KIEUWSBODE
ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1937
dfêlH OPGENOl
ZlERlKZEESCHE COURANT
Gratis lezen
de geheele maand
September gratis
Kern
ABONNEMENTi
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikaee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent. Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
1797-1889
Directeurs A. J. DE LOOZS Oltgsver-Redacteur i M. J. KOSTEN
Uitgave! N.V. ZlERlKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
94STE JAARGANG No. 13527
ADVERTENTIEN
tod 1—4 reg.ls 80 cent, ran 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reolames 40 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
DE STRIJD IN CHINA
In de Japansche stellingen
Wat eens straten van
Sjanghai waren
In de richting van de Yangtse ligt
Groot Sjanghai met de Chineesche stel-
lingen. Op het vroegere golfterrein van
Yantgsepoe graven de Japanneezen thans
alle heuvels af, om een behoorlijk vlieg
veld voor het luchtwapen te scheppen.
Groote scharen koelies brengen het zand
weg en talrijke stoomwalsen pletten den
bodem. I
Ook hier ligt weer een Japansch com
mando. In eenige Chineesche hutten,
welke verder op het veld liggen, rusten
manschappen. De dienst moet hier ver
moeiend, de strijd verbitterd geweest zijn.
Men geeft ons, schrijft een oorlogscor
respondent, een man ter bescherming
mede, daar wij het verder liggende ge
bied van de Sjanghai-University, een Ame-
rikaansch-Chineesche universiteit, willen
betreden. Men raadt ons aan, zeer voor
zichtig te zijn, want wel zijn de Chi-
neezen hier uit hun stelling verdreven,
maar het sniper-gevaar, d.w.z. het' ge
vaar van in kleine groepjes opsreerende
Chineesche schutters, die plotseling
men weet niet hoe steeds weer op
duiken.
Van de universiteit rijden wij naar
Yangtsepoe terug om de stellingen in
de Ward Road, dus aan de noordelijke
grens van de internationale nederzetting,
op te zoeken. Hier hebben weken lang
zware gevechten plaats gevonden. De
meldingen uit deze sector van Chinee*
sche en Japansche zijden waren overi
gens nogal eenigszins verschillend. De
Chineezen beweerden, van hier uit ver
in het Settlement te zijn gedrongen, ter
wijl de Japanneezen verklaarden, dat de
Chineezen daarin nimmer geslaagd zijn.
Wij hebben een objectieve ziel, den poort-
wachter van de gevangenis, om inlich-
tingen gevraagd. De man was klaarblij
kelijk tevreden, weer eens op een mid
dag zonder granaatsplinters voor zijn
deur een praatje te kunnen maken. j
De strijd om de gevangenis
Hij wijst ons op twee barricaden, welke
op eenigen afstand der gevangenis in. de
Ward Road liggen. Daar hebben de Ja
panneezen gelegen en van deze zijde
hebben zij de gevangenis gedekt. Aan
de drie andere zijden was de gevangenis
echter door Chineesche troepen omsin-
geld. Tot voor kort is hier hevig ge-;
streden. Maar tenslotte trokken de Chi
neezen hun troepen tot aan de grena
van de nederzetting terug. De man ver
telt ons van de verschrikkingen van den
oorlog. De laatste granaat, welke de ge
vangenis trof, had vier gevangenen zwaar
en acht licht gewond.
Onze wagen moet hier blijven staan,
wij gaan te voet verder. Wat wij thans
te zien krijgen, is de oorlog in zijn
meest verschrikkelijke gevolgen. Wij heb
ben het geheele Sjanghai-front in de laat
ste dagen afgereden, wij hebben barri
caden en stellingen in het veld bezocht,
wij hebben de uitwerking van het zware
geschut, de mijnwerpers en het geweer- j
vuur gezien, maar nergens is de vernie
ling zoo hevig geweest als hier. Geen.
huis is hier heel gebleven, de verkoolde
balken hangen uit de rusten der muren.
Glassplinters bedekken nog steeds de
straten. Er hangt een doordringende lucht
van lijken, welke het ademhalen moeilijk
maakt. Men vindt halfverkoolde licha
men. Aan de resten der kleeding kan
men zien, dat slechts een deel der hier
omgekomenen, soldaten geweest zijn.
