ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 2 NOVEMBER 1937
OPüENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT.
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden fl,50, buiten Zieriksee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent, Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
Directeur i A. J. DE LOOZG Uitgever-Redacteur i M. J, KOSTEN
Uitgavei N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEB
94STE JAARGANG No. 13565
ADVERTENTIES.
▼an 1—4 regels 80 cent, van 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Duidelijke taal van Eden
aan het adres van Mussolini
In het Engelsche Lagerhuis heeft mi
nister Eden, vóór zijn vertrek naar Brus
sel, waar Woensdag de negen mogend-
hedenconferentie bijeenkomt, zich open
hartig uitgelaten over de koloniale aan
spraken van Duitschland, welke Italië
steunt.
Hij herinnerde het Lagerhuis er aan,
dat een land (Italië), dat zelf aan het
einde van den wereldoorlog een zeer
aanzienlijke gebiedsvergrooting in Europa
had verkregen en bovendien zekere ter
ritoriale concessies in Afrika van landen,
die zijin bondgenooten waren in den groo-
ten oorlog, had verworven, thans op de
bres staat voor de Duitsche aanspraak
op Afrikaansche bezittingen. Ik wensch,
aldus Eden, op dit oogenblik niets an
ders over deze uitspraak te zeggen, doch
wel moet ik duidelijk verklaren, dat wij
geen regeering het recht toekennen bij
dragen van ons te verlangen, indien het
in het geheel niet blijkt, dat die regee
ring van haar kant tot eenige bijdrage
bereid is.
Na betreurd te hebben dat er van het
lidmaatschap van den Volkenbond zoo
weinig kracht uitging, verklaarde Eden
het eens te zijn met alles wat gezegd
was over den tegenwoordigen onbevre-
digenden toestand van de wereld, het
geen hij betreurde. Wij zien, aldus Eden,
maar al te duidelijk de uiteindelijke ge
volgen van een toenemend gebrek aan
eerbied voor verdragen.
Engeland laat zich de wet
niet voorschrijven
Gewagend van de tegenwoordige ten-
denz om hoogst gevaarlijke methoden te
gebruiken als deel van het diplomatieke
organisaties, zeide Eden, dat er een nei
ging is om van de daken der Huizen
te dreigen en bevelen uit te vaardigen,
die feitelijk een ultimatum waren en dat
dan vrede te noemen.
De fundamenten van de Britsche büi-
tenlandsche politiek in den huidigen on-
zekeren toestand samenvattend, verklaar
de Eden: Terwijl wij vastbesloten zijn,
als de noodzakelijkheid zich voordoet)*
onze vitale belangen te beschermen en
onze internationale verplichtingen na te
komen, zullen wij generlei actie onder
nemen in strijd met letter of geest van
bet Convenant en het Kelloggpact.
Wij gelooven in een regeling van ge
schillen door vreedzame middelen en zul
len ons uiterste best doen een algemeene
aanvaarding en naleving van die politiek
te verzekeren. Wij zullen ons niet aan
sluiten bij een anti-fascistisch 0 of een
communistisch blok. Het is de buiten-
landsche politiek der naties die ons aan
gaat, niet hun binnenlandsche politiek.
Wij bieden samenwerking aan aan allen,
maar zullen van niemand aanvaarden dat
hij ons de wet voorschrijft!
DE RAMP IN SYRIË
1000 menschen verdronken*
50000 zonder voedsel
Bij de geweldige overstro,om'in,gien in
het district ten Noordwesten van. Daimlas-
mlus Zijn unieer dan duizend menschen om
het leven gekomen en tienduizend dak
loos geworden. Een (muur van water,
meer dan anderhalve mieter hoog, rolde
uit het Kalamoen-heuvelgebied naar het
dal, op' zijn weg heele dorpen vernielend.
De ramp speelde zich mlet een vreeselijk'e
snelheid af.
Op Donderdagmorgen werd in 't dorpje
Dotrheir een gerommel gehoord dat uit
de verte scheen te komen. Plotseling
stortte zich de muur van water, ver
mengd mlet rotsen en steen en, op het
dorpje. Toen het water voorbij was,
stonden er nog maar enkele huizen over
eind. Van de vierhonderd bewoners van
het dorp waren er meer dan driehonderd
gedood. Drie dorpen Zijn geheel verwoest
en zes zijn ernstig beschadigd.
