ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 12 OCTOBER 1936
OPüENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
Db Kern
ABONNEMENTi
Prijs per 3 «tanden f 1,50, buiten Zieriksee f 1,30
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—. Aiionderlijke
nummers 5 eent. Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteuri M I. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13245
ADVERTENTIENi
ran 13 regels 60 cent, ran 4 regels ea
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 eent
per regel. Bij eontraet belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
Acht mogendheden
strijden om Marokko
Moskou tegen Mekka
Het is niet waar, dat alle inwoners van
Spaansch-Marokko tegen generaal Fran
co in opstand zijn gekomen, maar al
evenmin is de bewering juist, dat zij
allen vol enthousiasme voor de natio
nalistische zaak hun plaats in zijn kamp
hebben ingenomen. Eenigq stammen heb
ben zelfs het zenden van vrijwilligers
en het betalen van een oorlogscontri
butie geweigerd. Talrijke kaïds zijn daar
op gearresteerd en 15 van hen zijn reeds
ter dood veroordeeld. Maar van een
opstand der Marokkanen is desondanks
geen sprake, hoewel anderzijds de „ge
hechtheid aan de strijders voor kruis
en kroon" ook slechts een frase is.
De werkelijkheid ziet er geheel an
ders uit en de bereidwilligheid der Ma
rokkanen, in het leger van Franco dienst
te doen, vindt zijn oorzaak in dingen,
die met sympathie of antipathie niets
uitstaande hebben.
Wie zijn de belanghebbenden
Het zijn sinds lang niet meer de in
woners van Madrid en Sevjlla, die oim
de heerschappij over Noord-Marokko met
zijn olie- en ertsrijkdommen strijden.
Men weet immers door wien Franco
en Mola gefinancierd en bewapend zijn.
Naar beweerd wordt, heeft men zich
zelfs de authentieke bewijzen weten te
verschaffen van het bestaan van eenige
geheime verdragen, waarbij in geval van
een nationalistische overwinning aan 2
Eüropeesche mogendheden economische,
ja zelfs territoriale tegemoetkomingen in
Spaansch-Marokko zouden zijn beloofd.
Dat Engeland en Frankrijk een ver
andering in de machtsverhoudingen ten
westen en oosten van de Straat van
Gibraltar niet zonder tegenspraak zouden
accepteeren, behoeft geen betoog. Het is
zoo goed als onbekend, dat Engeland
reeds in 1915 poogde, Spanje tot den
verkoop van Ceuta te bewegen, om zoo
op ieder gewenscht oogenblik de Straat
van Gibraltar te kunnen afsluiten en
daardoor de geheele Middellandsche Zee
tot een Britsche binnenzee te makent
Het plan is evenwel mislukt.
Op het oogenblik speelt Italië de toen
malige rioi van Engeland. Zo|u intussdhen
Rome zich in Ceuta en Tetoean weten
vast te zetten, dat beteekent dat niet
slechts het einde van den Tanger-vrij-
staat, bij wiens voortbestaan Engeland
en Frankrijk evenveel belang hebben,
maar tegelijkertijd ook het einde van
de beheerschende sleutelpositie van Gi
braltar en een ernstige bedreiging voor
het Fransche Marokko-protectoraat.
Bovendien zijn er nog twee andere
machten in het spel: de anti-Europeesche
pan-Islamitische beweging en de Com
munistische Internationale.
,>Sikkel en hamer" tegen „halve maan"
De pan-Islamitische beweging van Ma
rokko staat geheel onder invloed van re
ligieus-politieke geheime bonden, waar
van de „Blauwe Mannen", de vroegere
aanhangers van Abd-el-Krim, het belang
rijkst zijn.
Deze organisatie is even anti-Euro-
peesch als ultra-reactionair en streeft
uitsluitend naar opheffing van hetFran,-
sche en Spaansche protectoraat, zonder
zich verder aan de toekomst van Ma
rokko veel gelegen te laten liggen. De
pogingen van de Algerijnsche organisatie
„Ster van Noord-Afrika", waarvan de
leider Dr. Ben-Djelloel op het oogenblik
aanhanger van het Fransche Volksfront
is, ijvert voor een Mohammedaansch-
Fransche samenwerking, op deze bewe
ging invloed te krijgen, wat tot nog
toe bijna zonder succes is gebleven.
