IZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE WOENSDAG 17 FEBRUARI 1937 OPGENOl ZIERIKZUESCHE COURANT BEKENDMAKING. DIENSTPLICHT. SCHOUWEN IN DE CRISISJAREN Kern ABONNEMENT. 1797 - 1889 Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierik«ee f1,80 Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke nummers 5 oent. Verschijnt dagelijks. Tel, No. 32. - Giro 137677 DirecteurA. j. DE LOOZE Uitgever-Redacteur M J. KOSTE» Uitgave: N.V. ZIERI KZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE 93STE JAARGANG No. 13348 ADVERTENTIENi ran 13 regels 60 cent, ran 4 regels en daarboven 20 cent per regel. Reclames 40 oent per regel. Bij oontraot belangrijke korting Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee brengen ter openbare ken nis, dat ter gemeente-,sec'retarie ter in zage zijh nedergelegd en op verzoek verkrijgbaar zijn: De voorwaarden van aanbesteding voor de levering van uniformklee- ding ten behoeve van de Agenten van Politie, gedurende het jaar 1937. Gegadigden voor die levering moeten hun insdhrijvingisfeiijetten aan bet adres van den Burgemeester, inleveren vóór 27 Februari 1937. Zierikzee, 17 Februari 1937. Burgemeester en Wethouders voornoemd, J. SCHUURBEQUE BOEIJE, Burgemeester P. F. WITTERMANS, Secretaris. INSPECTIE. Behoudens onvoorziene omstandigheden zal in Juni a.s. het jaarlijksdh onderzoek plaats hebben voor de gewone dienst plichtigen der landmacht van de lich tingen 1925 en 1928. Plaats en tijd van het onderzoek zul len nader worden, bekend gemaakt. Zierikzee, 16 Februari 1937. De Burgemeester van Zierikzee, J. SCHUURBEQUE BOEIJE. De loop der bevolking in het tijdvak 1930 1 936 Uit de lijn, waarlangs de ontwikkeling van bepaalde gemeenten en groepen van gemeenten zich beweegt, valt met een zekere nauwkeurigheid af te leiden, hoe in de naaste toekomst de verdere ont wikkeling dier gemeenten verwacht kan worden. Het kan daarom, vooral nu het dieptepunt van de crisis ook in Nederland toch wel gepasseerd schijnt te zijn, en wij weer aan het begin van een economisch beteren tijd staan van belang zijn om na te gaan, hoe de gemeenten op ons eiland zich tijdens de crisisjaren hebben ontwikkeld in verge lijking met het overige deel van Zee land en van Nederland. In het tijdvak 1930—1936 nam de be volking van geheel Nederland toe met 8.2 pet. De Zeeuwsche bevolking groeide met 2 pet. Dat Zeeland in een ^eel langzamer tempo in zielental groeit dan Nederland als geheel, is niet een ver schijnsel van dezen tijd alleen; het is een eigenschap, die onze provincie met Friesland gemeen heeft. Zeeland en Fries land zijn beide de landbouvvprovincies van Nederland; de groote trek van in woners richt zich steeds meer naar de streken, waar industrie en handel de bestaansbronnen zijn. Intusschen is ook de bevolkingstoename van 2 pdt., die Zeeland als geheel kori boeken, niet over alle Zeeuwsche eilan den gelijk verdeeld. Schouwen's zielen tal nam in het besproken tijdvak slechts met 0.14 pet. toe. In het algemeen zijn er twee factoren, die een bevolkings toename kunnen veroorzaken. Er kan een geboorte-overschot zijn, d.w.z. er kunnen méér menschen geboren worden dan er overlijden, en ier kan een ves tigingsoverschot zijn, d.w.z. dat zich er gens méér menschen vestigen, dan er naar elders vertrekken. Schouwen heeft in de crisisjaren wél een geboorte-over