1ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1937
OPOENOl
ZIER1KZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENTi
1797-1880
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikiee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 cent, Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
Directeur i A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur i M. J. KOSTEN
Uitgavet N.V. Z1ERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
94STE JAARGANG No. 13536
ADVERTENTIENi
van 1—4 regels 80 oent, ran 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reolames 40 oent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
TACHTIG JAREN PETROLEUM
De geschiedenis eener wereld-industrie
Dezer dagen is het tachtig jaren ge
leden, dat V|Oor de eerste mlaal door
destillatie van aardolie een bruikbare
brandstof Werd verfriregen. Er zijin heel
w'at experimenten voor noodig geweest
om) de aardolie een plaats te kunnen
geven in de rij der industriëele pipduci-
ten, imaar daarna ontwikkelde zij ook
spoedig tot een va;n de belangrijkste han
delsgoederen ter Wereld.
Toen mén in 1857 voor het eerst frnlet
succ'es destilleerde, wias de aardolie reedfr
duizenden jaren bekend. Zij werd zelfs
hier en daar gebruikt, imfaar Wel op ge
heel andere wijze dan tegenwoordig!.
Zoo Was zij bekend ais geneeslmiiddel
en als product oan de naden in scheeps
wanden te dichten. Ook als wagen)-
amleer w©rd de olie op vele plaatsen ver1-
klocht. Maar van een groot afzetgebied
voor aardolie was er tot op het oogern-
blik, dat de petroleumlamp uitgevonden
xvierd (in het imüdden van de vorige eeuw)
nog geen sprake. Eerst met de verwer
king van de aardolie tot een bruikbare
Kchtolie (petroleum1) w©rd de basis ge
legd tot de enorm© ontwikkeling van
deze belangrijke grondstof, waarom in
de laatste tientallen jaren dikwijls ver
bitterd gestreden is.
De auto treedt reddend op
De petroleumproductie beliep in 'tjaar
1857 nauwelijks 300 ton. Maar reeds 10
jaren later was de jaarlijksche produc
tie tot een half millioen ton gestegen,
terwijl in 1877 de grens van 2 millioen
werd bereikt. Deze enorme productie is
des te verrassender, wijl in dezen tijd
als voornaamste verbruiksgebied de p e-
troleumlamp, welke betrekkelijk wei
nig olie verbruikt, in aanmerking kwam.
Men krijgt echter door deze cijfers een
aardig bteeld van de groote verbreiding
der petroleumverlichting.
Kort voor het jaar 1900 scheen de
aardolie-industrie voor een groote crisis
te staan, want steeds meer drong het
eleetrische licht de petroleumlamp op,
den achtergrond. Maar er kwam spoe
dig redding. Een nieuwe groote afnemer
kwam op de proppen: de automo
biel. De periode der lichtolie-productie
werd afgelost door een tijd van voort
durend stijgend benzineverbruik. Dit nood
zaakte natuurlijk de olie-industrie tot een
algeheele reorganisatie van haar bedrijf.
En dat deze reorganisatie niet voior
niets is geweest, bewijzen de enorm ge
stegen productiecijfers. In 1907 was de
aardolieproductie reeds 20 millioen ton
grooter dan in 1897, in 1927 bedroeg
dit cijfer 180 millioen ton en in het af-
geloopen jaar 246 millioen ton, een re
cordstand, welke in het loopende jaar
echter nog overtroffen zal worden. Over
de laatste veertig jaren bedraagt de to
tale productie ongeveer 4.250 nr.ll. ton.
De belangrijkste petroleumlanden
Een overzicht van de belangrijkste pe
troleumlanden toont aan, dat de Ver.
Staten tot omstreeks 1900 de grootste
producent waren. Daarna kon Rusland
deze plaats veroveren. In de eerste 20
jaren der systematische aardolie-verwer
king bedroeg het aandeel der Ver. Staten
in de wereldproductie meer dan 90 pet.
Later kwamen naast Rusland ook Mexico,
Roemenië, Ned.-Indië, Polen, Perzië en
Irak hun deel opeischen. Aan de Ned.-
Indisehe olie-industrie zijn de namen van
een Dr. Deterding en een Kessler onaf
scheidelijk verbonden.
