ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1937
IN OPCENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
De Kern
ABONNEMENT.
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
Directeur b A. i. DE LOOZE Uitgever-Redacteur i M. J. KOSTEN
Uitgavei N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
De millioenennota
wijst een tekort aan van f 13l/4 millioen
Na de praal van Prinsjesdag, de plech
tigheid in de Ridderzaal, bij het uitspre
ken van de Troonrede door de Koningin,
volgt steeds de materieele rijksbegroo-
ting voor het volgend jaar, populair uit
gedrukt „De Millioenennota", die ditmaal
een tekort van f 131,4 millioen aanwijst,
waarbij wordt uitgegaan van een nader
berekend deficit over 1937 van f 3314'
millioen.
Bij beschouwing van dit nadeelige sal
do houde men voor oogen, dat de maat
regelen van de laatste jaren tot ver
mindering van het tekort op de begroo
ting, vrijwel volledig zijn gehandhaafd.
Werden zij alle ingetrokken, dan zou
het tekort voor 1938 f71.475.000 méé,r
bedragen of ruim f 84 millioen bedragen.
Het zal waarlijk geen betoog behoeven,
zoo schrijft de minister, dat het nood
zakelijk is, met allen ernst te streven
naar een reëel sluitend budget. Slechts
op dien grondslag zal op den duur de
staatstaak naar behooren kunnen worden
vervuld!
Meer geld voor de weermêcht
Minister De Wilde schrijft aan het eind
van zijn begrooting, ter toelichting, dat
men tot de conc'lusie zal fcjojraien, dat het
einde van een sluitende begrooting nog
niet in 't zicht is.
Deze gewenschte toestand wordt tegen
gehouden doordat meerdere gelden voor
de weermacht dienen te worden uitge
geven.
De minister betreurt het in hooge mate,
dat er voorloopig niet aan gedacht kan
worden, de belastingen die zwaar op het
Nederlandsche volk drukken, te verlagen.
Hoe wenschelijk zulk een verlaging ook
moge zijn, toch zou men zich schuldig
maken aan een roekelooze politiek, in*
dien men daartoe overging, zonder dat
de begrooting van inkomsten en uitga
ven in het juiste evenwicht is gebracht.
Wel is er aanleiding te overwegen, en
kele indirecte belastingen te verlagen,
die, uit fiscaal oogpunt beschouwd, te
hoog zijn opgevoerd. Met name wordt
hier gedacht aan enkele accijnzen.
Voorzichtig beleid
Tusschen het verloop der middelen
hier te lande en het verloop der we
reldconjunctuur bestaat verband. Daar er
geen zekerheid bestaat, dat de ontwik
keling van de wereldconjunctuur voor de
naaste toekomst in stijgende lijn door zal
gaan, schijnt ten aanzien van het toe
komstig verloop van 's rijks middelen
een voorzichtig beleid op zijin plaats.
Ook ten aanzien van een stimuleering
van de uitbreiding van werkgelegenheid,
mits deze op zoodanige wijze plaatst
vindt, dat zij niet leidt tot werkverschui-
ving, geldt, dat hiervoor, ondanks den
weinigen gunstigen budgetairen toestand,
middelen beschikbaar moeten zijn.
Het zal dus duidelijk zijn* dat voors
hands ook de mogelijkheid ontbreekt tot
het doen van allerlei belangrijke uitga
ven, die op zichzelf gewenscht of nuttig
zouden zijn, zooals: verhooging van sa
larissen en loonen, verlaging van de leer-
lir.genschaal bij het lager onderwijs, uit
breiding van de gelegenheid tot opneming
in de ouderdomsverzekering en meer
andere.