schot gehad. Wat dit betreft, zou de bevolking van het eiland in de crisis periode met bijna 4 pet. hebben kun nen toenemen. Terwijl er zich evenwel in de verschillende gemeenten 5536 nieuwe ingezetenen vestigden, vertrok ken er in totaal 6367. Er zijn dus 831 personen méér naar elders vertrokken, dan er zich op het eiland gevestigd hebben. Dit vertrek-overschot heeft het geboorte-overschot bijna geheel te niet gedaan. Over de jaren 1930—1936 was het ge middelde geboortecijfer van geheel Ne derland 21.2, d.wvz. dat er per 1000 inwoners en per jaar 21.2 geboorten voorkwamen. Het Zeeuwsche geboorte cijfer lag wat lager; het bedroeg gemid deld 18.9. Voor Schouwen als geheel bedroeg het 17.1, wat dus ook lager wasl dan het gemiddelde van de provincie. Zierikzee's geboortecijfer bedroeg 19.4, wat dus niet alleen hooger was dan het gemiddelde van het eiland, maar watl ook boven het Zeeuwsche gemiddelde uitrees. Ook Duivendijke had eenzelfde geboortecijfer, terwijl Haamstede aan de spits stond. In deze gemeente kwamen in de besproken periode gemiddeld 20.6 geboorten op duizend inwoners per jaar voor. Burgh met 12.1 en Dreischor metl 12.8 waren in dit opzicht de laagstenj. Tegenover dit geboortecijfer staat het sterftecijfer, dat voor Schouwen gemid deld 10.8 bedroeg, d.w.z. dat er op elke 1000 inwoners per jaar 10.8 stergevallen voorkwamen. Voor Nederland was het gemiddelde sterftecijfer 8.9 en voor Zee land 9.3. Op Schouwen had Burgh het hoogste sterftecijfer, n.l. 15.7, waarop Renesse volgde met 15. Kerkwerve daar entegen had verhoudingsgewijs de minste sterfte, n.l. 7.1 per 1000 per jaar, waar op Oosterland volgde met 7.9. Het hoogste vertrek-overschot, in pro centen uitgedrukt, komt voor rekening van Serooskerke. Hier vertrok per jaar gemiddeld 2 pet. der bevolking méér dan de nieuwe vestiging bedroeg. Daartegen over staat Haamstede met het grootste vestigingsoverschot. Gemiddeld groeide de bevolking van deze gemeente reeds met 1 pet,, per jaar door het aantal nieuwe vestigingen boven het aantal vsrtrek- kenden. Drie gemeenten op het eiland gingen tijdens de crisisperiode in zielental voor uit, n.l. Haamstede met 14.3 pet., Burgh met 2.7 pet. en Zierikzee met 2.6 pet. Nieuwerkerk en Renesse blijven vrijwel op hetzelfde aantal inwoners. Achteruit gingen Brouwershaven mét 0.2 pet., Ei kerzee met 0.7 pet., Oosterland met 1.2 pet., Duivendijke met 1.4 pet., Bruinisse met 1.9 pet., Ouwerkerk met 2.5 pet., Nocrdwelle en Zonnemaire, ieder met 2.6 pet., Kerkwerve met 3.2 pet., Noord- gouwe met 6,7 pet., Dreisdhor met 7,7 pet, Serooskerke met 11.3 pet. Zooals wij hierboven reeds aanstipten, bestaat er een voortdurende verschuiving van de bevolking van het plattelandi naar de groote steden. In nauw verband hiermede staat ook het feit, dat deze groote steden een vrouwen-overscho., hebben, d.w.z. dat er méér vrouwen dan mannen wonen, terwijl de kleinere ge meenten meest alle een mannen-over schot hebben. Méér dan de mannen ple gen n.l. de vrouwen zich metterwoon in de groote steden te vestigen. De oor zaken daarvan zijn tweeërlei. In de groote steden heeft de vrouw een groo- tere vrijheid van optreden en handelen dan op het platteland, wat velen aan trekt. Maar daarbij zijn de beroepsmo gelijkheden voor de vrouw, vooral de laatste jaren, in de groote steden aan merkelijk grooter: kantoren, fabrieken, warenhuizen, mode- en confectiemagazij nen, ziekenhuizen enz., en er is meer vraag naar dienstboden dan op het plat teland. Wat het aantal inwoners betreft zou daarom in alle gemeenten op Schouwen een mannen-overschot mogen verwachten. Alleen Zierikzee, als grootste stad van Schouwen zou volgens dezen algemee- nen regel een vrouwenoverschot kunnen hebben. Dat heeft Zierikzee ook inder daad, maar het opvallende daarbij is, dat dit vrouwenoverschot in den loop van de crisisperiode afgenomten is. Bij den aanvang van dit tijdvak stonden n.l. tegenover 100 mannen 106 vrouwen in geschreven; dit aantal daalde echter tot 103 vrouwen tegenover 100 mannen. Maar ook Brouwershaven, Bruinisse en Haam stede hebben een vrouwenoverschot. In Brouwershaven wordt dit vrouwenover schot, evenals in Zierikzee, kleiner. Ston den aanvankelijk tegenover 100 mannen 112 vrouwen ingeschreven, later werd deze verhouding 100 tegenover 106. In Bruinisse daarentegen werd het vrouwen overschot in den loop der crisisjaren grooter, steeg het aantal vrouwen tegen over 100 mannen van 101 op 102. Gril lig zijn de cijfers ten dezen opzichte van van Eikerzee, Haamstede, Noordgouwe, Ouwerkerk, Renesse en Zonnemaire. Eikerzee ging de crisisjaren'in met een vrouwenoverschot (100—102). In den loop van 1933 wijzigde zich het vrouwen overschot in een mannenovsrschot, ter wijl sedertdien de vrouwen weer de overhand hebben gekregen. Haamstede zag het aanvankelijk vrou wenoverschot reeds in 1930 in een man- nenoverschot veranderen- In '33 ontstond echter weer ieen vrouwenoverschot, dat sedertdien grooter is geworden. Aan het 1 Generaal Miaja, idiie beschouwd wordt als V|0|lksgo,uver- neur ©in verdediger van Madrid is door de regeering gekozen oimi 'de leiding te ne mén over de krijgsverrichtingen ter be scherming van de Spaansche hoofdstad. Generaal Miaja bevindt zich op het oogenbiik aan het hoofd: der troepen der fronten van. de Jaramla en de Maïizainta- res tot Aranjuez, d.w.z'. in ihet Zuiden van die samenvloeiing van Taag en.' Jara- 'm'a toit Las, Rqsais, ten Westen van Miadrid aéjn den weg naar La Goruda. Deze maat regel is (noodzakelijk gewofrden in (verband mjet die recent© offensieven der opstande lingen, die zich de omsingeling van Ma drid ten doel hebben gesteld. Hierdoor krijgt mén «en 'Concentratie en eoördinia- tie der strijdkrachten. einde van het besproken tijdvak ontstond de verhouding als \00 tegenover 103. Noordgouwe heeft in den loop van de crisisperiode haar vrouwenoverschot ver loren, evenals Ouwerkerk, waar de ver houding aanvankelijk 100 mannen tegen over 107 vrouwen was, welk aantal daal de tot 98 vrouwen op 100 mannen. Re nesse, dat zoowel bij den aanvang als bij het einde van de besproken periode een normaal mannenoverschot had, heeft zich in 1931 tijdelijk in een vrouwen overschot mogen verheugen. Dat kon Zon nemaire in 1930 doen. In laatstgenoem de plaats is ipmiddels het manweiniover schot belangrijk grooter geworden, zoo dat de verhouding werd 100 mannen, tegenover 91 vrouwen. In een volgend artikel zullen wij na gaan, welken invloed de crisis gehad heeft op de financieels verhouding onder de bevolking van de verschillende ge meenten. DEN LEZER HEIL! Het Zeeuwsche Provinciale Werkcomité j tot de inzameling van gelden vooir het j nationale huwelijksgeschenk aan Prinses