Op een kleine uitzondering na hebben
genoemde landen zelf slechts een gering
aardoiieverbruik, terwijl anderzijds groote
industriestaten, met een groote behoefte
aan petroleum in benzine, in eigen land
hoegenaamd niet over aardolie beschik
ken. Dit heeft tengevolge gehad, dat er
zich een enorm handelsverkeer met aard
olie ontwikkelde en dat er een gewel
dige vloot geschapen werd, om dezen
oliestroom over de zeeën te leiden. Bij
de organisatie daarvan moet in het bij
zonder de naam van Dr. Deterding,
die de fusie tusschen Koninklijke en Shell
tot stand bracht, met eere genoemd
worden.
Ongeveer een halve eeuw geleden ver
scheen het eerste tankschip, nog een
zeilboot, op zee. Thans houdt een vloot j
van 1500 tankschepen met een tonnenmaatj
van meer dan 9 millioen bJCuto-register-
tno er zich mede bezig om de vloeibare
lading over de wateren te dragen. Hier- j
bij kan nog aangeteekend worden, dat
Nederland zich op het gebied van den
bouw van tankschepen een grooten naam
verworven heeft.
Eenige cijfers bewijzen het best den
enormen omvang van dezen handel: In
het afgeloopen jaar werd door de 12
belangrijkste olielanden ongeveer 72 mil
lioen ton aardolie en bijproducten geëx
porteerd. De behoefte der Europeesche
landen bedroeg alleen reeds 32 mil
lioen ton.
Duitschland en Italië staan
naast elkaar
Millioenen luisteren naar de Leiders
i Op het „Maifeld", het groote sportveld
van Berlijn, heeft gisteren de groote be-
tooging der nat.-soc. beweging plaats
gehad, bijl Iwelk© plechtigheid Hitier en
Mussplini tegenwoordig waren,
i Dr. Göbbels, de Rijksminister voor de
propaganda en reelam/e opende de be to o,-
gi'ng imlet de (mlededeeling, dat een millioien
mJensehen op het sportveld bijeen waren
gekomen, terwlijl in Duitschland en Italië
meer dan 100 imillipen menschen bij' hum
radio zitten olm) de betooging in den
geest bij te Wpnen.
Schouder aan schouder
Toen naml Hitier het woord. Hij' wees
er lO.'ml. op dat de kracht van Duitschland
en Italië thans den sterksften iw;aarborg
vprmlt voor de handhaving va,n een Euro
pa, dat nog gevoel bezit voor zijn eul-
tureele taak) en niet bereid is door
destructieve elemienten aan ontbinding ten
prooi te vallen.
Want gij allen, die hier toehoort, moet
erkennen, dat twee 'souvereine nationale
regimles elkaar hebben gevonden en schou
der aa,n schouder staan, in denzelfden
tijd, waarin de denkbeelden van onze
demio c rat is ch -fmlarx i st islche internationale
overal slechts betoogingen van haat en
daarmee van tweespalt kjunnen verwek
ken.
„Elke poging! zulk een gemeenschap
van volken door ze tegen elkaar uit te
spelen, door verdachtmakingen of do/olr
het in de schoenen schuiven va|ni on
ware bedoelingen uiteen te willen ruk
ken of te ontbinden, zal stralniden op
den Wil der 115 millioen, die op dit
Oiogenblifó de gemleenschap vormen, maar
in het bijzonder op den wil der twee
mjannen, die hier voor u staan en tot u
spreklen".
De werkers aan den vrede
Achter 'mlijn reis naar Duitschland zijn
geen geheime doeleinden verborgen zeid©
daarop de Duc'e. Hier Wordt niets be
raamd piml het reeds genoegzaam ge
spleten Europa nog verder te splijten.
De plechtige bëkjradhting van het Seit
en van de hechtheid der as Rome-Berlijn
richt zich niet tegen andere staten. Wij,
natioma al-socialisten en fagcistcni, Willen
den vrede en zullen altoos bereid zijn
voor den vrede te arbeiden, voor een
Wiertóelijik vruchtbaren vrede, die de pro
blemen, welk|e uit de samenleving der
volken voortkomen, niet stilzWiijgend
voorbijgaat, doch ze opljojst. Aan de ge-
heele Wereld, die zich met spanning af
vraagt, Wat het resultaat vjan de ontmoe
ting van Berlijn zal Zijn, <oorlo:g of vrede,
kunnen Wijl beiden, de Führer en ik,
met luider stem'me antwoorden: vrede".
3 maal per week naar de Oost
11 passagiers en 1550 k.g per DC III
De heer A. Plesman, de directeur van
de KLM had Dinsdag een persconferen
tie uitgeschreven op Schiphol in de Con
greszaal, waar hij den aanwezigen jour
nalisten in een belangrijk betoog aller
lei nieuws over de op 2 October a.st,
te openen driemaal weeksche dienst op
Ned.-Indië mededeelde.