De autoriteiten stellen wanhopige po
gingen in het Ivuerk de menschen, die zich
op de ruïnes, boven water houden, te
redden. Er bestaat natuurlijk! groot ge
vaar voor het uitbreken van besmette
lijke ziekten in het bijzonder cholera.
Honderden vrijwilligers staan bereid Zich
te begeven daarheen waar de luchtmacht
die het overstmormlde terrein naar teeke
nen van leven afzjoekt, mlenschen ont
dekt.
Van de kudden vee Zal wel niets meer
in leven Zijn. Men gelooft, dat de oorzaak
van de plotselinge o verst rooming is,, dat
zich in groote hoeveelheden regenwater
JEAN BATTEN,
j de dochter van een Engelsehen tandarts,
I verbeterde het vliegrecord Nieuw Zee-
j land—Engeland.
in het heuvelgebied heeft verzameld. De
vorige week heeft het in het geheele na
burige Oosten Zwiaar gepnweerd en ge
regend. Het opeengehoopte regenwater
heeft op een gegeven ooajenblik de wan
den van cle reservoirs verbroken en is
naar de lager gelegen iwadis gestort, iwaar
niets groeit dat de kracht van den Imhur
kjom breken. Daarna heeft het water zich
in de valleien gestort.
De imlaterieele schade wordt op een
half milliard frank geraamd. Op een op
pervlakte van tienduizend vierkante ki
lometer is geen dorp ongedeerd gjebla-
van. De aardrijkskundige gesteldheid van
het land is 'Zoodanig veranderd, dat xnlen
I genoodzaakt is den weg van Damascus
naar Aleppo1 over een afstand van ver
scheidene kilometers te wijzigen. Door
de overstrooiming zijn rider dan vijftig,
duizend personen zonder levensmiddelen,
aangezien het water de voorraden voor
dit jaar heeft mhdegesleurd.
Het weer in October
Gemiddeld over de vijf hoofdstations
was de ochtendtemperatuur li/2 graad
boven normaal in de drie decaden, resp.
normaal en 1 en 121/2 gr. boven normaal.
De grootste afwijkingen kwamen voor
op den 27sten en den 20sten, resp. 7
gr. boven en 3 gr. beneden normaal!.
De gemiddelde maximumtemperatuur
was IV2 gr. boven normaal, het gemid
delde minimum 2 gr. boven normaal.
Te de Bilt bereikte de temperatuur
op den 27sten een maximum van 21.6
gr. Celsius, welke temperatuur hooger
is dan sedert het begin der waarnemin
gen, in 1897, zoo laat in het jaar is
waargenomen.
De regenval was over het geheele land
belangrijk beneden normaal, in de ver
schillende provincies viel slechts 15 tot
35 procent van de normale hoeveelheid.
Het aantal uren zonneschijn bedroeg
te de Bilt 105, tegen 104 uren normaal,
in de drie decaden resp. 36, 29 en 40
uren.
De vliegende familie
De directeur van de KLM, de heer
A. Plesman, heeft gistermiddag tijdens
een bezoek aan Schiphol een rondvlucht
boven de hoofdstad gemaakt, die waar
schijnlijk in de familie Plesman, waar
men heel wat gewend is, als een mijl
paal zal worden beschouwd. Het bij
zondere van deze vlucht was n.l., dat
het vliegtuig bestuurd werd door den'
oudsten zoon van den heer Plesman, den
heer Hans Plesman, die aldus met zijn
vader zijn eerste passagiersvlucht deed.
Hans Plesman haalde in het begin van
October zijn A-brevet en werd geplaatst
bijl de opleiding voor verkeersvliegers
der KL!M- Hij' is thans zoover gevorderd
dat hij alleen mag vliegen met verkeers
vliegtuigen van lichte typen. De eerste
vlucht als aankomend verkeersvlieger
maakte hij met een der Koolhoven lucht
taxi's en als eerste pasjsagier, die als"
deskundige zich tevens een oordeel kon
vellen over de prestaties van den jeug
digen vlieger, ging zijn vader mee de
lucht in. Het oordeel viel blijkbaar zoo
gunstig uit, (wat nauwelijks anders te j
verwachten was), dat vervolgens ook me-
vrouw Plesman en de jongere broer van j
den vlieger in het Koolhoven-vliegtuig j
stapten en eveneens een vlucht met den
oudsten zoon des huizes deden.
