IZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
CmchfteeslfjM
WOENSDAG 6 OCTOBER 1937
OPOENOl
ZIËR1KZEESCHE COURANT
1797 1889
O© Kern
ABONNEMENT.
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikxee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
Directeur i A. i. DE LOOZB Uitgever-Redacteur i M h KOSTEN
Uitgave t N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
94STE JAARGANG No. 13542
ADVERTENTIES i
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Roosevelt waarschuwt
Politieke situatie wekt ernstiga
Ongerustheid
Op zijn reis door Amerika heeft pre
sident Roosevelt te Chicago, voor meer
den 50.000 menschen, een. rede over den
internationalen toestand gehoudeh, falelke
rede radiografisch werd verspreid.'
Roosevelt betoogde, dat de politieke
situatie ernstige ongerustheid falekt bij
alle volken, die in vrede en vriendschap
met elkaar 'wenschen te leven. Erheerscht
thans een terreur. De minachting voor
het internationale recht is zoo groot ge
worden, dat de fundamenten Ider btescha-
ving daardoor bedreigd 'wonden.
Zonder oorlogsverklaring, zonder falaar-
schufa 'ing of rechtvaardiging van een i gen
sard, faprden de non-combattanten, ook
vrouwen en kinderen, meedoogenloos
vei moord door de bomimen der vlieg
tuigen. In zoogenaamde^ vredestijettfafor-
den schepen door dui'kbooten aangeval
len en vernield, zonder reden ein Zonder
'Waarschuwing. Volken, die voor zich
zelf vrijheid eisehen, falergeren anderen
die vrijheid. Onschuldige volken twlorden
farecdelijk opgeofferd aan de begeerte
naar macht en hegemonie, die ieder ge
zond verstand mist.
Indien fa'ij een wereld, waarin wij' vrij
mogen ademen en zonder vrees in vriend-
scha;p kunnen leven, willen behouden!,
moeten de vredelievende naties met ge
meenschappelijke krachtsinspanning de
fa'elten en beginselen, waarop de ware
vrede steunt, verdedigen. Het is nood
zakelijk, dat het geloof in het gegeven
Woord en in de waarde van het verdrag
Weerkeert en dat men erkent, dat de
moraal van volken even belangrijk is
sis die van het individu.
In technisch en moreel opzicht 'bestaat
er een onderlinge afhankelijkheid, 'Waar
door geen enkele natie zich geheel kan
afsluiten voor een ©economische of po
litieke beroering elders in de w|ereld.
De internationale anarchie vernielt alle
grondslager, van den vrede en 'brengt de
veiligheid van lederen staat, klein of
groot, in gevaar. Het is dus, voor de
Vereenigde Staten van het grootste be
lang dat het heilig karakter der inter
nationale moraal hersteld fa-lorde.
Roiösevelt besloot met te zeggen, dat
bepaalde landen een burgeroorlog aato-
j stoken, door er aan deel te nemen en
I dat tegenover naties, die hen nooit eenig
kfafaad hebben gedaan. Het schijnt onge-
- lukkigerwijze 'waar te z'ijn, dat de epide-
1 mie var. de onfaiettigheid voortschrijdt,
Wanneer een epidemie eener mensche-
lij'ke ziekte zich uitbreidt, dan neemt de
gemeenschaap maatregelen om de zie-
i ken al' te zonderen, teneinde de publieke
gezondheid te beschermen.
