ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Ruwe handen
MAANDAG 23 NOVEMBER 1936
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
de keu t
verschillende berichten
Kern
weerbericht
ABONNEMENTi
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikzee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
1797 - 1889
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur 5 M i. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13279
ADVERTENTIEN
van 13 regels 60 oent, van 4 regels en
daarboven 20 oent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Zal de burgerbevolking
Madrid ontruimen
Sneeuw en koude
Vrouwen, kinderen en grijsaards
In vakvereenigskringen is men van
meening, dat Madrid moet worden ont
ruimd en dat alleen de strijders en de
onmisbare ambtenaren in dienst van de
oorlogvoering achter moeten blijven.
Reeds sinds lang heeft het Comité van
Defensie alle faciliteiten verleend voor
de wegzending van vrouwen, kinderen
en ouden van dagen. Toch zijn er nog
duizenden burgers te Madrid, die reeds
zouden moeten zijn vertrokken en die
weigeren zich te laten evacueeren. Men
zal spoedig gedwongen zijn tot verplichte
Wegzending over te gaan. Het Comité
van Defensie zou zijn taak ten zeerste
vergemakkelijkt zien wanneer het zich
slechts zou behoeven bezig te houden
met strijders, ambtenaren en gemilitari
seerde arbeiders.
Aanvallen der Mooren gestuit
De strijd rondom Madrid wordt ver
woed voortgezet in alle sectoren, met
inbegrip van het terrein tusschen Casa
de Campo en het uiterste noordelijke
front, waar sneeuw de bergkammen be
dekt. De opstandelingen trachten met in
spanning van alle krachten de verdedi-.
ging te doorbreken, waartegen zij thans^
reeds bijna drie weken storm loopen,
In het Casa de Campo hebben sterke
afdeelingen Marokkanen een hevigen aan
val gedaan op de eerste linies der re-
geeringstroepen. Er werd gedurende ver
scheidene uren fel gestreden. De regee-
ringstroepen hielden echter verbeten in
hun stellingen stand en wisten den aan-
valssehok zonder te wijken te weerstaan.
Tenslotte trokken de aanvallers, na zware
Verliezen te hebben geleden, terug.
In de Universiteitswijk staan regee-
ringstroepen en opstandelingen nog steeds
zeer dicht bij elkander, zoodat de ar
tillerie deze zóne niet meer béstookt'i
I
Ook hier duurt de moordadige strijd
zonder onderbreking voort.
Fransche vrijwilligers te Barcelona
Dezer dagen zijn 2000 Fransche vrij
willigers, meest jongelieden uit Frank
rijk, te Barcelona aangekomen om zich
bij de militie aan te sluiten. Voorafge
gaan door muziek marcheerden zij over
de Rambla, hartstochtelijk toegejuicht
door de bevolking. Voor het eerst sedert
het begin van den oorlog is nu ook een
oefening voor bescherming tegen aanval
len uit de lucht gehouden. Door de
kranten en de radio was de bevolking
op de hoogte gesteld van wat haar te
doen stond. Alle lichten werden gedoofd,
de bevolking moest de wijk nemen naar
kelders en openbare schuilplaatsen, de
brandweer reed bellend door de straten
en vrachtauto's met vliegtuigafweerge-
schut snelden naar de strategische pun
ten. Barcelona is tot nog toe gespaard,
gebleven voor een ajanvial uit de luöht.
De aankondiging van generaal Franco
dat hij Barcelona zou blokkeeren heeft
dajar geen bezorgdheid gewekt en de
kranten maken er een grapje van.
Men gelooft dat de rebellen niet over
voldoende oorlogsschepen beschikken, al
vreest men bombardementen uit de lucht.
De houding van Engeland
Engelsche diplomatieke kringen wijzen
met nadruk op het feit, dat een erkenning
van den Spaanschen oorlogstoestand, niet
een erkenning zou beteekenen van de
regeering-Franco. Men meent te gelooven,
dat Londen tot een erkenning der oor
logvoerenden zal overgaan en politieke
kringen wijzen meer en meer op de
voordeelen van zulk een stap. Deze zou,
zoo zegt men, Engeland's neutraliteit
verzekeren, het volledig afzijdig laten
•van een conflict en geen inbreuk be
teekenen op het stelsel der niet-inrnen-
ging. Zeer waarschijnlijk zal de Britsche
regeering, alvorens dit besluit te nemen,
het antwoord afwachten van Franco op
de tot hem- gerichte vragen, inzake de
instelling van een neutrale zóne ter zee
en een waarschuwing wanneer een bom
bardement op komst is, teneinde de Brit
sche onderdanen gelegenheid te geven
zich in veiligheid te brengen.
