ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
DONDERDAG 15 OCTOBER 1936
OP6ENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
Sukkelt Gij met
Uw spijsvertering?
M.S.S.-cachets
De Kern
A
ABONNEHENTi
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikxee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—, Afionderlijke
nummers 5 oent. Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteuri M J. KOSTE»
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13248
ADVERTENTIEN i
ran 13 regels 60 eent, ran 4 regels ea
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 eent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
De opmarsch naar Madrid
tegengehouden door
hevige regens
De bevolking één om
weerstand te bieden
Uit de omgeving van de Spaansche
hoofdstad, die onmiskenbaar nauwer en
dichter door Franco's troepen wordt in
gesloten, valt de laatste dagen weinig
nieuws te vermelden, omdat de opmarsch
der troepen wordt tegengehouden door
hevige regens, die den naderenden winter
aankondigen. Daarentegen vermeldt een
journalist van een Engelsch blad belang
wekkende bijzonderheden uit Madrid zelf.
In aanmerking genomen, zoo zegt hij,
dat de vijand zich slechts op 70 kilo
meter afstand bevindt, blijft Madrid op
merkelijk kalm en onberoerd. In theorie
is thans alles en iedereen gemobiliseerd
voor de verdediging van de stad. Uit
militair oogpunt is Madrid op hetoogen-
blik hopeloos blootgesteld en geen ge-
improviseerde maatregelen van verdedi
ging kunnen daaraan iets verhelpen. Maar
een onvolprezen voordeel, dat van be
slissende beteekenis kan zijn, is de vaste
wil van de bevolking om weerstand te
bieden. De luchtaanvallen hebben geen
afbreuk gedaan aan dit uitstekende mo
reel.
Een poging om de stad door een be
storming in te nemen is onwaarschijn
lijk. De leiders der rechtsche troepen
!moeten er zich van bewust zijn, dat
de bevolking tot den laatsten man weer
stand zal bieden. Hun eenige hoop is
dan ook een belegering met het doel
om een ontmoediging te veroorzaken,
doch velen, die hun vingers op de pols
van deze stad leggen, kunnen een der
gelijke ineenstorting niet verwachten.
Madrid dan is nog steeds zichzelf en
afgezien van de „proletarische" kleeding
beperken zich de eenige uiterlijke tee
kenen van den oorlog tot queues voor de
levensmiddelenwinkels overdag en de
donkere straten 's nachts. De distributie
der levensmiddelen door de autoriteiten
heeft eenig ongemak veroorzaakt voor
de bevolking voor zoover de huismoe
ders of hun dienstboden uren in de rij
moeten wachten om een half pond bo
ter, om melk of suiker. Vleesch is er
voor allen, die het wenschen en een
overvloed van visch van tamelijk infe
rieure kwaliteit. Boter en eieren daaren
tegen zijn over het algemeen niet ver
krijgbaar. Maar neemt men de omstan
digheden van een belegering in aan
merking dan is er eigenlijk geen sprake
van ernstige voedselschaarsehte.
Rusland wenscht toezicht op
de Portugeesche havens
door de Engelsche of Fransche
vloot of door beide samen
De Russische gezant te Londen heeft
aan den voorzitter van de t|Olmmissïe
van niet-inmenging in de Spaa'nsdhe kwes-
tei, een nota overhandigd, waarin gewe
zen wordt op het feit, dat de iwjapenleve-
ring voor de troepen van Franco, via
de Portugeesche havens geschiedt. De
Riussen eisidhen dat ook deze schending
van de non-interventie-overeenikio|ntst di
rect dient te 'wiorden tegengegaan dofw
de instelling van scherpe controle op-
de Portugeesche havens. Die controle
zouden de sovjets de Engelsche |of Fran
sche vloot willen opdragen of beiden te
zamen.
De njeuiwe Russische nota acht men
te Londen niet van zoodanigen aard,
dat de internationale doimimissie zal moe
ten worden bijeengeroepen, jolm de w|en-
schen van Rusland te behandelen. Op
het oogenblik is een procedure aam den
gang, als gevolg van de eerste klaclht
van de Sovjet-unie. Deze procedurernioiet
men eerst voortzetten, zlohder een andere
te beginnen, aangezien geen mieuiwe feiten
ter kenn/s vaJn de commissie zijn gebracht.
