ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 6 OCTOBER 1936
OP6ENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
GOUD
Da Kern
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
ABONNEMENTi
1797 - 1889
Prijs per 3 natoden 11,50, buiten Zieriksee 11,80
Voor het bnitenl. p. jaar flO,—Afzonderlijk®
n(immers 5 oeot. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteurt M J. KOSTEB
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13240
ADVERTENTIEN
ran 13 regeli 60 eent, ran 4 regels «a
daarboren 20 eant per regel. Reolames 40 oent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
Gaud en gulden zijn twee wqorden-
van bijna gelijke beteekenis.
Men spreekt van gulden woorden, gul
den 'daden, enz. enz'.
In bet alledaagsche leven is het echter
wel eenigszins anders. Want keeren wij
het om, dan zien we dat gulden met
goud niet zotoveel te maken heeft.
't Vindt oiojk meer zijn oorsprong in
de geschiedenis dan in de daadwerke
lijke waarde.
Van af de oudste tijden is er vin
goud sprake en was goiud oak een der
meest begeerde dingen.
En hoe schaarsc'her dat go|ud was, hoe
honger de Waarde werd geschat.
De begeerlijkheid van den mensch naar
rijkdom1 maakt dus dat het giaud waarde
krijgt, alleen omdat het begeerd wordt.
Zoo is er in den loop der eeuwen heel
wat gojud aan de oppervlakte gekomjen
en hoe meer goud de delvers aan den
bodem' ontrukten, hoe minder het ander
het o-Og van het gewone publiek kwam:
Goiuden munten waren, in oude tijden,
stukken, waar de bezitters trots jOjp wa
ren en bij het gaan van hand tot hand
van zulk een ruilobject, trachtte elk, die
het in handen kreeg, er iets van af te
nemen, wat men snoeien naemde. Op
deze manier wilde elk een goudverza-
meling aanleggen, maar kreeg het goud
stuk minder waarde.
Zooi ontstonden dan de schaaltjes voor
goudgewicht, die door marktkramers op
de kermissen in vorige eeuwen werden
verkocht met de daarbij passende ge
wichtjes.
In sommige |0|uide families zijn Zulke
dingen nog aanwezig, al kiulnnem ze lang
zamerhand tot de curiositeiten gerekend
worden.
Thans hebben we zulke dingen niet
meer noodig, want het mag tot de zeld
zaamheden gerekend worden, als wij
goudgeld zien.
Tegenwtoloirdig spreekt men over gOjud
als van geel of het gele metaal. In de
middeleeuwen echter was er oo|k rood
goud. Zoo bemerken we, dat in onze
wereld van beweeglijke dingen zelfs ook
het goud deze beweeglijkheid onderwor
pen is.
Want hadden we vroeger een gulden,
die f 1,40 waarde had, deze was tot
voor kort gedaald tot 100 centen.
En in onze dagen is er geen dagblad
dat ons niet heeft gemeld, de jongste
vermindering van de muntwaarde.
Wie dus een studie zou willen maken
van de waardevermindering van het be
taalmiddel doOr den loop der eeuwen,
zou m.i. voor verrassende dingen ko
men te staan.
Wat kon men b.v. met een vermogen
van een paar ton in de 10e eeuw niet
veel meer doen dan met eenzelfde be
zit in onze 20ste eeuw?
En w'anneer we nog verder teruggaan
worden de verschillen nog duidelijker
als wij zien, dat voor een bedrag van
een ton in de vijftiende eeiuiw Onzen
Sint Lievens MonstertOfen werd gebouwd
Wanneer we nu alles zoo gaan bezien,
dan schijnt de waardevermindering nog
al sterk te Zijn en beginnen we te vreezen
(of te hopen) dat eens de tijd er za|
zijn, dat ons betaalmiddel totaal afge
daan zal hebben.
Want wie goed geluisterd heeft, hoe
allerwegen is gesputterd tegen de waar
devermindering van onzen gulden, vóór
daartoe was besloten en nu, na het uit
voerverbod van goud, de meeningen hier
over hoort verkondigen, hoe i'z'elfs in
onze Kamers bijna algeheele overeen
stemming in dezen werd bereikt, die
vraagt zich af, hadden nu alle k'amerie'den
daar persoonlijk zulk een groot belang
bij of hechtten zij aan bezit geen wiaarde
meer. We hopen het laatste, want, hoe
vreemd het moge schijnen: „te veel is
minder dan genoeg".
