ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Voor een blijvend souvenir van
de Kermis naar MOURER.
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1937
OPGENOr
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern s
ABONNEMENTi
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikiee f 1,80
Voor het buiteni. p. jaar f 10,—. Afzonderlijke
nummers 5 oent. Versohij nt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
1797 - 1889
Directeur i A. L DE LOOZE Uitgever-Redacteur i M. J, KOSTEN
Uitgaves N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
94STE JAARGANG No. 13518
ADVERTENTIENi
van 14 regels 80 oent, van 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Hel Japansch-Chineesche conflict De Middellandsche
Zeeconferentie
Italië zal deelnemen
Beide landen economisch en
financieel zwaar getroffen
De economische en financieele gevol
gen van den feitelijken oorlogstoestand
tusschen China en Japan laten zich op
het oogenblik nog niet overzien. Het feit,
dat Sjanghai, een der belangrijkste
wereldhavens, thans een der voornaamste
centra van den oorlog is geworden, zal
niet nalaten op den wereldhandel van in
vloed te zijn, maar vooral aan de beide
rechtstreeks betrokken landen dreigt het
conflict zeer ernstige economische schade
te berokkenen. De nieuwe Japansche le-
gerbegrooting bereikt een bedrag van
circa 2V2 milliard yen.
Japan zal thans al zijn financieele kiiach-
ten moeten coneentreeren op het ver
schaffen der middelen voor de expedi
tie in Noord-China. Het rekent op een
snelle overwinning, hetgeen ook gezien
de precaire economische posi-
t i e van dit land. allernoodzakelijkst is.
Het schijnt, dat de plaatsing van staats
obligaties nief zeer vlot gaat. Half Aug.
is een eerste serie van 100 millioen yen
31/0 pet. „China" bons uitgegeven tegen
98V2 pet- Hel absorptievermogen van de
markt maakt echter reeds geruimen tijd
een voorwerp van zorg van de Japan
sche regeering uit, welke dan ook door
allerlei maatregelen o.a. de verplichting
van de Maatschappijen om hun reserves
in staatsfondsen te beleggen, wordt be
vorderd.
De economische gevolgen van het con
flict komen duidelijk tot uitdrukking in
de handelscijfers van de 2 voornaamste
uitvoerhavens naar China, Osaka en
Kobe. De uitvoer van beide havens naar
China bedroeg in Juli 13.4 millioen yen
of 20 pet. minder dan in Juni, terwijl
de invoer ongeveer 7 millioen yen be
droeg of 22 pet, minder dan in Juni.
Deze cijfers zijn evenwel nog betrekke
lijk gunstig, want sedert begin Augus
tus is het normale goederenverkeer tus
schen Japan en Tjientsin en Z.-China
practisch gesproken stopgezet, terwijl de
vijandelijkheden in de buurt van Sjang
hai en aan de Yangtse-rivier het handels
verkeer tusschen Japan en China prac
tisch geheel tot stilstand hebben doen
komen.
China toonde de laatste jaren een krèc -
tig economisch herstel, hetgeen door de
Chineesche regeering op alle mogelijke
wijzen bevorderd wordt. Dit wordt thans
door de vijandelijkheden ernstig bedreigd
Reeds dadelijk, bij den aanvang van de
vijandelijkheden in Noord-China ontstond
op de Beurs te Sjanghai een paniek; de
Chineesche fondsen daalden niettegen
staande steunaankoop en circa 5 pet. in
koers; er hadden „runs" plaats op de
banken en de prijzen van tal van uit-
voerproducten daalden belangrijk. De de
viezenreserves van de drie Chineesche
regeeringsbanken, bedroegen voor het uit
breken van het conflict 200 a 300 mifh
dollar. Het ministerie van financien riep
op 30 Juli de hulp in van de buitenland-
sche banken te Sjanghai tot steun van
de wisselkoersen en bescherming van het
nieuwe geldwezen. Reeds eind Juli w!as
het handelsverkeer te Sjanghai echter
practisch tot stilstand gekomen.
