IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 16 AUGUSTUS 1937
OPGENOI
ZlERlKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT,
Prijs per 3 maanden fl,50, buiten Zieriksee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
1797 - 1880
Directeur i A. i. DE LOOZB Üitgsfer-Redactsur i 13. J. KOSTEN
Uitgavei N.V. ZlERlKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13499
ADVERTENTIES.
ran 1—4 regels 80 oent, van 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
CHINA-JAPAN
Granaten barsten boven Sjanghai
De Japansche oorlogsschepen, welke op
de rivier voor Sjanghai op stroom; liggen,
hebben Zaterdagavond het No,orderstation
gebombardeerd. De Chineezen beant
woordden het vuur. Onophoudelijk dreun
den de kanonnen, terwijl de avondhemel
verlicht werd idoo,r springende granaten
en de hevige branden, welke langs de
spoorlijn Sjanghai—Woesing woeden.
Tegen het vallen van de iduisterals ver
scheen een Chineesch vliegtuig boven de
Wangporivier, dat koers zette naar de
Japansche oorlogsbodem!}. Het werd on
middellijk door het Japansche luchtaf
weergeschut hevig 'beschoten, waarop 't
in de duisternis verdween.
De Chineesche minister van buitenlaind-
sche zaken heeft den diplomatieken ver
tegenwoordiger van de vreemde mogend
heden verzoicht hun onderdanen order te
geven de wijken Hongkioe en Jamigtsepoe
te ontruimen.
In de internationale concessie zijn,Fra|ni-
sche en Britsche 'mJariniers aan land ge
zet, die in allerijl opj vradhta|U|tO|'s naar |de
te verdedigen punten zijn gedirigeerd.
De Britsche ambassadeurs te Nanking
en Tokio (hebben er opnieuw bij de Ja
pansche en .Chineesche regeeringetm op
aangedrongen, dat jalles wordt gedaanl om
de internationale 'concessie buiten dein
strijd te houden.
Vliegtuigen nemen aan den
strijd deel
Chineesche vliegtuigen hebben bomimien
geworpen, die in de Nankingstraat, een
der hoofdstraten yan Sjanghai, zijn neer
gekomen. Twintig tot dertig voetgangers
zijn om het leven ge'ko|m!en. Onder de
gewonden bevinden ziclh twee vreemde
lingen. Een der bomlmlen ontplofte tus-
schen het Palace Hotel, een modern ge
bouw van acht verdiepingen en het Sea-
soonhouse, een Engelsch gebouw.
In de /ïabijheid van de Hongk'ioekade
is een kantoorgebouw door een bfofml
zwaar beschadigd. Een Chinees werd ge
dood, tien Chineezen, een Engelsohmjajn
en een Portugees werden gewond. Door
een in het water gevallen boni! werden
twee Chineesche visschers gedood'.
Volgens de laatste slchatting zijn er
tweehonderd menschen ,door de tweebjo|m(-
men uit een Chineesch vliegtuig gedood
op den heek van de Avenue Eduard
VII en den weg van Thibet, op 600 tal.
van den vveg van Nanking. Men gelooft
dat er onder de 200 dooden verscheidene
nie-Chineezen zijn. De omtploffim|ge|n wa
ren zoo hevig, dat den sladhtpffers de
kleeding van het lijf wer;d gerukt, SjOimJ-
migen werden in stukken gescheurd'. Tot
de gedooden behooren de Amerikaan
Frank' Rawlinson, een van de bekendste
zendelingen in China, efol zijnj dochter.
Bommen op de Fransche
concessie gev^orpen i
Op een druikbezjocht popd van vermaak
aan de [grens t|u|Sisldhen [de Fransche enj
de internationale piederzetting wierp een
naar het heette aichtervplgd Chi
neesch vliegtuig 'Zaterdagmiddag twee
bomlmlen uit, die een vreeselijke uitwer
king hadden. Meer dan vijfhonderd ver
minkte lijken bleven P'P de plek liggen.
Het aantal 'gewonden, waarmee |de beide
Fransche ziëkenhiuiZen thans vol liggen,
bedraagt volgens de 'mledici over de 1000.
In verscheidene dopr de bom|men ver- i
raste auto's 'zag men tot onkenbaarheid
toe vermlinkte lijken. j
Het plein, dat naar zonder over-
drijving kan worden verklaard „in j
bloed zwom", (werd onmiddellijk door den 1
schiOiOjnmlaakdienst onder jhanden gelnlo-
taen; imlen was na drie uur hard werken
er nog [niet in geslaagd de plek weer
begaanbaar te imiaken.