Mendelssohn's standbeeld
vernietigd
Zijn geestelijk monument onaantastbaar
Er is in Leipzig een standbeeld ver
nietigd. In deze drukke, goed bewaakte
stad, hebben vandalen de mogelijkheid
'kunnen vinden, om een groot zwa;ar
standbeeld van zijn voetstuk te lichten;
en te vernietigen. Niemand heet het te
hebben gezien of gehoord
Felix Mendelssohn-Bartholdy, was een
niet-Ariër. Wel heeft hijiaan de stiajd, wiaar
hij eenige jaren van Zijn kort leven (1809—
1847) werkte, de roem bezorgd, iwjatarin
heel Duitschland ook ver buiten zijn eigen
grenzen deelde; wel vormen zijn vele
verrukkelijke composities elders ook nu
nog een gaame aanvaard tegenwicht tot
hetgeen men in Duitschland thans aan
de cultuur misdrijft, maar.... Mendelssohn
was een niet-Ariër! Daarom past hij niet
in een Rijk, waarin de Ariërparagraaf al
lengs tot een der belangrijkste en meest
gebruikte wetsbepalingen is geworden;
daarom mag de geest van den fieren ras-
zuiveren Duitschen Ariër niet worden
verontreinigd door de kunstwerken, die
ook door Mendelssohn'n niet-Arische geest
zijn geschapen; en daarom mag het mo
nument, dat naar zijn beeltenis is ver
vaardigd, in stukken worden geslagen.
Hemelhoog verheft zich boven deze
triomf der lagere instincten, die slechts
het stoffelijk gedenkteeken vernietigden,
het geestelijk monument, dat Felix Men
delssohn-Bartholdy zichzelf door zijn su
blieme persoonlijkheid en de rijke schep
pingen van zijn genie in de harten van
ontelbaar velen heeft verworven. Dit mo
nument van de geest is onvergankelijk:
zelfs vandalen kunnen dit niet aantas
ten; zij vermogen door hun daad slechts
de tegenstelling tusschen hun eigen klein
heid en de grootheid, die zij meenden,
ban te randen, in een nog scherper
licht te stellen.
Duitschland, Gij volk van dichters en
denkers zoo schreef dan ook terecht?
Bronislaw Hüberman in zijn open brief
in Maart van dit jaar aan de Duitschq
intellectueelen de heele wereld, niet
enkel de wereld van Uw vijanden, doch
vooral de wereld van Uw vrienden, wacht
in ontstelde bezorgdheid op 'Uw woord
van bevrijding
Prins Bernhard te Parijs
Het auto-rijden en de oude hoed
„L'Intransigeant" bevat een zeer sym
pathiek gesteld verhaaltje over de wijze
Waarop Prins Bernhard afscheid is ko
toen nemen, van zijn vrienden en van
zijn kameraden der „I. G. Farbën", die
hem met open armen ontvangen hebben.
Onder ide anecdotes, die de journalist
vertelt is de volgende: Men verwijt den
Prins, dat hij te hard pleegt te rijden
en waarschuwt hem, dat niet meer te
doen, als hij Prinses Juliana naast zich
hebben zal. Prins Bernhard antwoordt:
Prinses Juliana houdt evenveel van sport
{als ik. Dat ze een virtuose in het skieën
is, is bekend. Zoo is het trouwens, dat
we elkaar ontmoet hebben. Maar ik heb
Koningir Wilhelmina moeten beloven,
dat ik nooit de maximum snelheid zal
overschrijden die vastgesteld is door de
Hollandsche politie; dat is dus in zekeren
zin door Haar zelve".
Bij zijn rondwandeling door het ge
bouw en wat zijn eigen kantoor ge
weest is, zag Prins Bernhard daar een
oude hoed van hemzelf hangen, dien hij
meteen zijn broer Aschwin op 't hoofd
zette en hem cadeau maakte, omdat hij
ihem niet meer noodig had.