Wat de finianöiën van China be
treft, Was de begrooting vam de regee
ring te Nanking voor het fisdale jaar
aangevangen in Juni j.l. in even|w|icht
iop 1000.6 mill, dollar. Op' 'het oogenblik
schijnt het niet de fupdamenteele k|w|es-
tie of China Zijn economische productie
kan opvoeren maar of het oorlogsmateri
aal kqn produoeerem. De industrie be
staat practisch geheel uit katoenspin
nerijen en Weverijen; er is geen zware
industrie vanbeteekenis. Er zijn enkele
munitiefabrieken, die echter lijden on
der gebrek aan middelen en materiaal.
Het grootste deel van het oorlogstuig
moet taterden geïmporteerd. Men geeft
in China dan ook toe, dat in een oorlog
met Japan de Chineesche legers kunnen
:'u(orden verstrojOid, de steden gemakke
lijk kunnen taterden gebombardeerd, maar
dat 'de 400 fnillioen Chineezen een ein-
delooze guerilla-oiorlog kunnen voeren te
gen de Japanners-
Heden 8 September is het
juist een jaar geleden, dat de radio het
volgende ANP-bericht doorgaf
„HKH Prinses Juliana verloofd. De
particulier secretaris van HM de Konin
gin heeft, in opdracht van Hare Majes
teit, aan den Regeeringspersdienst me-
dedeeling gedaan van de verloving van
HKH Prinses Juliana met Prins Bernhard
van Lippe-Biesterfpld".
De oorspronkelijke vriees, dat Italië zou
weigeren zich met de Sovjet-Unie aan
dezelfde conferentietafel te zetten, schijnt
thans zoo goed als verdwenen. Wanneer
zich nu geen nieuwe incidenten voor
doen, zal de eerste bijeenkomst overeen
komstig de plannen van de initiatiefne
mers Vrijdag kunnen worden gehouden
en wel te Nyon, een twintig kilometer
van Genève aan de Zwitsersche zijde
van het meer. De Bondsraad heeft reeds
zijn goedkeuring aan deze plaats gege
ven. Behalve over Italië's onwilligheid
na het Russische protest waren er ge
ruchten, dat Duitschland een week uit
stel wilde, omdat de leidende kringen
zoozeer in beslag genomen zijn door
het congres te Neurenberg. Maar ook
ook dit schijnt mee te vallen; in ieder
geval zal de Engelsche regeering zich
met hand en tand tegen ieder uitstel ver
zetten en ook wil zij, dat de confe
rentie niet langer gerekt worde dan b.v.
een week. In dien tijd moet een accoord
bereikt zijn, zoo niet dan zal men zich
te Londen gedwongen zien zelf de noo-
dige beschermingsmaatregelen te nemen
in samenwerking met de landen, die be
reid zijn daarbij te helpen. Komt men te
Nyon tot overeenstemming, dan moeten
j de overeengekomen maatregelen ook ten
j spoedigste ten uitvoer worden gebracht.
1 Reuter zegt, dat Parijs en Londen thans
de nauwst denkbare samenwerking on-
'j derhouden; de telefoon tusschen White-
j hall en de Quai d'Orsay, staat niet stil!
De margarineprijs verlaagd
Ongemengde margarine 4 cent
per kilo goedkooper
In verband met voorraden verimiengde
imiargarine, accJijmsverihiopgi|n|g}, enz. is het
niet imloigelijflü gebleken, de prij&verlagjing
van imiargarine eerder te doetn ingaan
dan Maandag 6 September.
Met ingatnlg vialn, dien datujm1 Wordt de
margarine niet imieer gerwein|g/d imiet 10
pet. roolmteoter, zo|0|dat piure Imiargarine
zal taterden geleverd tegen eein, prijis,
Iwlellkie vier Cent per k.g. Lager zal Zijn,
dan men voorheen vaoir het gemengde
product betaalde. Dat deze verlaging (niet
groioter is, vindt zijln ooirZaaiki in dem ver
hoogden miargarine-acdijtne.
Naa'st het hierboven genoemde pure
mar ga r in eprodiuc t zal door lOtnfe (de mar-
garinefabrilkiatnitein,') verkrijgbaar (worden
gesteld, margarine vermlehnjd met 15 pet.
versehe roomboter, onder rijlk!sic|o|nitr|Ole.
De verplaiklking hiervan zal voorloopig al
leen geschieden i|m hialfpoinden., onder het
rbei'klDe prijs hiervjan bedraagt 12
ct. per tkl.g". boven den verlaagden jmar-
garineprijis.
