1ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
WOENSDAG 9 JUNI 1937
UN OPGEN
ZIER1KZEESCHE COURANT
1797 - 1889
De Kern
ABONNEMENTi
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—. Afzonderlijke
nummers 5 oent. Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32 - Giro 137677
Directeur i A. i. DE LOOZË Uitgever-Redacteur t M J. KOSTEN
Uitgaves N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13441
ADVERTENTIEN
ran 14 regels 80 cent, ran 4 regels en
daarboren 20 oent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij oontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
De bomaanslag op
de «Deutschland»
Na de Spaansche, thans de
Duitsche lezing
Van officieele Duitsche 2üjde Wordt
Ihans, nu de uitvoerige rapporten van
de bevelhebbers der Duitsche zeestrijd-
krachten in de Spaansche plateren Zijn
ontvangen, noigmiaals een nauwkeurige be
schrijving gegeven van het gebeurde met
het pantserschip „Deutschland" bij Ibiza.
Het rapport constateert, dat de
„Deutschland" het eenige oorlogsschip
Was, dat op de reede voor anker lag. In
de nabijheid ervan ankerde het in dienst
van de Duitsche marine Zijnde tankschip
„Neptun". Aan de pier lag de torpedo-
boot „Leopard". Nationale Spaansche
strijdkrachten of stoomschepen lagen
noch in de haven noch op< de reede
en evenmin Waren z'ij in zilöht.
Op 29 Mei tegen 19 uur volgde een
aanval, die het karakter v,an een over
val had door tlw'ee bombardementsvlieg
tuigen op de „Deutschland". De machi
nes kw'amen over land uit de richting
van de laag staande zon aangevlogen en
/Wierpen verscheidene bomknen op het
zich in rust bevindende pantserschip,
'Waarvan er twee treffers waren. Voor
de vliegers Iwfas bij de geringe hoogte
waarop zij vlagen een verwisseling van
de „Deutschland" met een Spaanseh
schiip uitgesloten. De „Deutschland", die
gereed voor afweer voor anker lag, kon
de onderscheidingsteekenen en het type
der vliegtuigen tegen de zon in niet con.
stateeren en had volgens den heelen
stand van zaken geen reden, niet her
kende vliegtuigen onder vuur te nemen.
Zoo kwam het dat eerst uitgemaakt
kon ivlorden wie de aanvallers waren,
nadat zij de bommen geworpen hadden.
In (werkelijkheid, is noch van het ipant-
serschip „Deutschland", noch van de tor-
pédoboot „Leopard" een schot gevallen.
Tijdens den vliegtuignverv'al werden
deelen van de Spaansche vloot, de krui
sers „Libertad" en „Mendez a Nunez"
op ongeveer 28 km', en vier torpedo
jagers op 14 a 15 km. afstand Wlaarge-
nomlen. Enkele minuten na den bom
aanval volgde een beschieting van het
land door de torpedojagers.
Alle 'mededeelingen Van de machtheb
bers van Valencia over het gebruik der
Wapens door de Duitsche oorlogsschepen
z'ijn onwjaar.
Of dat deZe machthebbers beWust ,v;an
hun schuld mét opzet onwaarheid hebben
gesproken, of dat de vliegtuigbestuur
ders hun roekelooze daad door zulk een
leugen hebben trachten te bemantelen,
het gaat om een niet uitgelokten aan
val van de Spaansche vliegtuigen, die
naar geconstateerd is, onbetwistbaar de
aanvallers wlaren.
KORTE BERICHTEN
De bekende schrijver en journalist
Henri van Wermeskerken, is
Maandag te Köningswinter op 55-jarigen
leeftijd overleden. Bekend zijn o.a. van
hem „Leo Smeder", „Topenadel", „Sui
kerfreule", „Indisch Binnenhuisje", welk
laatste boek herinneringen wekt aan „Hol-
landsch Binnenhuisje", van Johanna van
Wou de, zijn moeder, van wie hij het
schrijverstalent klaarblijkelijk had geërfd.
