ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 21 OCTOBER WAARl
ft. OPGENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
Kern
ABONNEMENTi
Prijs per 3 MMnden f 1,50, buiten Zierikxee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—, Afxonderlijke
nummers 5 cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
Directeur: A. J. DE LOOZE Qltgever-Redacteuri M. J. KOSTEH
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13252
ADVERTENTIEN.
?aa 1—3 regels 60 eent, ran 4 regels
daarboven 20 eent per regel. Reolames 40 eent
per regel. By eontraot belangrijke korting
Intending op den dag ran uitgave vóór lOuvr
De carrière van generaal Mola
Een auteur wordt veldheer
Koning Alfons XIII becritiseerd
Vier jaren geleden lag er in de letalages
van de boekhandelaren op de Gran Via
te Madrid een boek uitgestald, idia;t den
titel droeg ,J>e ineenstorting van de M|0-
nerdhie". Daarin sdhilderde een officier
van de vroegere koninklijke lijfwacht in
scherpe, critiscihe zinnen, de ware oor
zaken van den val van den reeds lang
wankel geworden troiOfli der Bourbons.
Slechts weinigen hebben dit boek van
den tot op dat ^ogenblik bijma geheel
onbekenden auteur gelezen. Op het
oogenblik echter leest half Spanje en
bovendien de geheel e overige wereld zijin
dagorders. De schrijver werd weer tot
veldheer. Hij heet don Esm'ilio. Miola
V i d .a 1 en onder zijn tweeden voornaam1
is hij op het oiagenblik wereldberoemd.
Generaal Vidal of liever generaal
Mola heeft inderdaad meer het voor
komen van een schrijver dan van een
soldaat. De op het oogenblik 54-jarige
man schijnt eerder uit een redactiebureau
dan uit het militaire hioofdkWatffcier te
stammen. Inderdaad w'as het ojok eeps
de hartstochtelijke wenscfh van [Mloia, een
tweede Cervantes te worden. Maar in
het Baskenland waar hij thuis hoprt,laaft
zich het beroep van den bard gemak
kelijk m'et dat van den krijgsman ver
eenigen. Zoo schikte de jioinge Emlilio
Vidal zich naar den wensch van zJijn
vader en ging naar de militaire ada-
demie te Pamplona, waar hij later den
opstand ziou ontketenen.
Een ongelijk vriendenpaar
De beste vriend van jMola in dien
tijd was een zekere Alvarez' del Va,vo,
die eveneens veel belangstelling voor de
literatuur had. Del Vayo, de schikte-"
rende dichter van scherpe epigrammen
en de brave, zeer bedachtzame Emilio
Mola, welk een ongelijk paar. Steeds
debatteerden zij met elkaar en ruzlie
bleef' tenslotte niet uit. Op de witgekalkte
binnenplaats van de kazerne der mili
taire academie te Pamplona stonden in
de jaren van den loorlpg twee jonge
mensdben tegenover elkaar. Zij waren
beide bereden en trokken met blanke
sabels op elkaar los. De lange liojmtme-
rijke balcions, die de binnenplaats om
gaven stonden vol jio'nge cadetten, die
vol geestdrift voor de strijdenden hun
petten in de arena wierpen. Maar reeds
bdj' de (eerste attaque sitruikelde 'het
paard van Del Vayo. Tevergeefs trachtte
hij zich1 aan de mlanen van het paard
vast te Memmen, hij werd tegen den
grond geslingerd.
Dit w'as het einde van de vriendschap
tusschen [Mola en Del Vayo. Het was
ook het einde van den militairen loopbaan
van Del Vayo. Op het oogenblik staan
de beide vroefere vrienden in een groo-
tere arena tegenover elkaar. M°la> de
generaal van het nationalistische noor-
MOLA
delijke leger, strijdt tegen Del Vayo,,
den nieuwen minister van buitenlandsche
zaken van het Volksfront.