DE TROONREDE
door verschillende organen becritiseerd
De redhtsche signatuur van het kabinet
komt duidelijk tot uiting in de paragraaf
die „voor alles God's Ivdet tot opperste
richtsnoer" stelt, en een doelbe'wbst stre
ven, niet alleen naar „beveiliging", maar
ook naar „versteviging" van de „positief
Christelijke grondslagen" onzer samen
leving aankondigt. Hier zal veel aanko
men op de hevigheid van toepassing,
schrijft het Hbl. Deze zeer positieve
koers a a n|n'ij zin g, welke met al te
starre roergangers een belangrijk deel
van nationaal voelend Vrijzinnig Neder
land van de regeering zou Murwnen ver
vreemden, vindt gelukkig een verzach
tende toevoeging in de zinsnede over
„Vermijding van toespitsing van tegen
stellingen" en over een streven naar
innerlijke redelijkheid". De formuleering
der paragraaf over de Zondagsheiliging
is eveneens voorzichtig. Dit de overheid
zich 1*111 onthouden van „aanmoediging" j
van allies dat tot ontheiliging van den
LIN SEN,
de president van China, maar wiens naam
in het huidige conflict in het Verre Oos
ten nooit genoemd wordt.
Zondag kan leiden, is een bedoeling' idie
ook tuiten rechtschen kring niet op be
swaren behoeft te stuiten. Maar alles
zal afhangen van de manier Waarop dit
straks in de practijk zal «lorden geïn
terpreteerd.
Dat de landbouwcrisismaatre
gelen zooveel zullen worden beëindigd,
geeft hoop, merkt de N.R.Ct. op. Han
del en industrie kunnen daardoor van be-
leim'merende en bezMiarande bepalingen
worden verlost en aan de stijging van
de kosten van levensonderhoud kan een
halt worden toegeroepen. Maar ook in
landbouwkringen zal men van deze pas
sage met belangstelling kennis nemen.
Staan de vrljneidsberoovenue reeiurege-
lingen vooral den laatsten tijd niet in
het centrum van de critiek?
De restrictie, dat deze liquidatie zal
geschieden met handhaving van den voor
den landbouw nog noodzakelijken prijs
steun, houdt ongetwijfeld verband unlet (da
nog moeilijke positie van het zuivelbe
drijf en den tuinbouw.
Het aangekondigde onderzoek naar de
practiscbe uitvoerbaarheid van een wet
telijke regeling va in den ar
beidstijd der landarbeiders moge in
verband met blijkbaar bestaande misstan
den worden gewaardeerd wij betwij
felen of hier inderdaad een resultaat zal
zijn te bereiken. Immers alleen reeds
het feit, dat de arbeidsduur in den land
bouw van sterk wisselende factoren als
het weer, den oogsttijd enz. afhankelijk
is, maakt het uiterst twijfelachtig, dal)
aannemelijke wettelijke bepalingen zullen
kunnen worden gevonden. Meer heil zien
wij derhalve in het wegnemen van de
gesignaleerde misstanden door het bevor
deren van onderling overleg.
De Standaard verneemt uit de Troon
rede een zeker geluid. Het eerst wordt
de aandacht getrokken door de beginsel
verklaring Naar aanleiding van de pas
sage inzake de ontheiliging van den Zon
dag, merkt het blad op:
Het valt op, dat hier een voorzichtige
omschrijving wordt gekozen. Maar dit
behoeft den anti-revolutionair niet tegen
te staan, wijl hij er van overtuigd is,
dat de Overheid hier wel een positieve
taak heeft, wat haar eigen voorbeeld be
treft, maar dat haar optreden in het
volksleven meer een negatief karakter
draagt.
Dat negatief karakter is steeds dus om
schreven dat de Overheid op haar ter
rein tracht te verwijderen wat de hei
liging van den Zondag zou verhinderen.
Dat er van haar geen aanmoediging mag
worden verwacht van zulke hindernis,
treft door innerlijke redelijkheid. j
De nadruk valt hier meer op nalaten
dan op doen.