De consument Ikjaua dus van de prijisi-
verllaging van 'mlargjarilne imjet 1 ct. per
half pond (slechts profiteeren dooir het
niet met boter gëmlelngde mjar,e(ariin|e-
prodiuct te Ikloopen. Vo|qr mlelanigte k|a|n: hiji
geen verdaging va|n den prijis verlangen;
hij z|al hiervoor een verhooging ten [op
zichte vjan den paid en prijs van de met
10 pet. boter gemiengde imiargarine moe
ten betalen.
De regeering heeft n.l. talel het meng-
gebod [afgeschaft, maar tegelijkertijd is
in het (kfafder der erIsiszuivielpiolitiek
olm een bepaalde prijs- en afzletverhou-
ding tiuas'Chen imfargariwe en boter te
doen blijven bestaan die heffing pp
de im^rgarine verhoogd.
Te Sjanghai zijn 150 Britsche vro,u-
talen teruggekeerd, die naar Hongkong
tajaren geëvacueerd. Zij' zeiden, liever
de branden en de granaten te Sjanghai
te Irotseeren, dan in Hongkong cholera,
taifoens en dysenterie.
De Kenan's arriveerden te Sjanghai te
midden ,yap het hevige bombardement
dat daar [Maandag tegen het vallen van
den avond talas begonnen en waaraan de
Japansche oorlogsschepen1 deelnamen.
Zooals men zich zal herinneren is
de tinbaggermolen Kan to enig op 7
Maart, toen het vaartuig van Schiedam
njar Banka gesleept zou taterden, dpor
de sleepbooten Schelde en Humber, in
het Kanaal tijdens stormtaleer volgelop-
pen en gezonken. Later is de baggermo
len in de nabijhe/'d van Fotaley aan den
grond gevaren.
Thans is de baggermolen gisteravond
vlotgekomen.
De Kahtoeng tatordt door twee sleep
booten naar Par gesleept.
TQONEEL EN FILM
Esther de Boer-van Rijk
te Amsterdam overleden
Dinsdagavond half Itajaalf is mevr.
Esther de Boer van Rijk, in den
ouderdom van 84 jaar, in haar
'woning te Amsterdam, zacht en
I kalm overleden.
Midden in haar afscheids-tournée talerd
1 ze ziek. Haar krachten namen snel af
en de laatste "berichten1 deden het ergste
verlwiachten. Gisteravond is Esther, die
sinds 1874 het tooneel diende, gestorven.
Als jongste in een gezin met veertien
kinderen, iw'as Esther van Rijk 29 Juli
1853 te Rotterdam geboren. Over haar
jeugdjaren heeft zij in haar mémoires
aardig verteld. Jong kta(am zij bij: het
dilettantentooneel. Haar debuut Iw'as in
de 2de titelrol van „D;e Jagerhuzaar en
het oestermeisje", andere gezelschappen
vroegen aldra haar medewerking. Te Go-
rinchem behaalde zij, 19 jaar oud, op een
taladstrijd voor liefhebberij-tioioneelgezel-
schappen de groot e bronzen medaille
als beste actrice in de afdeeling dramal.
Legras en Haspels hadden haar te Delfs-
haven zien spelen in „Mathilde of een
Vrouw lenhart", bioden haar engagement
onder de directie Legras, van Zuylen en
Haspels. Eerstgenoemde wist het ver
zet van moeder van Rijk te overtalinnen.
Haar eerste rol van beteekenis bij het
beroepstooineel ta'as Laura in Emma Bert-
hold Van J. J. Cremer (1874).
Mevr. de Boer van Rijk is meermalen
en Vooral tijdens de kermis te Zierik'zee
opgetreden, taiaar ze triomphen vierde
in de stukken van Heijermans. Allereerst
als „Kniertje" in „Op Hoop van Zegen",
in „Eva Bonheur", „De Meid". DeZe ro.l-
len waren voor haar geschreven en met
welk talent vermocht ze hier uit te
j beelden.
