ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
m OPGENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE RAMP TE SCHIEDAM
De Kern
Hoest en verkoudheid
MAANDAG 2 NOVEMBER 1936
ABONNEMENTi
Prijs per 3 meenden 11,50, buiten Zierikzee i 1,80
Voor het buitenl. p. jeer flO,—Alionderlijke
nummers 5 cent, Verschijnt degelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13262
ADVERTENTIES i
T.n 13 regel. 60 .ent, T.n 4 regel.
daarboven 20 .ent per regel. Beolame. 40 eent
per regel. By .entrant belangrijke korting
Intending op den dag van uitgave vóór 10 uur
DIENSTPLICHT.
Uitspraken inzake vrijstelling.
De' BURGEMEESTER van Zierikzee
brengt ter algemeene kennis, dat de
Commissaris der Koningin in Zeeland bij
beschikking van 22 October 1936, A no.
2600, 3e afdeeling, aan de volgende per
sonen, ingeschreven voor den dienstplicht
der lichting 1938, vrijstelling van den
dienstplicht1 heeft verleend wegens b' r o e-i
derdiens t:
1. Henri Petrus van Aken; 2. Johan
nes Cornelis Bolier; 3. Pieter Cornelis
Boogerd; 4. Marinus Goedegebuure5.
Sander Klink; 6. Samuel Cornelis Men-
heere; 7. Cornelis Bastiaan van der
Schelde; 8. Pieter Bastiaan van der
Schelde; 9. Pieter Cornelis Slootmaker;
10. Willem Snijders; 11. Johannes Stout-
jesdijlc; 12. Jacob Lambertus van der
Valk; 13. Hendrikus Joseph Volkeri.
Omtrent het indienenvan het ver
zoekschrift, waarbij tegen deze uitspraken
in beroep wordt gekomen, wordt ver
wezen naar de bekendmaking, aangeplakt
aan het gemeentehuis.
Zierikzee, den 31 October 1936.
De Burgemeester,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE.
Allerzielenkunnen wfi vergeten de
ram'peii die ons land troffen en zelfs
de laatste dagen nog offers hebben ge
vraagd j
Neen! Driemaal neen! We willen, we f
kunnen niet vergeten, ernaar we zulle|n ge-
denken al die goeden, lieven en bra-
ven die ons voorgingen naar het lajnd
aan - de overzijde-.
In onze gedachten willen we al humine j
goede daden in loinz'e herinnering tenug-
roepen en we willen hen Iwleer zjen, izloio-
als we hen eertijds het 'liefste zagen. j
We Willen gaan naar den doio|denakker j
en staren op hun grafsteehen en hen1
nimmer vergeten.
[het leven, Italië wil dezen weg noch
bedreigen, noch onderbreken, doch het
wil zijn rechten geëerbiedigd zien. De
Engelsch en moeten zien, dat dit een
voldongen feit is, waaraan niet valt te
tornen.
ALLERZIELEN
Er is geen datum op onze kalender,,
waar de roomsche kerk geen heilige voor
heeft, of geen .gedenkdag van heeft ge
maakt. Wie het weten wil neme kennis
van de Aclta Sanetorujm en veel dat
onbegrepen w'as zal hierdopr du,idelijk
worden.
Mocht men evenwel meenen, dat Aller
zielen alleen een gedenkdag voor room-
schen is, hij vergist zioh deerlijk.
Deze gedenkdag strekt zich veel ver
der uit en omVat niet .alleen alle chris
tenen, maar alle menschen op de gan-
sclhe wereld.
Ieder begrijpt wel dat hiermede niet
bedoeld wordt het feest voor alierzielen,
zooals dpt in 998 door den Abt van Cluny
den heiligen Odilo werd ingesteld, maar,
dat elk rnensch dooden heeft te betreuren.
Allerzielenniemand, geen huis is
er waar de dood niet eens binnen de
vensteren klom' en zijn vreeselijk werk
volvoerde.
Allerzielenhoe zien we, als we OP
gevorderden leeftijd kfamen, ze weer in
onze gedachten terug, de jongens en
meisjes waar we samen mee hebben ge
speeld in de buurt.
Allerzielenhoe gedenken we aan
onze vroieg gestorven vrienden en al heb
ben wij o!0|k den datum van hunne sterf
dagen bewaard, die dagen zeker een ge
dachte aan hen gewijd, al was dit dan
van een geheel persoonlijk karakter, he
den denken we aan hen allen te gaar.