De Britsche minister van financiën
Sir John Simon heeft de trouw van
Engeland aan het Goudconvenant
nogmaals onderstreept. De tot dusverre
inzake de valuta- en goudpolitiek ge
volgde richtlijnen worden onveranderd
gevolgd. Het goudprijsdisagio achtte Sir
John Simon van technischen aard. Voor
langen termijn wenschte de minister ech
ter geen bindende verklaring inzake de
valutapolitiek af te leggen.
Engelsche diplomatieke kringen voor
zien, dat, gezien het algemeen gunstige
karakter der opmerkingen van Parijs,
Rome en Berlijn, binnenkort overeenstem
ming tot stand zal kunnen worden ge
bracht tusschen de vier mogendheden,
die belast zijn met de controle ter
zee aan de Spaansche kusten.
Ter viering van den eersten ver
jaardag van Z.K.H. Prins Bernhard
als Prins-Gemaal der Nederlanden, zul
len in verschillende plaatsen uitvoerin
gen gegeven worden van volksdan
sen en volksliederen uit het Lippische
bergland. Een groep van 56 boeren en
boerinnen, allen afkomstig uit het schil
derachtige plaatje Schwalenb'erg, zullen
van Maandag 28 Juni tot Donderdag 1
Juli een rondreis maken door Nederland.
VORST KONOYE
de nieuwe Japansche minister-president.
De werkstakingen in
Noord-Amerika
De positie der Amerik. arbeiders
slechter dan die in West-Europa
De „sitdown" staking, het bezetten van
fabrieken en bedrijven, welke thans in
Amerika wordt toegepast door de werk
nemers, is een strijdmiethode, die afkom
stig is uit het communistische tuighuis.
Zij herinnert aan de bezetting van de
fabrieken en bedrijven, die gepaard is
gegaan met de geslaagde Russ. Octobër-
revolutie van 1917, en aan die, welke ge
paard is gegaan met de mislukte commu
nist. revolutie in Italië in 1920. In Frank
rijk speelden door de economische „sit
down"-stakingen. van het vorig jaar zicht
baar vérstrekkende politieke bedoelingen.
De „sit-dow>n"rstaking is als een epide
mie maar de Vereenigde Staten overge
slagen, maar zij heeft er tot nu toe,
naar het schijnt, geen andere dan zuiver
economische tendenzen.
Nochtans leggen de „sitdown"-stakin-
gen in Amerika getuigenis af - van een
ingrijpende wijziging in de verhouding
van werknemers tot werkgevers. De eco
nomische crises, die Amerika sedert de
laatste tien jaren getroffen hebben, heb
ben aan het licht gebracht, dat de po
sitie van de Amerikaansche arbeiders
slecht was en de vergelijking met die
van de arbeiders in vele landen van
de Oude Wereld niet kon doorstaan.
President Roosevelt, ongetwijfeld ge
troffen door deze bevredigende positie,
heeft bij het formuleeren van zijn New
Deal de arbeiders niet vergeten en hun,
door het leggen van den grondslag van
van een sociale verzekering, den weg
geopend tot een minder bezorgde toe
komst. John Lewis, de president van
den Amerikaanschen mijnwerkersbond,
heeft de lijn verder doorgetrokken. Hij
heeft den strijd aangebonden tot het
verkrijgen van de erkenning van de ar
beidersorganisaties als instellingen, die
een wettig recht hebben om namens alle
arbeiders in een bedrijf met de patroons
op voet van gelijkheid te onderhandelen.
Hij heeft met de vorming van zijn
Committee for Industrial Organisation (de
C.I.O.) den strijd aangebonden tegen de
traditioneele American Federation of La
bour, die staat onder leiding van Green.
Ook deze verzuimde niet, om, wanneer
daarvoor aanleiding bestond, op te ko
men voor de erkenning van de vakorga
nisatie, waarin geen ongeorganiseerde ar
beider toegang had; maar Lewis ver
scherpte den strijd, dien hij een nieuw)
karakter gaf doordat hij de arbeiders
niet meer organiseerde in de breedte,
maar in de diepte: hij ving alle arbei
ders van een enkel bedrijf in ©en af
zonderlijken vakbond samen, om aldus
elk bedrijf in zijn geheel in zijn macht
te krijgen-
De ervaring heeft geleerd, dat Lewis
op de arbeiders van vele bedrijven, in
het bijzonder in de metaalindustrie, in
het autobedrijf, een magischen invloed
heeft geoefend. Nog onder den indruk
van de ellende, die vooral de economi
sche depressie van de jaren 1930—1933
over hen had gebracht, bleken zij bij
millioenen bereid zijn leiding te volgen.