I Een heele generatie heeft deze groote,
kleine figuur gekend in haar glansrollen,
waardoor haar faam als actrice gevestigd
blijft. Niet alleen schitterde ze in ern
stige, maar ook in vroolijke rollen. Her
inneren we ons „Tropienadel" en „De
Suikerfreule". Ons zal bij1 blijven haar
prachtig spel in de slotscène van „De»
medailles van een oude vrouw", voor
wie het doek voor goed zakte. Neder
land heeft een zijner grootste tooneel-
speelsters verloren.
LAND- EN TUINBOUW
De nadeelen van mengmeststoffen
Er wordt den laatsten tijd veel reclame
voor mengmeststoffen gemaakt.
Er kleven vele nadeelen aan het ge
bruik van deze mestmengsels. Zeer in
het kort willen wij de voornaamste hier
van weergeven. In de eerste plaats is
de landbouwer en tuinbouwer geen baas
over de bemestingswijze, daar de meng
mest een bepaalde samenstelling bevat,
waaraan men gebonden is. Weliswaar
worden sommige mengmesten in verschil
lende samenstellingen geleverd, doch dit
verminderd bovenstaand bezwaar slechts
ten deele. Alle gewassen, alle grondsoor
ten vragen hun eigen bemesting, de juiste,
Deze is met een mengmest niet te ge
ven. Men is bij gebruik van samenge
stelde meststoffen niet in staat de ver
schillende plantenvoedingsstoffen op de
juiste tijd te geven. Dit is een groot na
deel. In bijna alle mengmeststoffen mist
men de voedingstoffen welke een gun,-
stigen invloed uitoefenen op het gedijen
der gewassen. Wij denken b.v. aan het
magnesium) im patent-kali enz. Kalksalpe-
ter en Thomasslakkenmeel bevatten veel
kalk, de iwiaarde daarvjajn is voor vele
grondsoorten niet te onderschatten. Dit
alles mist men bij de z.g. geconcentreer
de meststoffen.
Mengmeststoffen voldoen dikwijls niet
aan de samenstelling waarop ze ver
kocht worden. Vooral in den particulie
ren handel komt knoeierij veel voor.
Het onderzoek is duurder. Dit wil Piet
zeggen dat er geen mengmeststoffen be
staan welke in dit opzicht volkomen be
trouwbaar zijn.
Er wordt vaak een dure reclame voor
mengmeststoffen gemaakt, welke tenslotte
toch uit de zakken van de verbruikers
moet komen. Men is dus alleen niet
duurder uit, maar heeft ook de nadee
len hierboven in het kort omschreven-
En deze nadeelen kunnen zeer zeker
groot zijn. Door de fabrikanten welke
mengmest in den handel brengen, wordt
steeds gewezen op het groote voordoe!
van éénmaal transport en éénmaal uit
zaaien. Dit is meestal ook slechts terb
deele waar, daar in vele gevallen de
kwantums grooter worden.
WEERBERICHT
Hoogste baroimteterst. 770.8 te Valentie,-
Laagste 736.3 te Andemes.
VierlWadht tpt den avomid van 9 Sept:
Imleest imlatige Noiord-Westelijkte ta'ind, ge
deeltelijk! bewolkt, weinig pf geen regjeb,
koeler.
Zoo op:- Zon onder:
9 September 5,24 6,30
Hoog- en laagwater (e Zlerlkzee
HoogwaterLaagwater
9 September 5,14 17,24 10,29 22,59
Deze uren zijn genoteerd volgens zonnetijd
Het stoffelijk overschot van den
stichter der moderne Olympische Spelen
Baron de Coubertin, is gisteren
in een eeregraf van 'de stad Lausanne,
talaar hij meer dan twintig jaar geleefd
heeft, bijgezet. Als laatste eer zal zlijn
hart, dat slechts voor het Olympische
idee geslagen heeft, in een urn naar
Griekenland gebracht taterden en als sym
bool voor de onsterfelijkheid van de
Olympische gedachte in het heilige bosch
Van den Olympus bijgezet taterden.
Voor 1938 zal een kalender, getalijd
aan de Piet Hein verschijnen. Prins -
Bernhard, die zich heeft vereenigd met
de plannen voor dezen kalender, heeft
als voorwaarde voor Zijn medewerking
den eisch gesteld, dat de netto-opbrengst
ten goede zal komen, aan een (weldadig
doel, met ^Tame aan1 de Noord- en Zuid-
Hollandsche redding-maatsebaplpij te Am
sterdam en aan de Zuid-Hollandische
maatschappij tot redding van schipbreu
kelingen te Rotterdam.