Hij verbrandde zijn schepen
Als een van de elite-offidieren, die
het bevel voerden over de prachtige lijf
garde van Alfons XIII, leerde (Mjoia den
oorrupten adel van Spanje kennen. Hier
zag hij de rijke grootgrondbezitters in
en uit gaan, de anemischen, die slechts
weinige dagen van het jaar op hun
„fincia" doorbrachten en in de hoofd
steden van Europa en ;aan het hof te
'Madrid de opbrengsten van Idten arbeid
van hun halfverihongerde daglponers ver
brasten. Het is dan ook niet 'te ver-
Wonderen, dat deze oprechte soldlaat an
ti-monarchist werd. Zo|0| 'wias het ook
mogelijk, dat de nieuwe republiek hem
langen tijd voor een van 'haar mjeest
betrouwbare steunpilaren hield. Ook na
de overwinning van het Volksfront bleef
hij ciomlmandant van het garnizoen te
Pamplona.
[M.aar Mola, zag, hoe dez|e republiek1
waarop hij eens zulke goiede verwach
tingen had gebouwd, steeds mjeer naar
links dreef'. Reeds tw'ee jaren geleden
schreef' hij' wSjfelend en van zichzlelf
nog niet geheel zeker: „Toen Ferdinand
Cortez in MiexicOi landde, verbrandde hij
z'ijn schepen achter zlic!h, o[m zijn men"
schen den terugweg naar de oude we
reld af te snijden. Ik heb groote Lujst
m'et mijn illusies hetzelfde te doen...'
Deze illusies heeft Mola in een lan
gen innerlijken strijd inderdaaldl „ver
brand". Het stuitte hem tegten de borst,
da,t de republiek, waarvan hij gedroioirrtcÜ
had, eens door een CabalietfOj Zou wiorden
beheerscht. En zoo sloot hij zli'cih bi|
FrancOi aam. Toen M'0|la, m'eedeed, toen
'het garnizoen van Pompliona zich bij de
nationalisten aansloot, 'wis't'geheel Spanje,
dat imen ditmaal niet te ld|oen had met
een kleine „proinnnCiamento", Want M|0j-
lia, de langzame en bedachtZaime, zou
geen overijlden stap doen.
Algemeene Schouwing Vloedplanken
i BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Zierikzee;
i Gelet op artikel 87 der algemeene po-
litie-verordening voor deze gemeente;
maken bekend:
i dat op Dinsdag È7 October 1936, aan
T& vangen twee uïur in den namiddag,
eene
Algemeene Schouwing
zal worden gehouden over de vloed-
planken met alles wat daartoe behoort,
als de kistingen of kaden langs de er-
ven, de naar den waterkant gekeerde
j zijden van gebouwen, de kozijnen van
i deuren en kelderramen, de keldermonden
I met bijbehoorende zijmuren en zoodanige
stoepen, waaronder kelders aanwezig zijn.
Zij herinneren belanghebbenden verder
aan het voorschrift der bovengenoemde
verordening, dat de vloedplanken of kis
tingen van de bepaalde hoogte alsdan
moeten zijn buiten gebracht en eene
voldoende hoeveelheid bruikbaar klei of
ander tot opstopping geschikt materiaal
aanwezig moet zijn.
Zierikzee, 20 October 1936.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE, Burgemeester
P. F. WlTTERMANS., Secretaris.
Amerika's gangster-koning
Al Capone op het Duivelseiland
Men leeft snel in onzen tijd en wat;
gisteren sensatie was, is op het oogen
blik reeds lang vergeten. Wie herinnert
zich nog de groote gangster-koningen,
wier misdaden nog kort geleden de ko
lommen van de dagbladen vulden? In
de federale gevangenis op het eiland
Alcatraz zitten zij, aan de vergetelheid
prijsgegeven; en ook op het oogenblik
zou er geen woord over deze helden
van de onderwereld tot het publiek zijn
doorgedrongen, indien niet de postroover
O. D. Stevens na 18 maanden „op de
rotsen" in het gezelschap van Al Ca
pone, „Machine Gun" George Kelly, Har
vey Bailey, Tom Robinson, Alvin Karpis
en andere beroemdheden had doorge
bracht en nu, na zijn invrijheidstelling,
't leven op Alcatraz in een interview met
de „Fort Worth Press" beschreven had.