Groote zwermen vliegen geven aan dit
alles een nog meer luguber karakter*
Nergens kan de strijd gruwelijker, ver
bitterder gestreden zijn dan hier.
il i -1
De vernielende C o. 1 o r a d o - 'k e,-
ver is in verscheidene deelen van Wur-
temhurg en het Zuiden van Baden ge
constateerd. Een groot gebied, 'waar veel
aardappelen verbouwd worden, is tot be-
simlet terrein verklaard en de autoriteiten
hebben zelfs de geheele Hitlerjeugd te
hulp geroepen om' op de aangetaste vel
den de kevers tmtet vlamlmenspuiten en
andere middelen te vertdelgen.
Op het vliegveld Cardingtcn (Eng.)
zijn gisteren tien onbemande ballons door
den bliksem getroffen en alle tien ver
brand. De ballons dienden voor proefne
mingen van de landmacht, om in tijd
van oorlog een barrage van ballons ter
camoufleering van de aanwezigheid van
vliegtuigen, op te richten. Er zijn geen
persoonlijke ongelukken gebeurd.
Weenen's Jaarbeursgebouw
door brand verwoest
46 brandweerwagens bonden
den strijd aan
Door nog niet bekende oorzaak
is de „Rotunde", het reusachtige
gebouw, waarin de Weensche jaar
beurs pleegt te worden gehouden,
verbrand.
Het koepelvormig gebouw was in 1873
voor de Wereldtentoonstelling gebouwd
en sedert enkele jaren door den Staat
aan de jaarbeurs, „Messe", op 4'n
Duitsch, verpacht.
Het was Vrijdagmiddag goed half één
toen de brand werd ontdekt. Een der
vele ijzeren, maar met hout bekleedde)
en dus als een schoorsteen werkende
pilaren brandde aan den voet. Hoe
lang deze brand toen al woedde, is
natuurlijk niet meer uit te maken. Maar-
het kan niet lang zijn geweest, aange
zien er menschen in het gebouw werk
ten, die aan het inpakken en transpor
teeren waren van hetgeen op de jaar
beurs, welke op Zondag j.l. was geslo
ten, was tentoongesteld. En het was nog
geen vijf minuten over een, toen reeds
de enorme koepel, welke ongeveer 79
meter hoog was en een doorsnede had
van 102 meter, in lichte laaie stond; vóó,r
half twee stortte hij met donderend ge
raas in. De koepel droeg een enorm»#
keizerskroon, waarvan men het goud
indertijd in 1873 door de Weensche bur
gerij geschonken overal in de Ween
sche bergen boven de boomenzee van
het Prater zag uitsteken. Kort voordat
deze prachtige kroon, met het zinken
koepeldak en de glazen middentoren in
stortte, moet ze wit gloeiend zijn ge
weest.
Voordat alles wat per radio of per
telefoon was gealarmeerd, de plek des
onheils had bereikt, brandde nog slechts
de geweldige puinhoop van de eigenlijke
Rotunde, een cirkel van ongeveer 1 H.A.
oppervlakte wat sedert de wereldten
toonstelling van 1873 het grootste koe
pelgebouw van Weenen was. En brand
den, aangewakkerd door een feilen wind,
de ongeveer 230 meter lange gebouwen,
waarbinnen die Rotunde lag.
Gelukkig bleek iedereen zich tijdig te
hebben kunnen redden, en zijn er dus
geen slachtoffers te betreuren.
De Weensche brandweer, die onmid
dellijk met 46 wagens en 250 man naar
het Prater uitrukte, heeft hier, dikwijls
met levensgevaar, een zwaren strijd te
gen het vuur gestreden, welke met suc
ces werd bekroond. De boomen in de
omgeving werden zoo goed mogelijk nat
gehouden en van de hoogste daken om
de paviljoenstad w^rd water gespoten.
Toen het ergste voorbij was, bleef men
vandaar uit een wakend oog houden,
teneinde het vuur tot het hoofdgebouw
te beperken.
De Spanjaarden vechten met
leesplank en geweer
De soldaten van repüblikeinseh Spanje
strijden op het oiogenblik tegen twiae» viji-
anden, tegen de opstandelingen en jd.e
analfabeten.
Langen tijd heeft er in regeeringskrinr
gen een groote neiging bestaan loun' de
opvoeding onder de tmlassa's te bevonde-
ren, onder de soldaten in het bijzonder.