Wat de defensie, in verband m0t den
financieelen toestand, aangaat, schrijft de
Maasbode: Het is hard, dat noodzaak
ons dwingt voor deze dingen het geld
uit te geven, dat zoo gaarne eerst en
liever besteed ware aan „vele opzichzeïf
gewenschte of nuttige maatregelen"
de Troonrede noemt het onderwijs en
velen zullen ook denken aan loonen en
salarissen maar niemand zal loochenen,
"clat, waar heel de wereld wapent, ons
land niet rustig kan blijven toezien in
de blijde verwachting, dat men ons wel
sparen zal, omdat wij aan alles dachten,
94STE JAARGANG No. 13530
ADVERTENTIEN.
vsn 1—4 regels $0 oent, van 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reolames 40 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
behalve aan de noodzaak, dat alles vallen
zou, als onze zelfstandigheid eens viel.
Dit neemt .niet w'eg, dat (en verlaging
van de leerlingenschaal èn herziening der
salarissen, waarover naar wij meenert
in het kabinet wiel een en ander te
doen is geweest, zaken zijn, die zoo snel
mogelijk onder het org verdienen te wor
den gezien.
I
Daar klinkt in de Troonrede van '1937
geen werkelijk geen nieuw geluid", schrijft
„Het Volk" en zij, die na het optreden
van het kabinet hebben voorspeld, dat
een ingrijpende wijziging van den koers
niet viel te verwachten en dat op een i
krachtige politiek van welvaartsherstel en j
maatschappelijke hervorming niet mocht
worden gerekend zij kregen helaas
gelijk. Een ietwat hoopvoller toon en j
de aankondiging van enkele maatregelen, j
welker belang wij niet onderschatten
deze verblijdende noten in de Troonrede
vinden voldoende verklaring in het oeeo-
nomisch herstel, dat in Nederland niet
achterwege blijft, nadat het elders reeds
in veel sterker mate was opgetreden.
Zooveel als thans in uitzicht wordt i
gesteld, had in de nieuwe financieele
verhouding ook de oude regeering wel j
gegeven. In dit staatsstuk is niets te
vinden, dat op eigen krachtiger sociaal-
oeconomisch beleid van de nieuwe hee-
ren Iklan duiden.
Sjanghai achter prikkeldraad
Het leven in de nederzettingen
Alles is uit zijn voegen gerukt
S j an gtia i, S e p t. '3 7.
Een T>pt groote
bombardement van Sjanghai pla,au>
600 dooden, 900 gewonden. Daartusschen
ligigen shrapnellis, imiachinegeMieervuur, 't
inslaan van mijnen, ligt de geheele mo
derne oorlog te land, te water en in de
lucht, liggen haat en hartstocht. Dat is
de oorlog, zonder oorlogsverklaring.
Wat weten wij op het oogenblik nog
van het Hoengjao-incident, wat van de
omstandigheden, waaronder deze oorlog
zonder oorlog uitbrak? Wij leggen ons
.te bed, wanneer de bommen inslaan, wan
neer de granaat-splintdhs van het af
weergeschut onzen buurman dooden. Wij1
ontwaken, wanneer er een nieuwe lucht
aanval plaats vindt, wanneer de huizen
in hun fundamenten trillen. En het/ schijnt
alsof deze toestand reeds maanden lang
voortduurt.
In Yangtsepoe, het stadsdeel, dat in
het bezit van de Japanners is, hebben,
groote branden gewoed. Iemand heeft ge
zegd, dat het een verschrikkelijk-schooii
schouMIspel Ma®. Do'dh wie wil 'beweren,
dat het verschrikkelijk was? Hier, waar
de zenuwen zoo gespannen zijn, dat men
's nachts geen slaap kan vinden, kent
men geen gevoelens meer. Men wacht en
wacht, zonder eigenlijk te weten waar
op. Wij weten niet, wat er van ons wor
den zal. Dikwijls weten wij niet, hoe het
met onze vrouwen en kinderen staat,
die reeds in den zomer naar buiten ge
vlucht zijn, wijl ziji het klimaat van
Sjanghai in dien tijd niet kunnen ver
dragen.
