ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 18 NOVEMBER 1937
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENTi
1797-1880
Prijs per 3 Maanden f 1,50, buiten Zierikxee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—, Afzonderlijke
nummer a 5 cent, Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
Dlr^cUuri A J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur i H. Jj KOSTEN
Uitgavei N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEB
94STE JAARGANG No. 13579 i
ADVERTENTIES i
van 1—4 regels 80 cent, ran 4 regels en
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
NANKING STROOMT LEEG
De ministers zullen spoedig vertrekken
Wegens dé zware verliezen, welke de
Chineesche legers bij Sjanghai hebben ge
leden, valt te vreezen, dat zij' den Ja
pansdien opmarsch niet kunnen tegen
houden, wat zou beteekenen, dat Nan-,
king binnen twee weken zou vallen. De
manier waarop de Japanners Nantao on
der vuur hebben genomen laat weinig
twijfel over wat met Nanking zal ge
beuren.
In normale tijden telt Nanking een,
millioen inwoners. Na den uittocht als
gevolg van de bombardementen, waaraan
het reeds onderworpen is geweest, zijn,
er nog ongeveer 300.000 inwoners ach
tergelaten en dat aantal neemt t(hans nog
snel af. De nationale Joe an (raad) waar
van Lin-sen president is, wordt naar
Tsjoeng-King overgebracht evenals; de 5
departementsraden.
De straten zijn overvol burgers, .die
de stad verlaten, marcheerende soldaten
en miliciens in burgerkleeding met ge
weren gewapend. De kaden zijn stamp
vol met vluchtelingen en hun goederen.
De Chineesche autoriteiten- ontraden eva
cuatie niet, omdat de -.verdedigingsproble
men er door vereenvoudigd worden. De
departementen van oorlog en van buiten-
landsche zaken voeden reusachtige vuren
met archiefstukken, die niet meegenomen
worden. Vrijwel alle ambtenaren zijn
reeds 'vertrokken. De ministers zijn nog
,in Nanking, maar wachten slechts opi
de officieele order om te vertrekken^
welke elk oogenblik wordt verwacht.
De verdediging van Nanking berust bij
generaal .Tang-Sjen-tsji, die' 12 divisies
onder zijn bevel heeft, meest troepen!
uit Szetsjoean. De Chineezen verklaren,
dat zij nog altijd hun „nationale defen
sielinie" bezet houden, die van Foesjang
aan de Jangtse over Tsjangsjoe en Soet-
sjau naar Kasjing loopt. Zij erkennen»
echter, dat zij Soetsjau niet zullen kun
nen houden, waarna hun hoofdkwartier
waarschijnlijk zai worden overgebracht
naar Woesi, 50 K.M. in westelijke rich
ting. Zij vallen dan terug op de zoo
genaamde Chineesche Hindenburglinie.
«Kan Frankrijk een oorlog
vermijden
Het is sterk en eendrachtig en
heeft vele bondgenooten
Henry Bérenger, de voorzitter der se
naatscommissie voor buitenlandsehe za
ken heeft een voorQradht gehouden over
het bovenstaand onderwerp.
De grenzen van Frankrijk em de ko
loniën worden bedreigd door de oor
logen in Spanje en China en door het
samengaan van Japan, Duitschlaind en
Italië. Het anti-komintemverdrag is een
gevaarlijke oorlogsmachine. Met het oog
op het in gebreke blijven van den Vol
kenbond, kan Frankrijk, aldus Bérenger
een oorlog slechts voorkomen, indien zijn
mogelijke aanvallers weten, diat het in
voldoende mate eendrachtig, gewapend
en van bondgenooten' voorzien is om
zijn tegenstanders te bedwingen en ten
slotte te overwinnen.