Jiuliana en Prins Bernhard der Nederlan den heeft zijn arbeid thans geheel be- ëindigd. Oiver de mitkonbsten van dien arbeid kan tevredenheid heerschen, jop zichzelf beschouwd reeds, en zeker niet minder in vergelijking mét in andere provincies opgebrachte bedragen, j Dit kan geen verwondering baren: de 1 liefde tot onsi Vorstenhuis is den Zeeuwen een wezenlijk en hecht bezit. In zwaren tijd als 't moet, in vreugdevollen tijd als 't harte j|ubelt, komt Zij rijkelijk tolt uiting, j Het Zeeuwsche Werkcomité en zelfs het Algemeen Comité, Zijïi uit den aard der zaak niet gerechtigd, dank te Zeggten voor de giften zelf. Beiden gev,o|elen niet temin de behoefte, langs dezen weg, uit drukking te geven aan hun oprechte dank baarheid voor de oinontbeerlijke daadwer kelijke hulp, welke imien heeft mogen on dervinden, van hoog t(0|t laag, bij allen (die tot (het welslagen van het inzamelings- werk bun steun en medewerking gegeven hebben. 1 Slechts door den gezamlelijken een- drachtigen arbeid van collectanten, plaat selijke ooimité's, plaatselijke eere-comité's, het provinciale Comité en het provinciale eere-coimité is het mogelijk geweest in Zeeland deze schoone uitkoimst te be reiken. Het WerkcOimité in Zeeland, te dezen handelende mede in op dracht van het Nationale Comité: M. FERNHOUT. F. BEELAERTS VAN BLOKLAND. M. J. QUARLES VAN UFFORD. S. S. SMEDING. Het Kroonprinselijk Paar te Zeil am See Het jachtslot Mittersill Prinses Juliana em pris Bernhard, die precies om negen uur wegreden van, den Opernplatz te Weenem, arriveerden, reeds om tien minuten, over zes, Ditnisdagiaivond, vroeger dan xn©n had verwacht, te Zeil am See voor het hótei Excelsior. Prin ses Juliana, die vernam, dat de Koningin op haar vertrekken op de tweede ver dieping was, begaf zich onmiddellijk daar heen. Het wederzien had dus geheel in de intimiteit plaaits, Zoodat de Zeilers er niets verder over weten te vermeiden. Prinses Juliana en prins Bernhard ble ven dineeren met H.M. de Koningin en reden daarop door naar het jachtslot Mittersill, waar men ze reeds Zondag had verwacht en Iwiaar ook reeds sedert haast een week de auto, met 'bagage staat, die hij aankomst uit Polen niet in Boe dapest 'bleef, maar vandaar al direct vooruit reed. Dit Jachtslot Mittersill, in den Ober- Pinzgau, een der schilderachtigste dee- len van het toch zooi wonderiwlondermoipiie Salzburg, ligt evenver van Zeil am See ais van Kitz'bühel, vlak bij den grooten. automob'ielweg, die van Duitschland over de Groszglockners'trasse naar Italië voert. Het was eens, toen het in 1183 daar ge bouwd wierd, ©en sterke aartsbisschoppe lijke vesting. Het werd ettelijke malen verwoest, laatstelijk in 1537 herboulwid. Maar toen met slechts drie van de vroe ger vier Zware ronde vestingtorens. Het werd in het begin van verleden! jaar gekocht door ©enige aristocraten en met Amerikaansch geld verbouwd tot jacht- en sporttéhui's. Nieuwe K.L.M.'ers voor de binnenlandsche lijnen Dit jaar nog in gebruik De K.L.M. voert onderhandelingen met de Lockheed Aircraft Corp. over den eventueeien asjnkoop van Lotlkheedvlieg- tuigen voor de binnenlandsche lijnéh dei' K.L.M. en voor de mogelijke uitbreiding der vloot in West-Indië. De laatste vliegtuigen van de Lpdkheed Aircraft zijn de Lockheed Eleclra en de Super Eiectra, beide geheel metalen vliegtuigen, zooals tegenwoordig