Mysterieuze moord te New York
Verloofd paar doodgeschoten
NeW York is zelden lang zonder een
schokkende moordhistorie en de beling-
stellenden hebben reeds uit ons blad van
Dinsdag kunnen leeren, dat de wereld
stad aan den Hudson opnieuw voor een
mysterieus verhaal van misdaad heeft
gezorgd. Men facet, dat een jongeman
en een meisj'e van twintig jaar, een ge
ëngageerd jaartje, jn een tpschachtige
buitenwijk vermoord in hun auto werden
aangetroffen, beiden door kogels ge
dood, terWijl op het voorhoofd van beide
lijken een cirkeltje :Was geteekend met
een lippenstift. De indentiteit van de
slachtoffers i,s vastgesteld, het zijn Fran
ces Hajek en Louis Weiss. Dezen zijn
van hun kinderjaren af met elkaar be
vriend geweest, zij waren buren en bei
den behoorden tot de jonge menschen,
die door hard Werken in hun levenson
derhoud doorzagen en die trouWens nog
bij de ouders woonden.
De jonge menschen hadden' den avond
doorgebracht op een rolschaatsenbaan,
'waarna zij in den auto een toertje hadden
gedaan in een park, Waar zij den wagen
een ©ogenblik hadden stilgezet. De moor
denaar schijnt in het duister naar hen
te zijn toegeslopen, schoot beiden dood,
elk met twee kogels, en stiet tot Zeven
maal toe zijn mes in het lichaam1 van
de jonge vrouw. Het mes is niet gevonden
Vermoedelijk is hierbij geen roofzucht in
het spel geweest. Er worden tenminste
nobh sieraden noch geld vermist. Het tee
lten met een lippenstift op de dooden
aangebracht, geeft aan de gruwelijke daad
nog een bizar karakter en falellicht vormt
het het begin van een spoor, falaarlanigs
het de politie mogelijk is den dader in
handen te krijgen.
Spanjaarden teruggestuurd
Moeilijkheden met kinderen
Het Deensche comité, dat in de buurt
van Kopenhagen een paar honderd Spaan-
sche kinderen heeft gehuisvest, heeft zidh
genoodzaakt gezien, schrijft een corresp.
van de N.R.Ct., de leiders en leidsters,
die met deze kinderen mee gekomen zjijn,
naar Frankrijk terug te sturen, evenals
een stuk of acht jongens van 14 en 15
jaar. Er schijnen moeilijkheden gerezen
te zijn tusschen het comité en de
Spaansch-sprekende Denen, die de kin
deren verzorgen, eenerzijds en de oudere
Spanjaarden anderzijds, moeilijkheden, die
voornamelijk aan het gedrag van de laat-
sten te wijten zouden zijn.
Er hebben geruchten de ronde gedaan,
dat dezer dagen in het tehuis van de
Spaansche kinderen .muiterij was uitge
broken en dat een paar ouderen ge
vlucht waren, maar van muiterij of ge
organiseerd verzet is geen sprake ge
weest en het vluchten heeft zich beperkt
tot een paar ongeoorloofde verkennings
tochten in de buurt, waarvoor oudere
jongens fietsen „geleend" hadden. Van
'den b eginne af heeft het Deensche comité
geweigerd kinderen van boven de twaalf
jaar in Denemarken op te nemen en.
dat is de voornaamste reden, dat de
oudere jongens nu teruggestuurd zijn.
Zweden en Noorwegen, die aanvanke
lijk 500 Baskische kinderen zouden op
nemen, hebben hiervan afgezien, maar
de landelijke comité's hebben kindertehui
zen in Frankrijk en in Spanje en,
daar aan beide zjjde van het front
bekostigen tezamen ook een groot hos
pitaal en sturen, evenals Denemarken,
geregeld levensmiddelen naar Spanje.
Noorwegen heeft o.a. groote hoeveelhe
den levertraan gezonden en Zweden heeft
nog dezer dagen in ons land voor circa
5000 gulden melkpoeder gekocht voor
kinderen in Madrid en andere steden.
Hulp voor werkloozen
Koninklijk voorbeeld
De minister van Sociale Zaken, prof.
mr. Romme, heeft gisteravond over beide
zenders namens de regeering een oproep
gericht tot het Nederlandsche volk om
een bijdrage te geven voor het Kleeding-,
Schoeisel- en Dekkingsfomdls voor 'Werk
loozen.