UIT VROEGER DAGEN.
-November"
De maand November is in den kalender
nog al van beteekenis, omdat, niet alleen
een aantal dagen bij1 de Katholieken
van groote waarde geacht worden, maar
ook tyij' het Protestantsdhe deel deze
maand vooral ten plattelande in vroeger
dagen als „s 1 a c h t m a an d" imede van
zon'n beteekenis Was. Spreken' w'ij van
„whs", dan bedoelen Wjij daarmede, dat
de feestelijke „keutjesavonden" zo,0 goed
als tot het verleden behooren, al wordt;
bij de landarbeiders de slachtdag nog
steeds ten hoogste op prijs gesteld. Het
tengeschenke geven vjfh wforsteballetjesf
aan familieleden, buren en kennissen bij
wederkeerïgheid heeft nog vaak plaats.
November {lus slachtmaand, maar ook
bloedmaand, i« find maand, shieenmiaand, en
nog iwiel meer. Ook Allerheiügenmaand,
welk verbbnd '"houdende met het kerke
lijke feest, nu eeuwen geleden door Paus
Gragori us 'IJl ingesteld op 1 November
als algemeene gedenkdag, iwlaarover nu
maar niet verder gesproken talojrdt, pm-
dat dit algemeen bekend is.
Ook 2 November, Aller z' i e il e n d a tg,
is een dag van beteekenis, daar deze ge-
KCijd is aan de nagedachtenis der overle
denen en door de Katholieken iin vele
streken op het kerkhof bloemen twOrden
gebracht en voor de gestorven familie
leden en Vrienden jvbrdt gebeden. In de
laatste jaren Zou er pok |wlel sprake
z'ijn geweest, dat door sommige prote
stanten op dien dag als herinnering op
bijzondere 'ulijZe aan de afgestorvenen
Werd gedacht. Dan vojlgt op 3 November
de St. H ube r tu;s d ag, geWijd aan de
jacht, de legende zegt dat Hubertus eerst
een hartstochtelijk jager Was, maar op
een goeden dag zich bekeerde, toen op
de jacht een hert Was waargenomen' met
een kruisbeeld tyss^hen het ge'vitei. Van
dien dag af W^s Zijn nieuwe taak bepaald
van actief dierenjager, Werd hij een
jager voor Christus en men nam hem
later al spoedig aan als schutspatroon
tegen de gevaren der jacht. Men zou op
3 November in Katholieke streken ook
gevlijde St. Hubertusbroodjes nuttigen,
bekend als „hujbjes" tegen 'hondsdolheid.
Vervolgens is 7 November mede een
dag! bij het volk b'ekend als St. Wille-
b r o. r d d a ;g, de dag van de schutters
of klovaniersgilden of liever van de
hand- of kruisboogschutters.
Voor onze omgeving Vlas in vroeger
dagen in ons eigen omgeving 11 Nov.
in andere deelen van ons ge'viest ook
'viel 30 November een bijzondere dag.
Op 11 November is het St. Maar tens-
dag, een dag opgedragen aan den Hei
ligen M&rtinus, waaraan Zoovele kerken
zijn gewijd; van hem wordt gezegd, dat
hij' met zijn zwaard zijn eigen mantel
in tweeën sneed, om een ongekleede
bedelaar op een strengen winterdag met
de eene helft te beschutten tegen de
koude en cjaarom als „de Weldadige"
Wordt aangemerkt. Bekend zijn de St.
Maartensvuren, Welke op den avond van
dien dag Worden of werden ontstoken;
er VOrden op dien dag St. Maartens
ganzen gegeten. Men Vlil, dat deze feest
dag feitelijk een „gekerstende", d.i. een
christelijke van heidenschen oorsprong
is en vel van den Germaanscheo opper
god Wodan, den bliksemgod.
