Zierikzeesche Nieuwsbode
BIJVOEGSEL
behoorende bij de
van Vrijdag 21 Mei 1937, No. 13425
Brieven uit Bergen-op Zoom
Zie zoo, dat is weer achter den rug.
Vanuit de zware stopverfachtige klei van
Zeeuwsch-Viaanderen, zijn wij iwjeer te
rechtgekomen in het zand. Wij meener»
geen slechten (r'uil te hebben gedaan;
mogelijk zal het onzen gezondheidstoe
stand ten goede komen. Wij zijn gean
kerd in het heerlijke rusthuis „Avond-
vrede" te midden eener schoone omge
ving, dat zijn bewoners en bewoonsters
alle modern comfort biedt, o.a. centrale
verwarming, badkamers, enz. De keu
ken is prima, de bediening goed, directie
en personeel vriendelijk en behulpzaam.
Er waart een irissche geest "door het
ruime gebouw; het Pax Intantribus" (vre
de zij den binnenkomende) stroomt U als
't ware tegemoet, het motto van ons
huis. De omgang met de andere rust-
zoekenden, veelal ambtenaren of hun we
duwen is voorbeeldig; hartelijkheid, geen
haat of nijd.
Ik schrijf een en ander in de loggia,
een open serre, met uitzicht op den
grooten en mooi bloeienden bloemien-
en heestertuin; 't is vandaag hemelsch
lenteweer. Maar, basta! Ik wil den sichijn
niet wekken andere rusthuizen, die mo
gelijk even goed zijh, naar de kroon te
steken.
De stad wij wonen in één der nieutaé
buitenwijken, maar zitten toch onmid
dellijk in het centrum telt tusschen
23 en 24000 inwoners, de bevolking is
overheerschend katholiek (pl.m. 80 o/o)
Men leeft gemoedelijk, schokkende ge
beurtenissen vallen niet voor. Het vrij
sterke garnizoen hield ter gelegenheid
van den verjaardag van H.K.H. parade;
met im|uziek en vaandels voorop frok
men door de stad. Een aardig gezicht,
die model uitgeruste troepen, waaronder
een mitralleurcollonne, volledig bewa
pend, strikt in de maat, alles één arm
en één boon. Er was aardig wat volk
en één been. Er was aardig wat volk
genaar, „wij houden veel van onze Kerk,
maar ook veel van pretjes. Nu, daaraan
ontbreekt het waarlijk niet; carnaval,
voor- en najaarskermis, potjeskennis, (zoo
genoemd naar een uitspanning even bui
ten de stad) enz. Keteltjeskermis, van
gelijken oorsprong is thans ter ziele.
Van vechtpartijen is hier gelukkig ,gteen
sprake; men gebruikt zijn „biertje" in
genoeglijke stemming,. Trouwens heel Bra
bant is luchthartig, waaraan de nabij
heid van België niet vreemd is.
Typisch vond ik het verhaal van een
plattelandsch burgemeester, die door een
geestelijke gekapitteld werd over de vele
pretjes Zijner gemeentenaren. In 't nauw
gebracht antwoordde hij eindelijk: „Och,
Eerwaarde, tracht U hen in den hemel
te krijgen, dan zal ik probeeren zie uit
de „nor" te houden. Volgend jaar her
denkt do stad haar 650-jarig bestaan,
wat zeker met geen sisser aal afloopen
en ongetwijfeld met eenige dagen feest
gevierd zal worden. Men spreekt er nu
al druk over.
Terwijl ik in het vroege morgenuur
zit te schrijven, ik ho,ud mij nog altijd
aan de in-goede dorpsgewoonte, om tijdig
uit de veeren te zijn, dartelen de eek
hoorntjes op den lagen scheidingsmuur
om ons gebouw. Aardige vlugjge diertjes.