Het gevolg hiervan wlas, dat aun de di
verse fronten soldatenscholen zijtn opge
richt, wiaar mannen opvoeding kiuinmen
krijgen, die hun na het eind van den
oorlog goed te pas zal kunnen kjoim'en.
Aan het centrale front, nabij Madrid, zijn
400 soldaten bezig de (manschappen in
het alfabeth onderricht te geven ien in i
het lezen en schrijven. Aan de linies
'wlorden klassen opgericht, waar de sol
daten naar school ga,an /mlet een boek
in de eene hand en eeini gewleer in dei
andere. In de door botmlmien geteisterde
gebouwen, in de universiteitsstad zijn
klassen opgericht en hetzelfde geldt voor
de Casa de Campo.
ging zijn gesteld, beter gebruikt kunnepi
wlorden voor de dringender en belangrij
ker taak op te treden tegen)de zeerooverij!
op de Middellan(dische Zee.
Het systeem! der Wlaarnémling, die overi
gens het gebruik van havens, de controle
en ontscheping vac. internationale wlaar-
nemers oimfvat, zal wjorden gehandhaafd.
Dit besluit beteekent, dat de Fransch—
Spaansche grens de eenige grens, te, wlel-
ke nog wlordt gecontroleerd.
Het besluit is genomlen, Zonder dat) een
bijeenkomst der niet-inimlengimgsoomjmlsi-
sie 'wlas belegd, daar Groot-Brittanië en
Frankrijk de eenige Mogendheden zijsrt,
die controle ter zee uitoefenen.
Tien jóngens verbrand
In een kort bericht is reeds melding
gemaakt van den 'brand ini een schuur
op een boerderij te Kirkintillpich hij Glas
gow, welke tien menschenlevieiros heeft
geëischt.
Veertien meisjes en ©en jomgein, die
op den 'beganen grond sliepen, Zijn ge
red. Enkele meisjes sloegen ram!en in
en ..ontsnapten zoo, Anderen Waren te
ontdaan om zich te 'höwlegen en moesten
uit de brandende schuur gesleept talorden.
De tien jongens, die op den zolder slie
pen, hebben de deur niet kunnen vip-
der of 'vjonden d:oor de vlammen hun
Weg versperd.
De ramen waren hier op meer dan
manshoogte aangebracht en de j.omgens
zijn er niet in geslaagd deze te bereikepj
Het Was een afschuwelijk gezicht v'opr
de omstanders, Maar vporal de gered
de meisjes om te zien, hoe hun 'broers
en vrienden opsprongen om te trachten
de ramen te bereiken en te ontsnappen.
Na, den 'brand vpod men de lijken van
de tien jongemannen, op een hoop bij
een van de ramen.
De controle langs de Spaansche
kust afgeschaft
De regeeringen van Frankrijk en Groot
Britannië zijn tot hun besluit de controle
langs de Spaansche kusten af te schaf
fen, gekomen, om'dal men gevoelt, dat de
schepen, welke in dienst der niet-inmen-
Ons land en de toestand
in Spanje
De heer L. de Visser, lid der Tiwleede
Kamer, heeft een aantal vragen aam mi
nisters gesteld.
Aan den minister van Buitenlandsche
Zaken a.i. met betrekking tot den toe
stand in Spanje. Hij' vraagt oja,:
„Acht de regeering het niet in ihet be
lang van de collectieve veiligheid en
het Volkerenrecht, !wlaarmede oiö'k de vei
ligheid van Nederland nauW verbonden
is, dat door den Volkenbond opgetreden
Wordt, teneinde de wettige Spaansche re
geering le helpen de souvereiniteit der
Spaansche republiek over haar geheele
grondgebied te herstellen en deze te
beschermen tegen militaire interventie
van haar vijandige mogendheden?
Is de regeering bereid in den Volken
bond haar gedragslijn in dezen zin te
bepalen en eventueele voorstellen in die
richting Te doen of te ondersteunen?
Aan den minister van Justitie, even
eens met betrekking tot Spanje, o.a,:
„Acht de minister het billijk dat in ons
land ihjet vrijwillig dienstnemen in het
leger der Spaansche republiek Waarmede
Wij vriendschappelijke betrekkingen on
derhouden, of het uit idealistische motie
ven bevorderen daarvan, nog langer straf
rechtelijk vervolgbaar is?