De politie der Fransche concessie te
Sjanghai deelt mede, dat tengevolge van
de bomontploffingen in de Avenue Edu
ard VII ,445 personen gedood en 821
gewond zijn.
Het was een vergissing
Het schijnt, dat de Chineesche autori
teiten verschriktl zijn door het feit, dat
bo!m|mlen zijn neergekomen op dé Fran
sche en internationale nederzetting. Het
officieele onderzoek in nog niet geëtoi-
digd, doich wel schijnt vast te staan, dat
de piloot jni'et mlet opzeti 'heeft gehandeld.
Van Chineesche zijde wondt veronder
steld, dat het incident is toie te schrijlven
aan beschadiging yan het bomlmlenrekdoor
granaten van liet afweergeschut, doch ,mao
is algemleen y,an oordeel, dat de oorzaak
is te [zoeken in de onervarenheid van deini
piloot, die |op een Japansdh schip, dat
yoor anker (lag, richtte, doch geen reke
ning hield imiet de (mogelijkheid de volk
rijke buurt jin de nabijheid1" te treffen.
Alle Ziekenhuizen (zijn overvuld taet
slachtoffers. De £tad is geheel in mist
glehuld en (het slechte weer vereijgert
bet lijden yan de tallooze vluchtelingen
waarvan Velen (den nacht in de openlucht
hebben doorgebracht. I
Japan beweert meester in
China's lucht te zijn
Als repressaille voor de Chineesche
aanvallen op het Japansche vlaggesehip
j „Itsoemoe" hebben Japansche luchtstrijd
krachten, die opgestegen waren van het
buiten Woesoeng liggende Japansche
vliegtuigmoederschip, reeds ten uitvoer
1 gelegd op de Chineesche luchtvaartbases
in de provincies Kiangsi en TsjekSang, dus
in de streek van Sjanghai.
Niet minder dan 70 Chineesche vlieg
tuigen zijn bij deze raids vernield.
I De Japanneezen beweren thans meester
te zijn in de lucht. Ze verklaren, dat
zij al zeer verwonderd zouden zijn, wan
neer bij Sjanghai nog meer Chineesche
vliegtuigen verschijnen.
u CWIWFESCUE nyk
o v H EIGEWLyKE cufma
vla proviwcicm)
GOEHZcm oer Losgescheurde
&ebieoem
provihcie gdeuzen
Buitcwlahdsch bezit.
- Land&renzew
DEFENSIEVE ALU AU ME GCfl
PCHETRATIE C.EBIED.
iwvloeo&SFEeR v. EugeLamo
eu Amerika
sm ohafhahkelijk verklaard geo
OmcoutroLeerbare gebiedeh
DEO CEUTRaLE RECjgEP|U<j-
tsjjjapauscuc vazaalstaat.
f^jjapawsche IwvLoeosgfeep
fïïTïïH Ouder militaire CohtroLe vJap*u
Gebied v. d.CewtraLe regeerihc,
(NaukiugX^
^^3 gebieo v. d. zuio chiheeschc
tegeureg.eepiho, qcahtou)
GUSTAAF ADOLF VAN ZWEDEN,
de oudste zoon van den Zweedschen
Waar zijn de Poolvliegers
Dwong ijsafzetting tot daling
De «Krassin» snelt te hulp
Alles wijst er op, dat de vliegtocht;
van Lewanewski c.s„ die van Moskou uit
via de Noordpool de Ver. Staten tracht
te bereiken, niet hetzelfde succes zal
oogsten als de beide voorgaande Russi
sche transpolaire vlieg-expedities.
Ijsafzetting op de vleugels van het
4-motorige vliegtuig schijnt de stoutmoe
dige vliegers genoopt te hebben een nood
landing uit te voeren pp het ijs van
het arctische gebied.
Tot deze veronderstelling is men ge
komen, omdat berichten van de vliegers
Zaterdagavond te Moskou zijn uitgeble
ven. Intusschen verneemt Reuter uit Mos
kou dat de Russische autoriteiten op
dracht hebben gegeven aan den ij s b r ie
le e r Krass in om op te stoomen naar
Kaap Barow1 en daar nasporing te doen
Kroonprins wordt als Chief Scout ge- naar de vltegers en hun viiegtuig.De
noemd nu Baden Powell zich terug zal
trekken.