Ze maken soimis van tak tot tak springen
de, een reis door het geboomte, 't lijkt
of ze vliegen. Wijl allen hebben hen ver
wend met lekkere beetjes, die zij gretig
aanvaarden. Ik ga eindigen, het ontbijt
500-jarig bestaan der
Godskamertjes te Zierikzee
1437 - 22 Mei - 1937
Eeni oiud, rustig {hoekje onzer stad is no|g
altijd de plaats waar de Go|dskiaimlertjes
staan, In een landelijke pmigeving van
mioesgronden, opgaand (gieboottnlte en
plantsoen, bij de voormalige wallen der
stad en de glooiing van den Molenberg
liggen, langs den voet van een hoogge
legen grasveld toJet boojmen, de dertien
huisjes, die wij en pnZe voorgeslachten
hebben gekend onder iden naahij Va(n Golds-
kaïmlertjes. Rustig en landelijk is het hier
altijd geweest. Geen sporen zijn er t©
vinden, dat, behalve deze gebouwtjes en
de,' nm in de laatste jaren aan het Hoffer-
pleini gestichte woningen, ooit huizen daar
hebbeni gestaan en wellicht is deze plaats
sedert de omiwallinigl onzer stad (daar ge
maakt werd (vermoedelijk! in de tweejdie
helft der 12e eeuw) nimtmler jm|et meer diere
gebouwen bezet geweest.
Hoe oiud zijn die Godskamertjes eigen
lijk wel, is men geneigd te vragen. En,
wij ontwoorden: ouder dan gij, lezer,
wel vermoedt.
Al zlallen ze in den loop der tijden
waarschijnlijk wel ©ens geheel of gedeel
telijk herboiuwd Zijn, toen Ze hier werden
gesticht was van den Sint Lievens Moh-
stertoren nog geen steen gelogd, want
ze dateeren oorspronkelijk! van 1437.
Vijf eeuwen zijn voorbijgegaan, dat ©en
weldadig echtpaar „Jan Janszoone en de
Marekijin Oellaerdsdochter sijn wijf F', bij
akte van 22 Mei van genpomJd jaar, aan
het „Sint Anne end© Onser Vrouwen Gil
de" een schenking deden, waarvan Idle
stichting der Godskamertjes 't gevolg was.
Het Sint-Anna- pf Schippersgilde en
wordt opgediend en ik heb etenstrek.
Tot ©en volgende keer, als de redactie
mij nog een bescheiden plaatsje wil af
staan. M. G.
Wol uit ontroomde melk
De plannen, om in Nederland het ver
vaardigen van wol uit ondermelk ter
hand te gaan nemen, doen op het eerste
gezicht even vreemd aan. De begrippen
wol en schaap hebben tot dusver even
nauw bij elkaar behoord, als melk en
zuivel. Niettemin heeft de technologische
ontwikkeling der laatste tientallen jaren
geen aanleiding gegeven, om al te licht
vaardig het woord „onmogelijk" uit te
spreken op dit terrein.
Gezien de resultaten in andere landen
moet men voorloopig aannemen, dat het
technisch mogelijk is, om een wol van
behoorlijke gebruikskwaliteiten uit onder-
melk te vervaardigen. En tevens moet
men op grond daarvan aannemen, dat
het bedrijfseconomisch mogelijk is, om
met die „melkwol" op de markt te con-
curreeren met het product der schapen.
Zooals men weet, maakt de moderne
7uivelindustrie niet langer boter uitmelk
doch uit room. De ontrooming geschiedt
machinaal door middel van centrifuges,
welke een hoogen graad van volmaakt
heid hebben bereikt. Het residu de
vrijwel vetlooze ondermelk bevat nog
een aantal belangrijke bestanddeelen, ml.
eiwitstoffen, melksuiker en zouten. Een
deel der ondermelk vindt dan ook toe
passing als veevoeder. Het grootste deel
wordt echter in de fabriek gebruikt bij
de bereiding van magere kaas, magere
condens en magere melkpoeder. Een klein
deel wordt verwerkt tot caseïne.
De belangrijkste der circa Qfe °/o eiwit
stoffen zijn de kaasstof (2V2 a 3 0/0)
en de melkalbumine.
Eerstgenoemde is een aan calcium ge
bonden fosforhoudende eiwitstof, welke
in colloïdalen, dus uiterst fijn verdeel
den toestand in de melk voorkomt. Door
toevoeging van eenig zuur scheidt men
de kalk van de fkaas'stof af, waardoor de
onoplosbare caseïne neerslaat.
Deze caseïne nui is na gezuiverd te
zijn het uitgangspunt van de melkwol-
industrie, zooal's. men deze hier te lande
naar Italiaansch voorbeeld wil stichten.