Voor onze omgeving dan Werd St.
Miaarleiisdag gehouden voor het tijdstip,
Waarop alle werk op het land moest ge
staakt zijn en de landbouwwerktuigen
schoon gemaakt, opgeborgen. De am
bachtslui inden dan gemeenlijk hun jatr-
rekeningeu' van de landbouwers, "die dan
op bezoek kWamen en werden getrak
teerd en dus voor de ambachtslieden
een soort feestdag. Op 30 November,
St. A n d r i e s, verhuisden meeist de land
bouwersknechts, die bij hun boer intern
Waren en als zij niet verhuisden naar
anderen, dan vierden" Zij' toch St. An-
driesavond door bezoek aan de dorps
herbergen. In andere deelen geschiedde
dit op St.-Maartensavoind. Men spreekt
wiel van St. Maartenszomer, die elf mooie
dagen zou brengen, maar met St. An-
dries, begint de vries.
SI. Maarten wlordt ook genoemd Sinte
Martinus, Sinte-Merten, Sint-Martijh. Er
is -ook Wel eens (sprake van den St. {Maar-
tensvogel en daarmee bedoelt men de
raaf, Wiel eenigszins vreemd, omdat deze
vogel verre van in een goed blaadje
staat b'ij de bevolking. We zouden in
November nog kunnen sohrijVen oVer St.
Elisabeth, 19 Nov., over St. Cecilia, 22
Nov. en oVer St. Catharina, 25 Nov; o.a,
zegt mén, dat het op den laatsten dag
altijd sneeuwt en als het daarbij vriest,
dal het dan zes Weken aanhoudt, terwijl
RICHARD TAUBER
de rnfan (mlet de fluweelen stembanden
gaat de Amerikanen vergasten op zijn
prachtigen tenor.
de nacht van St. Catiharina békend staat
als die, Wlaarop de bezemstokrij'dlsitersi,
de heksen, door de schooiisteeneo vlie
gen om haar sabbat te vieren.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Boerderij afgebrand
Gisteravond' is brand uitgebroken in de
boerderij van den landbouwer v. d. V<
in het gehucht Vinkel, onder de gemeen
te Heesch bij Nijmegen. Het vuur greep;
met groote snelheid om zich heen en
in korten tijd stond de boerderij in.
lichtelaaie. De brandweer stond machte
loos tegenover de vuurzee en kon niet
verhinderen, dat boerderij met stalling
en schuur tot den grond zijn afgebrand.
Ook twee koeien, zes vaarzen en drie
kalveren en een groot aantal kippen zijln
in de vlammen omgekomen. Van meu
bilair en landbouwinventaris kon niets
worden gered. Het verbrande was slechts
laag verzekerd. De oorzaak van den brand
wordt gezocht in een defect in den
schoorsteen.
Botsing tusschen autobus en tram
Gisteravond half tien is in de buurt
van het Tulpplein te Amsterdam, een
ernstig ongeluk gebeurd, waarbij! 8 per
sonen zijn gewond.
Een bus van lijn K. is, doordat de
bestuurder moest uitwijken voor een auto
in botsing gekomen met den motorwagen
van lijn 3.
Met een vreeselijken slag, die straten
vèr gehoord werd, drongen de beide,
voertuigen in elkaar. Onder de passa
giers van bus en tram ontstond een
paniek. Glas- en houtsplinters spatten
naar alle kanten, het voorste gedeelte
van de bestuurderscabine van de bus,
werd gedeeltelijk ingedrukt. De bestuur
der sloeg met het hoofd tegen de voor
ruit en raakte beklemd. De bestuurder
van de tram kwam er beter af, met
een lichte beenwond en hevig geschrok
ken stond hij enkele oogenblikkyjn later
op straat. Hij' had nog de tegenwoordig
heid van geest gehad om op het laatste
oogenblik uit alle macht te remmen. De
passagiers, zoowel in de bus als in de
tram, werden dooreen geworpen. Zeven
passagiers liepen min of meer ernstige
snijwonden op.
KORTE BERICHTEN
Zaterdag heeft Valencia Zijn laatsten
offic'ieelen dag beleefd, 's Ochtends was
(minister-president Negrin al per vlieg
tuig vertrokken naar Barcelona, waar dien
dag ook reeds het staatsblad 'Zou wor
den uitgegeven.