Allerzielenhoe weinigen zijn er die
dan niet voor zich zien een dierbare
Vader, een liefhebbende Moeder, ee|n aan
hankelijke Broeder of een teedere zuster,
die in liefde herd,acht wordt en waar
we op dezen dag lio^h zeker, tenminste
eenige oogenbljkken aan zullen denken.
Allerzielenhoevele weduwen zul
len niet herdenken hoe eens, wie weet
hoe lgng geleden, hunne verwachtingen
lden bodem werden ingeslagen, toen de
geen rekenschap gevende dood, zulk een
dierbaar bezit, wegscheurde van een lief
hebbend hart?
Allerzielen (hoevele bidden vandaag
om1 den dood, omdat hum vrouw, idler
kinderen zorgzame moeder, werd wegge
nomen taan de panden der huwelijks
liefde deze verzorging nog niet koniden
missen of dat men loud en eenzaam ach
ter bleel, verlangende naar de ontbin
ding?
Allerzielenhoevele Vaders en Moe
ders gedenken vandaag aan het kind,
soms aan de kinderen, die de dlood eens
weghaalde, die weg iwierden gerukt van
minnende harten?
Allerzielenhoe gedenken we niet
aan hen, die in de Voorbijgegane week
hun graf vonden in de -golven vajn de
Noordzee en hoe daar treurende vrou
wen en yreenende kinderepi turen aan
het strand lof Zij toidh nog eenm'aal mogen
Zien het lijk van hun geliefde Vader of
dien goeden BrOeder, dje om hun broold
te verschaffen, het leven hebben gewaagd
op het 2ilte nat.
Dezen dag hebben wie hen gewijd ea
zullen Steeds telken jare opnieuw dez|e
blijven io:nderhio|u;den, want w'e imbgenoiet
vergelen wat is geschied, miaar voelen
pus verplicht de herinnering aan hein j
levendig te holuden. I
Waint al zijn ons, niet alwetendep,, veie
vain hunne goede daden niet bekend,
dit Wil toch niet zeggen, dat 'zjij alien I
voor ons niet van beteekenjs Zijn geweest. 1
'Mogelijk is het niet zloinder opztet dat
de levensvijand hen hier heeft dp-en buk-
ken v-oor zijn macht.
Want al vervulden zij hier geen rol van
beteekenis, al waren hunne najmep niet
op aller lippen, al liep hum weg in alle
bescheidenheid langs ons en merkten we
hunne daden niet; toch kan in de stilte
m'eer invloed worden uitgeoefend dap op
de publieke markt des levens, wiaarz'eer
veel in het levenslawiaai verloren gaat.
En zou het te veel zlijn als We zeggen,
dat, indien wij vandaag aan hen denken,
oioik hiymne gedachten naar ons uitgaan?
Tusschen ons en onze doioden söhijnt
te bestaan een eterischè verbinding, een
zilveren koord, dat w'erkt als ide tele
foondraad, die w'e kunnen inschakelen
met -onze verwanten in het verre Oosten,
alleen met dit verschil, dat zij Veel ge-
imia'kk el ijker dan w'ij de verbinding tot
stand kunnen brengen.
Dezen band Zal zijn grondslag wei heb
ben in de liefde, in de genegenheid, Idle S
we tot hen hadden en nog hebben.
En deze genegenheid 'kan geen dopidi j
te niet doen. j
Maar op dezen dag strekt zij' zich. u,it 1
tot alle zielen, tojt allen die oms voor
gingen doioir het dal .d.es doioldjs en op
een dag als deze kan het verlangen}
in oms levendig wOrden o'm daar met hen
te Zijn. Dat aal eens Zijn een bi ij ont
moeten, waarop geen scheiding meer volgt
Mussolini te Milaan
Berlijn en Rome de spil der
Europeesche politiek - De
Volkenbond kan verdwijnen!
Op het plein voor den Doim te Milaan
heeft Mussolini gisteren zijn aangekon
digde groote politieke rede ten aanhoore
van een kwart millioen enthousiaste Ita
lianen gehouden, terwijl millioenen op
de pleinen van alle steden en dorpen
het woord van den Duce beluisterden..