Hitier eischt voor Duitschland
koloniaal bezit op
China en Japan economisch en
financiëel getroffen
Esther de Boer van Rijk op
84-jarigen leeftijd overleden
Italië zal aan de Middellandsche
Zeeconferentie deelnemen
Prijs der onvermengde margarine
met 4 ct. per k.g. verlaagd
Koeler
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
PROCLAMATIE VAN HITLER
De moeilijkheden der voedsel-
voorz»ening Kolon'ën een
rechtvaardige eisch
De rijkspartijdag te Neurenberg is
Dinsdag door Rudolf Hess, den plaats-
vervangenden führer geopend met de
bekendmaking, dat deze bijeenkomst „de
partijdag van den arbeid" zal heeten.
Hetgeen geschiedde. Niemand tegen. Hier
op las een gouwleider de proclamatie.vam.
Hitier voor, ta'laarin hij natuurlijk de Vaan
van bet na t Lonaa I -social is m e hoog hield.
Niemand zal anders vertalaehten. Het
meest interesseert wellicht onze lezers
hue het slaat met 'de economie in de
Duits'cbe goutalen. Daarvoor sprekend
verklaarde Hitier:
De taül Van den nat.-roe. staat om
de economische grondslagen van de natie
te verzekeren is het scherpst uitgedrukt
in het besluit, dat verleden jaar is ver
kondigd: De natie in een beperkten tijd
op een reeks gebieden, 'wlaarvan haar
leven afhangt, onafhankelijk te maken
va,n de taiillekeur of de onzekerheid van
het buitenland.
De -voedselvoorziening
Volgens Hitier was het niet twijfelach
tig, dat een volksgemeenschap, talelke
er in geslaagd Was een geweldig leger
o;p te boutalen en. een reusachtigen ar
beidsdienst te mobilise eren, er ook in
slagen zou de Duitsche ijzer- en staal-
produetie zoio hoog als noodzakelijk1 is
pp te Voeren.
„Overigens bestaat er in omze economie
slechts één enkel vraagstuk", aldus ging
de Führer verder, „en dit vraagstuk ver
vult ons sedert jaren voortdurend met
zorg: de moeilijkheid van onze voedsel
voorziening. Het gebied, waarop de Duit-
sc'bers leven, is zonder aanvulling met
koloniën te klein om een ongestoorde
zekere, duurzame voeding van ons v[olk
te garandeeren.
Koloniën eisch I
Het is een op den duur niet te ver
dragen gedachte van jaar tot jaar van
het toeval van een goeden of slechten,
oogst afhankelijk te zijn.
Daarom is de eisch, inzake tot het rijk
behoorend koloniaal bezit gebaseerd op
onzer, economischen nood en is de hou-
ADOLF HITLER
ding van de andere mogendheden tegen
over dezen eisch onbegrijpelijk.
Duitschland heeft zijn koloniën eenmaal
noch geroofd, noch gesstolen van deze
mogendheden. In een tijd, zooals deze,
waarin men druipt van moraal-phrasen,
zou ook wel eens met dit feit rekening
mogen worden gehouden.
De vriendschap met Italië
Ik wil zoo besluit Hitier als
slot van een hoofdstuk der Duitsche ge
schiedenis drie feiten vaststellen:
le. het verdrag van Versailles is dood;
2e. Duitschland is vrij;
3e. de garant onzer vrijheid is onze
eigen weermacht.
Als de natiomaal-socialistische regeering
alleen op deze drie feiten kon wijzen,
zou zij toch reeds een roemruchte blad
zijde in de annalen van het volk ge->
schreven hebben. Duitschland is niet ge
ïsoleerd, doch verbonden in nauwe vriend
schap met machtige staten.
De natuurlijke belangengemeenschap
tusschen Duitschland en Italië is steeds
meer een factor van bescherming tegeri
den chaotischen waanzin gebleken. Onze
overeenkomst met Japan beoogt hetzelf
de doel: aaneengeschaard te staan tot
het afweren van een aanval op de be
schaafde wereld, die vandaag in Spanje,
morgen in het Oosten en overmorgen
misschien elders wordt ondernomen.
