debat over het onderwijs Troffen Donderdag den minister van Onderwijs de pijlen van de critiek van verschillende zijden, Vrijdag hebben an dere Kamerleden het schild opgehouden voor dezen bewindsman, omdat het niet loyaal is, volgens de heeren Wouden berg (NSB) en Wijnkoop (CP), uitslui tend tegen den minister ten strijde te trekken, wanneer het een sterk beleid betreft, adt het heele Kabinet raakt. Aan het einde van een voortreffelijke rede, die uitblonk zoowel door vaart als door duidelijkheid, heeft mr. Oud (VD|), dezelfde gedachte ontwikkeld. Wat mij gehinderd heeft zoo de oud- minister van Financiën is de wijze, waarop de heer Suring (RK), zich ge richt heeft tegen dezen minister. Zeker, bij deze Begrooting is de minister van Onderwijs de eerste verantwoordelijke, toch heeft men hier met kabinetspolitiek to doen. Waren de roomsch-katholieke ministers het daarmee oneens, dan had den zij er tezamen voor moeten zorgen, dat de kabinets-politiek werd omgebo gen. Het is onjuist, dezen minister te beladen met de „zonden" van het Ka binet. Ook het katholieke vierspan in den Ministerraad zal er niet voor voelen, hem alleen de woestijn in te zenden. Van de afgevaardigden, die Vrijdag hun wijsheid over het onderwijs-beleid hebben doen stralen, zijn ook de heeren Van, Houten (Chr. Dern.), Krol (CH) en Ker- sten (Staatk. Ger.), zich van de pijnlijke r situatie der werklooze onderwijzers be- i wust. Maar ook deze laatste spr. wees in de richting der kweekelingen-met-acte. I Op die manier zou er tenminste iets I worden gedaan. Overbodig te zeggen, j dat ons de „financieele versterkingsmid delen", welke deze afgevaardigde voor schrijft onder meer stopzetting der subsidie aan opera, tooneel, en algeheel verbod voor kloosterlingen om onderwijs te geven in menig opzicht erger lijken dan de kwaal. Alles tezamen kan men vaststellen, dat hoogstwaarschijnlijk ook nu weer de drei- gementen uit roomsch-katholieken hoek met gevaarlijk behoeven te worden op gevat. „Het zal wel bij booze woorden blijven", zei minister Oud. Vrijdagmiddag heeft minister Slotema- ker de Bruine zijp beleid verdedigd, 1 maar nog geen onthullingen gedaan om- 1 trent de leerlingenschalen. Deze worden eerst Woensdagavond verwacht. M IJ L PA L E N „Sic vlolo, sic jubeo" de gevleugelde lijfspreuk van ex-keizer Wilhelm vin Duitsehland, welke gewoon >was in zijn gloriedagen met de gepantserde vuist te dreigen, heeft Msusolini tot de zijne ge maakt. Hij steekt den llctorenbundel om hoogen de Italiaiieh zwijgen of jui chen ad libitum, naar de Duce het wil. Het jioiigste besluit was: we breken met den Volkenbond, alsof hij zidh daar oioit een syllabe van heeft aangetrokken, toen de wereld de greep naar Abessinië afkeurde. Maandag hebben de troepen van den Mikado China's tweede bolwerk Nanking op de soldaten van Tsang Kai Sjek, na een mioorddadigen strijd veroverd, ©mida-t de Chineezen vioior de -overmacht van betere bewapening van hun gele neven moesten bukken. IM'aar de val van Nan king bet eekent geenszins een staken van- het wreede krijgsbedrijf, dat in guerrilla oorlog wordt voorgezet. Dit wajs' het waarop de Japansehe premier, iprins Ko-noye, doelde, toen hij verklaarde, dat de natie kan de Rijzende Zon haar krahtsinspanning moest verdubbelen. Frankrijk is het land der grjoote ge ruchtmakende processen. Herinner imiaar Dreyfus, Landm en zooveel andere. Thans trekt de mEssaimioordenaar Weidm^nn de aandacht tjoit ziclh. Ook bij dit cynisch menseh werden vrouwen 't slachtoffer die in de val gelokt, beroofd en tenslotte vermoord werden. Weidinmnn heeft nu den zesden mioord bekend. Behalve imioor denaar was de man ha-ndela'ar in blanke slavinnen en in verdoovende middelen. De Parijsche pers heeft geen oopynoodt De Z.O.V. is paraat.'