Het internationaal terrein dient gezui
verd van iedere leugen en illusies van
de ideologie van Wilson, aldus Mus
solini.
Een van deze, de ontwapening is
reeds verdwenen, niemand wil ontwape
nen en een ontwapening van allen is
onmogelijk. j
Ten aanzien van den Volkenbond
zeide de Duce, dat deze is gegrondvest} I
op de belachelijke stelling van absolute j
juridische gelijkheid van alle naties. j
De bond moet vernieuwd worden, of
sterven. „Aangezien vernieuwing uiterst I
moeilijk is, kan de bond, wat ons betreft,
sterven. Wij zullen nooit de duivelsche
economische blokkade vergeten, welke j
de Volkenbond tegen Italië ontketende.
Sprekend over de betrekkingen met
Frankrijk" zeide Mussolini, dat, zoolang
F r a n k r ij k een afwachtende houding
aanneemt, Italië niet anders kan hande-
lelt dan het thans hamdelt.
Aan Hongarije, „de groote vermink
te" moet recht worden gedaan in het
Donaugebied, opdat hier vrede heersche. j
De betrekkingen tot Joeg o-S 1 a v i
zijn verbeterd en de grondslagen voor
een hechte vriendschap tusschen beide
landen zijn gelegd.
Ten aanzien van de betrekkingen tot
D u i t s c h 1 an d verklaarde de Duce:
„Op de spil BerlijnRome kunnen alle
staten van Europa, die van goeden wil
zijn, meewerken. Het anti-bolsjewistisch
vaandel is de oude vaan van het fas-- 1
cismie".
Voor Italië is de Middellandsche Zee
KORTE BERICHTEN
De EdelviaJk is Zaterdagochtend v.ap
van Tjililitan vertrokken imlet 145 'kg.
plO|Sit, 2 'kf.g. pialtlkietpoist en 62 k.g. vralch't.
Voor tusschentrajecten zlijn 18 passagiers
geboekt. i
In Madras (Britsvh Indië) heeft zicLi
tengevolge van een cycloon een verschrik
kelijk ongeluk) voorgedaan. Er stortte nl.
een tabaksfabriek onder den dru|k! vian
den stormlwind in, met het gevolg, dat
honderd in de fabriek aanwezige larbei-
ders den dopjd) vonden.
Een vliegtuig' Viam de lijn Berlijn
Frankfort a. d. Main is Zondagmiddag
in het Thuringerwoud, tengev|o(!ge Van
den dichten mist tegen den grond ge
vlogen en vernield. Drie leden Van de
bemanning en zeven passagiers kwamen
ojml het leven, terwijl 3 passagiers ge
wond 'werden.
Het huwelijk van Prinses
Juliana en Prins Bernhard
De Groote of Sint Jacobskerk te
's Gravenhage is voor alle diensten ge
sloten, zulks in verband met de ver
nieuwing van de verwarmingsinstal
latie. De diensten worden verlegd
naar de Nieuwe Kerk.
De conclusie ligt voor de hand, dat
de bovenbedoelde werkzaamheden wor
den ondernomen .met het oog op het
huwelijk van Prinses Juliana. Men
mag in het bovenstaande bericht dan
ook een bevestiging zien van de
eerder uitgesproken veronderstelling
dat dit huwelijk in de Gh'oote Kerk
te 's-Graverihage zal worden vol
trokken.
De Engelsiche filmindustrie, die haar
bloei' aian 'het succes van Henry VIII te
danken 'heeft, schijnt dientengevolge een
onwankelbaar vertrouwen te hebben in
verfilmde levensgeschiedenissen. Na' Rho
des of Africa, inia Rembrandt, ma D'avid
Livingstone, Zijn nu de verfiljmlingeri aan
gekondigd van: William) Shakespeare, Ro
bert Biunmis en Franz liszt. Wie volgt?
14 dooden en 17 gewonden
De oorzaak van de ramp
Een arbeider vertelt
De eerste ontploffing
Aan boord van de „Petrarkis Nomikos"
waren Zaterdagochtend 33 opvarenden
en ongeveer 20 menschen van Wilton,
meest ketelbikkers, toen om half 10 de
eerste ontploffing geschiedde. Het
was een zware knal. De ruiten van de
fabriek, waarmede de kade, waaraan de
boot ligt, parallel loopt, zijn ale gespron
gen. Zware stukken ijzer en groote dee-
len van den ketel, waaronder stukken
van 300 kilogram, werden door de lucht
op de kade geslingerd. Ik zag een dek
sel van een tank boven onze hoofdei*
zweven, vertelde de commissaris van po
litie van Schiedam, degene die daar
door getroffen zou zijn, zou meteen ver
pletterd zijn.