Prettig schijnt het leven in deze ge
vangenis niet bepaald te zijn en de
gangster-koningen brengen hun tijd door
met een arbeid, waarvan zij vroeger
in hun roemrijken tijd wel niet gedroomd
zullen hebben. Al Capone bij voorbeeld,
die overigens bij zijn kameraden zeer
bemind moet zijn, moet de wanden van
de gevangenis schrobben; George Kelly
werkt in de wasscherij en Harvey Bai
ley, de chef van de eens zoo beruchte
benden, die zich hoofdzakelijk bezig hield
met menschenroof, schilt aardappelen.
Hel dagelijksch leven op Alcatraz is
zeer eentonig. Om half zeven in den
morgen worden de 225 gevangenen door
gongslagen gewekt. Dan brengt een ieder
zijn cel in orde en na een nauwkeurige
inspectie marcheert men in rij en gelid
[naar de eetzaal. Het eten, zoo meent;
Stevens, „kan er mee door"; alle ver
oordeelden eten tezamen, bewaakt door
tien met traangasbommen en knuppels
bewakende bewakers. Na iederen maal
tijd worden messen en vorken geteld.
Dan werkt men tot 11.40 uur, heeft
daarna 50 minuten rust voor het middag
eten en werkt vervolgens weer tot 4
uur in den namiddag. Na het avondeten
mag men tot half 10 lezeh; daarna
gaan de lichten uit. Gedraagt men zich
goed, dan mag men een spelletje do
mino spelen en bij goed weer een partij
handbal maar dit slechts op Zater
dagmiddag. Af en toe mag men ook
een zeer zorgvuldig gecensureerde film
gaan zien. Gedraagt men zich echter
onbehoorlijk, dan komt men in het „zwar
te gat" terecht en bestaat het menu
uit water en brood. Een verschrikkelijk
bestaan, meent Stevens, dat door geen
straaltje hoop wordt opgevroolijkt
want in tegenstelling met het Duivels
eiland, waarop Dreyfus gevangen zat,
is de vlucht van Alcatraz volkomen on
mogelijk. Er is slechts een weg, die
van de „rotsen" afvoert en dat is
de lijkkist. En zoo zal m'en eerst bij
die gelegenheid eerst weer eens iets
van de vroegere „publieke vijanden no.
1" van Amerika hooren.
DARANYI,
de nieuwe Hongaarsche premier, opvol
ger van den onlangs overleden eerste
minister Julius Gömbös.
HUWELIJK DER PRINSES OP
12 JANUARI?
Inzegening zou zijn in
St.-Jacobskerk te
Den Haag
Naar het Hbl. van doorgaans
goed ingelichte zijde verneemt,
zal het huwelijk van H. K. H.
Prinses Juliana met Z. D. H.
Prins Bernhard in de groote of
St -Jacobskerk worden ingezegend
Hoewel daaromtrent nog geen
definitieve beslissing schynt te
zijn genomen, zou als datum
voor het huwelijk in aanmerking
komen Dinsdag 12 Januari.
Hij' 'kiwam wleer boven, olm vervlodigens
nogmlaals onder te giaiap, em ten slotte
ten tweede Imiale boven te kotmen, en
well in de nabijheid viajn een reddingsboei,
die hij wist te grijpen.
Op 'het siclhip was 'mlen er sledhts in
geslaagd één boot te stfij'ken, alviorens
'het) siclhip onderging.
Een tweede boot, die imlen buiten b|oiord
wist te 'krijgen, imloet op hetzelfde mo|m|en|t
dat 'het sdhip zonk, doordat (dleze jdjoiotr
een schoorsteen van het schip werd ge
troffen, ziijn o'mlgeslagen.
De gezagvoerder kon [geen oorzaak v|o|or
het ongeluk aangaven, doich hij sprak als
zijn verhibeden uit, dat op de een pf
andere wijze lw|a|ter in het schip Iwlas
gekomten.