- Reeds enkele ma len is een algeipeeine vergadering bijeen- getro-mmeld om over de feestpïannen bij de te verwachten blijde -gebeurtenis te beraadslagen, terwijl voor de opvoering van de revue „Zierie en Oranje" met lust en jjver wio-rdt gerepeteerd. Het wachten is nu io,p de schoten. Hoeveel zullen het er zijn? Vier iof twee? Bij vier een prins, bij twee een prinses! „Dan juicht een volk, met de rood-wit blauwe vlag!" Zóó of zó! Wat z'al het eindelijk wor den? Ook de Tweede Kamer heeft zich deze week in het spellingstournooi haar meerling ten beste gegeven, door kleur te bekennen hoe 'het volgens haar moet zijn. Een nieuwe commissie van onder zoek voor -advies aan de regeering, acht te de Kamer terecht overbodig. Het twee de deel der m-o-tieMpll-er, do-orvo-ering der algeheele -nieuwe spelling 1934 de spelling Merchant aanvaardde de kamer mtet 57—38 stemmen. Een vinger wijzing voor de regeering om nu aan den chaO'S een -einde te mak-en. Proef boerderij van het Centraal Bureau Aankoop van de .Harskamp" Het Centraal Bureau uit het Ned. Land- bouw-Comité te Rotterdam, de groote centrale organisatie van „neutrale" aan koop-coöperaties, overweegt om de 80 H.A. groote boerderij „De Harskamp" aan te koopen -en in te richten als proef- boerderij. Niet alleen, dat daar eventueel proeven zouden worden genomen met kunstmest, doch primair zit de bedoeling voor, |o\m onder leiding van dr. J. Gras huis, directeur van de mengvoedercon- tröle der centrale landbouworganisaties, proeven te doen nemen met mengvoe ders bij pluimvee, varkens en runderen, dit mede met het oog op de voorgeno men uitbreiding der fabricage van deze voeders. De failliete effectenfirma Gespeculeerd met geld der klanten De Rotterdamsche effectenfirma Vier hout Stevens, bij' wie, nadat zij in staat van faillissement was verklaard, verduisteringen waren gebleken, had van een vorige generatie een goeden naam geërfd. Het passief van f 200.000, waartegen over straks ook baten komen te staan, die echter nog vele tienduizenden guldens tekort zulen laten, is niet uitsluitend ont staan door verkeerd zaken doen. Effecten, die zij van klanten onder zich had, zijn door de firma omgezet in geld', zonder dat de geïnde bedragen aan de eigenaars ten goede kwamen. Daar de stukken niet ten verkoop waren opge geven, bespeurden de goedg-eloovige eige naars er niets van. Het geld blijkt ver bruikt te zijln. De eigenaar der zaak en diens zoon bekostigden daaruit hun le vensonderhoud -en hun niet altijd geluk kige speculaties. Een Rotterdamsche onderneming blijkt zoo- voor f 50.000 betrokken te zijp bij het faillissement, waarvan waarschijnlijk slechts een klein deel bij! de uitkeering van baten zal terecht komen. D-r. Alj-echin h-eeft de uilldaging van den -offici-eelen cianjdjidlaat v-an de F.I.D.E- Sal-o Flohr, olm) met hem -een titeljkamlp te spelen, vain de hanfd. gewezen. Het ligt in -de bejdoeiimg idle genegen heid tot (denaturatie van -aardappelen, ge teeld idioor lanJdbiO.u'wiejrs die in het be-* zit 'züjin van een uitpoot-vergmnning voo-r fabrieksaardappelen, welke gelegenheid op 4 October jl. werd gesloten, imlet ingang van 3 Januari a.s. wederom! open te stellen. Uit La Paz (Bolivia) wordt ge-miel|d, ■dat het vermiste vliegtuig van 'den Lloyidi Boliviano te Soirata is teruggevonden. Dirie der piloten zijn olm) het leven gekomen, evenals >de vijf passagiers. De definitieve uitslag van Ide Rus- siisiche veririezingen is, dat 98,8 pet. vani de kiezers aan (de isitemfous verschenen) is. V-Oior het blok van coimimunist-en en buit-en de partij- staan|den hebben 96,6 pet. van de kiezers -gesteld voo-r 'den' Unieraad, en 97,8 pet. voor (den iraajd) der nationaliteiten. In Trastevare en de buitenwijken; van Rolmle op den linkeroever van |dq Tiber Zijln 2000 (mtensch-en dakloos, tenge volge -der overstr-oolmingen. De ou|de P|0)nte Miivio-, die van 190 v. Chr. (dateert, wondt ernstig bedreig|d en staat tot het 'wegdek onder water. Tengevolge van (de regens, gepaard Imiet (dooi van ide sneeuw in het gebergte en het waaien van -een sirocco, heeft de Tiber een peil bereikt als sinjdis 1900 niet imleer was voorgekomen. 200 jaar geleden stierf de groote vioolbouwer Stradivarius De debatten in de 2e Kamer over de begrooting van onderwijs Hoe de geboorteklok luidde in het Huis van Oranje Centraal Bureau koopt de .Hars kamp" aan als proefboerderij Teruel aan 'tSpaansche front door regeeringstroepen omsingeld Regen of natte sneeuw Barometerstand van hedenmiddag 12 uur. WEERBERICHT Hoog- en laagwater te Zierikzee Honigwater: Leegwater: 19 December 3,32 15,54 9,02 21,12 20 December 4,16 16,41 9,51 22,— Hoogste bar-olmteterist. 