D-e maatregelen vam materieelen aard
welke ten behoeve van de werkloozen
bestaan, zijn te onderscheiden in twee
deelen: die, welke beoogen de werkloo
zen in staat te stellen, hun noodzakelijke
kosten van dagelijksch levensonderhoud
te bestrijden, en daarnaast die, welke
dienen ter nadere voorziening iin de be
hoefte aan kleeding, schoeisel en dekking.,
Hoewel nu het aanvankelijk hiervoor
uitgetrokken bedrag voor een paar jaar
niet onbelangrijk is verhoogd waar
door b'.v. voor 1937 in totaal, d.i. van
rijk en gemeenten tezamen, voor dit doel
beschikbaar was f2.100.000 is toch niet
voorkomen kunnen worden een achter
stand voor wat betreft deze artikelen,
een wezenlijk tekort.
De regeering heeft daarom besloten,
om voor de resteerende drie maanden,
van 1937 en voor het jaar 1938 in sa^
menwerking met de gemeenten te komen
tot verhooging van het jaarbedrag ten
behoeve van deze voorziening met rond
vijftig procent.
Het speciale gironummer waarop gel
den voor bovenomschreven doel kunnen
worden gestort is: Kleeding-, Schoeisel-,
Dekkingfonds, Den Haag 141490,
De „Specht" verongelukt
Drie leden der bemanning ge
dood - Een passagier zwaar
gewond - De post onbe
schadigd
Woensdagmorgen Is het KLM-vliegtuig
„Specht" in den start op het vliegveld
Palembang (Sumatra) verongelukt. Het
was denzelfden morgen uit Batavia ver
trokken. Het faias np weg naar Singapore.
Van de bemanning Zijn de gezagvoerder
Stork, de boordmecanicien Ruben en de
Smarconist Stodieck gedood. De tweede
bestuurder Groeneveld bleef ongedeerd,
j Van de 7 passagiers is de heer Schoch,
van de British American Tobacco Com-
pany, Zwaar gewond. De overige passa
giers bleven practisch ongedeerd. De post
van 'het vliegtuig is onbeschadigd ge
bleven.
Omtrent het ongeluk verneemt het
A.N.P. nog: Bij; aaniko'mlst van het toe
stel, dat op! Weg was naar het vaderland
stopte een der mlotoren wiaardo|o|r het
vliegtuig neerstoirte en verongelukte.
Aan het slot van zijn betoog heeft de
minister mededeeling gedaan van het be
sluit van HJM. de Koningin met de Ko
ninklijke gift van twee duizend vijf hon
derd gulden het kleeding-, schoeisel- en
dekkingfonds Zijn eersten materfeelen in
houd te geven. H.K.H. Prinses Juliana
en Z.K.H. Prins Bernhard, hebben hun
gave van een duizend vijf honderd gul
den daarbij gevoegd.
i
De electriciteitstarieven
j Herziening eisch
j Het Hoofdbestuur van den Kon. Ned.
Middenstandsbond, uitvoering gevende aan
een opdracht van het 34e Nationaal Mid
denstandscongres, heeft de aandacht van
de Tweede Kamer gevraagd voor beschou
wingen ten aanzien van het weldra in
openbare behandeling komende ontwerp
van wet, houdende algemeene regelen ter
zake Van de eleetriciteitsvoprziiening.
Genoemd Hoofdbestuur had reeds in
het eerder verzonden^ adres zijn instem
ming met het doel van het wetsontwerp
namelijk om aan den bestaanden cha-
otischen toestand op het gebied van de
electriciteitsvoorziening een einde te ma
ken betuigd. Ten aanzien van enkele
punten wordt nogmaals op aanvulling
aangedrongen.