De coöperatieve fabriek voor melkpro
ducten „Eemlandia" te Bunschoten, de
grootste zuivelfabriek in Eemland, zal
overgaan tot de fabricage van caseïne,
voor de verwerking tot wol.
Voorloopigj dient men af te wachten
of het organiseeren van den aanvoer
en dus ook van de productie van caseïne
in voldoende mate zal slagen, m.a.w. of
industrie en veehouderij elkaar zullen
„vinden". Nederland krijgt nu de kans
om' tyen aanzien van deze hyper-moderne
industrie mede in het voorste glelid te
komen, hetwelk zoowel aglrariscjh, als
industrieel en nationaaleconomiseh gloede
kansen in ziilch bergtt.
Algem. Friesche Levensverzekering-M ij
Aan het jaarverslag, van bovenge
noemde maatschappij wordt het volgen
de ontleend:
Ter vergelijking tusschen haakjes de
cijfers van het vorig) boekjaar.
Het afgeloopen jaar is, zoowel wat
betreft de aanvoer van nieuwe ver
zekeringen als de financiëele resjultaten,
zeer bevredigend geweest.
Immers, niet alleen dat het verzekerd
bedragj netto toenam met f 14.298j879.42
(f 7.527.197.62 kapitaalverzekering; en
f6.771.681.80 renteverzekeringj), een be
drag, belangrijk grooter dan het vorig
jaar, ook de financiëele resultaten zijln
zóó, dat
o. naast de berekende toename van
de wiskundigje of premiereserve met
het Onze Vrouwe Geboorte- of Kleer
makersgilde waren de begunstigden, twee
clorporaties, waarmede de gevers Zekér
nauw verbonden Zullen zijn geweest.
Zeven huisjes, de Noordelijke, waren
bestemd voor oiude en behoeftige leden
van het Schippersgilde; zes, de Zuide
lijke, voor soortgelijke leden van het
Kleermakersgilde. Oiojkj weduwen dier le
den of gildeZasters van de laatstgenoem
de dorporatie, vonden er een plaats in.
Achter deze gildekamteïtjes lag een' flink)
stuk grond, later in verschillende hovén
gesplitst en in erfpacht ten bate der
beide gilden afigegeven.
Ten Zuidwesten grensde de bijbehoo-
■rende grond aan de hoven en boomgaar
den van het Minderbr©edersklooster ,en
ten Noorden zagen de bewoners onzér
huisjes hoog op tqgen den molen op den
Molenberg. Het Minderbroederklooster
verdween, na de Reformatie en de tooien
bleef nog tot 1864 in stand.
Het terrein waarop en waar tegenover
de gildenkam'ertjes werden gebouwld heet
te Poppemeet. In 1543 wordt genoemd de
Poppeméetstrate. Op den: plattegrond van
Zierikzee van o-mfstreeks 1566 door Jaco-
hus van Deventer staan de huisjes, reeds
in dezelfde flaiuw boogvormige raai aan
geduid, waarin ze nog te zien zijn. Ook
is daar de molen op den tmJolenberg g©-
teekend. Hoewel later een korenmolen
was' deze in het laatst der 16e eeuw een
sclhorsmblen en dientengevolge werden
de huisjes destijds ook wel eens (1588)
geheeten „de c'amerkens bij de schors-
molen", en ook (1603) „de Schoskamer-
kens", later verbasder t tot Schotska-
mertjes. Maar die namén wisselden af.
Ih 1579 wordt het deel van het Schippers
gild© genoemfd „Sint-An,neéa|mérs", in 1609
heeten alle „de Giodciaimlerkens staande
Op Poppemeet", in 1655 vindt men weer
f 5.047.160.08, deze met een extra-bedrag
van f661.869.76 versterkt kon worden;
b. de extra reserve met f985.343.24-
kon 'vermeerderen, zijnde dit bedrag het
saldo koerswinst 1936.
0. op de vaste goederen f219.980.53
kon worden afgeschreven en tenslotte:
d. voor de verzekerden f639.818.175
als winstuitkeering' beschikbaar kon wor
den gesteld.
De mutaties in het verzekerd bedrag
zijn als volgtf: Bruto afgesloten
f 30.490.812.43 (f25.959.268,34). Afgevoerd
f 16.191.933.01 (f 15.925.999.81) netto toe
name i 14.298.879.42 (f 10.033.268,53).