Jarenlang aan indigestie geleden
Voelt zich weer uitstekend
„Jarenlang heb ik erg aan indigestie
geleden. Allerlei middeltjes bleven zon
der resultaat. Toen begon ik met Kru-
schen Salts en dit scheen me wel goed
te doen. Ik ging er mee door en nu
voel ik mij weer uitstekend. Ook heb
ik geen last meer van opgeblazenheid
•wanneer ik iets gegeten heb".
Mevr. E. C. D.
Indigestie wordt veroorzaakt wanneer
Uw voedsel in Uw lichaam wordt op
gehoopt, waardoor dit gaat -gisten en
allerlei schadelijke stoffen ontstaan. De
zes zouten in Kruschen Salts zetten Uw
spijsverteringsorganen aan tot regelma
tig werken, waardoor er voorgoed een
einde komt aan Uw indigestie. U krijgt
weer een gezonde eetlust en kunt alles
eten zonder de minste vrees voor pijn
of opgeblazenheid.
Kruschen Salts is verkrijgbaar bij alle
apothekers en erkende drogisten a 0.40,
ƒ0.75 en 1.60 per flacon. Let op, dat
op het etiket op de flesch zoowel als
op de buitenverpakking de naam Rown-
tree Handels Maatschappij, Amsterdam),
voorkomt.
Luchtballon boven de Hofstad
'si-Griav eohage, 16 Sept.
De tijd, dat ieder nieuwsgierig naar
het luchtruim1 tuurde als van verre het
geronk van een vliegtuigmotor Waarneem
baar wiais, ligt niet zoo heel lang achter
ons, en toch behoort dat tijdperk |0|riher-
roepelij'ki tot het verleden. Wij, allen Zijn
thans imlet de vliegmachine volkomen ver-
troiujw'd geraakt en haar verschijnen wekt
d|us gem „sensatie" meer
Hoe anders is dit alles mJet betrek
king tot de „oiuderwietsChe", z.g. onbe
stuurbare luchtballon. Een eigenaardig iets
in den mlensch, dat hem hunkerend Idtoiet
terugverlangen naar primitieve vonmlen
van weleer, maakt, dat de verschijning
van zojo'n „voorwereldlijke" luchtbloil, wel
ke Zoo statig en mlajestusus door het
luchtruim! vaart, een mlac'htige bekoring
op de menigte blijft hebben.
Tal van jaren Was in ons land de
ballonsport zoo goied als dpod. Maar in
den laatsten tijd wordt 'het gelukkig weer
anders, getuige het bestaan van deNe-
deriandsche Ballonsport-vereeniging te
Amsterdam) en van de Haagsche Ballon-
club. En ook in andere plaatsen is een
(Wassende belangstelling voor het ballon
varen merkbaar, zoodat gezegd kon wor
den, dat de ballonsport in Neldlerland her
leeft.
Binnen enkele dagen zullen de Hage
naars met eigen pogen kjunneni cofrusta-
teeren, dat de Haagsche Ballonelub lactief'
is, wiant gelijk polk reedsi eerder werd
bekend gem'aakt pp heden Zaterdag 18
dezer zal vanwlege het Comité „Den Haag
Werkt weer" pp het Malieveld een.' groo
te luchtballon opstijgen, mfet als Comman
dant de juist dezer (dagen als eerste
Nederlander gebrevetteerde ballon va arfder
de heer J. Boesman, van de genoemde
Haagsche Balloncilub, aain boord, terwijl
passagier zal zijn de heer J;., de Vogelaar,
eveneens ballonvaarder, uit Brussel.
Vppr Den Haag is dit iets heel onge
woons, want wie herinnert zich, hier ooit
een luchtballon te hebben zien opstij
gen? Opde Kronieken verhalen, dat on
geveer anderhalve ©eulw geleden, in de
buurt van „Sorghvliet", voor het eerst
in onze omgeving een ballon opsteeg,
waarschijnlijk een heete lucht bol, Zoo
als Montgolfier die construeerde.
Deze prpeve schijnt, ook in de zoloi-
veel latere jaren, niet „naar meer" te
hebben doen smaken, totdat bijna twee
jaar geleden het initiatief' genomen Werd
tot oprichting van de genoemde Haagsche
Ballonclub. welke streeft naar het po
pulair worden van de aloude, schoone
ballonsport, een spiort van zuiver ge
noegen, wars van recordjagerij en mo
ney-.make.