De bevolking van Valencia ziet de re
geering met leedwezen heemgpan. Meer
dan 50.000 menschen Zullen in haar ge-
vplg m'eegaan. Valencia, welks bevolking}
verdubbeld was, zal nu weer een stil
stadje worden, hoewel er voorl|o|opig nog
eenige departementen achterblijven en
ook de Cortes er binnenkort n|o|g züllen
bijeenkloimlen.
Neutrale waarneimlers Zijn van imtee-
ning, dat de JapansChe overtocht over
de Soietsjau-klreek bij: Sjanghai, als het
begin van het einde van de ChineesChe
verdediging van Sjangfhai beschouwd kan
worden, hoewel beweerd Wordt, dat de
ChineeZen belangrijke versterkingen heb
ben aangevoerd o|m! de strijd tenminste
Zoolang te kimmen voortzetten, als de
conferentie te Brussel du^rt.
De overstroomingsramp in Syrii
eischt 1000 dooden
Engeland zal zich de wet niet
laten voorschrijven
Samenvoeging van 76 polders
tot 1 waterschap ontmoet critiek
October boekte hooge tempe
raturen bij minimale regenval
Da twaalfde partij schaak ein
digde in remise
Iets kouder
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 767.6 te Helsingfors
Laagste 741.4 te Reykjavik.
Verwacht tot den avond van 3 Nov.:
Meest zwakke veranderlijke wind, neve
lig tot zwaar- of half bewolkt, weinig
of geen regen, iets kouder.
Zon op: Zon onder:
3 November 7,4,25
Nieuwe Maan 3 November 4,36
Hoog- en laagwater Ie Zlerlkzaa
Hoogwater: Laagwater:
3 November 2,42 14,55 8,04 20,26
Samenvoeging Polders
ontmoet critiek in Zeeuwsch-Vlaanderen
In het begin van dit jaar inhakten Ged.
Staten van Zeeland hun plannen bekend
Olm! de Zes-en-zeventig polders in het
westelijk deel van Zeeuwsch-Vlaanderen
te vereenigen tot één waterschap.
Op de vergaderingen van ingelanden
der piolders, in de maanden Mei en Juni
1.1. gehouden, hebben de voorstellen van
Gedeputeerde Staten van de d Zijde der
betrokkenen veel Critiek ontmtoet. Niet
minder dan 72 van de 76 polderbesturen
verklaarden zich tegen de voorgestelde
vereeniging, daarbij ouml. wijzende op ma-
deelen die zij1 bij: de voorgestelde con
centratie voor hun gebied verwachten.
Na de minder gunstige ontvangjst, die
aan het plan van Gedeputeerde Staten
eenige maanden geleden ten deel viel;
wordt nu opnieuw met de besprekingen
er over begonnen.
Thans is aan de polderbesturen een
uiteenzetting gegjeven van het door Ged.
Staten opgemaakte plan tot samenvoe
ging, imiet den oproep tot de vergaderin
gen, die namens Ged. Staten imfet de
ingelanden, in tien gean'eenten gjehoudew
worden. Dat ook thans de bezWaren tegen
deze plannen naar vpren gebracht zullen
worden, ligt voor de hand. In westelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen is Imlen allerminst
overtuigd van de noodzakelijkheid dezer
Oplossing.
Er is bijl dit alles ongetwijfeld reden
voor de vraag, of in een gebied als
westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen een on
derverdeeling in niet minder dan 76 pol
ders en waterschappen noodzakelijk te.
Doch anderzijds rijst toch de vraag of
na samenvoeging tot één alles-omvattend
waterschap, vele misschien naar ver
houding kleine belangen, die stellig}
beteekenis hebben en nu, bij een bestuurs
taak van veel kleiner aflmietingen de juiste
'zjoirg ontvangen, niet ernstig) in het ge
drang Zullen Wonnen. Het belang van de
streek, en ook het algeabeen belang, tmlogje
bij de samenvoeging van de kleine pol
ders gebaat zijn, van 76 afzonderlijke
lichamen naar één is wel 'een groote stap.