De chauffeur Schellenberg stond op
den wal. Hij ontving van een ambtenaar
van Wilton opdracht gasmaskers te ha
len. Nauwelijks waren de woorden te
men hem gezegd of hij werd door een
stuk ijzer, dat door de lucht «geslingerd
werd, getroffen en gedood.
De politie en de brandweer, zoo mede
het Roode Kruis, waren reeds op het
eerste sirenegeloei afgekomen. Vijf mi
nuten na de eerste ontploffing was de
politie met de overvalauto ter plaatse.
Eerst zijn toen de gewonden behandeld,
daarop zijn de leden van het Roode
Kruis, politie en de brandweer aan boord
gegaan om te onderzoeken of er nog
gewonden aan dek waren.
De tweede knal
Juist op het oogenblik, dat degenen,
die zich aan boord bevonden hadden om
te zoeken naar de gewonden, het schip
(hadden verlaten en juist voordat de
mannen van Wilton zich aan boord wil
den begeven, volgde de tweede on t-
p 1 o f f i n g, die veel heviger was dan j
de eerste. Men mag van geluk spreken, i
dat zich tijdens deze tweede ontploffing j
zoo weinig menschen aan boord hebben
bevonden.
Tot degenen, die op het schip waren
achtergebleven, behoorden de heer Nieiu-
wenburg, de kringcommandant van de
brandweer, de agent van politie Hoek,
die beiden werden gedood, de heer van
der Plas, de brandweercommandant, die
zeer zwaar werd gewond en kapelaan
Haselaar, die aan boord was gegaan om
stervenden geestelijken bijstand te ver-
leenen. Drie politie-agenten bevonden zich
op het oogenblik van de tweede ont
ploffing op de loopplank. Ze bleven al
len ongedeerd. De commissaris van po
litie heeft toen opdracht gegeven, dat
niemand zich aan boord mocht begeven.
Eerst Zaterdagavond bleek het mogelijk
zich aan boord van het ongeluksschip
te begeven. De eerste berichten, omtrekt
het aantal slachtoffers waren in tegenstel
ling met wat gewoonlijk het geval is,
aan denlagen kant.
Het aantal slachtoffers bedraagt 14,
terwijl een 17-tal menschen min of meer
ernstige brandwonden opliepen.
De oorzaak blijft duister
Naar de oorzaak van de ramp kan
men nog maar gissen. Op zeker oogen
blik had de brandweer den hoofdmachi
nist van het schip noodig, omdat zij iets
wilde weten omtrent de olieleidingen en
de hoeveelheid olie die er nog in het
schip was. De Grieksche bemanning bleek
toen reeds naar Rotterdam te zijn ver
trokken. De machinist werd daar van
daan gehaald.
Volgens de verklaring van den Griek-
sehen machinist waren er uitsluitend in
idle- bunkers acht ton olie aanwezig. Dg
lpdingtanks waren echter ledig.
Hoe de brand is ontstaan is een raad
sel. Er waren ketelbikkers aan het werk.
Men kan slechts vermoeden, dat er een
vonkje bij de olie is gekomen en dat
eerst een brandje is ontstaan, dat de
ontploffing heeft veroorzaakt. Het zijn
echter slechts vermoedens, waaromtrent
verder nog niets kan worden vastgesteld.
Van het achterschip en de machine
kamer van het Griékische schip is niets
anders over den een hoop kromgetrok
ken ijzer. Ook de pijpleidingen zijn ge
heel kromgetrokken en vernield.
Het relaas van een arbeider
Een arbeider van Wilton-Feijenoord,
die even voor de explosie tot de ma
chinekamer was afgediw|aald, vertelde 't
volgende
De slag, waarmede de ontploffing ge
paard ging, was oorverdoovend. Ik was
half versuft, zoo vertelde de ketelbik-
ker, ik dacht: dat is het einde. Een enor
me vlam zocht zijn weg naar buiten. De
olie die in hetschip dreef, vatte
vlam. Ik weet niet eens meer hoe ik
aan wal ben gekomen. Boven mij zag
ik den grauwen hemel door de gaten
in het dek. Ik klauterde naar boven
langs de kromgebogen ijzeren platen en
stangen, die kris kras door elkaar la-
_gen. Op dit oogenblik steeg er plotse
ling een enorme dikke rook uit het
Grieksche stoomschip op. Zij, die zich
aan den wal bevonden, kozen het hazen
pad. Men verwachtte dat nu wel de
nieuwe ketel uit elkaar zou vliegert.