Aanvankelijk was het de bedoeling, al
dus spr., om met de Douglas DC 3 den
tweemaal wekelijkschen dienst op Indië
eenvoudig voort te zetten. Maar toen in
Juni werd besloten om alle post naar
Indië via de lucht te expedieeren, viel
het besluit om den dienst te versnellen
tot driemalen per week.
Een DG 3 kan 11 passagiers meenemen
naar Indië, benevens 1550 k.g. mail.
Denk niet, aldus spr., dat de KLM de
zen driemaal-wekelijkschen dienst begint,
omdat zij er financieel voordeel inziet.
Het is inderdaad een financieel waag
stuk!
Een vervoersmaatschappij heeft den
plicht, om het vervoer vooruit te zijin
Men moet wat meer op de markt bren
gen, dan men vermoedt wat en wordt
afgenomen. j
Wij1 hopen het hoogere profijt later
te krijgen. De productie op de Indië-lijin
en die op de Europeesche lijlnen moet
met elkaar in evenwicht worden ge
bracht
De verhooging der frequentie is zoo
wel voor Indië als voor Nederland van
beteekenis.
Spreker gaf een overzicht van de moei
lijkheden der versnelling, zooals tot nu
toe gebeurd is. Waarbij1 bleek, dat er
optimistisch over die versnelling kan war
den gedacht.
Met postinkomisten zal de driemaal w©-
kelijksche dienst niet veel méér opleve
ren dan vroeger. Maar in 1938 zullen
de inkomsten „uit anderen hoofde" wel
ongeveer gelijk zijn aan de inkomsten
der post. Op het oogenblik is het zoo,
dat verwacht wordt dat de opbrengst
van de post 3.600.000 gulden, die uit
anderen hoofde 3.000.000 gulden zal be
dragen.
Komen we dan later op grooter toe
stellen, dan wordt de waarde nog groo
ter. En het aantal passagiers van eind
punt naar eindpunt neemt toe,
STEUNVERLEENING AAN
KLEINE BOEREN
Op 1 November in werking
De ministers van Sociale Zaken en van
Economische Zaken hebben een circulaire
aan de gemeentebesturen gezonden, waar
in er aan herinnerd wordt, dat eenige
jaren achtereen door medewerking van
het departement van Sociale Zaken de
mogelijkheid heeft bestaan onder bepaal
de voorwaarden kleine boeren op eigen
bedrijf te wierk te stellen.
De regeering heeft thans besloten deze
megelijkheid uit te breiden. Het is de
bedoeling, dat de voorbereidende maat
regelen zoo spoedig mogelijk worden ge
troffen, opdat de regeling met 1 Nov,
a.s. in werking kan treden. De regeling,
die het verrichten van alle op het be
drijf voorkomende werkzaamheden om
vat, gaat in groote lijnen er van uit,
dat er drie categorieën van landgebrui
kers zijn. Deze drie groepen zijn de vol
gende
A. Kleine grondgebruikers, wier netto
inkomsten uit het eigen bedrijf slechts
van een zoodanige hoogte zijn, dat zij
grootendeels op het verrichten van ar
beid bij derden zijn aangewezen. De per
sonen van deze categorie (groep A) kun
nen, voor zoover zij overigens daarvoor
in aanmerking komen, volgens de be
staande regeling der werkverschaffingen
steunverleening worden geholpen. Zij blij
ven dus practisch buiten deze regeling.
Tewerkstelling op eigen bedrijf
B. De alsdan volgende categorie (groep
B) bestaat uit grondgebruikers, die ook
nog wèl bij derden werkten en daardoor
onder bepaalde voorwaarden bij de werk
verschaffing waren geplaatst, doch in 't
vervolg overeenkomstig deze regeling uit
sluitend kunnen worden geholpen door
tewerkstelling op eigen bedrijf. j
C. De derde categorie (groep C) om- 1
vat de kleine grondgebruikers, die praC- j
tisch nooit bij derden werkten, doch voor
wie hulp noodig is, om het eigen be-
drijf economisch meer weerbaar te ma-
ken. Deze regeling zelf is van den vol-
genden inhoud: I
a. groep B, dat zijn de kleine grond-
gebruikers, die volgens de in de regeling
opgenomen theoretische berekening uit 't
bedrijfje meer dan f4, doch minder dan
f7 per Week aan netto-inkomsten ont
vangen.
b. groep C, dat zijn de kleine grond
gebruikers, die volgens die berekening
uit het bedrijfje f7 op meer per week
aan netto, inkomsten lontvangeln.