In het adres wordt betoogd, dat de
electriciteitstarieven dusdanig verworden
zijn, dat herziening een gebiedende eisch
geworden is. Als basis voor de vaststel
ling van de tarieven dient de kostprijs,
van het product te worden genomen, ter
wijl de winst op de electriciteitsbedrijven.
beperkt moet blijven tot een bedrag, noo-
i dig voor rente, afschrijving en vernieu-
l' wing; voorts dient de overwinst voor ver
snelde afschrijving der belegde gelden
te worden gebezigd.
Het congres te Zwolle heeft mede het
Hoofdbestuur opgedragen om nogmaals
de aandacht van de Tweede Kamer te
vestigen op de noodzaak om den handel
in electrische apparaten en toestellen
met behoud van overheidscontrole met
betrekking tot veiligheid' en deugdelijk
heid terug te brengen aan den par
ticulieren ondernemer.
Zulks zou bereikt kunnen worden door
het wetsontwerp in dien zin aan te
vullen, dat bi) het verleenen van een
concessie regelen worden gesteld, hou
dende voorwaarden, waaronder deze han-
del uitsluitend door als bonafide erkende
particuliere ondernemingen mag worden
uitgeoefend,
i De huidige toestand schakelt in feite
den vrijen handel uit en maakt dezen
1 afhankelijk van de electriciteitsbedrijven,
welke den handel in apparaten en toe-
stellen beneden hun zelfkosten kunnen
i voeren met het doel door meerderert
i stroomverkoop groote winsten te behalen.
Die groote Fransche filmacteur
Harry Baur is, naar het Volk meldt,
ernstig ziek'. Vo-or de nieuwe film „M©1-
i lenard" falas hij met den grootsten troep
'Waarmee hij tot dusverre nog voor een
film er op uit trok, naar Duinkerken
gegaan. Meer dan honderd menschen ver-
gezelden hem. In Duinkerken faierd Biaur
I docr een beroerte getroffen. Zijn toe-
stand is ernstig.
Gebruik nu de
oplosbare
stijfsel.
Crackfree is dun en glas
helder. Werkt gemakke
lijk. Resultaat prachtig.
Dr. MAX EUWE
Gisteravond oml half zeven is in den f
Dierentuin in den H,aag de igroote re
vanche wedstrijd voor het wereldkiaml- j
piioenschap tuggdhen dr. Max E,uwe en
dr. Alexander Aljechin begonnen.
De eerste 'partij, Werd 21a den 40sfcen
Zet afgebroken in een voor onzen land
genoot gunstige stelling!.
Uit de Nieuwsbode
van vóór vijftig jaar
49 Oct. D,oor de politie te Veere
is Vrijdagavond eene dienstbode, Chr.
van D., woonachtig te Middelburg, ge
arresteerd, die bij,1 herhaling haar jongis te
kind te vondeling legde.
Mr. A. J. F. Fokker, de nieuw bei-
nioemlde voorzitter va,n 't W a t e r s c h a p
S c h O, u W' e n werd, in de algemiaene ver
gadering yah dien polder door mlr. J.
Moiolenburgh, namens hoofdingelanden
hartelijk toegesproken.
De rekening van het waterschap 1
©•ver 1886 sluit niet een voordeelig saldo i
van f 20,576,53. De stand van het Reserve- j
fonds bedroeg 15 Sep. 1887 f57,249,62. j
Ds- J. F. L. Müller, beroepen van
Assendelf't (N.H-) werd in de Kleine Kerk
te Zierikzee bevestigd door dr. J.
Helder, met een rede naar aanleiding
'van JiolhJi I 3ai.
De in |Mei 1887 opgerichte afd.
van den Protestantenbond te Tholen,
heeft in October haar nieu'We kerkorgel
in gébruik kunnen stéllen. Ds. Haverkamp
uit Bergen-op-Zoiom, hield de Godsdienst
oefening naar aanleiding v'an Phil. 4 8.