Van de hypotheekieeningen js 40.4 o/0
(Iv.j- 43) yerstrekt land, uitstaand
bedraggemiddeld 35.1 o/0 (v.j. 35.8) der
laatste taxaties en 59.6 o/0 (v.j. 57) op
gebouwd, uitstaand bedrag gemiddeld
41.8 0/0 (v.j- 43.4) der laatste taxaties.
De bedrijfswinstSis aLs volgt verdeeld:
Afschrijving! gebouwen f 219.98053
(f 143.633.17). Storting- in extra reserve
(f 503.582.365). Voor verzekerden
f 639.818.175 (f 439.608.64). Voor verze
kerden thans in totaail f 1.282.025.245.
Voor de afdeeling; Volksverzekering is
imet 1934 een nieuwe winstperiode aan
gevangen, eindigende zöodra de te ver-
deelen winst Voor die afdeeling voldoen
de is om de verzekerde bedragjen met
minstens, 5 "/o te kiunnen verhoogen.
Voor de afdeeling) Levensverzekering
is imlet het jaar 1935 weder een driejarige
winstperiode Aangevangen.
IIW ^1 AAP is weer rustig en
UT" JLnni Uw zenuwen worden
gekalmeerd en gesterkt door het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten
TOONEEL EN FILM
»MAZURKA«
De Goincértzaal-BioSöOiop besluit Zater
dag en Zondag |het seizk>en met eene her
haling van „Mazurka,", de overbekende
Willy Forst film, die zeer Zeker behoprde
tot de allerbeste die wijl dit jaar te zien
kregeln, en daarnaast de popuiajire film
„De Melodie uit het Verleden".
De hoofdfilm wprdt gedragen (door
niemand minder dan Pola Negri en Inge
borg Theek, de bijf ilm door JphJn Stjuart
eln Mary Glywne.
In de hoofdfilm pnthult ©en opzien
bar eind mjoioirdproicés ons jeen stuk rnén-
scheinleven met al zijln lief en leed. pfi
meest begenadigde kunstenaars der filliiï
hebben in de film Mazurka dit mlenschen-
lOit tot uiting gebracht en daarmede een
louivergetelijk filmwerk gecreëerd.
De erkenning van hun schepping ont
vingen zij doior h^t wereldsucces dat |de
film had.
Willy Forst Zelf iricht de volgende ppen
brief aan het publiek':
Met opzet wordt de inhoud van mijn
nieuwste film „Mazurka" U onthouden.
De film moet |mét haar spanningen haar
emoties ten volle pp U inwerken. Ware
U de inhoud van te voren bekend, Idan
had deze aan spanning en interesse Zeer
veel van Zijn aantrekkingskracht verloren
Alsi U de filml reeds geziein hebt, woest
dan zoo goed, niets van de inhopld aan
uw kennissen en vrienden te verraden.
Laat hen, die film nog gaajn zien er oplt
ten volle van genieten.
Ik ben er vain overtuigd dat men U
er dankbaar vPor Zal Iziijn, evenals Uw
WILLI FORST.
Wijl Zullen pns hieraan houden en U
ditmaal geen verdere kprte iinhoiud ver
strekken. Wij raden U slechts aan dit
zeer goede slo.tprogramjmla niet onbenut
Voorbij te laten gaan.
melding gemaakt van „de Schotscamer-
kens". Als men armenhuisjes Godskamers
noemt, dan is deze benaming dus gtoeld,
en spreekt men van Schorskamers (naar
de'n schnrsmlolen) dan is die tot Schots
kamers veranderde naam ppkl te verde
digen.
Het onderhoud der 13 gebpuwtjes, kwa;m'
natuurlijk geheel ten laste der beide
mieergenoemde gilden van de Schippers
en kleermakers, en in de rekeningen dier
oo.rporaties, voorzopver ze rpg aanwezig
Zijn, vindt mén geregeld posten op dat
onderhoud betrekking hebbende. Waren
die rekeningen nog alle voorhanden, dan
hadden wij een volledig overzicht van de
herstellingen enz., welke in den lopp der
eeuwen aan de huisjes hebben plaats
gehad. Maar veel is va|n de gilde-iarchie-
ven verdwenen. De rekeningen van het
Schippersgilde beginnen eerst met 1785,
die van het Kleermakersgilde imét 1630
en ofschoon op het laatst der 18e eeuw
de oorspronkelijke stichtingsbrief van 22
Mei 1437 en een daarvan gemaakt mpitja-
rieel afschrift nog aanwezig waren, nu
zijn deze stukken niet meer te vinden.