Thans tracht de Derde Internationale
hetzelfde te doen. Moskou heeft, bij een
principieel vasthouden aan de bestrijding
van elke koloniale macht, het parool uit
gegeven, iedere anti-Fransche campagne
te staken en de geheele activiteit op
den strijd om de overwinning van het
Spaansche Volksfront te concentreeren.
Het slotwoord onder de geschiedenis
van dezen oorlog zal noch door een
overwinning der nationalisten, noch door
een uiteindelijke zege van het Frente
Popular geschreven worden. Integendeel,
de werkelijke strijd om Marokko zal
dan eerst beginnen.
Middenstand en
gulden-depreciatie
De Ned. Middenstandsbank heeft, in
sa.mlenwlerking met de bureaux van de
de Kon. Ned., de Ned. R.-K. en de Chr.
Middenstandsbonden een brochure uitge
geven. „Wat nu, middenstander, nu de
Waarde van den gulden, zich gaat wijzi
gen", Waarin, mede in verband met de
regeeringsmlaatregelen tegen prijsopdrij
ving, op zeer duidelijke wtijZe een over
zicht wordt gegeven van de nieuw ont
stane situatie en welke houding de 'han
deldrijvende en industrieel© mlidjdlenstan-
dersj tegenover de gevolgen van de Waar
dedaling van den gulden mnloeten aanne-
imlen op het punt van goederen, huren en
diensten. Voor velen kaïn dit thans een
vraagbaak z'ijn!
De positie der Hypotheekbanken
en die der aandeelhouders
verbeterd
De grootste moeilijkheid van de hy
potheekbanken blijft voorloopig nog ge
legen in de aflossing van oude posten,
welke door de waardedaling van onder
panden stagneert.
Nu er evenwel aan deze daling wel
een einde zal zijn gekomen, teekent de
toekomst voor de hypotheekbanken zich
rooskleuriger af dan «enigen tijd geiedlen.
De meeste zullen kunnen volstaan met
het thans ingediende wetje. Voor zoo
ver dit niet het geval mocht blijken en
men dus, behalve met zijn liquiditeit,
ook nog met zijn rentabiliteit in het ge
drang mocht komen, is er altijd nog
Berdep mogelijk op de Schuldbrievenwet
1931, welke wet immers in het leven is
geroepen om liquidatie van het bedrijf
te voorkomen. Het is echter niet denk
baar, dat bij gebruikmaking van een der
gelijk beroep, een lagere rente dan 4
pet. noodig zal zijn, al spreekt het voor
het overige vanzelf, dat indien een de-'
finitieve saneering ook langs dezen weg
niet kan worden bereikt, doordat b.v.
de verliezen te groot zijn, bijstorting
op het kapitaal kan worden gevraagd
voor het afschrijven van deze verliezen'.
Dit laatste zal men echter zoo lang mo
gelijk trachten te voorkomen, aangezien
dit het begin zou zijn van liquidatie, ter
wijl de Schuldbrievenwet, zooals gezegd,
er juist is om zulks te voorkomen.
In het algemeen zou men kunnen zeg
gen, dat ook de positie van aandeelhou
ders in hypotheekbanken is verbeterd. De
koersen dezer aandeelen, welke echter
niet officieel zijn genoteerd, omdat zij
op naam zijn gesteld in verband
met het obligo toonen dit aan. Naar
men weet, konden de meeste aandeelen
van hypotheekbanken niet anders meer
worden verhandeld dan met bijbetaling
van een zeker bedrag, met het oog op
het volstortings-obligo. In deze situatie
nu is er den laatsten tijd ongetwijfeld
verbetering gekomen.