Solidariteit onder de Europeanen
Gevaar verbindt; nood verbindt even
eens. Wij Europeanen en Amerikanen
hebben een vaste gemeenschap gesloten.
Wij strijden gezamenlijk voor ons levens
onderhoud. Wij weten allen, dat wij re- j
serves moeten verzamelen en gelooven
ook, dat wij deze reserves nog zullen j
vinden. j
Wij koken op de weinige electrische
apparaten en de vele Chineesche haarden, i
wijl wij sinds eenigen tijd geen gast
meer hebben. Wij verheugen er ons als
kinderen over, dat wij eindelijk weer
een paar autobuslijnen hebben. En toch
weten wij, dat een tochtje in zoo'n wa
gen nog geenszins zonder gevaar is. i
Wanneer een vriend ons bezocht heeft,
zijn wij iniet eer gerust, alvorens een
telefoontje ons heeft laten weten, dat hij
goed overgekomen is.
Het gevaar van binnen
Ons dreigen van binnen uit dezelfde
gevaren als van buiten. Wij Meten,
dat er een epidemie kan uitbreken, wijl
de vluchtelingen de straten, poorten cn
ingangen van de huizen vullen en er
zich reeds eenige gevallen van cholera
hebben voorgedaan. Wij weten allen, dat
de honger tot misdaden kan leiden, hoe-
PIETRO MASCAGNI,
de Italiaansche componist van de „Ca-
valleria Rusticana" werkt aan twee nieu
we opera's, hoewel hij 73 jaar is.
wel er alles gedaan wordt om dit te
voorkomen en er overal rijst aan de
armen wordt uitgedeeld. „Gisteren heb
ben zij er weer een neergeslagen",
dat is een mededeeling, welke wij dage
lijks te hooren krijgen. De Chineesche
lynchjustitie heeft zoo'n oimlvang aange
nomen, dat het stadbestuur der neder
zettingen het standrecht heeft moeten
afkondigen.
Men vraagt zich thans af, of het ergste
leed reeds geleden is. Nog is de toe
stand zoo, dat men alles kan verwach
ten. Nog steeds melden de Chineezen
overwinningen, welke de Japanners be
strijden of omgekeerd. De Japanners heb
ben reeds eenige weken geleden ver
klaard, dat zij de nerier»^t+:-«—-
den lucntoonog zullen houden. Maar te
gelijkertijd hebben de Chineezen laten
weten, dat de voor de nederzetting lig
gende buitenlandsche oorlogsschepen wel
licht van hun artillerievuur te lijden zou
den hebben.
Vernielde organismen
Iemand heeft kort geleden opgemerkt,
dat het toch verwonderlijk is, hoe snel
een oorlog een organisme uiteen scheurt.
Hij had daarbij het oog op de handels-
endernemingen en hij had gelijk. De
boekhoudingen liggen stil, orders ontbre
ken en de banken zijn slechts af en toe
geopend. Groote uitbetalingen vinden niet
meer plaats. Verschillende firma's heb
ben reeds noodgeld uitgegeven. Rekenin
gen worden niet meer betaald. En het
stadsbestuur van de internationale neder
zetting is eveneens geheel in de war.
Op het oogenblik zijn de nederzettin
gen door Enigelsche en Ameriikiaansche
versterkingen, barricaden en machinege
weernesten in staat van verdediging ge
bracht. Maar dat heeft nog al wat voe
ten in de aarde gehad. Maar hoe diH
ook zit, thans zit Sjanghai geheel achter
prikkeldraad en in de straten zijn de
vensters achter houten schotten verborgen.
Tsjang Kai-sjek
waarschuwt de mogendheden
In zijn, ten deele naar den laatsten
Westenschen simlaaikl, ingerichte villa heeft
Tsjang Kai Sjekl René Laurens voor Paris
Soir verzekerd, dat er voor China niet
anders overschiet oiml zijn nationale be
staan te verdedigen dan alle hulpbronnen
des lands te Impbtliaeeren. „We zullen
den strijd pa® opgeven als de JapanneiH
hun aanvalspoilitieikl laten varen .eh hun
troepen van onzen bodem' terugtrekken".