Het idee om' de Britsche vLoiolt te ge
bruiken voor een blokkade van Portu
geesche havens wiordt in politieke krin
gen te Londen zelfs njet in overweging
genomen.
De veerbooten Dover-Duinkerken
Hoe de moeilijkheden van eb en
vloed zijn overwonnen
De Matin vertelt, hoe de ingenieurs de
moeilijkheden met eb en V|loed in het
Nauw wan Calais ten opzichte van de
nieuwe veerbooten ondervangen hebbe(n(.
Te Boulogne wisselt het zeepeil van 0,60
tot 8 M- 50 en te Calais en Duinkerkefni
zijn die verschillen niet veel imiinder. Te
Dover is een bekken im'et sluis ingericht,
waar de boot invaart, iwlaarna, water
wordt Weg- of erin gepoimpt, totdat het
evenwicht bereikt is. Voor Duinkerken
heeft de Fransche ingenieur Broquaire
een brug ontworpen, die zich vam links
naar rechts en vtan voren najar achterejni
beweegt en een helling va|n 7° bereiken
kan. Deze brug imïaakt het de treinen mo
gelijk bij eiken waterstand de bopit op te
rijden.
Voor de auto's is het nog eenv|0|ujdiger.
Zij' bereiken langs een flauwe hellilng en
over een andere brug het bovendeel va|n<
de boot.
Men verwacht van deze. «verbinding veel
nut vioor het vervoer van bloelmOn, Vruch
ten, primeurs, - wijnen eh in 't algemeen
bederfelijke goederen. Producten uit het
Zuiden Van Frankrijk, die 'savonds te
Duinkerken aiankloim'en, k|un(nien de vol
genden ochtend op de markt te Londen
zonder overgeladen te worden of een
schok notch tijdverlies geleden te hebben.
De spoorbreedte is in beide landen ge
lijk, imlaar de rijtuigen voor passagiers en
goederen Zijn in Engeland smaller. Met
het oog hierop hitoesten biz|o|ndere wa
gons worden aangemaakt, die het Brit
sche departement wan oorlog, a^dus nog
steeds' de Matin, in staat stelden iinj gev|aA
van nood het Imlateriaajl rechtstreeks niaar
de Rijngrens te dirigeeren.
België versterkt zijn leger
als gevolg van Duitschland's
bewapening
LEOPOLD
Woensdagavond is te Brussel onder
voorzitterschap van den Koning, een be
langrijke ministerraad gehouden, die zich
accoord verklaarde met den tekst der
ingediende wet, strekkende tot verlenging
van den militairen diensttijd.
Het nieuwe ontwerp strekt tot wijzi
ging van de militaire wet van 5 Maart
1929 tot inkrimping van het aantal vrij
stellingen van actieven dienst en tot ver
lenging van den militairen diensstijd.
Het ointwerp stelt voor den dienst
tijd voor de infanterie, dit is voor on
geveer 18.000 man, of ruim twee vijfden
van het jaarlijksche contingent, op acht
tien maanden en voor de andere wapens
op twaalf maanden te brengen. Slechts
één Jzoon per gezin zal echter voor'
den achttien-maandschen diensttijd in aan
merking komen. Het jaarlijksche contin-
ment wil men van 44.500 op 47.000 man
brengen, terwijl voorts de recruteering
wordt voorzien van 4000 beroepssolda
ten met een diensttijd van 3 a 5 jaar
voor de gendarmerie, de administratie
troepen en zekere zoogenaamde speciale
wapens en .ook nog van 2000 andere vrij
willigers voor de permanente grensbe
waking.