Regeling voor de molens
Ter voorkoming van een verhooging
van den prijs van bruinbrood is, in
overeenstemming met de maalbedrijven,
een regeling getroffen, waardoor een
stijging van den prijs van het onge-
b'uilde meel wordt voorkomen. Te dien
einde zal de Tarwecentrale met ingang
van heden (Maandag) T.C.-tarwe voor
dit doel beschikbaar stellen tegen een
prijs van f 7.60, zijnde de prijs, die vóór
27 September gold.
Voor een goed verloop van zaken is
aan deze beschikbaarstelling de voor
waarde verbonden, dat de molenaars deze
tarwe uitsluitend kunnen verkrijgen in
hoeveelheden, correspondeerende met hun
Vita-tarwebesteilingen. De Vita zal daar
door bij afsluiting van deze Vita-aan-
koopen bonnen beschikbaar stellen, welke
recht geven om een overeenkomstige
hoeveelheid T.CAtarwe bij de Tarwe
centrale te betrekken.
Een komische vergissing
Aan de definities, waarmee het Mo
tor- en Rijwielreglement begint, wordt
nu o.m. de omschrijving van het begrip
„dag" toegevoegd, dit ten einde in de
artikelen de lange omschrijving „tus-
schen een half uur voor zonsopgang en
een half uur na zonsondergang" te ver
mijden. Deze uitlegging van het begrip
„dag" welke, gelijk uitdrukkelijk ver
meld is, voor het geheele reglement
geldt, heeft evenwel tengevolge, dat-
degenen, die wegens overtreding van een
der bepalingen een zeker aantal dagen
hechtenisstraf krijgen, eiken avond moe
ten worden vrijgelaten en eiken ochtend
in het Huis van Bewaring dienen terug
te keeren f
„Van harte zullen zij zingen: „Enwaar
om zullen we treuren...", gevolgd door:
„Die Nacht gehort uns"...,
Gerststeun ingetrokken
„De minister van. Landbouw heeft be-
slfaten, in verband met de depreciatie
van den gulden gt'.uegea prijzen der gra
nen, om' de toeslagregeling voor gerst
met ingang van heden buiten w'er-
kjng te jstellen.
Voor rogge zal de denaturatietoesi^g
en dius ook de monapoliewinst op ion-
gedenatureerde rogge, eveneens met in
gang van dien datum, vermiinideridi wor
den met f 0,50 per 100 k.g."
KARDINAAL PACELLI
de Pauselijke minister van buitenlandsche
zaken, die in Amerika met vooraanstaande
politici, Zoowel over internationale vraag
stukken, als over de organiseering van
den vrede onderhandelt.
KORTE BERICHTEN
De strijd om Oviedo
In Oviedo hebben de mijnwerkers die
aan de zijde der regeeringstroepen strij
den, het Amerikaansche plein bezet. Men
heeft den indruk, dat de opstandelin
gen zich stap voor stap terugtrekken en
gedwongen zullen worden zich te bar
ricadeeren in het deel van de stad, waar
de kathedraal en de kazernes staan, als
mede de wapenfabriek. Dit stadsdeel is
ongeveer Vs van de oppervlakte der
stad.
De luchtmacht van de regeering heeft
groepen van het vreemdelingen-legioen
en Marokkanen, die ter versterking van
de opstandelingen naar Oviedo op weg
waren gebombardeerd, o.a. werd een
sterke afdeeling met 60 vrachtwagens met
levensmiddelen en munitie vrijwel ver
nietigd.
In Oviedo zelf spelen pantserauto's een
groote rol in den opmarsch van de re
geeringstroepen. Achter deze met mi
trailleurs uitgeruste auto's rukken de dy-
namiteros op, die handgranaten en pak
ken dynamiet in de huizen, welke door
de opstandelingen worden bezet, werpen.
De Prins en Prinses naar Duitschland
In tegenspraak met het bericht, dat
H.K.H. Prinses Juliana Zich maar Berlijn
zpu begeven, vernemen w'ij, dat het ini
het voornemen -van de Prinses ligt in
den loop van deze maand geheel incog
nito eenige familiebezoeken in Duitsch
land te brengen.
Ook Prjns Bernhard zal zidh binnen
kort voor eenjgen tijd voor particuliere
aangelegenheden naar Duitschland bege
ven.
De vroege koude
De koude nachten zijn huin tijd onge
veer anderhalve maand vooruit. Voorde
maximumtemperatuur is het verschil min
der, dank zij 'dien zonneschijn. Doch des
ondanks js het in de 32 jaar, idlat de
maandoverzichten verschijnen, geen en
kelen keer voorgekomen, dat het gemid
delde maximum in id'e eerste dekade
van October tc De Bilt zóó laag is
geweest. Het ge middeldie maximum is
in'» dat tijdvak slechts overtroffen in
October 1912.