Hoeveel bedraagt de vergoeding
Het basisbedrag voor 2 personen be
draagt voor alle gemeenten f 9 p. week.
Voor ieder inwonend gezinslid boven
2 mag 15 cent per week bijslag worden
verstrekt.
Van het totaal wordt afgetrokken:
a. twee derde gedeelte van de neven
inkomsten van den grondgebruiker, zoo
mede tweederde gedeelte van d|e inkom
sten van diens inwonende gezinsleden;
b. de geheele berekende netto opbrengst
van het bedrijfje, alsmede alle inkom- j
sten niet uit arbeid verkregen, zoowel
van den grondgebruiker zelf als van zijn
inwonende gezinsleden.
Nieuwe cent blinkt weer
Bruineering overbodig
Neen, nieuiwl is het eigenlijk niet, dat
er thans weer ongebruineerde centen, in
omloop ko.mlen, aldus merkte de rijks;-
munt meester, dr. W. J. van Heteren, op
in een onderhoud, dat het „Utrechtsdie
Nieuwsblad" imiet heml had naar aanlei
ding van het feit, dat een dezer dagen
nieuw© centen waren, gezien, die de
kleur van ongerept brons hadden.
En de rijksmunt mieester vo egde er aan
toe: Sinds een jaar of vijf wonden de
nieuwi aangemaakte oenten al niet meer
gebruineerd. Dat dit niet opviel is het
gevolg van het feit, dat er in de laatste
jaren geen of weinig nieuw© centen in
circulatie zijn gekomen. Zij' (wierden in
de 'kluizen bewaard om' ze naar gelang
van de wlenschelijkheid in het verkeer
te brengen.
De reden vian icLat bruineerem school toch
inderdaad in de omstandigheid, idat het
inderdaad gewienseht was de nieuwe cen
ten minder te doen gelijken op de gouden
vijfjes? zoio vroeg m'en verder.
Het antwloord was bevestigend: en, z0.o
voegde de heer Van Heteren er bij), het
is im!ijn meening dat Wijl wel nooit w>eer
gouden Vijfjes te zien zullen krijgen.
Wat de gouden tientjes betreft, die
zitten in hoofdzaak bijl de Nederlandsche
Bank en zijl zullen daar wel niet meer
vandaan komen. Maar hoe het ook Zij,
practisich geslprolklen is het gouden vijfje
al jaren van de baan en daarmede is
tevens vervallen de aanleiding oiml de
nieuw© centen duidelijk te onderscheiden
van de vijfjes.
Voortaan zal Sus de jeugd weer blij
gemaakt kunnen wlorden m|et eehi blin
kenden nieuwlen cent, die in de oogem
van kinderen toch nog mleer merkwaardig
is dan een gebruineerde pf een o.ude cent.
Storm over de N.S.B.
Van Geelkerken over de jongste
gebeurtenissen
IMlaandag'avjond is te Utrecht een bestor-
ten vergadering gehouden van NSB-leden
Waarin de heer -van Geelkerken de jong
ste gebeurtenissen 'in de partij heeft be
sproken. Inzake het ontslag van ds. van
Duyl (deelde de heer van Geelkerken
mede, dat de NSB-leiding hiertoe hajdi
moeten besluiten op grond vian het jmio-
reele gedrag) -van genoemden predikant.
Teneinde deze voor ds. van Duyl zo© pijn
lijke .aangelegenheid zoo min mogelijk
in de openbaarheid te brengen, heeft
men henu de bewluste verklaring ter tee-
kening voorgelegd.
Ten aanzien van het ontslag van mr.
Pioint merkte de heer Van Geelkerken
op, dat deze uit solidariteit met dsu Van
Duyl heeft gehandeld. Mr. Pont
wias n.l. ten zeerste met den HiL-
iversumschen predikant bevriend. Intuis-
sehen heeft de NSB-leiding reeds -ver
nomen, dat de oud-burgemeester van Hil-
legom Zijn ontslagneming betreurt.
Het nationale Dagblad publiceert een
verklaring oimltrent het uittreden of roy-
eeren van de meest vooraanstaande leden
der N.S.B., die deze partij hebben ver
laten of hebben imloeten verlaten. Ip>
hopfdzaak Wlordt daarmede slechts; beves
tigd wlat in ons blad daarover is jgemeid.