De geschiedenis van dien hoed< was
de volgende: Als de Prins des morgens
op zijn kantoor kwam, gebeurde het nog
al eens, dat zijn directeur hem opdroeg
een resumé te geven van het voornaam
ste nieuws uit de ochtendbladen. De
Prins maakte dan gebruik van die op
dracht om zijn kranten te gaan lezen
in een klein eafétje in de buurt en daar*
bij dan gauw tegelijk Zijn ontbijt te ge
bruiken.
Maar opdat zijn chef niet zou bemer
ken, dat hij het bureau verlaten hadf,
'haalde hij zijn hoed uit de kast en hing
dien aan een kapstok. Hij zelf liep altijd
zonder hoed en had hem dus niet noodig
om uit te gaan.
Tot baat van 't menschelijk geslacht,
Is al wat zwijn was omgebracht. i
Dei ken, gehakt tot vette bonken,
Is in haar pekelgraf verzonken
En beidt daar ongesl>%ord den dag,
Dat zij op tafel prijken mag.
Haar leven was ééjn zoete dut;
Haar wereld was de modderput;
Haar ideaal was eten, e#en.
Zij wou van matigheid niet weten
En moest, tot straf voor zulk bestaan^
In 's levens bloei ter tonne gaan.
Zij was de spaarpot van den boer;
Zij Werd gevuld met krachtig voer;
Hoe gulziger zij wilde eten,
Hoe meer het dier werd toegesmeten!.
'Werd het voorspoedig groot en diK,
Dan was het boertje in zijn schik.
De keu leeft na haar dood lang voort
In spek en worst, in ham en zwoord.!
Zij deel't het lot van rijke vrekken:
Het leven kon slechts walging wekken,
Pas na hun dood mag vrek en zwijhi
Voor mensch en wereld nuttig zijn.
Dies zijn èn keu èn gierigaard
Eerst n& hun sterven 't leven waardi
Ons parlementair stelsel
blijve gehandhaafd
Minister Oud over de aanpassings
politiek, de koopkracht en de
democratie van ons land.
Op het te A'dam geho^dlen dongres der
Vrij'z.-Dem. heeft Zaterdagavond! de min.
van financiën, mr. P. J. Opd, een red'e
'gehouden, waarin hij met klem vasi reidle-
nen de politiek Van (die regeering inz'ake
de aanpassing verdediga* esi een krachtig
pleidooi heeft géhouidén voor het in
standhouden van ons huidige staatsbestel
De minister iwees er o.m. op, dat Ide
'groptste ramp van deZen tijfd! is de steeds
toegenomen ai'skiitiing van het internati
onale ruilverkeer.
Volledig economisch herstel Zal eerst
werden verkregen, wjasmeer 'dat -vrije
ruilverkeer zal zijn hersteld. Wij in Ne
derland hebben Van de belemmeringen
van het ruilverkeer wel in zeer sterke
mate de gevlolgen ondervonden. Het
grpote euvel Van het tegenwoordige in
ternatte inale ruilverkeer is, dat er steedis
meer naar wlordt gestreefld! om in het
handelsverkeer fuisschen twee landen de
tliji'ers van den in- en uitvoer .aan el
kander gelijk te maken.
Het is spr. nog altijd (onbegrijpelijk,
hop men tegen aanpassingspolitiek be
zwaar kan maken.
Het is onlogisch gedacht wanneer men
zegt, dat hu w'ij' geld(w|ongem zlijn gewor
den id'en 'gouden standaard los te laten,
de aanpassingspolitiek zou moeten wor
den prijsgegeven. Neen, die aanpassing
zal imoieten doorgaan, jdloch zlijl zal op
(onderscheidene pupten thans op een an
dere wijze moeten geschieden dan Voor
heen het geVal was, omdat Idle verhou
dingen, waaraan moet Iwjondfen aange
past, veranderd' zijn. Zij zfal nlu en dan
moeten worden geZocJht in. een andere
windstreek Van het 'cloimpas.
Vrijheid en vardraagzaamheid
onze beste tradities
Ongetwijfeld is ide taak der regeering
waar mogelijk, de koopkracht van het
volk te veriioogen, doch er is een groot
verschil tusschen een werkelijk blijven
de küPP'krachtverliooging en een kunst
matige koopkradhtverhooging met behulp
Van in4iet Volksvermiogen aanwezige re
serves, die een einde neemt wanneer
de reserves zijn uitgeput.