Het aantal slachtoffers vlan deze ra'mp
bedraagt 14 Europeanen en 20 inlanders.
Onder de Europeesc'he slachtoffers be-
vlindt zich ook de 'mlarqonist M. J. Uyter-
werk, die op zijn post bleef, het S.O.S.-
sein den aether insliugerde, waarop vlan
alje klanten 'hulp toesnelde, 'mlaar die Zijln
heldhaftig gedrag! 'mtet den Idlood boette.
Zon op: ZOm onder:
21 October 6.32 16.50
Tijd van hoogwater en laagwater
HoogwaterLaagwater
22 October 6,17 18,40
12,17
De loopbaan van Mola. Van
schrijver tot generaal
De ramp van de „Van der Wijck"
eischt 34 dooden
Al Capone's verblijf op het
Duivelseiland
Het Vorstelijk Huwelijk op
Dinsdag 12 Januari?
Tusschen rebellen en volks-
fronters
Iets zachter
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
Hoogste baroimleterst. 772,0 te Rocheflort
Laagste 748,3 te Seydisfjord
Verwaic'ht tot den avond van 22 Oct.:
Matige, aanvankelijk tijdel ijlkle afnemende,
later weer toenem'ende, Noordwestelijke
tot Zuidwestelijke Wind, zwaarbewolkt tot
betrokken, waarschijnlijk! eenige regen,
aanvankelijk iets zlaic'hter.
KERKNIEUWS
Donderdagavond spreekt voor de J.V.
te Moriaanshoofd in de Chr. School ds.
Kleisen van Vlissingen over: „Door de
kracht van het geloof".
Hoe de Van der Wijck
ten onder ging
Wat de kapitein vertelde
De directie Van de Kon. Paiketvaairt
Maatschappij had Dinsdag een telefoon-
gesprek 'm'et den gezagvoerder, den heer j
Akkerman, die te Soerabajia vertoefde.
Deze deelde d.e volgende bijzonderheden
hilede: j
Het schip was bij' v'ertrek uit Soerabajia
uitstekend geladen. Veel zware lading be
vond Zich in de onderruimlem van het
Schip, alle zoetwater- en balliastt(anks wa
ren Vol. De lading heeft niet gewerkt,
en het weer wias goed.
Te 24 uiur begaf de gezagvoerder zich
ter ruste. Hij' had nauwelijks geslapen,
toen hij te 0.45 door den stuurmlan va|n
de wacht werd gewekt, 'mlet de meldtedee-
ling, dat het schip slagzij "mlaaikte over
stuurboord. De gezagvoerder stond io|n-
'müddellijk op en Constateerde, |d|at de
slagzij toenam). Hij wekte hierop den eer
sten stuurmian, wien hij' de opdracht gaf
te gaan kijken wat de oorZajalk kon zijln
van het scheefliggen van het schip. Iin-
tusschen ging het sdhip geleidelijk aan
scheever, liggOn. j
Alle stuurlieden 'kwamten eigener bewe
ging op de brug zlich ratelden, ten einde
instructies te vragen. i
Daar tóen geen tijd 'moer te verliezen
was, gaf de gezagvoerder order ia|lle boo
ten kla ar te 'mlaken.
Hijzelf gaf op de stooimlf'luit het signaal
voor het verlaten van het schip, waarbij'
de uilachine stopte.
Binnen twee minuten gezonken
Tusschen, het tijdstip, dat de gezagvoer
der constateerde dat |d|e slagzij' veront
rustend werd en een oorzaak vah buiten
tribest hebben, en het o|0genblik, waarop
het schip op Zijn zij ging liggen en zonk,
Zijn volgens den gezagvoerder slechts 1
a 2 'minuten verloopen.
De gezagvoerder is op de brug geble
ven, toen het sdhip naar de diepte ging.