De spreker verklaarde vertrouwen te
hebben in de nationale verdediging en
de tucht van het Fransdhe volk.. Bij een
aanval zou Frankrijk kunnen rekenen op
het Britsdhe rijk, de Kleine Entente, Po
len en misschien Rusland en de Ver-
eenigde Staten. Men verwijt Polen wel
dat het ziidh in 1934 met Duitschiland
heeft verstaan en (men zegt wel, dat
Joegoslavië dit jaar tot olvereenisltemmnn'g
is gekomen met Italië, Duifcstóhland en
Bulgarije, maar, zoo z'eide Bérenger, ik
geloof, dat deze verwijten niet gegrond
Zijn en dat Frankrijijk altijd op den steun
van die- mogendheden zal kunnen reke
nen.
„Zoolang het mogelijk is m'eer toena
dering Tot stand te brengen tugischen
de driehoeken BerlijnRomeTokio en
Parijs—Londen—-Washington, moeten alle
aanvaardbare offers gebracht worden om
van die kans gebruik te maken, op
voorwaarde echter, dat niemand daarvan
het slachtoffer wordt en dat niemand
vernederd wordt. Eiveomin als Engeland
wil Frankrijk een „vrede tot eiken prijs".
Tengevolge tvan Ghandi's be
moeiingen zal de Bengaalsche regeering
nog dit jaar 1000 politieke gedetineerden
in vrijheid stelllen. De mahatma, die zich
garant stelt voor hun goed gedrag, zal
zich nu in verbinding stellen met BritscCi-
Indische firma's, om» deze te bewegen
den ontslagenen een betrekking te geven.
TWEEDE KAMER
Debat over de Kabinetsformatie
De samenstelling op breede basis mislukte
Bij de debatten over de samenstelling
van de huidige regeering—Colijn heeft
men ook de rede van den premier in
het politieke vuur gesleept. Veel nieuwe
perspectieven zijn daarbij met geopend.
Maar een enkel punt der kabinetsfor
matie is nlog wat nader belicht. In let
terlijken zin lokte het ééne woord het
andere uit. De premier verklaarde ZiOh
in het schriftelijke Overleg slechts tot
het doen van uiterst sobere mededeelin-
gen bereid. Toen gisteren mr. Oud een
aantal feiten s'cherper Omlijnd bekend
maakte, gaf dit dr. Oolijn aanleiding ook
tot preciseering zijnerzlijldjs. Als gevolg
hiervan kwam dr. Bieremia met enkele
verduidelijkingen van liberalen kamt. Ook
hierop heeft de premier geantwoord, zlofo-
dat de hoofdlijnen der kabinetsformatie
thans een ieder klaar Voor ,oogen staan.
D,r, B i e r e m a deelde dan miede, idat.
de heer Van Lidt de Jeude van het
begin af getracht heeft, de formulevoor
den grondslag van het regeeringfsfpjro-
gram te amiendeeren. Door de publicatie
in „Do Standaard" van dit program wierd
één en ander niet gemakkelijker gemaakt.
Nooit zijn de liberalen 'Zoo: onbescheiden
geweest, drie zetels in het kabinet voor
zich op te eisdhen. Maar op het oogenblik
da.t mr. Oud deelneming geweigerd had,
meenden de liberalen, dat het breede
karakter van het kabinet slechts dan
tot uiting kon komen, indien, naast den
heer Van Lidth de Jeude er twee andere
ministens zouden komlen, niet behoorewd
tot de rechterzijde. Trouwens, jhr. De
Graeff stond eveneens: op dit standlpunlt.
Natuurlijk hoopte men, dat ook mr. Oud
tenslotte nog zou toetreden. Maar in
ieder geval heeft jhr. Van Lith de Jeude
loyaal medegewerkt otni de bfeede ba
sis te doen slagen.
Jn zijh .antwoord heeft de formateur
er den nadruk op gelegd, dat men wel
getracht heeft een brug te slaan, maar
zulks op een moment, dat die brug door
mr. Oud reeds was afgebroken. In de
practijk aldus minister Colijn kwam
de eisch van drie niet-redhfschen op
drie liberalen neer. Want iop een vraag
zijnerzijds aan den vroegeren minister
van Financiën, of er tegen een anderen
vrijzinnig.democraat bezwaren bestonden,
is het pritwoord bevestigend geweesit.