Dr. MAX EUWE,
onze wereldkampioen schaakspeler, die
in den komenden herfst zijn titel tegen
dr. Aljechin zal moeten verdedigen.
De „Piet Hein" gedoopt
Het huwelijksgeschenk van het
Prinselijk Paar glijdt te water
De tewaterlating van het Prinselijke
jacht de „Piet Hein", die Zaterdagmiddag
geschiedde in tegenwoordigheid van Prin
ses Juliana en Prins Bernhard, is een
zeer bijzondere gebeurtenis geworden,
wijl Prinses Juliana zelve de doopplech
tigheid heeft verricht, daardoor wel op
bijzondere wijze blijk gevend van Haar
groote ingenomenheid met dit nationaal
h u wel ij ksgeschenk.
Steeds wanneer op onze scheepswerven
de flesdh chamipagne te pletter sloeg te
gen 'n boeg, heeft men het schip, dat dan
langzaam van de helling gleed, goede
vaart toegewenscht. Zaterdagmiddag leef
de rdie wensch voor een lange en ge
lukkige vaart zeker bij ieder, toen het
ranke jacht, waarop het Prinselijk Paar
hopelijk vele tevreden en rustige uren
op de Hollandsche binnenwateren zal mo
gen doorbrengen, bij de firma G. de
Vries Lentsch te Amsterdam van stapel
liep. De sirenes gilden feestelijk hoog
uit boven het gejuich dat opklonk, toen
de „Piet Hein" te water gleed.
Een begrootingstekort van
38 millioen
Naar aanleiding van het bericht in de
„Tijd", dat het tekort op de rijksbegroo-
ting 1938 ongeveer 115 millioen gulden
zou bedragen, meldt „De Standaard", dat
dit bericht als zeer voorbarig moet be
schouwd worden.
Hoewel de begrooting het departement
moet hebben verlaten, zal zij bij ver
schillende instanties nog bekeken en wel
licht herzien worden, zoodat zij, voor Zij
in de derde week van September wordt
ingediend, nog verschillende belangrijke
wijzigingen zal kunen ondergaan.
Het blad verneemt bij geruchte, dat
het reëele bedrag van het tekort voor
1938 acht en dertig millioen zal bedra
gen, welk bedrag natuurlijk bij het in
dienen van de begrootig gedekt moet
zijn. Het resteerende bedrag zou verkre
gen zijn door optelling der verschillende
fondsschulden, zooals het nog niet vol
gestorte pensioenfonds e.d.
Krassin heeft drie vliegtuigen aan boord,
welke het opsporingswerk zullen verge
makkelijken. Ook de Amerikaansche vlie
ger James Mattem zal aan het opspo
ringswerk deelnemen.
«Wolfheze» vijf-en-twintig jaar
Op 20 Augustus a-s. zal het tehuiila voer
alleenstaande blinden te Wolfheze, waar
voor in onze omgeving telken jare wordt
gecollecteerd, 25 jaar bestaan.
Ben kwart-eeuw lang hebben talrijke
blinden in het, temidden van de denmen-
bosschen van de Veiuwe gelegen tehuis,
een rustige omgeving en een liefderijke
verpleging gevonden.
In het jaar 1911 werd te Wolfheze
vlak bij het spoorwegstation een terrein
aangekocht, waarop het gebouw verrees.
Nog hetzelfde jaar had de eerste steen
legging plaats door H.M. de Koningin;.
Op 20 Augustus 1912 verrichtte Prins
Hendrik, die, beschermheer was, de offi
cieele opening.
Waren er bij de oprichting 15 ver
pleegden, thans zijn er 52 gehuisvest; er
is plaats voor 60 bewoners.
Dank zij een legaat van f50.000, dat
mevrouw C. S. Forman Swift ter herin
nering aan haar echtgenoot aan de stich
ting vermaakte, skon in 1930-'31 een vleu
gel worden bijgebouwd, waarin de ge
hoorzaal werd gevestigd. Teneinde zeker
te zijn van een rustige ligging Werd voorts
een terrein van 7 H.A. tegenover het ge
bouw aangekocht. Een kostbaar bezit
heeft het tehuis in de bibliotheek, Welke
2500 deelen in brailleschrift omvat.
Boven Sjanghai barsten de gra
naten en scheren de vliegtuigen
De Russische Poolvliegers hebben
op 't Poolijs moeten landen
Het tekort op de Staatsbegroo-
ting zou 38 millioen bedragen
De hooge lasten houden de toe
name van auto's tegen
Ontstaan en beteekenis van de
buitenl. concessies in China
Iets warmer
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
Hoogste baroim'eterst. 765,6 te Vardö.