De te gebruiken ballon behoort niet
tot de grootsten, maar heeft een' respec
tabelen inhoud van 600 kubieke m'eter.
De vulling is ditmaal een bijzondere, na
melijk een gemlengde, d.Wi.z. dat 9/10 ge
deelte lichtgas en 1/10 Waterstofgas zal
zijn, een nog weinig toegepaste .methode-
H,et omhulsel heeft een hoogte van 12
meter, terwijl het bovenste gedeelte uit
zijde, het onderste uit katoen bestaat,
Welke weefsels WOirden gedrenkt in een
gasho|udende oplossing (rubber).
De heer Boesman is voornemens, on
geveer tot 2000 meter hoogte te stijgen,
om1 vervolgens een vaart te Mlaken van
ongeveer 2 uur. Het unieke van de bal
lonsport is juist, dat men nooit precies
vooruit 'kan bepalen, iwiaar men teni slotte
zal terechtkomen, hetgeen gelukkig niet
zeggen wil, dat men niet tegen onaami-
gename avonturen, zooals het neerkomen
in zee, veilig is. Een ervaren balloncom)-
mlandant Weet ten slotte partij van de
verschillende Inch 1stroo.m'ingen te trek
ken en indien hij1 ziet, dat het niet ad
ders dan in de verkeeifdJe richting kan
gaan, welnu, dan besluit hij 'kalmweg' tot
dalen. De opstijging van a.s. Zaterdag
zal 'wel weer aantoonen, dal de ballon
rustig landwaarts wegdrijft, dat m'en Idle
gevaarlijke zee kan mijden.
Maar toch blijft er veel „avontuurT]jks,,
aan de ballonsport, (m'en weet in elk
geval nooit precies vooruit, waar des
avonds het „landingsdinertje" voor (die
ballonvaarder» zal wlorden klaarge
maakt Eh de vaart door wolken; en zon,
ver boven de woelige wereld, vanwaar
Rechts riu en dan vage geluiden tot dp
eenzame luchtvaarders doordringen, is
van zulkl een mysterieuze pracht, dat ook
de m'eest-ervaren ballonvaarder stee dis
weer opnieuw onder den indruk1 komt
van die stille reis door be UJiemCl gewelf'...
Zij die zich van
af heden op ons
blad abonneeren
ontvangen de
courant
'e Directeur
Waar eens de straten van
Sjanghai lagen
Het Weensche Jaarbeursgebouw
„de Rotunde" door brand vernield
Maandag begint de denaturatie
van aardappelen
De stand der landbouwgewassen
op 13 September
Regenbuien
Barometerstand van (hedenmiddag 12 uur.
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 760.1 te Vardö.
Laagste 744.8 te Shields.
Verwacht tot den avond van 19 Sept.j
Krachtige tot matige Zuidwestelijke tot
Noordwestelijke wind, zwaar bewolkt met
lijdelijke opklaringen, waarschijhlijk re
genbuien, weinig verandering in tempe
ratuur.
Zon op: Zon onder:
19 September 5,41 6,05
20 September 5,43 6,03
Hoog» en laagwater te Zlerlkzee
HoogwaterLaagwater
19 September 1,47 14,00 7,13 19,34
20 September 2,30 14,40 7,48 20,08
Deze uren zijn genoteerd volgens zonnetijd
STOSMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van de Bjlt Zateerdagmorgen
18 September te 8.45 aan alle posten j
v.WEEST OP UW HOEDjE".
De overeenkomst te Nyon gesloten,
is aangevuld met de bepaling, dat de
deelnemende regeeringen de verplichting
op zich nemen tegenaanvallen te doen
op boven water varende oorlogsschepen
en vliegtuigen, die handelsschepen aan
vallen.
Neutrale waarnemers schatten, dat
er thans 170.000 Japansche soldaten in
Mantsjoekwo zijn, 180.000 in Noord-China
en 100.000 in Sjanghai. Totaal 450.000
man, bijna tweemaal zooveel als de J a-
p a n s c h e weermacht in vredestijd
heet te hebben. Dezelfde waarnemers
schatten dat er bij Sjanghai en in Noord-
China 750.000 volledig bewapende Chinee-
j zen zijn. Dus hebben de Japanners reeds
een macht grooter dan hun geheele weer-
macht in vredestijd, die dagelijks die-
per in hel hart v,an China doordringt
en zich verder van hun operatiebasissen
begeeft.
1