Waren ze nog in te zien, dan zou daarin!
vermoedelijk' npg wel de bepaling te vin
den zijn, dat de beide begiftigde gilden
verplicht waren, vpor de miilde gevers
zielmissen te doen lezen, een© voprwaar
de, die dikwijls aan soortgelijke schen
kingen verbonden werd.
Uit eene aanteekening. jin de raadsno-
tulen van 1595 weten wij, dat alle schip
pers, met hunne vaartuigen geladen,
binnenkomende, 2 stuivers moesten be
talen tot profijt van de Godskameren
van het Schippersgilde".
In 1619 werden beide gilden door den
Raad gemachtigd de adhter de kamertjes
gelegen gronden in erfpacht «it te geven.
Tot 1820 trokken de 'twee corporaties
Indrukken van de Grasbaanrace
Neen, de doodgewone fietsen waren
Zondagmiddag op het sportterrein „Ban-
nink" ri'3et in tel. Men kwam met zijn
rijwiel nöet eens binnen. Dat moest op
geborgen worden op een verloren stukje
grond, een scherphoekige driehoek mét
een basis van dii'e meter en een tophoek
van 15 graden mét driehonderd andere
soortgenooten. Rekken waren er niet-
Langs een slootkant lagen ze goed ge
noeg!
Aller aandacht was op de motors ge
concentreerd. Ze vierden een waar festijn,
waarbij ze liters benzine dronken en
zoemden, ronkten en knalden, dat het
een lieve lust was.
Bij de start is het een leven als een
oordeel. De witte vlag daalt, daar stui
ven ze vooruit! De aarde gooien Ze ver
achter zich op, ais honden die een rat-
tenhol opgraven.
Het begint met een teleurstelling. No-
66, de favoriet nog wel, ligt na de eerste
25 'meter al naast zijn motor. Pech!
Gelukkig^ geven de anderen een prach
tige strijd te zien. De spanning is niet
uit de lucht! Wat rijden die kerels!
Eén botst 'in volle vaart tegen een pak
stroo, wipt een meter boven zijn motor
uit, slipt links de baan over, m'aar blijft
baas over zijn machine en rijdt even
later weer stijlvol de baan rond.
De nummers 28 en 82 vechten om
de voorrang. Als kind had je moeite
die twee getallen uit elkaar te houden,
vanmiddag zitten Ze elkaar weer dwars.
Wat een vreemde vehikels ci'rkelen er
rond. Een lijkt veel op een tweepits-
petroleuimstel met een koffiepot erboven
op. Het gerammel is boven het geraas
van den knalpot uit te hooren! Geen
wonder, dat er motors stil vallen. Over
vallen gesproken, de rijders waren daar
zeer bekwaam! in, maar zouden die 'val
partijen niet wat meer over heel de
baan kunnen vefdeelen? Dan kunnen alle
bezoekers er gelijkelijk van genieten!
We .zagen imaar één keer de brancard
over 'het veld hollen, maar het vermeende
slachtoffer liep vlugger. Zichtbaar te-
leuirg(esteld keerde de eerste hulp weer
naar haar post teruig.
De nummers 2 en 3 speelden kat en
muis, met dien verstande, dat bij dit
spel de kat vóór de muis liep. Pas bij
de derde wedstrijd kwam het muisje
voor, scheen kans tot ontvluchting te
hebben, imaar, och arme, b'ij de laatste
halve fcaanronde kwam het pas goed uit,
dat de kat met de muis speelde. De
eerste won het spel nog gemakkelijk en
liet de laatste versuft rondtollen achter
zich. Renners zijn van: alle markten thuis
zagen we. Eén draaide niet onverdien
stelijk het orgel.
De omroeper sprak orakeltaal voor een
leek. Wat te denken, wanneer hij' ver
telde dat no. 1, no,. 2 was, en no. 2,
no. 28?
„De volgende step is een wals", onder
brak hij een keer zijn overigens zeer
zakelijke mcdedeelingen.