776,4 te Abisko Laagste 749,5 te Isafjord Verwacht tot den avonld van 19 Deo.: Matige wind uit Westelijke richtingen, Zwaarbewolkt tot betrokken, -regen- of natte sn-eeuwbiuien, weinig verandering in temperatuur. Zon op: Zon onder: 19 December 8,11 3,42 20 December 8,12 3,43 200 jaren geleden stierf Stradivarius Uit het leven van den grooten vioolbouwer Tweehonderd jaar geleden, op 1$ December 1737, sloot Antonio Stra divari, de groote Italiaansche viool bouwer, in zijn geboortestad Cre mona de oogen. De arme leerling van Amati Hoewel de voorvaderen van Stradivari te Cremona reeds in de 12e eeuw hooge ambten hadden bekleed, verkeerde de fa milie in de jeugdjaren van Antonio in betrekkelijk ongunstige omstandigheden. Het was een groote eer voor de ouders, dat de beroemde vioolbouwer Nice oio, Amati den jongen als leerling in zijn werkplaats aannam. Zijh oudere mede leerlingen in de werkplaats van Amati, Andrea Guarneri en Jacob Strainer, zagen den jongen Antonio nog niet voor vol aan en gaven hem het slechtste hout, dat er in de voorraadschuur te vinden was. Maar zelfs uit de minst goede ahornblokken tooverde de jongen zulke goede instrumenten, dat hij al spoedig zelfstandige opdrachten ontving. Tot aan den dood van Amati bleef Stradivari in diens werkplaats en teekende zijn vio len meestal met Amati's naam. Eerst toen hij 22 jaar oud was, in het jaar 1660, begon hij violen voor eigen reke ning en onder eigen naam te bouwen. In 1680 verlaat hij met zijn jonge vrouw Francesca het „visschershuisje" van zijn ouders om een eigen huis te betrekken. Hierin vervaardigde hij langer dan 50 jaren |Oinafgebroken violen. In 1682 komt de Venetiaansche ban kier Michele Monzi met de eerste groote opdracht tot hem: de bestelling van een aantal instrumenten voor koning Jacobus II van Engeland. En wanneer in 1684 zijn leermeester Amati sterft, erft Stra divari de werkplaats met alle werktui gen en modellen. Koningen komen naar Cremona Bescheiden zat de meester nu in zijn werkplaats en sneed, lijmde en verniste dag en nacht. Nimmer zag men hem l* zonder zijn wit leeren voorschoot en zonder een witte muts. Wanneer zijn wollen muts plaats maakte voor een ka toenen, zeiden zijn medeburgers: „Thans wordt het lente!" en dikwijls voegden zij hieraan toe: „Nu wensch ik nog slechts zoo- rijk te zijn als Stradivari!" Rijk als Stradivari dat is een uitdruk king, welke in Cremona nog steeds in gebruik is. Inderdaad had de arme jongen uit het visschershuisje al spoedig een aardig ver mogen verworven. Gaarne betaalden de muziekliefhebbers hem de vier Louis d'or, die hij voor iedere viool verlangde. En daar 85 instrumenten per jaar zijn werk plaats verlieten, zwol zijn bezit aan. Daar bij liet Stradivari geen instrument de deur uitgaan, dat in toon niet aan de hoogste eischen voldeed. Ontdekte zijn adelaarsoog of zijn scherp oor een te vlakke welving, een of andere kleine fout in de kleur van den lak of in d© resonantie van het instrument, dan werd dit in het vuur geworpen. Zijn naam was spoedig aan alle vor stenhoven van Europa bekend. August de Sterke buigt zijn hoofd ond-er de lage deur van Stradivari's huis. Koning Philips V van Spanje haalt een „con certo" van Stradivari-instrumenten per soonlijk te Cremona af. Ni-ets verheugde -echter Stradivari in zijn 93-jarig leven meer dan een toevallige vondst: In het jaar 1709 zag hij op een binnenplaats te Cremona een knecht staan die hout kloofde. De knecht was zeer verwonderd, toen hij door Stradivari opzij werd geduwd. Stradivari's scherp oog had gezien, daf de knecht een prachtig stuk ahomhout voor zich had liggen! Hij' liet den stam naar zijn werkplaats brengen en betaalde den knecht daar voor rijkelijk. Nog op het oogenblik ech ter is het hout van de klankbodems m de Stradivari-violen van het jaar 1709 en later onder muziekkenners beroemd.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1937 | | pagina 1