Hoe begeerlijk guldens, of wilt ge, goud,
ciök moge zijn, er kunnen bezittingen
zijn, die we voor geen goud ter wereld
zouden willen ruilen.
Rijkdom schijnt alleen begeerlijk voor
den arme, maar bezorgt den bezitter
veel slapeicioize nachten en zorgvolle da
gen, terwijl er zeldzaam bevrediging is.
Goud is dan ook slechts een vergan
kelijk bezit, heden kunt ge mlogelijk role-
men op een grloot vermogen, terwijl ge
morgen armer kunt Zij'n dan de armste
dagJojoner.
En hoe w'erd look het goud menigmaal
verkregen
Slechts zelden werd het persoonlijk
verdiend, maar den bezitter door
welke omstandigheid dan ook als in
den schoot geworpen, waar dus geen
bepaalde verdienste in zit.
Waar geen eigen verdienste is, komt
ook zelden bevrediging voor. Zoeke.-s
moeten we zijn, doch niet naar goud,
maar naar de levensnorm, die blijvende
en onvergankelijke, onvervreemdbare
Waarden bezit. Dat is een rijkdom, die
meer waard is dan goud. Er bestaat
een Perzische spreuk, welke luidt:
„Wie kan voor rijk gehouden worden?
Wie volkomen is in wijsheid",
„Wie gezondheid heeft, wie zonder vrees
is, wie tevreden is".
„En arm is ieder, die dat niet bezit").
Zoo heeft het goud dan bijna al zijn
waarde verloren.
Relletjes te Londen
Fascistische optocht lokte verzet uit
De Engelsche fascisten, wier leider Sir
Os'wlald Mosley is, hadden een optocht
Willen houden in het Lpindeosohe Oost-
einde, de arbeidersbuurt, die avier het
algemeen viap het fascisme niets moiet
hebben. Alle pogingen van linksc'he zijde
ondernomen, om de regeering of de poli
tie te bewlegen tot een vierboid van deze
betooging, die mem als een uittarting be
schouwde, waren vruchteloos. Het gevolg
is gewleest, dat de arbeiders vlan het East
End zelf besloten den optocht te beletten,
Waarin zij', ondanks het feit, dat een ge-
Wleldige poliemacht op de been was, ook
zij'n geslaagd. - -
Lang voordat de optocht begon, waren
de straten gevuld met een dichte (anti
fascistische menigte, die herhaaldelijk
door de politie uiteengedrevfen m(o|est Wor
den.
Een ernstige botsing ontstond in Cable
Street, waar de menigte de opslagptaaits
van een aannemer plunderde, om mjet de
Weggehaalde bouwmaterialen een barri
cade op te richten. Men iwtierp e'en vracht
auto ondersteboven, brak de straat op en
versterkte) de barricade met balken, stalen
platen en steenen uit den voorraad vajn
den aannemer. De politie moest deze bar
ricade letterlijk bestormlen, Waarbij- &\a\n
beide zijden gewonden vielen. Tenslotte
bleef de politie meester van het terrein.
Reeds voordat de fiaseisten hun vier
verzamelpunten bereikt hadden, W|as het
ook tot botsingen tusscfhen hen en hun
tegenstanders gekomen en tenslotte Wajs
de verWlarring zoo groot, dat de pjolitie
zich wiel gedwongen, zag den optocht |af
te' gelasten 'en den stoet laf te leiden naar
het Etabankment. In totaal zag de politie
zich genoopt 84 menschen in hedhtenis te
nemen-. Negen lieden Wierden betrekkelijk
ernstig] gew'ond, oi.w. drie vrou'wien en een
grijsaard. I
De regeering zal ernstig de consequen
ties! va,n de ongeregeldheden onderzoeken.
Sedert eenigein tijd schenkt de regeering
haar aandacht laan den invloed op de
openbare orde va|n betoogingen, Wlelke in
bepaalde kringen als min of meer tartend
Wlorden beschouwd. Het valt te betwijfe
len, dat de geheele kWIestie onderzocht
Zal' Wlorden, olm; te zien of de wet verster
king behoeft, in sommige kringen Wlordt
geopperd, dat de regeering zich gedwon
gen kaïn zien, om! Wletten Voor te stellen
wlelke beperkingen opleggen aan straat-
betooigingeh'. De ernstige kant, die er ;aan
den toestand zit, is dat de Wiet, welke
de) vrijheid van het Woord en (de vergade
ring verzekert, Zoindag niet is kunnen
Wlorden toegepast.