De uitdagljingsraoe verliep buiten ver
wachting. De uitdagers wikten, maar de
motors beslisten! Een van de twee ver
tikte het om ook maar één ronde te
loopen, zoodat de ander onbedreigd won.
Op het laatst komt no. 66 todh nog
in de baan. We wachten vol spanning
hoe onze favoriet zich na de pech zal
houden. Hup Cor! Angstvallig houdt hij
de birmenbodht. Hij sluipt langs de paal
tjes. Jfornt onglemerkt naar voren. Neemt
de derde plaats in. Sluipt verder. Is
tweede. Vooruit dan!
't Lijkt of de anderen veel harder
lijden, maan het is schijn.. Hij neemt de
leiding)! Hoera!
Vooruit, Gor! Neem een flinke voor
sprong voor alle zekerheid. Maar No.
66 blijft kalm en toet een kleine voor-
daarvan f 18 en f 27,30 jaarlijks. In
1653 bleken de huisjes in vervallen staat
te verkeeren. Althans toen verzocht het
Schippersgilde aan den Raad om de
jaarpenningen der gildebroeders te mo
gen verhoogen, daar er o.a. geld noodig
was voor de herstelling der gildekamer-
tjes, „welke voor schamele en onver
mogende personen bestemd zijn".
Anderhalve eeuw gaat voorbij, waarin
mén niets bijzonders over onze ge
bouwtjes verneemt. En in dien tijd dreef
menig geslacht op den stroom des levens
voorbij en had menigeen in deze huisjes
een rustig einde gevonden. In 1798 wer
den door de nieuwe staatsregeling de
gilden afgeschaft en de stad trok de
administratie en fondsen ervan aan zich.
Het schippersgilde achtte dat onrecht
matig,. Eenige leden van dat ontbonden
g^lde wendden zich in September 1804
tot het Departementaal Bestuur van Zee
land en verzochten hunne fondsen, o.a.
dienende tot onderhoud hunner huisjes,
welke aan behoeftige schipperswedujwlen
zonder kuur ter bewoning werden gege
ven, terug, omidat, naar zij betoogden,
die fondsen door hen en hunne voor
gangers juit bijdragen waren, bijeen ge
bracht en alzoo hun privaat bezit waren.
Na ingewonnen advies van den Raad der
Stad, gelastte het Departementaal Be
stuur bij resolutie van 22 October 1804
de goederen, effecten en eigendommen
aan de verzoekers terug' te geven en
in de raadsvergadering van 5 December
d.a.v. werd aan dien eisoh voldaan. Met
1 Januari 1805 kwamen voor alle voor
malige gilden nieuwe directies in functie
en aan dezen werden de bezittingen dier
vroegere 'Corporaties weder overgedra
gen. De huisjes waren toen (sedert 1798
tot 1807) genomlmerd D no. 50 tot 62,
na 1807 tot héden B 152 tot 164 (kadas-
sproing de leiding behowien en wint ge
makkelijk.
Het is afgeloopen!
„De heeren kunnen zelf hun fiets wel
vinden?" zegt de rijwielbewaarder en w©
hijsichein pns goeie, ouwe karretje van
de slootkant omhoog.
't Was jouw middag niet, m'n jongen,
maar je baas heeft genoten. Je knallende
broers hebben hem een spannenden mid
dag bezorgd, dank zfij de goede zorgen
van „Sparta". De volgende race breng je
me er weer heen, hoepen we. Misschien
wordt jij dan wat beter verzorgd, iwiant
dat ben je toch wel waard, al maiak
niet zoo'n lawaai, ook al behandelt men
je slechter dan je verdient
BOEKEN EN BROCHURES
DE ECHO SERIE,
v. Holkema Warendorf N.V.,
Amsterdam1.
Aangemoedigd door het sucées het
vorig jaar behaald met de Edhoserie,
waarin 45 herdrukken, van vertaalde ro
mans werden opgenomen, brengt boven
genoemde uitgeversmaatschappij weer 5
nieuwe deelen, waarmeie het eerste 50-
tal vol is. Deze nieuwe, deelen in fraaien
stempelband door Studio Mohr ontwor
pen, zijn geen herdrukken van' boeken,
die reeds werden uitgegeven, imiaar ge
heel nieuwe uitgaven: vertalingen van on
langs verschenen boeken van in hun
land en daarbuiten zeer gewaardeerde
en bekende schrijvers.