Hoe het ook zij1, de breede basis is
niet gelukt. En eigenlijk hebben zoowel
tor. Oud im'et een beroep op Groen
vo.n Prinsteren alsook dr. Bierema nog
eens uiteengezet, dat „poisjt i,ef-christen -
dom" in het licht der Nederlandsche
staatkundige ontwikkeling nu eenmaal een
sterk dogmatischen inslag heeft. Edoch,
de groepen der rechterzijde hebben aan
deze formuleering vastgehouden. Over
den oorsprong van dit kabinet its thans
grondig en voldoende van gedachten ge
wisseld.
DE RIJKSMIDDELEN
October leverde, wat de directe
middelen aangaat, een millioen
minder op dan een jaar geleden
De miaand October is Voor de Rijks
middelen minder gunstig geweest dan |dfe
andere van dit jaar, althans in, vergelij
king met die van het viorig jaar. De in
directe middelen (accijnzen, omzetbelas
ting etc.) trachten in totaal f 34 mil
lioen o'p, hetgeen f 1 mjillioen minder is
dan in Oc'tober 1936. Vopr het eerst dit
jaar blijft een miaandopbrengst daarlmiee
beneden de correspondeerende van het
vorig jaar. Een bedenkelijk verschijnsel
heeft zulks echter (niet te zijn. October
1936 toch onderging in sterke mtate den
invloed van de devaluatie van den gul
den, welke de maand te voren tot stand
kwaml.
En dan is er nog het verschijnsel, dat
in October 1936 één bepaald middel, ml.
de suooesisie-rechten toevalligerwijs ab
normaal veel opleverde, ml,. 5 millioen.
De afgeloopen maand October was viofor
dit middel echter geheel nonmlaal met
een opbrengst van f31/2 millioen. Het
nadeelig verschil toet een jaar geleden
kan men dus ten volle aan dit middel
toeschrijven, waarmee het tot een ab
normale omstandigheid is herleid.
De opbrengsten der meeste andere mid
delen bewogen zich omstreeks» op hef
peil van October 1936. Enkele als die
der omzetbelasting f6.2 millijen
tegenover f4.7 miillioen) waren nog aan
zienlijk booger. Een slecht fiugur mlaakt
October dan ook geemszin#.
In totaal hebben de indirecte mid
delen nu over de afgeloiopen 10 maan
den van dit jaar ruim f360 millioen op
gebracht, tegenover f302 millioen inden-
zelfden tijd van het vorig jaar; een
gunstig verschil dus van f 58 millioen.
Wat de d i redte mi ddelen betreft
was ultimlo October f 103 millioen op ko|-
hier gebracht, tegenover f95 millioen op
hetzelfde tijdstip in 1936. In dit aCcres
van f8 millioen staat die inkoimtstenbe-
lasting bovenaan met een hoogere op
brengst van f4 millioen.
Nieuwe bepalingen voor
wielrijders
Met ingang van 1 Januari
Met ingang van 1 Januari 1938 moet
elk rij'wiel bij duister een rood achter
licht voeren, dat telvens als reflector
is ingericht, tot een goedgekeurde soort
behoort en ten 'bewijze daarvan van een
rijksmerk is voorzien. Bijl aankoop van
een achterlicht lette men er dus Pp,
dat daarop het rijksmerk (bestaande uit
het woord „rijkskeur" en een serie
nummer) is aangebracht. Zonder dit ken-
teeken Voldoet het achterlicht niet aan
de wettelijke Voorschriften.
Het alehterli'cjht moet op het witte
gedeelte van het aehterspatbord en niet
hooger dan 60 e.m. boven het wegdek,
zijn aangebracht. Het bovenstaande is
niet van toepasjsing ten aanzien van bak
fietsen. Deze moeten reeds thans bij
donker, ook wanneer zij op den weg
stilstaan, behalve Van twee voorlichten,
tevens %an een ropd 'achterlicht zijn
voorzien, dit laatste aan te brengen aan
de uiterste linkerzijde van den bak of
opbouw van hel voertuig.