Lewis heeft als een vakbewegingsmag
naat zijn groepen volgelingen, die eene
voor, de andere na, gelast, den arbeid
neer te leggen, maar de fabrieken niet
te verlaten, in hoofdtaak niet om hoo-
gere loonen of korter arbeidstijden, maar
om de erkenning van de vakbonden als
onderhandelaars. En in dien strijd heeft
Lewis successen behaald.
De samenstelling van het Kabinet
vordert langzaam
Herstel der coalitie
De bedoeling van het bezoek van dr.
Colijm aan de Koningin |wlerd gisteren in
den Haag geacht nog slechts van im-
formatorischen aard te zullen Zijn, al
klas het mlogelijk, dat uit de inlichtingen
reeds bepaalde Conclusies Zouden wlorden
getrokken.
In rooimisc'h-katholieke politieke krin
gen leeft op. grond van de gesprekken
van !m'r. Goseling met dr. Colijn, w|eBke
gesprekken den kabinetsformateur de be
ginselen, levende in de rechterzijde, als
'basis Voor zijn te Vormen kabinet ztauden
hébben doen aanvaarden, de stellige ver-
klachting, dat het ditmaal weer tot een
'Cioiai i t ie - kiabin e t zal tarnen, waar
in ten hoogste een of inteer Vrijzinnige
ministers als vakministers Zouden kunnen
klorden geduld.
In 'vrijZinninge politieke kringen Iwjerd
niet ontkend, dat hierin een grond van
kjaarheid (gelegen kon 'Zijn en is de „har-
tekreet" fvian minister Oud te Leeufw|arden
daarmede in verband gébracht.
De V r ijZ.-D emb er aten zouden „dank u"
zeggen, indien im'en zou meenen, dat zij
daar nu goedgunstig naast zouden gaan
staan of Zitten, zonder dat met- hun wen-
schen ien beginselen rekening zou W|orden
gehouden. Mr. Oud verklaarde daar: w|ij
klillen geen slaven zijn van een rechtsche
coalitie".
In diezelfde kringen koesterde men
daarom1 de Vrees, dat inderdaad druk van
rjjjomlsch-ka.tholieke zijde en, zij het min
der sterke, invloeden ook van orthodox
protestantsche iZijde, den kabinetsformla-
teyr er toe hadden gebracht een zóó
enge leerstellige Christelijke basis voor
zijn kabinet te kiezen, dat toetreding
kam ministers van liberale of vrij'zmnig-
demio'cratische beginselen uitgesloten Zou
zijn.
Zekerheid omtrent de uiteindelijke hou
ding 'van dr. Colijn had men echter nog
«liet on in verband hiermee vlas het
oen vraag gebleven, of de „sterke
m a n", de man van de breede basis van
samenwerking tuslsichen de vijf partijen,
als hoedanig hij zich niet alleen in 1933
#n 1935, «naar ook nog onlangs bij' de
'algem'eeno beschouwingen over de rijks-
begroot ing in de Eerste Kamler heeft
doen kennen en als hoedanig hij Voor
Zijn partij een belangrijke zetelkjinst
heeft behaald, kerkelijk Zou onvvaIJlen.
Men rnbest het nog 'zien om het te kun
nen gelooven.
Wilte Purol
Het beste en zuiverste middel om
zonnebrand
en vervellen te voorbomen en te genezen.
Doos 30, 60 ot. Tube 45 ot.
Bij Apoth. en Drogisten.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Door de duisternis misleid
Te Waalwijk is Dinsdagmorgen in het
Drongelensche Afwateringskanaal het lijk
gevonden van den 65-jarigen de Bie. JDe
heer de Bie is Maandagavond door ide
duisternis misleid te water geraakt en
verdronken.