Prijsverhooging en
onredelijke prijsopdrijving
Fabrikant en grossier stellen de
inkoopsprijzen vast
In de winkels wordt hier en daar
van de zijde van het publiek de mee-
ning tot uiting gebracht, dat iedere prijs
verhooging als onredelijke prijsopdrijving
moet worden beschouwd en dat geen
middenstander het recht zou hebben den
prijs van een of meer van zijn artikelen
te verhoogen.
Deze opvatting is geenszins juist.
In de circulaire, welke de minister j
van binnenlandsche zaken dezer dagen
aan de burgemeesters heeft gericht, j
wordt dan ook o.m. het volgende ge- j
zegd: j
„Voor wat het toezicht op de na- j
leving van artikel 4 betreft, vestig ik
er de aandacht op, dat, zooals trouwens
ook uit de officieele stukken betreffen- j
de de wet blijkt, niet elke prijsverhoo
ging zonder meer als prijsopdrijving kan i
worden aangemerkt, doch dat daarvan
slechts dan sprake «is, indien de ver
hooging niet als een noodzakelijk uit
vloeisel van de op monetair gebied ge
nomen maatregelen kan worden be
schouwd. Elk geval zal dus op zichzelf
moeten worden bezien. Zoo is het mo
gelijk, dat tengevolge van hoogere in
koopsprijzen de verkooper voor de nood
zaak wordt gesteld, ook zijnerzijds de
prijzen te verhoogen. Blijft zulk een
prijsverhooging bini^n redelijke grenzen,
dan is prijsopdrijving niet aanwezig".
De middenstand wil gaarne ertoe me
dewerken, dat een stijging van het prijs
peil zooveel mogelijk vermeden wordt,
doch het koopend publiek dient te be
denken, dat de winkelier niet zelf zijn
inkoopsprijzen vaststelt, doch dat dit ge
schiedt door fabrikant en grossier. Voor-
zoover dezen als gevolg van den nieu
wen toestand tot prijsverhooging wor
den genoopt, zal de winkelier genood-
zaa'kt zijn, zijn prijzen evenredig hoo-
ger te stellen.
Stijging der prijzen beperkt zich tot
■nogtoe ,tot enkele uitzonderingen, doch
daar het publiek hier en daar ook tegen
deze enkele gevallen bezwaren maakt,
is het goed de aandacht op den feite
lijken toestand te vestigen.
Wijziging Motor- en
Rijwielreglement
Voorrang op den hoofdweg
's Nachts geen geluidssignalen Op
1 Jan. iedere fiets 'n rood achter
licht met reflector
Wij laten den voornaamsten inhoud der
nieuwe verkeersbepalingen hier volgen,
waarbij vrij ingrijpende wijzigingen wor
den ingevoerd.
Er komen z.g. voorrangswegen. Wie
daarop rijdt, heeft bij kruisingen ook
voorrang boven het van rechts komenr
de verkeer. Borden zullen aangeven, wat
een voorrangsweg is en dat men zoo'n
weg nadert.
Tusschen 10 uur 's avonds en 1/2. voor
zonsopgang zijn geluidssignalen verboden.
Men moet dan knipperen met de kop
lampen.
De plaats van de verschillende lan
taarns wordt nauwkeurig omschreven.
„Dimmen" zal reeds moeten geschieden
als de tegenligger zich in de gerichte
lichtbundels bevindt.
Voor wielrijders is verblindend licht
steeds verboden, een rood rijwielachter
licht niet reflector is van 1 Januari
1938 af verplicht. Het witte achterspat
bord, waarvoor eenige voorschriften wor
den gegeven, wordt gehandhaafd.
Stilstaan wordt verboden, indien de
verkeersveiligheid daardoor in gevaar
wordt gebracht, alsmede in tal van nauw
keurig omschreven gevallen.
Alleen als auto's binnen 30 M. van
een lantaarn (of op een perkeerterrein
staan, behoeven zij geen licht te voeren.
KORTE BERICHTEN
Het huwelijksgeschenk voor Prinses
Juliana van de Nederlandsche jeugd
Het contité, dat gevormd is uit ver
tegenwoordigers van (het gyttnlmasiiaal-, mid
delbaar- en (niijverheidsonderwlijs, jnlet het
doel, in samenwerking met Ihet nationaal
domiité, een "huldeblijk va|n de jeugd aan
Prinses) Juliana aan te bieden, bij' geleglen-
heidi van haar hulwtelijk, heeft dezer idagejn
een bijeenkomst gehouden miet vertegen
woordigers van de (hoofdbesturen vain 't
M.U.L.O-. en O.L.