Rijwielen mogen reeds thanfs geen ver
blindende. verlichting /voeren, er dient
dus Voor gezorgd te Worden, dat de
lichtbundel van de 'voorlantaarn, indien
dit een electrische of carbidlantaarn is,
schuin naar beneden gericht i®.
De eerste vorst kwam laat
In den nacht van Dinsdag heeft het
voc|r het eerst in dit najaar te De Bilt
gevroren. Het minimum bedroeg 29 gr.
F. Officieel is dit niet de eerste vorst,
want j.l. Zaterdagochtend is het er reeds
eenige minuten onder het vriespunt ge
weest. Als temperaturen zijn deze twee
gegevens omstreeks half November na
tuurlijk niets bizonders, doch het merk
waardige jjjs, dat de eerste vorst dit
jaar zoo laat is gekomen.
De gemiddelde datum voor De Bilt
is 25 October. Dit jaar is het dus on
geveer 3 weken later. Sinds .1904 is
slechts in 1913 en 1914 de eerste vorst-
naeht later gevallen (resp. op. 22 en
20 Nov.!), maar dat is al weer 23 jaar
geleden. Zelfs in het beroemde zachte
najaar van 1934 kwam toch te De Bilt!
reeds op 3 November vorst voor.
Het is dan ook niet te verwonderen,,
dat dit jaar het plantenleven buiten hetj
veel langer uithoudt dan anders. Tal
van kruiden bloeien nog en eenige boom
soorten hebben hun bladeren nog ten
deele behouden.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Jongen door trein gegrepen
In den laten middag van Woensdag
heeft zich op den oribewaakten overweg
te Mill (N.B.) een ongej.uk voorgedaan,
waarbijl een 15-jarige jongen werd ge
dood en een 9-jarige knaap ernstige ver
wondingen opliep.
Omstreeks) half vijf paleerde een land- j
bouwerswagen den overweg. Juist op dat
oogenblik kwam uit de richting Boxtel
een trein aanrijden. De 'machinist kon
niet tijdig meer remmen, met het nood
lottige gevolg, dat de wagjen gegrepen
werd en een eindweegs werd 'meege
sleurd. Na dertig meter te zijn doorge
reden, kwam de trein tot stilstand. De
15-jarige voerman van den wagen, H.
van Lanen, vond tolen dood langs ide
spoorbaan. NaajSt Van Lanen hjad nog op
den bok gezeten diens negenjarige buur
jongen, die het ongeluk zag aanfco'mlen
en nog juist van den wagen kon springen.
Hij kwam evenwel met een harden smak
op den grond terecht en liep daairbijl ern
stige inwendige kneuzingen op.
Op het moment dat de trein den land|-
bouwerswagen greep, sttond het paard
reeds voorbij de rails, Zoodat het (dier
ongedeerd bleef.
Brandstichter gearresteerd
Dinsdagavond ont-tond brand in MGe
'moderne boerderij van den landbouwer
J. van Dongen te Geertruidenberg
in welke boerderij: zich, behalve een
groote hoeveelheid ho(0ii, strop en vee
voeder, zestien melkkoeien en drie be
kroonde paarden bevonden.
Onmiddellijk na het uitbreken van den
brand was de brandweer ter plaatse.
Aansluiting werd gemaakt iraJet de wa
terleiding en met behulp van nog twee
handbrandspuit en werd het vuur bestre
den. Een vijftig personen wisten met me
dewerking van de politie, door zéér
krachtig optreden, de omliggende per-
c'eelen nat te houden, zoodat uitbreiding
werd voorkomen. Het vee kon in veilig
heid worden gebracht, doch verder ging
alles verloren.
Als verdacht van brandstichting heeft
de marédiauasée te Raaimjsdonkveer, ze
kere R. aangehouden, welke aan een, lang
durig verhoor werd onderworpen, waar
bij verdachte ten slotte heeft bekend den
brand bij den landbouwer van Woerden
te Raamtsdonklsveer en de branden in de
bioscoopzaal Central te Geertruidenberg,
bij den landbouwer van Laarhoven te
Raamlsdohklsveer en bij; den landbouwer
van Dongen te Geertruidenberg te hebbejn
gesticht.