De opperbevelhebber hoopt, dat de
Volkenbond zijh door het handvest inge
geven verplichtingen zal naikloimien en doel
treffende sanctie® tegen Japan nemen.
Hij houdt zich overtuigd, dat Japan heel
Chi|na Mil veroveren en zich tot alleen-
heerscher in China zoo niet in| de gansche
Miereld opwerpen.
Als de groote mlogendheden aarzelen,
nu het nog tijd is omi maatregelen te
treffen tot het Mee ren van Japanss agres
sie Man dat niet alleen leiden tot ver
nieling van hun handelsbelangen in
China, maar ooM een ernstige bedreiging
laten opkomen voor al hun bezittingen
i'n het Verre Oosten en Insulinde. Daar-
zou het nemen van sancties tegen Japan
de mlogendheden iin staat stellen hun eigen
belangen te behartigen en China te hulp
ikiotmen".
VERBETERING.
In de publicatie betreffende bevoegd
heid tot stemmen bij volmacht, d.d. 15
September 1937, moet in de vijfde alinea
in plaats van „de gemeente, op welker
kiezerslijst hij moet voorkomen", gelezen
worden „een gemeente".
Zierikzee, 21 September 1937.
Burgemeester en Wethouders
van Zierikzee,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE, Burgemeester
P. F. WITTERMANS, Secretaris.
De Millioenennota wijst een te
kort van f 13l4 millioen aan
Persstemmen over de gisteren
uitgesproken troonrede
Sjanghai achter prikkeldraad. De
Europeanen sluiten zich aaneen
Italië zal aan een nieuwe Middel-
landsche zee conferentie deel
nemen
De strafzaak tegen Ir. Mussert
zal wellicht worden verdaagd
Iets warmer
Barometerstand van hedenmiddag 12 uur.
WEERBERICHT
Hoogste barometers!. 765,8 te Breslau
Laagste 749,2 te Thorshavn
VerMiacht tot den avond van 23 Sept.:
Zwakke tot matige Zuidelijke tot Ooste
lijke wind, in het Noorden licht- tot
halfbeMiolklt imet weinig of geen regen,
in het Zuiden toenemende bewolking mlet
impgelijM eenige regen, iets warmer over
dag.
Zoai op: Zon onder:
23 September 5,47 5,55
Hoog* en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
23 September 4,27 16,36 9,31 22,05
24 September 5,04 17,15 10,12 22,45
Deze uren zijn genoteerd volgens zonnetijd
.l" LA1
De piraten der Oude Wereldzee
Nieuwe conferentie waaraan ook
Italië zal deelnemen.
Do pransche en de Engelsc'he regee-
ring hébben te Rome voorgesteld, dat
vloiotdeskundigen der drie landen weldra
te Parijs zullen bijeenkomen, teneinde
Wijzigingen van hel patrouille-stelsel i«
de Middellandsche Zee te overwegen,
zoodanig, dat ook de Italiaansche vloot
ka,n deelnemen. De Italiaamische regeering
heeft haar deelneming .aan deze bijeen
komst toegezegd.
Een ontspanning komt hierdoor i/n den
internationalen toestand, zooals de ont
wikkeling van de laatste dagen reeds had
doen ver Wacht en. Het werd meer en meer
duidelijk, dat Italië 'Wegens zijn aard
rijkskundige ligging niet afzijdig Mom blij
ven van een internationale samenWer
king oimi de koopvaardijschepen van alle
landen in de Middellandsche Zee op
afdoende Mifzc te beveiligen.
Maandag had Eden in zijn groote rede
'voor de volkenbondsveTgadering er oog
eens zijn leedwezen over uitgesproken/,
dat niet alle Middellandsche Zee-mogend-
•i