Het ontwerp voorziet verder de mo-
torisatie van de cavallerie en de uit
breidingvan het vrijwilligerssysteem voor
de zoogenaamde speciale wapens waar
behoefte aan goed onderlegde technici
bestaat. De gewestelijke indeeling van
de troepen wordt behouden. Er zullen
bataljons zijn voor de Walen, aangevoerd
in de Fransche taal en voor de Vla
mingen, aangevoerd in de Nederlandsche,
De officieren zullen voortaan wel degelijk
de taal van hun regiment moeten ken
nen, wat tot dusver in de zoogenaamde
Vlaamsche regimenten nog altijd meer
uitzondering dan regel was.
Nu de gulden gedeprecieerd is
moet het Nederlandsche prijsniveau
in overeenstemming worden gebracht
met het wereldprijsniveau
In zijn dezer dagen gehouden verga
dering heeft het comité voior devaluatie
den toestand oinder het ,oog gezien, zoo-
als deze geworden is na het besluit
Beslagen tong Beladen gevoel Gebrek
aan eetlust Last van bloedaandrang
Hoofdpijn Warm hoofd Ziet Gij er daar
door slecht uit? Lvsteloos, geen werklust
en reeds 's morgens bij het opstaan moe?
Maak Schoon Schip, neemt
Zij bewerken een wonder. Al Uw klachten
j verdwijnen en Gij voelt U weldra een
1 ander mensch. Opgewekt, vroolijk, als
i verjongd. Uw eetlust keert weer terug.
M.S.S.-Cachets werken langzaam laxeerend
i en afvoerend. Iedereen kan ze goed ver-
dragen. Wilt Gij snel ineens „Schoon Schip
1 maken", neem er dan gerust twee tegelijk.
't Is een vondst van Apothekèr Dumont.
Prettig innemen, want Ge proeft niets.
Per koker van 12 sluks 60 cent. Overal verkrijgbaar.
van de Nederlandsche regeerimg van 26
September j.l. om den gouden standaard
tot nader order 1(0(3 te laten.
Het comité besloet 'Ziclh er voorloopig
toe te bepalen, den'verderen gang van
zaken te blijven volgen. Algemeen wias
smen van oordeel, dat het wewscheiijk is,
den toestand van onzekerheid z|op kort
mbgelijk te doen duren. Z|0|o spoedig
mogelijk moet er naar gestreefd werden
den gulden in een zoodanige verhouding
te brengen tot het pond sterling, da|t
het Nederlandsche prijsniveau, hetwelk
Voor de depreciatie Zich nog verhield
tot het wereldmarktniveau als 100 toit
70 of 142,9 tot 100; daarlmede in nver-
eenstemiming zal worden gebracht.
Motieven van persoonlijke of nationale
ijdelhejd om den gulden niet of zuo
wejnig mogelijk te': devalueeren, jwelke
ons land in het verleden reeds zOiOi on
berekenbare schade hebben berokkend,
mogen thans, meent het cbimité, niet lan
ger een rol spelen.
Geleidelijke, (maar niet te langzame,
liqluidatie van het geheele complex van
crisissteiunmeatregelen is gew'einscht pm
het Nederlandsche prijsniveau iin guldens
zoo; 'weinig- mogelijk te doen stijigen. De
devaluatie mloet voldoende groot zijn om
het dan resulteerende1 prijsniveau in ov'er-
eenstemlming te brengen :met de we
reldmarkt. 1
Het bezoek van de De Ruyter
Bezwaren van kerkelijke zijden
Zooals gemteld is was het aanvankelijk
de bedoeling dat la.s. Zondag zoowel Ides
m)orgens als des middags het publiek in
de gelegenheid zou wioo-den Igtestejld Hr.
Ms. De Ruyter, die a.s. Vrijdag te Vlis-
singen arriveeren zal, te bezichtigen.
Van kerkelijke zijde heeft mlen echter
bezwaren tegen deZe regeling k'ehbaar
gemaakt. Dit heeft tengevolge gehad dat
de kruiser Zondagmorgen niet bezichtigd
Zal kunnen worden;. Oml het publiek ech
ter zooveel mlogejijk tegemoet te k|o|man
zal de De Ruyter niet, Zoioiajls .aanvanke
lijk bepaald was, Ma!andagmjorgen ver
trekken, niaar zal ooikl op laatstgenoem
den oichtend, gelegenheid tot bezichtiging
worden gegeven.