Na, enkele besprekingen hiebben de aan
wezige vertegenwoordigers van de hoofd
besturen/ huh imledewlerking bij' de inzame
ling vain gelden toegezegd. Het -comité
Wierd uitgebreid tot adht vertegenwoordi
gers1 van het oinderWijs en acht leerlingen.
Verhooging van den leerplichtigen
leeftijd
In een bijzondere bijeenkojmlst van de
hoofdbesturen va|n de bij het N.V.V. laan
gesloten organisaties iwlerd een resolutie
inzake de noodzakelijkheid van verhoo
ging van de leerplichtige leeftijd aange
nomen', iw laar in de hoofdbesturenivergade-
ring haar iinstemlming uitspreekt imiet het
initiatief-Voorstel va|n de soiciaal-dem|oc'rar
tische Twleede Kamerfractie, strekkende
omj te komen tot verlenging van de leer
plicht imlet een jaar en zich tot regeering
eri parlement richt met het dringend ver
zoek, 'Wel te willen bevorderen, dat (binnen
den kortst miogelijken tijd de leerplicht
zal iwlorden verlengd tot het 14de jaar,
Waardoor 1500 a 2000 onderwijzers werk
zouden krijgen en meer dan 50.000 leer
lingen der lagere scholen een jaar langer
(Opf sdhop* 1 zullen blijven.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
Groote feesten bij de opening
van de brug bij Moerdijk
De doop de gemleenteblesturen Ivan Breda
en .Dordrecht ingestelde commissies tref
fen reeds maatregelen voor die festivitei
ten bijl gelegenheid van de opening der
nieuwe brug bij' de Moerdijk. De K-N.A.C.,
de A.N.W.B:., de K.N.M.V. en de B.B.N.
Zullen groote sterritten en -cluibt-oc(hten
naar deze steden orgianiseerien.
En deze vreemdelingen zullen zich niet
behoeven te vervelen'. Immers, zooiwlel te
Dordrecht als te Breda zal mlen alles in
het iwlerk stellen om de vele gasten op
de meest aangename iwij'ze bezig te hou
den. 1 I
Te Dordrecht zullen een. groote v-er-
keerstentooinstelling, iwlinkelweekl, kermis,
enz., de hoofdpunten van het programma
vormen, terwijl Breda, bezig is met de
voorbereiding! van het Historisch spel: „De
inlnemling) van Breda''.
De race der Amerikaansche
journalisten om de wereld
De K-N.I.L.M. ontving, naar Aneta uit
Batavia verneemlt, twee aanvragen voor
een extra-vlucht naar Manilla, (aansluitend
o>pi de a,ank)o!mtst te Batavia van de Zater
dag uit Amsterdam vertrokken Kwlaki. De
regeering der Philippijiuen gaf reeds toe
stemming voor deze vluchten, doch het
Relletjes te Londen bij een fas
cistische optocht
De ring om Madrid wordt steeds
nauwer
Prijsverhooging en onredelijke
prijsopdrijving
De snelheidsrace om den aardbol
Nieuwe verkeersbepalingen in
de Motor- en Rijwielwet
Komt Roosevelt naar Europa
Weinig of geen neerslag
WEERBERICHT
Hojogste barometerst. 771,5 te Ona.
Laagste 751,1 te Perpignam.
Verwacht tot den avofnd van 7 Oct.
Meest zwakke tot matige Noordoostelijke
toit Noordelijke wind, gedeeltelijk be
wolkt, weinig of geem neerslag, weinig
verandering in temperatuur.
Zon -op: Zon onder:
7 October 6.12 5.23
Laatste kwartier 12,48
Tijd van hoogwater en laagwater
HoogwaterLaagwater
7 October 7,01 19,33 0,19 12,55
is nog niet geheel zeker of deze door
gaan, daar inog eenige kwiesties niet ge
regeld/ zijn, o.a. de keuring van het vlieg
veld te Tanakan. Iin verband hiermiede
ia het ook nog iniet zeker of een D(ouglas-,
dan wiel een Fokker-toestel zal worden
ingezet.