Wat men stimiuleeren der birnnenlaud-
sclhe conjun0tuur noemt, is dus alleen
ver an tw oo r cl, w|anneer 'de aanwezige re
serve alleen benut behoeft te worden
om1 de zaak op gang te helpen. Is idé
zaak eenmaal op gang, dan wioridl de
verbruikte reservekracht vamZelf' Weer
aangevuld.
Het Nederlandsche volk, zoo ging spr.
verder, vindt zijn grootste en beste tra
ditie hierin, dat het het volk is geweest
van vrijheid en verdraagzaamheid. Gelei
delijk heeft zich in de ontwikkeling
eener lange reeks van jaren het parle
mentaire stelsel gevormd, waaronder W'ij
thans leven. De grootste beteekenis van
dit stelsel is, .dat het de beste waar
borgen biedt, 'dat op den duur over
eenstemming tusschen regeering en volk
zal blijven bewaard. Het stelsel plaatst
de Kroon boven 'de partijen. Zij is daar
door het symbool van on$e nation alle
eenheid.
Hoe geheel anders is het bij hlet stel
sel der dictatuur. Daar ontbreekt de
vrije meeningsv.orming ten eenen male.
Vrije partijvorming is er uitgesloten. Kri
tiek op regeeringsdaden is verboden. Van
een openbare behandeling Idler zaken in
de volksvertegenwoordiging is geen spra
ke. De hoogste belangen van ons völk
vorderen, pat ons tegenwoordig staats
bestel bewaard zal blijven.
Crisis-ambtenaar met een
riek aangevallen
Bij een landbouwer te Eist (Geld.)
vervoegde zich een ambtenaar van den
Crisis Contróle Dienst, teneinde een on
derzoek in te stellen naar 'de varkens.
De zoon van den landbouwer, die als Zeer
vechtlustig bekend staiat, uitte Zij'n mis
noegen tegen den ambtenaar ejn verzocht
hem' zich te verwijderen. Toen de ambte
naar dit weigerde, greep de landbou
werszoon een riek, (waarmede hij den
ambtenaar te lijf' ging. Er ontstond een
hevige worsteling, Wlaiarbij de ambtenaar
eenige malen door 'dien riek getroffen
werd.
Niettemin slaagde 'de [ambtenaar er in
Zijn aianValler met een pajar forsehe sla
gen onschadelijk te maken, waarna hij
zich met den riek naar het politiebureau
begaf, teneinde aangifte van het gebeurde
te doen. De Zaak zOn nu met .een proces-
Verbaal zijn afgeloopen, wane het niet,
dat 'de lambtenaar den l'an db ouwerszopn
Zoodanig getroffen ha'd, dat deze des
avonds geneeskundige hulp moest inroe
pen, daar hij' over inwendige pijnen
klaagde. Een arts laichtte opnlame in een
Ziekenhuis gewenscht.
Oude man overvallen
Vrijdagavond is een overval gepleegd
o p een alleen wonen den ou'delnl man, J.
Welage genaamd, te Bi ie v e r w 'ij k (N.B
Omstreeks zes uur vervoegde zich een
30-jarigö mum aan de woning vjun Welage,
onder het vopirwen'dsel een kar te Willen
leenen. Toen de oude man naar buite)n|
wilde komen, greep die dader hem vast,
sleepte, hem naar de kajm'er en wierp hem
achterover op de tafel, waarbij hij hem
een doek op het gezicht drukte om het
het roepen te beletten.
IntuSS'chen had een buurman onraad
bemerkt; tezaimén toet een passeer enden
groentenkoopman begaf' hij' zich naar de
woning van Welage. Toen Zij1 de deur
openden, stormde de dader naar buiten,
waar hij' door den groentenkoiopman ge
grepen werd, terwijl de bu.urman politie-
hjulp ging' halen. De da'der wist zich ech
ter los te hukken en Verdween per rijWiel.
In de huiskamer trof toen den 78-jiarigen
Welage aan, cnog geheel van streek door
den overval maar overigens zoin'der noe
menswaardig letsel. De rijkisveldlwachit wlas
spoedig ter plaatse en stelde onmiddellijk
een uitgebreid onderzloek in. Zij beschikt
over een vrij1 volledig signalement dat
inmiddels per radio is verspreid.