Het blad ontkent echter, dat de gesprek
ken van den heer van Duyl ini het hoofd
kwartier zouden zijn opgevangen door
een microfoon, die, volgens het U.D., djojpr
den secretaris van den heer van Duyl,
den heer Valékienier Kips Jr., zou zijn
ontdekt. Het hoofdkwartier verheugt zich
niet in het bezit van microfoons.
De petroleum op haar tocht
over de wereld in 80 jaar
Hitler en Mussolini over de
hechte spil Rome Berlijn
Met October 3 x per week
per K.L.M. naar de Oost
De steunverleening aan de
kleine boeren met 1 Nov. e.k.
De plannen der Z.O.V. bij de
te verwachten blijde gebeurtenis
Iets warmer
KORTE BERICHTEN
President Roosev eit heeft ter
gelegenheid van de voltooiing van de
Bonneville Dam in den staat Oregon,
toegezegjd, dat de begrooting in het ko
mende jaar in eveniwiieht zal zijn. Bo
vendien verzekerde hij nogmaals, dat de
regeering. bereid is de reeds vastgestellde
plannen inzake nationale kolpinisatie -en
.plan-economie uit te voeren.
Het nieu'wtste viermotorige land-
ivjiegtuig) van het type Farman 2200 heeft
op zijn eersten transatlantipchen over
tocht van Dakar naar Natal, van
Afrika r^ar Zuid-Amerika, de bestaande
records op deze lijn geslagen door den
afstand van 3090 k.m. af te legg(en in
12 uur 56 minuten, met een gemiddelde
snelheid dus van 240-6 k.m. per upr.
Het wjas de lilde regelmatigje post-
vlucht Airika—Amerika. Commandant Wias
de bekende chef-piloot van Air France,
Paul Coidos.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
Hoogste barometer st. 768,3 te Nancy
Laagste 730,0 te Isafjord
Verwlacht tot den avond van 30 Oct.
Zwlakk-e tot matige Westelijke tot Zuide
lijke wiind, nevelig tot licht- of halfbe-
wolkt, weinig of geen regen, iets warmer
Overdag.
Zoo op: Zon onder:
30 September 6,00 5,39
Hoog- en faogwater te Zlorlkzoe
HoogwaterLaagwater
30 September 11,14 23,55 4,29 17,06
Deze uren zijn genoteerd volgens zonnetijd
De mijnjwerkersbond van Zuid-
Walej, Welke 120.000 leden telt, heeft
in een resolutie een internationale b y -
cp,t van Japansche go ederen
aanbevolen. Voorts wlordt voorgesteld, dat
hel bestuur van het vakvereenigingsoon-
gres als bemiddelaar zal optreden cm'
de internationale vakbonden te doen Wlei-
gereri Scheepsladingen te laden of te
lossen, Wlelke bestemd zijn voor of af
komstig zijn uit Japan, zloolang dit land
zijn troepen niet uit China heeft terugge
trokken.
De daling van de werkloosheid in
Nederland doet zich naar verhouding het
sterkst voor in de leeftijdgroep 14—17
jaar, wlaarin het percentage daalde voor
de imlannen van 5.2 tot 2.5 en, voor de
vrouwen van 2.2 tot 1.2. Het aantal
ingeschreven w e r k! 10' o z e n zou gedu
rende het eerste halfjaar 1937 im©t bijna
1/3 zijn v e rlmlin der d, terwijl de ver
mindering oinder de jeugdigen nagenoeg
de helft bedroeg.
Uit Asmjara,, de hoofdstad van Eri
trea, verneemt imlen te Rome, dat vijf
Italiaansche werklieden, verdacht van b e-
roo ving van inlandsche winkeliers,
schuldig zijn bevonden en ter dood ver
oordeeld. Vier hunner de vijfde is
voortvluchtig werden Vrijdag terecht
gesteld op de plaats,wiaar zij, hun mis
drijf gepleegd hadden. Men zegt, dat
deze uiting van „onverbiddelijke" Itali
aansche rechtvaardigheid een gunstigen
indruk op de inbo^flp^iirfheeft gem!aakt
De bekende -^ensche schrijfster Ka
rin Michaelis heeft een kostbaar
halssnoer van paarlen en briljanten,
dat een 'waarde heeft van ongeveer 5000
kr. (f2000) afgestaan ten behoeve van
de Spaansche kinderen. De bedoeling is,
dat de helft van de opbrengst komlt aan
de Spaansche kinderen die zich thans
in Denemarken bevinden, en de andere
helft aan de kinderen in Spanje.