Van den Tsjechischen schrijver Emil
Vachek kwam uit: De Kippenladder
vertaald door Eva de Raedt—de Canter.
Deze roman speelt in een milieu, dat
zoowel dioor instelling als soort opmer
kelijk is. Het is de wereld der zakken
rollers, dieven en andere minder gewaar
deerde persoonlijkheden uit )onze samen
leving.
Louis Golding schreef: De Achter
volger, vertaald doior N. Bruint. Louis
Golding is de acteur van de bekenide
boeken „De Magnoliastraat" en „De Vijf
meisjes Silver".
Kurd Hartwin schreef: De Zilver-
vosf arm", een boek, dat Alicé Schrij
ver iuit het Duitsch vertaalde, en waarin
het middelpunti nderdaad het leven op
zoo'n farm beschrijft.
„Oorlog met de Salamander",
is van Karei Capek, de Tsjech, die Ciier
door „Tluuntje" en „Het jaar van tuin
man", welverdiende populariteit verwierf
Wist U dat
in 1875 Qln ons land 96760 men-
schen stierven en van de veel grootere
bevolking) Sn 1935 73640?
van de 1000 kinderen die in 1875
werden geboren, er niet minder dan
218 beneden het jaar stiervan, Jn 1900
155 en in 1935 veertig?
in 1875 (voor de oprichting, van
de Rijkspostspaarbank) bij particuliere
spaarbanken ruim' f 23 mdllioen belegd
en in 1934 bij de R.P.:S. en de particu
liere ^paarbanken tesamen ruflm f1000
m'illöoen? y,
de middelbare Scholen £111 1875
4538 leerlingen telden, Èn 1930 45234 en
in 1935 56199?
in 1875 per hoofd 9.37 L. gte-
disljileerd werd veracoijnsd en in 1935
1,56 L,?
ons land in 1875 74 ziekenhuizen
bezat en in 1934 878?
in 1879 de staatsuitgaven voor
ssoeialc doeleinden f 30 anillioen bedroe
gen en in 1935| f 450 millioen, ongerekend
de uitgaven van provincies en gemeenten
traal ?edtie A 235 lot 247). De opper
vlakte der 13 perceelen wisselt af van
|21 tot 36 c.A. In 1820 werden tenslotte
alle gildehuisjes door de Stad, krach
tens het Kon. besluit van 26 Juli 1820,
ino. '74, |n bezit «gipnomen en toen bij
raadsbesluit van 6 October 1852, no.
3, goedgevonden was de verschillende
aan de gemeente behoorende armen
huisjes aan de onderscheidene kerkelijke
armbesturen te schenken, werden bij akte
van 4 Auglustus *1854 de 13 Schotska
mertjes overgedragen aan het Hervormd
Diaconie Armbestuur, welk lichaam ze
tot den huidiigien dag bezit.
Nog) heden wordt aan den gildetij'd,
waaraan de Godskamertjes hun ontstaan
danken, herinnerd, door twee ingemet
selde steenen. De eene bévindt zich in
het deel dat eertijds aan het Schippers
gilde toebehoorde en is geplaatst inden
muur tusschen de perceelen B154 en
155. Onder een zeilend scheepje leest men
daarop dit inschrift: „Dit sdhip is Pre
sent gedaan door Pieter Van een Naam
Deken van Schippersgilde anno 1770".
De andere steen vertoont een kleerma-
kersschaar en is ingemetseld boven de
deur van het perceel B 159, bij welk
nomm'er de huisjes begtfinnen van liet
Kleermakersgilde. De vermelde Pieter van
Eenennaam was geboren te Wolfaartsdijk
in 1708 en overleed te Zierikzee in
Februari 1778.
Ziedaar het weinige dat ons van de
Gods- of Schotskamertjes bekend is, ge
bouwtjes, die heugenisi hebben en van
de armoede en van den weldadigheids
zin gedurende vijf eeuwen en van wel
ker stichters „Jan Janszoone ©nde Ma-
rekijn Oellaerdsdochter sijn wijff" de
namén in erkentelijke gedachtenis mo
gen blijven voortleven!