aan bij na alle Amerikaansche mpij.em ge leverd worden. Deze toestellen, Welke in Amerika rpeds zeer veel in gebruik zijn, werden ge'bouwld om de z.g.n. aanslui- tingslijnem van de Amerikaansche lueht- vaartmijen te bevliegen. Het is dus be grijpelijk, dat de K.L.M. voor haar klei nere lijnen eveneens tot dit type zal overgaan, waar de Fokkervliegtuigen waarmede de im'ij- in de afgeLoopen ja ren deze lijnen heeft onderhouden, in middels bijna alle verkocht zijn, terwijl de D.C. II en D.C.. Ill-viiegtuigen door hun njotoruitrusting pas tot een goed ren dement kunnen komen op den langen afstand, waarbij de vliegtuigen op een, hoogte van ten minste 2000 meter kun nen vliegen. De mogelijkheid is groot, dat de be treffende vliegtuigen reeds dezen zomer aan de K.L.M: zuilen worden geleverd, zcodat rog <3it jaar daarmede diensten kunnen wordelpi onderhouden. VERSCHILLENDE BERICHTEN Stelling neergestort Een ernstig ongeluk is gisternamiddag geschied bij de werken van het in aan bouw zijnde Bosbad, aan de Amelia van Solmsstraat te 's-G r a v e n h a g e Op dat Tijdstip waren op een z.g.n. hangstelling, van vier bij drie meter, zes werklieden, n.m.l. drie schilders en drie opperlieden, aan den arbeid, toen door het breken van een yam de haken welke aan het plafond Iwlaren bevestigd, de stelling met een hevig gekraak neer stortte, in het drie meter diepe gedeelte van het bassin. De stelling bevond zich op vier meter hoogte boven den beganenl grond, zoodat de val zeven meter be droeg. ïn het 'bassin, waarvan de vloer is sa mengesteld uit cement en geglazuurde tegels, bevond zich geen water, zoodat de gevolgen van den val naar z'itlh laat begrijpen, zeer ernstig waren. Enkele an dere werklieden, die zich in de zWemzaal bevonden, snelden) onmiddellijk op de ruïne, te midden van stofwolken, toe en troffen hun kameraden met gebroken ar men en beeneni en diverse verwondingen aan. Schouwen in de crisisjaren ge durende 1930—1936 Het Prinselijk Paar op de huwe lijksreis Nieuwe metalen vliegtuigen voor de K.L.M.-lijnen De opbrengst in Zeeland voor het Nationaal Huwelijksgeschenk Jaarvergadering te Goes van den B.V.G. Iets zachter Barometerstand van hedenmiddag 2 u-ur. WEERBERICHT Hoogste barometerst.: 767,9 te Biarritz Lajagste 741,8 te Ingö. Verwacht tot den avond van 18 Febr.: Aan de kust aanvankelijk nog krachtige, overigens, miatige tot zwakke Noordwes telijke tot Westelijke of Zuidwest, wiind, zwaarbewolkt met tijdelijke opklaringen, waarschijnlijk weinig oif geen neerslag, ides nachts temperatuur om het vriespunt, overdag iets Zachter. Zon op: Zon onder: 18 Februari 7,12 5,17 Eerete kwartier 4,10 Hoog- en leegwater te Zierikzee HoogwaterLaagwater t 18 Februari 7,21 20,— 0,36 13,12 Zij waarschuwden onmiddellijk den G-G.Dl, die met drie auto"s spoedig ter plaatse was, om ue eerste hulp te ver- ïeenen. Alle getroflénen zijn overgebracht naar het gemeentelijke ziekenhuis aan 'dien Zuid wal. De schilders wieren in dienst van een Rotterdamsche, de opperlieden in dienst van eeti Haagsdhe firma. Een der werklieden, de 35-jarigeschil der C. Schafthuizen is aan de bekomen verwondingen overleden. De toestand van den 46-jarigen A. Kleingeld te Rotterdam is ernstig. t)e overige 4 werklieden ma ken het naar omstandigheden goed.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1937 | | pagina 1