Laagste 749,1 te
Biaavandshuk
Verwacht to.t den avond van 17 Aug1.:
tijdelijk afnemende, later weer toene
mende Oostelijke tot Zuidelijke wind,
tijdelijk opklarend, later 'weer kans op
regen, iets warmer.
Zon op: Zon onder:
17 Augustus 4,46 7,20
sa
Hoog- en leegwater te Zlerlkzee
HoogwaterLaagwater
17 Augustus 10,55 23,32 4,19 17,07
Deze uren zijn genoteerd volgens zonnetijd
De buitenlandsche
concessies in China
j De geschiedenis van hun
ontstaan en beteekenis
Bij de Japansch-Chineesche militaire
botsingen zijn op de „buitenlandsche con
cessies min of meer in het gedrang ge
komen. Aldus is weer eens de aan
dacht gevestigd op een merkwaardigje
situatie, die in ontstaan en in wezen bij1
slechts weinigen bekend is.
Toen in den loop van de vorige eeuw
Europeesche kooplui zich in China ves
tigden, huurden zij daar op langen ter
mijn in verscheidene zeehavens z.g.n.
„concessies"; oorspronkelijk slechts kleine
terreinen, waar de Europeanen vrij wa-
ren om volgens hun eigen wetten te
leven. De Chineesche autoriteiten hadden
niets te zeggen over hetgeen in dia
j concessies voorviel, maar daarbuiten vie
len de vreemdelingen onder de Chinee
sche wet.
Op deze manier konden de Europeanen
verzekerd zijn van rust en veiligheid bij
het doen van hun zaken, terwijl de Chi-
1 neesche autoriteiten, die voor zich zelf
of voor de ontwikkeling van hun land
voordeel zagen in de aanwezigheid van
de Europeesche handelslui, volkomen ac-
coord gingen met deze vestigingen.
I Politieke steunpunten
Tegen het einde der vorige eeuw ech-
ter, toen het internationale imperialisme
hoogtij vierde, kregen de concessies steeds
grootere beteekenis als politieke steun
punten van buitenlandsche mogendheden.
De Chineesch-Japansche oorlog van 1894
had de zwakheid van China getoond, en
voor hun ingrijpen tegen de Japansche
begeerten bij de vredessluiting hadden 2
dezer mogendheden, Frankrijk en Rusland,
zich in het zuiden en noorden voordeelen
verzekerd. Dat prikkelde ook het ver
langen van Duitschland, dat dan ook als
zoenoffer voor een moord op eenigm
Duitsche zendelingen tot de bezitting van
Kiau-tsjau overging en zich dit als „pacht-
gebied" deed toewijzen. Maar Rusland
achtte het nu noodig zich eveneens meer
zuidelijk vast te zetten en ging daarom
over tot de bezetting van Port Arthur»
Het behoud minder noodzakelijk
In Engeland meende men nu ook niet
achter te kunnen blijven. Het had wel
commercieele steunpunten in China, maar
nu de mededingers zich in Noord-China
politieke en maritieme steunpunten ver
zekerden, waardoor het machtsevenwicht
in dit deel van het Stille Oceaangebied
verbroken dreigde te worden, zag ook
Engeland naar een geschikte vlootbasis
uit. Het meende die te vinden in Wei-
Hai-Wei aan de inoord-oostkust van
Sjangtoeng, bij den ingang van de Gele
Zee. Wei-Hai-Wei was nog door de Ja
panners bezet, maar dezen wilden den
bondgenoot wel ter wille zijn en zoo kreeg
Engeland zijn zin en werd bij een iti
1898 gesloten overeenkomst Wel-Hai-Wei
aan Engeland „in pacht" gegeven, voor
zoo lang Port Arthur in Russische handen
zou zijn. Na den Russisch-Japanschen oor
log van 1905 ging Port-Arthur in Ja-
pansch bezit over, en in 1930 stonden
de Engelschen Wei-Hai-Wei weer aan
China af.
Overigens is er weinig wijziging ge
komen in de situatie der buitenlandsche
concessies.
Sinds de Pacific conferentie van Was
hington waar de machtsverhoudingen in
den Stillen Oceaan werden gestabiliseerd,
is het behoud der paehtgebieden van min
der belang geworden. Na korteren of
langeren tijd behooren deze concessies
aan China te worden teruggegeven,