R., die twintig jaar oud is, is» twee jaar
geleden tot drie mlaandem gevangenisstraf
veroordeeld. Hij gaf voor de branden
te hebben gesticht, om daardoor een
premlie voor hulp te verdienen en (anderen
werk te verschaffen.
RECHTZAKEN
Kantongerecht Bergen-op-Zoom
K. B. te Oud-Vossemeer, overtrei-
ding motor- en rijwielwet, f10 b'. s. 10
d. hechtenis.
W. C. te Tholen, alsvoren motor
en rijwielreglement, f0.50 b'. s. 1'. d. h.
J. Q. te St.-Philipsland, versprei
den van verblindende verlichting, f 3 b.
si. 3 d. h.
J. G. aldaar, overtreding spoorwegwet,
f 1.50 b'. si. 1 <L li,
J. S. te Poortvliet, rijwiel zonder
licht, f2 W. s. 2 d. h'.
H. U. aldaar, overtreding Visscherijwet,
f8 b. s. 4 ld. ih}.
L. v. V. te Ou d-V o s s e m e e r, over
treding art. 455, Wetb. van Strafrecht^
f6 b. s. 3 d. h|.
C. v. Tj., aldaar, overtreding motor
en rijwielreglement, f2.50 b. s. 2 d. h>
M. R. te S i}.-A n n a 1 a n d, ter zake
alsvoren, f '2 U s. 2 d. h.
G. H. te Oud-Vossemeer, voertuig
zonder licht, fl.50 s. 1 dl. hi.
J. V. en K. V, te Oud-Vossemeer,
rijwiel zonder licht, ieder fl.50 b. s.
1 d. h.
B. d. Ml, aldaar, terzake als voren,
fl.50 b. s. 1 d. h.
Hoog- en Saagwater te Zlerlkzee
Hoflgw ft terLaagwater
19 November 3,— 15,16 8,17 20,41
Bij duizenden verlaten de Chi
neezen hun hoofdstad Nanking
De Rijksmiddelen een millioen
minder dan in October 1936
De hoofdlijnen van de Kabinets
formatie duidelijker getrokken
Nieuwe bepalingen voor wiel
rijders met 1 Januari 1938
De 18de partij schaak eindigde
remise. Aljechin 10 Euwe 8
Zachter
WEERBERICHT
Hoogste bariomieterist. 774,0 te Vardö
Laagste 741,7 te Blaclkisöd
Verwacht tot den avond van 19 Nov.:
Meest matige Oostelijke tot Zuidelijke
wind, Zwaarbewolkt tot betrokken, Waar
schijnlijk eenige regen, zachter, vooral
in het Zuiden.
Zon op: Zon onder:
19 November 7,30 4,
Maan onder: Ma»an op:
19 November 8,47 5,07
TOONEEL EN FILM
Natuurfilm
De Ned. Jeugdbond voor Natuurstudie,
afd. Schouwen en Duiveland geeft Zater
dag een filmavond o.a. over De Schouw-
sche inlagen en de Zeeuwsche stroomen.i
Deze films opgenomen door Ben v. Noord-
wijk, zullen worden toegelicht door den
heer J. J. ter Pelkwijk, biologisch student
te Leiden, die aan het vervaardigen van
de films deelnam.
„GOLD RUSH" NAAR NEDERLAND
Nu d'Amerikainsche beurzen
Weer eens wat te wanklen staan
Is een stroom van fondsenhouders
Ijlings op de vlucht gegaan,
't Is een vreemd en bont gezelschjap
Dat aldaar zto uittocht houdt
En ons landje gaat bestormen
Met een rijke stroom van goud.
Er is dus Wtel groot veftrouwen
In de gaafheid onzer munt,
Zelfs al is hier ook de waarde
Van de gulden iets verdund.
Doch ons land is overrompeld
Door zoo'n sterke goud-import,
Zoodat onze Bank hiermede
Welhaast wat verlegen wordt,
J.S.