Meisje dood gevallen
Te Oude Niedorp (N.H.) is een
ongeval im'et dopdelijken aflo|op geschied.
De heer P. Helder aldaar, had zijn 5-j.
dochtertje Clazina medegenomen op «om
driewiieler. Waarschijnlijk door een onef-
fenheidj van den 'wieg is de kleinte van de
kar gevallen. Zij kWalmi met het hoofd op
de straat trecht en Was op slag dooid.
Qe GEMEENTE-ONTVANGER van Zie-
rikzee verzoekt aanzuivering van de
Hondenbelasting 1936
en van de verschenen termijnen der
Straatbelasting 1936.
Na 20 dezer zal tot vervolging wor-
den overgegaan.
Zierikzee, 10 October 1936.
Zon mp: Zon onder:
13 Ootober 6.22 5.09
Tijd van hoogwater en laagwater
HoogwaterLaagwater
13 Ootober 1,27 13,27 7,05 19,21
HERFSTDRADEN
De herfstdraad zweeft mijn raam vtaarbij,
Een lang streep van. witte z'ij,
Waarop de z|oin koimt blinken.
Ze wentelt rond, ze daalt en rijst
Langs wegen die de Iwlind haar wijst,
Om eind'lijk neer te zinken
Dit is het jaarlijkseh teeken weer
Van zonnewende en ommekeer
Naar andere getijden,
Waarin een laatste afscheidsgroet
Van Zomergeur en overvloed
Heel langzaam gaat verglijden!
S;o|ms blijven wfeven peinzend staan,
En zien verrast het teeken aan
Als diOfOr ons eigen leven,
Vaak' niet vermioied en ongedacht,
Van heel dichtbij en merkbaar zacht
Een herfstdraad aan koimt zweven!
Dan weten Wie! Het lentefeest
Is eenmaal slechts ions deel geweest,
Val jeugd en taetoontötdropmen!
En ook de Zomer is voorbij,
Thans is de herfst met allerlei
In ons bestaan gekomen!
Maar laoik de herfst kan prachtig zijn,
Vol kleu,r en licht en zonneschijn,
Die 't schaone weet te binden!
Zaoi biedt het leven, wijs en goed,
Ons alles uil Zijn overvloed
Vaoir wie het weet te vinden!!
Sikkel en hamer tegen {halve
maan
6 De positie der hypotheekbanken
verbeterd
Prinses Juliana en Prins Berhard
naar Duitschland
De strijd in en om Oviedo
Sport- en Marktberichten
Betrokken met regen
Barometerstamd van hedenmiddag1 12 uur.
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 772.9 te Valentia
Laagste 740.9 te Ingö
Verwacht tot den avond van 13 Oct.:
Meest matige, later tijdelijk toenemende,
Zuidwestelijke tot Westelijke wind, aan
vankelijk half- tot zwaar bewolkt, later
betrokken met tijdelijk regen, vooral des
avonds zachter.
ruvse;
hu/o
Schra/e Lippen
Gesprongen Handen
Hoopvolle perspectieven voor handel en industrie
Japan heeft al vele jaren
Met zijn mhint gemanoeuvreerd
En ook daardoor heel de Wlereld
Bijna doodgeöoincurreerd
Telkens moest d© yen Weer zakltóen
Als de toestand daartoe dreef,
Net' zoolang tot van zin Waarde
Nog slechts Weinig pverbleef.
Ook ons landje heeft veel hinder
Van die politiek beleefd
En de export maar ons Indië
Is daardoor finaal gesneefd.
Fietsen en katoenen goederen,
Het Werd allemlaal Japiansdh,
Maar na de devaluatie
Krijgt ook ons land toleer een kans.
't Is voor de devaluisten
Momenteel een goede tijd
Door den lagen gulden Wwlaim! er
Overal bedrijvigheid.
Onze exporthandel heeft er
Anders) niet dan voordeel van
Daar men met dezelfde Wapens
Anderen nu bestrijden kan. J.S.