De broodprijs
Verlaging van de crisislasten
noodzakelijk om den broodprijs
te handhaven
De vier samenwerkende nationale bak-
1 kerspatroonsorganisaties zonden aan de
pers een uitvoerige mededeeling, waar
mee zij een uiteenzetting geven van den
toestand in het bakkersbedrijf, o.a. in
verband met de monetaire maatregelen.
Zij wijzen er allereerst op, dat nog 1
steeds de broodprijzen gelden, die ook
golden in den tijd, toen die bloemprijs
nog f 12.50 per 100 kilogram voor de
bakkers bedroeg, ondanks het feit, dat
tengevolge van de steeds oploopende prij
zen der tarwe op de wereldmarkt de
bloemprijzen zijn gestegen. j
In de weken vóór de depreciatie van
den gulden werden, toen de bloemprijzen
een hoogte hadden bereikt van f 14.75
af fabriek in diverse plaatsen van ons
land besprekingen geopend tot het ver-
hoogen van de broodprijzen met slechts
één cent per 800 gram; in diverse plaat-»
sen was reeds het besluit genomen, de
noodzakelijke verhooging door te voeren
in de week 28 September—5 October.
Deze besprekingen moesten worden af
gebroken, in verband met de beslissing
van de regeering, dat in geen geval
een broodprijsverhooging mocht plaats
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
vinden, hetgeen de bakkerij echter voor
buitengewoon groote moeilijkheden plaat
ste, aangezien haar winstmarge geheel
opgesoupeerd was door de gestegen
bloemprijzen en er zelfs al met verlies
gewerkt werd.
Reeds op 24 Juli, ter gelegenheid van
een audiëntie bij de minister van land
bouw en visscherij hebben zoo zeg
gen de patroonsorganisaties zij be
toogd, dat een spoedige verlaging der
crisis-lasten noodzakelijk zou zijn, wil de
broodprijsverhooging kunnen worden
voorkomen. Sinds voornoemden datum
vererderde de toestand steeds meer, ten
gevolge van een verdere en scherpe stij
ging der bloemprijzen.
Bij bloem van f 12,50 geen
broodprijsverhooging
Thans eischt de regeering, dat zelfs
die, in bakkerstermen „boksersprijzen"
genoemde noteeringen, niet zullen wor
den verhoogd, waardoor het directe be
staan van vele hardwerkende en nijvere
b'akkersgezinnen op het spel is komen te
Twee dictaturen strijden in
Spanje om den voorrang
Madrid's bevolking gemobili
seerd ter verdediging van de stad
Rusland wil controle op de
Portugeesche havens
Verlaging der crisislasten nood
zakelijk ter handhaving van den
broodprijs
Sport- en marktberichten
De f100.000 viel op no. 1611
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 768.3 te Lyon.
Laagste 734.3 te Isafjord.
Verwacht tot den avond van 16 Oct;.:
Meest matige, in het Noorden tijdelijk
krachtige wind uit Westelijke richtin
gen, betrkoken tot zwaar bewolkt, later
tijdelijk opklarend, tijdelijk regen, aan
vankelijk zacht, later kouder.
Zon op: Zioin onder:
16 October 6.28 17.05
Tijd van hoogwater en laagwater
HoogwaterLaagwater
16 October 3,15 15,21 8,31 20,57
staan. Ook de grootere ondernemingen
moeten thans in groote centra met ver
lies werken, zoodat ook de belangen
van de aldaar werkzame gezellen op het
spel staan. Het regeeringsingrijpen be
dreigt thans het bestaan en de leven9-
SPANJE'S GODSGERICHT
Een strijd tusschen diep in het
volk gewortelde aspiraties
Salvador de Madariaga, of ld-ambassa
deur van Spanje en eertijds Spaanseh
tegenwooirdiger bij den Volkenbond, heeft
voor „The Observer" een beschouwing
geschreven over den strijd die zijn land
verscheurt. Aan zijn artikel, dat getuigt
van buitengewone objectiviteit die de di
plomaat en literator heeft weten te be
waren, ontleeuen 'wlij het volgende.