Als gevolg van de D r ah k fa) e t
is het aantal inrigtingen met „vergun
ningen" hier te lande van 45.000 tot
27.000 verminderd. In 1900 zal dit cijfer
moeten zijn ingekrompen tot 12000 a
13000,
7 (October was het 55 jaar geleden
dat de St.-Lievenskerk te Zierikzee door
brand werd vernield. De Nieuwe Kerk,
welke op de plaats der oude werd op
gebouwd, kostte f156659.945. De afbraak j
van de ruïnes vorderde f 16277.525.
FABRIKAAT* N.V. „ONDER ONS", DE KRIM (O.)
Maakt alle stoffen als nieuw
Roosevelt doet een beroep op
alle vredelievende naties
Denemarken stuurt leiders en
jongens naar Spanje terug
Hulp voor de werkloozen in de
komende wintermaanden
Het K.L.M -vliegtuig «De Specht»
te Palembang verongelukt
Weinig of geen regen
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
KORTE BERICHTEN
In eei. rondreizende menagerie bij
Roslfilde (Denemarken) is een dieren-
t©mimi er, die zich in een berenlklooi
had begeven om den vloer ervan te
repareeren, door een der zich er in
'bevindende 'beren, die plotseling faioe- j
dend /werd, aangevallen en zoo
deerlijk toegetakeld, dat hij kort daarop
overleed. I
De politie te Londen heeft Zater-
dag 106 personen gearresteerd, die met
steenen gegooid, barricades opgezet of j
de politie aangevallen hadden en van de-
ze zijr. er 70 reeds Maandag voor den
politierechter verschenen. De rechter ver- j
oordeelde ongeveer 60 beklaagden tot
boeter, van 30 shilling tojt 10 pond en
30 tot gevangenisstraffen van 3 Weken
tot 6 maanden.
ln de motiveering van deze vonnissen
zeidc de magistraat dat het hem: leed i
deed deze vonnissen te moeten vellen, 1
maar het falas z'ijn p;licht om de bed rij
vers van ongeregeldheden en de
verwekkers van onlusten streng te straf- 1
fen. f
De Parijs Midi verneemt uit Gre
noble, dat drie Italianen, die op 28 Sept.
b'esloten hadden uit Aciréale naiar Frank
rijk te gaan zonder kosten te makew,
zich verborgen hadden in een faiagon
Hoogste baromieterst. 778,6 te Karlsbad
Laagste 747,6 te Spitsbergen
Verwacht tot den avond van 7 October:
Matige tot iklrachtige, later afnemende
Oostelijke tot Noordoostelijke wind, ge
deeltelijk! bewolkt, weinig of geen regen,
weinig verandering in temperatuur.
Zoo op: Zon onder:
7 October 6,11 5,24
Hoog- en iaagwater ka Zierikzee
HoogwaterLaagwater
7 Ootober 4,16 16,27 9,29 21,56
met kisten citroenen, die naar Modane
gingen. De faiagon werd echter verzegeld
en met geringe snelheid naar Frankrijk
gereden. Gisteravond kfaiam hij op het
station van Modane aan. Na zes dagen
opgesloten te hebben gezeten en honger
en dorst te hebben geleden, 'Werden
de totaal uitgeputte Italianen door Fran
sche douane-ambtenaren gevonden.
De groote protestvergadering in
„Albert Hall" te Londen heeft sterk' de
aandacht in Japan getrokken, vooral door
het feil, dat de aartsbisschop van Can
terbury er aanfa'lezjg js. De Engel-
scha kroningsfilm i(s. overal in Japan
vertoond en het publiek heeft gezien,
hoe de ,aartsbisschop den kroon op het
hoofd van den Koning plaatste. Men be
grijpt niet hoe hel mogelijk kan zijn,
dat een hooggeplaatst geestelijke, die
zoa'n belangrijke positie in Engeland in
neemt, zich in een internationale poli
tieke kfalestie kan mengen, die hem niets
aangaat Ach!