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
Gevaren, waaraan de journalist
blootstaat
John Yindrich, correspondent van Uni
ted Press, meldt uit den Siguenza-sec-
tor: Bijna een halven dag lang heb ik
als schietschijf voor het nationalistische
leger gediend, dat klaarblijkelijk van mee
ning was, dat mijn chauffeur, mijn Baby-
Austin en ikzelf de spits van een nieuw
regeerings-offensief tegen Siguenza
vormden. De nationalisten lieten zelfs
een brug direct voor de poorten van
de stad in de lucht springen, om onzen,
„opmarsch' tot staan te brengen. Maar
wij zijn dit offensief geheel onwetend
begonnen; de wegen in deze streek wa
ren noch aan mij noch aan mijn chauf
feur bekend en zoo kon het gebeurenf,
dat wij er maar op los reden, zonder
ook maar een oogenblik te vermoeden,
dat de laatste voorposten van de roode
troepen reeds lang achter ons lagen,
en wij met een snelheid van 50 kilometer
per uur het nationalistische front na
derden.
Angstige oogenblilcken
De vijand meldde zich zeer onhoflijk
met een hagels van kogels aan. De
chauffeur Navarro remde en wij beiden
sprongen als sprinkhanen uit onzen Aus
tin, om ons op den buik op den weg
te laten vallen. Dat gebeurde geen oogen
blik te vroeg; want reeds begon er op
geen honderd meter afstand een ma
chinegeweer te ratelen. Kling! daar ging
de voorruit aan scherven Ffft! onze
banden bliezen hun laatsten adem uit;
en daarom hielden wij het maar voor
beter, om ons zoo spoedig mogelijk uit
de voeten te maken. Wij kropen als
slangen over den weg; Navarro vond
achter een teerton dekking en ik dook
in een verlaten loopgraaf. Maar het ma
chinegeweer zweeg niet, integendeel,
eenige infanteristen kwamen het te hulp
en begonnen ons op blauwe boonen te
onthalen. Toen het vuren eindelijk op
hield, hief ik mijn hoofd op maar toen
brak het lawaai opnieuw los. Zoo lagen
wij een half uur, terwijl de kogels ons
om de ooren vlogen, totdat eindelijk
Navarro het geduld verloor, opsprong,
baar den wagen liep, dezen op gang
bracht en naar mij toe reed. Direct volg
de daarop een snelvuur en het machine
geweervuur trof den motor; wij kropen
dus maar weer in den loopgraaf en de
booze vijand bestookte onze auto, tot
dat zij er uitzag als een zeef.
Kogels, die insloegen, deden ons den
modder in het gezicht spatten. Er bleef
ons niets anders over, dan rustig te
blijven liggen, totdat de duisternis viel;
maar helaas was het eerst twee uur in
den namiddag; de zon brandde fel, wij
waren dorstig, hongerig, vermoeid en in
een hoogst onaangename situatie.
De zon ging onder
Toen de zon onderging, begonnen wij
het koud te krijgen; het machinegeweer
trachtte ons daarentegen door steeds
nieuwe salvi warm te houden en belem
merde ons iedere beweging. Onze eenige
troost was, dat er verschrikkelijk slecht
geschoten werd. Eindelijk werd het vol
komen donker en wij kropen op handen
en voeten meer dan een kilometer ver,
voordat wij ons geheel durfden op te
richten.
Na eenig heen en weer geloop klonk
het plotseling uit de duisternis: „Handen
omhoog!" en wij waren weer bij de
voorposten van de Volksfronttroepen
aanbeland, die ons naar hun comman
dant brachten. Deze, een kapitein, ver
klaarde ons heel vergenoegd, dat hij
ons gerumen tijd door zijn verrekijker
had waargenomen en dat hij niet kon
begrijpen, hoe iemand een dergelijk ma
chinegeweervuur kon overleven. De dy-
namiet-explosies, die wij gehoord had
den, zoo vertelde hij, hadden de bruggen
achter de voorste nationalistische stellin
gen in de lucht doen vliegen, en onzen
„aanval" op Siguenza te verhinderen.
Nu, wij waren blij, het er levend af
gebracht te hebben. Onze wagen was
intusschen door den vijand veroverd.