Komt President Roosevelt
naar Europa
President Roosevelt is voornemens |om,
indien hij Wordt herkozen, een bezoek
Na Toledo, Malaga
Nadat generaal Franco tot Spaansdh
staatshoofd is verheven em daarmede de
strijd tot staatspolitiek terrein is uitge
breid, .mioet alles zich thans toespitsen
OP de beslissing, wietn de volle soiu)-
vereiniteit over geheel Spanje zal toe-
behooren, dat Wil zeggen, wie Madrid
met het geheele prestige, dat aan de
hoofdstad verbonden is, in de toekomst
zal bezitten.
Met spoed versterkt daarom de rebel
lenaanvoerder zij'n strijdkrachten.
M>en schat het aantal manschappen, dat
de laatste dagen uit Marokko maar het
schiereiland is overgebracht op ten min
ste 16,000. De transponten waren bestemd
voor Cadiz, Jerez' en Algeciras e|n zijn
zoowel dojor de lucht ais per schip
uitgevoerd. Na het dramatische gevecht
in de Straat van Gibraltar, waarbij de
regeeringsvloot een harer schepen ver
loor, heeft deze vloot geen beletselen
meer aan de transporten in den weg
kunnen leggen. Maandagmorgen hebben
weer vijf gewapende treilers een duizend
Marokkanen, velen met ringen in neus
en loiorem, ontscheept aan de Spaansche
kust. Reuter rekent, dat behalve deze
transporten oyer zee, per uur nog 70
man met gr'qate driemotorige Duitsche
en Italiaamsche vliegtuigen w'orden over
gebracht. De toebereidselen worden nu
gemlaakt vloer een aanval, Zoiowel te land
als te zee en uit de lucht op Malaga.
De situatie van Madrid
In de situatie rojndom Madrid is ge
durende het weekeinde geen bijzondere
verandering ingetreden en generaal Fran
co heefi zich den tijd ten nutte gemaakt
nieuwe belangrijke versterkingen aan te
vioeren. Een correspondent van de Daily
Telegraph meldt van dit froltit eenige bij-
zanderheden aan zij'n blad. Hij beschrijft,
hoe de geheele infanterie en artillerie
thans gemechaniseerd zijin. Langs de stof
fige w'egen mi'archeerein 'geen manschap
pen meer OP (naar het frpnt. Duizenden
Zingende soldaten Zijn opeengepakt in
vrachtauto's en autobussen, die naar het
front ijlen. Artillerietreinen trekken over
de ,r/e imp navis eer de bruggen, gebouwd
ter vervanging van de bruiglgen, die door
de regeeringstrpepem zijin opgeblazen. Ter-
vrpAi.y -;
o/y\/
jtvOAl,,,
Km.
SpOORWEGEU
PROVlHCJE GRENS
Wijl het Guiadarraibagebergte in het N.ojor-
den van Madrid ernstige natuurlijke be
letselen in den w'eg legt aan het opruk
ken vain de opstandige legers, loopen
de wegen in het Westen door vlak land
dat het den tajiks en pantserwagens mo
gelijk maakt, snel Voortgang te maken
1 2 October bezetting der stad
De (opperbevelhebber van de nationa
listische troepen is besloten, den op-
ma rschl zijner strijdkrachten, die Toledo
ingenomen hebben en in het Tajodal
opereeren, zooveel te bespoedigen, dat
de „dramatische intocht" in Madrid op
den morgen van den 12den October, den
deg van de „Fiesta lde la Raza", beginnen
ken. Deze feestdag zou voor den mili
tairen „tegen-president" van de Spaain-
Sche republiek het gegeven ooigenblik Zijn
„de internationale krachten, die hun ver
dwijnende macht door middel van terreur
trachten te bew'aren, te vernietigen en
daarmede een einde te maken aan het
verschrikkelijke bloedbad der revolutie
die reeds 140.000 menschen den dood
bracht en -ongeveer 500.000 Spanjaarden,
tot invalieden maakte".
FraudO is e£ van overtuigd, dat hl}
Madrid ieder oogenblik zou kunnen in
nemen, indien hij' bereid zotui zijn daaraan
40.000 menschenlevens OP te Offeren.
„Uit politieke overwegingen wil Franco
et!hter zloo weinig m'ogelij'k slachtoffers
maken". De vrucht Madrid wlordt van
zelf rijp. De regeering-Caballero lijdt aan
een langzaam, maar onophoudelijk kwij
nen harer autoriteit. Staatspresident Aza
ng is nog slechts een pop in de handen
van de regeering. In het Frente Popular
z'ijn scheuren vast te stellen, die On
der den druk van den, doo-r id>e natioua-
1 Ustis(he troepen om de stad gelegdettii
J ijzeren ring gnojoter w"orden,
I