Twee bejaarde menschen
vermoord
Huishoudster gearresteerd
Zondagavond heeft men in het Lito-
burgsche dorpje Merkelbeek een gru
welijke ontdekking gedaan. In een afge
legen. boerderij vjond men de deerlijk ver
minkte lijken Van den bejaarden land
bouwer F. Buysers en diens schoonzuster
D. Sender. De man vertoonde een lafgjesne-
den' hals, terwijl d:e schedel Van de vroiuW
was ingeslagen.
Tegen zes uur hadden de buien aan de
deur van de boerderij geklopt om melk
te halen, do'ch er werd niet open gedaan.
Zij hebben toen onmiddellijk den rijks
veldwachter gewaarschuwd, die op Zijn
beurt zich in verbinding steldé met de
marechaussee te Birunssumi en de geto.-
politie va,n Merkelbeek. Gezamenlijk drong
men toen de woning binjneini, waar toen
de twee oude menschen vermoord op den
grond von'd liggen. Beiden waren o|nge-
veer zeventig jaar.
Een zestigjarige huishoudster, die zich
in de boerderij bleek te bevinden, is on
middellijk in arrest gesteld. Het was be
kend, dat er nuzie wias tusschen deze
huishoudster en de twee andere bewo
ners. De mogelijkheid a;cht toen niet uit
gesloten, dat dé man en de vrouw uit
wraakt zijn gedoold, doich het is ojojk moge
lijk, dat hier van een roofmoord sprake
is. Men heeft evenwel nog niet kunnen
vaststellen of er eenig geld woirdt ver
mist.
In sneeuw en koude duren de
gevechten in Spanje voort
Minister Oud over de aanpassings
politiek en Democratie
Prins Bernhard schenkt zijn
Parijsche hoed aan zijn broer
Twee bejaarde menschen in een
schuur vermoord
Sportuitslagen en Marktberichten
Lichte Vorst
Barometerstand van hedenmiddag .2 uur.
Hoogste barometerst. 772,0 te Krakau
Laagste 753,2 te Andanes.
Verwacht tot den iavond van 24 Nov.:
Meest zwakke tot matige Oostelijke tot
Zuid-Oostelijke wind, nevelig tot licht-
of halfbewolkt, Weinig of geen neerslag,
liéhte vorst, tot temperatuur oito het
vriespunt.
Zon op: Zon onder:
24 November 7.38 15.55
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
24 November 9,52 22,45 3,33 15,59
60ct. Bij Apothm Drogisten
Buysers en ziijn schoonzuster, die zeer
goed aangeschreven stonden, woondejni
reeds vele jafen samen in "dé boerderij.
Zooals te begrijpen is, heeft het gebeurde
groote ontsteltenis gewekt in het rustige
plaatsje, waar op het ©ogenblik de kermis
in' Vollen gang is.
Villa afgebrand
In nachtgewaad voor de vlammen
gevlucht
In den vroegen Zondagmorgen, ohlgev.
3 uur, werd de Biornsche brandweer ge
alarmeerd Voor een feilen brand' ajajn den
Rijksweg B,o rneAlmeloBij onder
zoek bleek de met riet bedékte villa van
den heer A. Woolderink een prooi der
vlammen te zij'n. Er viel aan bliussdhen.
niet te denken. De eigenaar werd gewekt
door een voorbij' kjqmende taxi-Chauffeur,
toen alles reeds in lichterlaaie stond'.
Met de huishoudster, die op de bovenste
verdieping sliep, konden Zij in nachtge
waad, voor de vlatomen vluchten. De
oorzaak) zal wel een raadsel blijven, mede
doof het feit, dét de bewoners des nachts
oto half één van een visite terugkeerden,
en de vuren dien middag te voren reeds
gedoofd waren. Van den inboedel Werd
niets gered. Verzekering dekt de schade.
Voor den geheelen P.T.T.-dienst zal
|op 7 Jan,uari Zondagsdienst gel
den (dus ook de besteldienst, telefoon
en telegraafdienst). In den nacht va|ni 7
op 8 Januari zal geen postvervoer ge
schieden. Hel komt idius hierop neer, dat
op 7 Januari uitsluitend post vervoerd
wordt als op Zon- en