Landbouwschuur afgebrand
Maandagmorgen circa 10 uur, bi'ak
brand uit in de landbouwschuur van den
landbouwer J. J. Catseman te G roe de.
Terwijl de vrouw van Catseman bezig
was haar gewone werkzaamheden te ver
richten, kwam haar zoontje Willem, oud
2 jaar en 9 hiaanden haar vertellen, dat
„de muizen aan het branden waren". Di
rect ging de vrouw naar buiten en zag
toen dat de schuur geheel in bfand
stond.
Aan redden viel niet meer te denken.
Enkele landbouwwerktuigen gingen inden
brand verloren. Een kalf dat op de mest
vaalt liep, kon nog juist op tijd door
de vrouw in veiligheid worden gesteld.
Het vermoeden bestaat dat het kleine
ventje met lucifers heeft gespeeld, waar
door de brand is ontstaan.
Verzekering dekt de schade.
Doodstraf tegen Nederlander geëischt
De heer J. H. Jetten uit de Trans-
vaalstraat te Amsterdam vertrok, naar
„Het Volk" meldt, in het begin van Fe
bruari ioa een werkloosheid van twee
en een half jaar naar Frankrijk, in de
hoop daar werk te kunnen vinden. Deze
poging mislukte, het beschikbare geld
ALBRECHT VAN OOSTENRIJK
die aanspraak maakt op den Hongalar-
schen troon en als opvolger van den
rijksbestuurder admiraal Horthy wordt
genoemd.
raakte op en Jetten moest op middelen
zinnen, om weer naar Amsterdam terug
te komen.
Uit brieven, die de familie nadien ont
ving, blijkt op welke wijze Jetten ge
tracht heeft, naar Nederland terug te
keeren. In Bajou ging hij als matroos
voor den kost, zonder gage op een
Spaanseh schip, dat naar Bilbao voer.
Daar vandaan hoopte hij -op dezelfde
wijze naar Havre of Bordeaux te kunnen
komen, om dan verder naar huis te kun
nen gaan, eveneens op een schip als
matroos voor den kost.
Op weg naar Bilbao werd het schip
echter door de schepen van Franco aan
gehouden. Alle opvarenden werden ge
vangen genomen en naar San Sebastiaajn
gebracht. Later werd Jetten opgesloten
in de Centrale gevangenis te Burgos,
van waaruit hij eenige malen brieven
naar huis schreef.
Zaterdag j.l. ontving de familie van
Jetten (die getrouwd is en een kind heeft)
een brief, waarin hij schreef dat hem
twee dagen tevoren een tegen hem in
gebrachte aanklacht was voorgelezen. De
procureur van het militaire gerechtshof
verlangde voor Jetten en nog anderen
de doodstraf.
De minister van Binnenlandsche Za
ken, die van dit alles op de hoogte is
gesteld, heeft aan den Nederlandschen
gezant te Lissabon opgedragen, zich met
Burgos te verstaan- Tegelijkertijd heeft
de minister van Buitenlandsche Zaken
den gezant te Lissabon opgedragen, in
ieder geval op uitstel aan te dringen, op
dat geen onherroepelijke daden worden
volbracht.
Spoorwegarbeider door trein gedood
Dinsdagmorgen is de 41-j,ariige wegwer
ker RijkSe te Hilversum1, op den Lie-
berger overweg 'aldaar door den uit Am
sterdam1 kolmlenden D-treimi overreden.
De im'an was bezig de spoorbaan n.a te
zien in verband im'et de doorreis van de
Koningin. Hij had blijkbaar slechts oog
voor den doorkomendem, sneltrein Amers
foort—Amsterdam en ging daarvoor op
zij', daarbiji den eveneens doorgaanden
D-trein uit Amsterdam) niet opmerkende.