Elk oogenblik kon een nieuwe explosie
plaats hebben.
Groote ongerustheid heerschte echter
in de rijen van de Sclhiedamsche brand
weer. Verscheidene leden daarvan bevon
den zioli voio|r hulpverieening aan boord,
toen de tweede ontploffing geschiedde.
Verscheidene leden der Schiediam&che
brandweer liepen kwetsuren en wonden
op. De onder-commandant Van der Pias
moest gewond naar het ziekenhuis wor
den vervoerd.
Een brandwacht werd circa 10 meter
omhoog geslingerd, doch wonder boven
(wonder kwam hij nabij een hekwerk
terecht, waarin hij bleef hangen, zoodat
hij nagenoeg ongedeerd bleef.
Mussolini te Milaan over de
Europeesche politiek
Madrid wordt steeds nauwer
ingesloten
De ontploffingsramp bij de
Wilton-werf
Het vorstelijk huwelijk vindt in de
Groote Kerk te Den Haag plaats
De monopolierechten op granen
worden niet verlaagd
Sport- en Marktberichten
Kans op regen
Barometerstand van (hedenmiddag 12 uur.
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 766.7 te Biarritz.
Laagste 745.6 te Andanes.
Verwacht tot den avond van 3 Nov.:
Zwakke tot matige Zuidwestelijke tot
Noordwestelijke of Noordelijke, later
weer krimpende wind, tijdelijk opklarend,
daarna weer toenemende bewolking, aan
vankelijk weinig of geen, later weer toe
nemende kans op regen, een koude nacht,
later weinig verandering in temperatuur.
Zon op: Zen onder:
3 November 7.01 16.26
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
3 November 5,13 17,35 10,42 23,06
I Sgg^i
Borst inwrijven met Dam po»
Pot 50, Doos 30 ct. Bij Apoth. en Drogisten»
3 ffi PO daar tucht ja van opt
De strijd om Madrid
De beslissing nadert snel
De algemeene aanval der nationalis
ten dje parallei uitgevoerd wiolrdt op
den ty-ieg Toledioi—Madrid en idtien van
Aranjuez maar (MJadrid'h eeft de rechtsehe
legers doen doordringen tot (M(oraleja,
Hu;mames en Perla, dJw.z. tot olp nog
geen 19 K.M. van de lhoOfdstad„
De aanval, Zaterdagmorgen vrqeg «ont
ketend, werd 12 uur beëindigd en ten
uitvoer gelegd dopr infanterie en ar
tillerie, terwijl op den rechterflank de
cia.valerie van kolonel Monasterio in den
j strijd twerd gekvforpem. De regeeringstroe-
pen boden slechts zwakken tegenstand,
behalve op den linkervleugel bij Mpraleja.
In 't geheel Zijn Zaterdag 4 KM- ter-
rein doior de opstandelingen gewonnen',
terrein, dat verdedigd wendl doioir artil
lerie en belangrijke verschansingen.
1 Het schijnt, dat de beslissing omtrent
het lot van Madrid zal vallen in den
sector ten Zuiden en Zuid-Westen van
do boiofdstad, waar de regeeringstroe-
I peil sl hun reserves aan artillerie, tanks
en pantserwagens ihebben, geconcentreerd.
Volgens verklaringen vian, krijgsgevan
genen zou generaal Piazios, die weer «on
der de bevelen staat wan -een Russi-
schen 'generaal, belast zijn met de ver
dediging van Madrid, terw'ijl generaal
Asensio het bevel vloert aan het front.
i Het stoffelijk overschot van Sir Edgiar
Britten, gezagvoerder van de Queen Mary
en eoimlmodoire van de vlo|0|t der Gunaijd-
W'hitei Star lijtn is Zaterdag in het K|a|naa.l
dicht bij1 de Needles, aian |d|en schooit der
golven toevertrouwd.