Deze strijd is inderdaad tragisch omdat
h;ij een gevolg is van het conflict tusr
schen twee beginselen, die volkomen ge
lijke rechten hebben om naar verwezen
lijking te streven; om'dat de ontzaglijke
krachten, die ontketend zijn, in geen ver
houding staan tot de figuren, die er
schijnbaar de leiders dotlh in werkelijk
heid de werktuigen van zijn; omdat te
gelijk abet de woeste instincten, diedoj0«r
onze beschaving slechts zeer gedeeltelijk
z'ijn onderdrjukt, uit de diepten van de
Spaansche volksziel schatten van held
haftigheid en volharding z'ijn te voor
schijn gebracht, waaraan Spanje eens zijn
roem' en z'ijn (macht te dafnken heeft (gehad
en tenslotte omdat deze burgeroorlog vol
komen in[Uitteloi0(s is, en toch, hoe para
doxaal het oiofk' moge schijnen, zooais
alle tragedies, even nutteloos is als on
vermijdelijk.
Ontdoe juw' geest van alle politieke
voorkeur en beschouw een oogenblik de
leiders van dezen oorlog. Aan de zijde
der regeering Azana, een man van eer,
een onbaatzuchtige en hoogst begaafde
geest, Wiens liefde voor zijn vaderland
Castilië hem eenige gfin de schoonste
bladzijden modern Spaanseh proza inde
pen heeft gegeven, wiens streven recht
schapen is, zooals het den staatsman past,
in wien de verheven geest der Castili-
aansche tradities, die eens kardinaal Xi-
m'enez' heeft voortgebracht, zeer z|uiver
is geïncarneerd. En Largo Caballero, een
'men, die zijn geheele leven, in dienst hleeft
gesteld van de 'arbeidersklasse; wiens tac
tiek weliswlaaar veranderde van opportu
nistische samenwerking met Primo de
Rivera tot qpen revolutie onder de re
publiek, maar wiens strategie standvas
tig is gebleven en trouw aan zijn Marxis
tische leer i n een leven dat een voorbeeld
is van volharding, onbaatzuchtigheid en
■Consequent streven. Aan de andere zijde
Franco, een ervaren soldaat, een gedis
ciplineerde geest, bewonderd en geres
pecteerd door het geheele leger nfffi' zijn
SALVADOR DE MADARIAGA
karakter. Een man, die tot Juli van dit
jaar zidh tot het uiterste heeft verzet
tegen eiken aandrang om het leger op»
nieuiwi in een politiek avontuur te be
trekken; geheel vrij van politieke eer
zucht, met een hoog gevóel van verant
woordelijkheid en voorbeeldig patriotisme
Hoe kunnen wijons van zulke lieden
afmaken niet woorden als: „rood gepeu
pel", of „troep rebellen".?
Laat ons alle Europeesdhe complica
ties en politieke constructies, die OP de
zen in den grond van de zaak Zuiver
Spaanschen strijd zijn geënt, afzonderen.
Natuurlijk, Spanje ligt niet op de maan
en de golven vain fascisme en commu
nisme zijn er overheen geslagen en heb
ben er elkaar ontmoet jin feilen strijd.
Maar, al hebben de twee rivaliseerende
vormen van dictatuur er hun invloed
gehad op de nationale stroomtogen van
het conflict, zij zijn er geenszins de
oorsprong van.
Het js Zeker, dat de Spaansche tra
gedie ook uitgebarsten z|olu zijn als Lenin
noch jMussolini ooit hadden bestaan.
Laat ons vooiral de begrippen vrijheid
en democratie er niet bij 'betrekken. De
ze onfortuinlijke bejaarde tweelingzusters
voelen zich in onze eeuw niet meer
thuis.... De uitslag van den Spaanschen
strijd heeft te maken met democratie
noch met vrijheid. Liberalen en demo
craten z'ijn dood of verdwenen en de
strijdende partijen zijn vastbesloten zfui-
ver dictatoriale wormen in te stellen,
om het even of zij zoogenaamd „links"
zullen zijn of zoogenaamd „rechts".