Van de locombtief' van laatstgenoemden
trein kreeg hij een slag tegen het hoofd
die hem) gedeeltelijk da hersenpan ver
brijzelde. Hiji laat een vro|U|W en drie
kinderen hichter. i
Rupsenplaag
Langs den rijksweg Nijmegen-Den Bosch
is thans, evenals voirig jaar, wederom1
een rupsenplaag opgetreden', die groote
verwoestingen aanricht. Was het vorig
jalar vooral de omgeving v;an Heesch,
die zwfyar geteisterd werd, thans1 «boeten
vooral de boomlen onder Schaik en Velp
het ontgelden. Langs de stamlmien en over
de takklen bewegen de dieren zich in
massa's voort en reeds zijn verscheidene
boomen grootendeels van hun blad be
roofd, zloodat het wel niet lang meer ml
duren of een groote gedeelte van den
weg zal een kalen aianibli'k! verkrijgen. Bij
tienduizenden vallen de dieren op den
weg, w'aar zij' door het rijverkeer ver
morzeld worden en zoodoende ©en viezie
brij veroorzaken, waardoor het slipgevaar
niet denkbeeldig is.
Gemeente-secretaris gearresteerd
De gemeentesecretaris te D reuma 1
(Geld.j is onder verdenking Van onregel
matigheden, in de uitoefening van zijn
ajmbt gepleegd, op last van de justitie
van den
De Duitsche lezing
bomaanslag bij (biza
Zal de Coalitie worden hersteld
Mr. Oud's hartekreet
John Lewis actie tegen de Ameri
kaansche fabrikanten
Henri van Wermeskerken, de
auteur-journalist overleden
Merriepremiekeurinqen op
Dinsdag 8 Juni te Zierikzee
Echtpaar bij Papendrecht in de
Merwede verdronken
Iets warmer
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WËËRÜRÏCHT
'Hoogste baromOterst. 765,3 te Weenen
Laagste 749,1 te Seydisfjord
Verwacht tot den avond van 10 Juni:
Zwakke tot matige veranderlijke Wind,
l'atèr uit Zuidoostelijke richtingen, 'gedeel
telijk bewolkt, Weinig of geen regen, iets
10 Juni
Zoo op: Zon onder:
3,42 8,16
Hoog- en laagwater te Zlerikzea
HoogwaterLaagwater
10 Juni 3,35 16,02 8 50 21,28
Deze uren zijn genoteerd volgens zonnetijd
gearresteerd. Op 21 Mei jl. was hem! ver
lof wegens ziekte verleend, wlaarna hij
zich naar Ginimeken had begeven. Baar
is hij gearresteerd en naar het Huis vami
Bewaring te Den Bosclh overgebracht. Zop-
als imen zich wellicht zal herinneren, Was
reeds verleden jaar door de justitie te
Dreumel een onderzoek ingesteld in ver
band met beweerde onregelmatigheden
m'et gelden van de B.V.L.
Dit onderzoek heeft toen niet tot een
strafvervolging tegen de daarbij betrok
kenen geleid. Den laatsten tijd bleven da
geruchten over beweerde onregelmatig
heden ook op 'ander gebied aanhouden.
Onweer
Gedurende een kort, doch hevig onweer
dat Maandagavond over het WesterkWar-
tier v!an Groningen woedde, en gepaard
ging mlet een gewei diglen1 slagregen is
de 50-j'arige echtgenoote vajn den heer
L. Roeters te Zevenhuizen, geinf. Leek,
terwijl de familie zich in de huiskamer
bevond, door het hemelvuur getroffen en
opj stag gedood. Brand werd niet veroor
zaakt.
Warmte en gedrang in de hoofdstad
De Gemeentelijke Geneeskundige Dienst
bijgestaan door Het Ronde Kruis en de
B.H.B.Ó., heeft het gisteren buitengewoon
druk gehad, bij het bezoek van het Prin
selijk Pjaar aan Amsterdam.
Ofschoon het (aantal slachtoffers niet
te overzien was, schatte men omstreeks
Vier uur in den njajmiiddag, dat vijf a zes
honderd personen het in de warmte en
het gedrang te kwaad hadden gekregen.
Het Waren weliswaar ©een ernstige pa
tiënten, maar zij' moesten todh allen maar
de hulpposten getransporteerd worden,
Waar zoo noodig eerste hulp IWerd ver
leend. Koelte en frisstdbe lucht Waren)
evenwel in vele gevftHen reeds toerei
kend om de slachtoffers te doen opknap
pen,
