ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
DINSDAG 29 SEPTEMBER 1936
m OPCiENO
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
Beëindiging Zomertijd.
De Kern
Prijsopdrijving wordt tegengegaan
ABONNEMENT
Prijs per 3 ataanden 11,60, bniten Zierikxee i 1,80
Voor bet buitenl. p. jaar f 10,Aixonderlijke
nummers 6 cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur e M J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13234
ADVERTENTIENi
ran 13 regels 60 eent, ran 4 regels ea
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 eent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
'mending op den dag van uitgave vóór 10 uur
LOS VAN HET GOUD!
Colijn en Trip treft geen blaam
Komt spoedig een monetaire
conferentie bijeen?
„Rustig te midden der kokende baren",
hebben Galijn, Oud, Trip en met hen den
Nederlandsdhen Gulden toit 12 uur in
den nacht van Zaterdag 26 September
op Zondag 27 September, gestaan! Onbe
wogen temidden der torenhooge mone
taire golven van de geheele wereld iwias
Nederland tot middernacht het eenige
rotspunt, dat nog boven de kokende ba
ren uitstak. Toen kreeg de heer Lieve-
goed, chef van den Regeeringspersdienst
opdracht het communiqué voor de Zon-
dagoidhtendbladen te verzenden en te 0,10
uur wist men in gansch Nederland, dat
de Nederlandsche gulden van zijn gouden
anker was losgeslagen/
Der Nederlandsdhe regeering was iede-
ren anderen uitweg eenvoudig afgesneden
Want men verheele zich geen «Ogenblik,
dat een embargo op goud onvermijdelijk
tot devaluatie van den gulden zal moe
ten leiden. Daaraan is geen io.ntk.omen
meer mogelijk. Betweters zullen nu fwfel
geneigd zjjn hyn blaam uit te gieten
over Colijn en Trip, waaraan men reeds
min [Oif meer gevolg heeft 'gegeven,
dodh het kan niet voldoende getuigd, dat
Galijn en Trip niet anders konden han
delen en dat zij, gelijk vroede mannen,
betaamt, naar eer en geweten hebben
gehandeld.
Ware Nederland zich wanhioipig aan
den gouden standaard blijven vastklam
pen, dan ziou heel de internationale spe
culatie, een troep aasgieren gelijk, zich
op de Amsterdamsche geld- en wissel
markt hebben gestort en scherpe baisse-
aanvallen .op den gulden hebben onder-
Onze goudvoorraad
De per September 1936 opgemaakte
weekstaat van de Nederlandsche Bank
vermelde nog een goudvoorraad van 123,6
millioen gulden aan gemunt goud en van
584,9 millioen gulden aan goud in baren,
samen dus een bedrag van 708,5 millioen
gulden aan geel metaal. Door dien goud
voorraad was 79,3 pet. van alle direct
opeischbare verplichtingen van de Neder-
landsche bank dioor goud alleen gedekt,
terwijl het dekkingspercentage diOor goud
en zilver gezamenlijk 81,7 pet. bedroeg.
Van die 584,9 millioen gulden goud in
baren bevindt zich nog 20,7 millioen gul
den als „earmarked bullion" in de kel
ders van de buitenlandsche centrale cire-
dietstellingen, vermoedelijk hoofdzakelijk
te Parijs, benevens Waarschijnlijk een
veel geringer bedrag in New York en
Loin don. Of dat goud in afzienbaren tijid
in de kelders van onze vaderlamdfsche
„Old Lady" op de Amsterdlamscheoude
Turfmarkt zal terecht kiomen, valt in
hboge mate te betwijfelen, maar in ieder
geval kan Mr. Trip op dat goud buiten
landsche valuta te Parijs, eventueel ook
te New York en te Londen, verkrijgen.
Nqg top Vrijdag 25 September, is voor
circa 10 millioen goud naar New York
verscheept, zOodal de eerste aderlating
na maandenlang van gestandigen aan
was van geel metaal te Amsterdam al-
w'eer had plaats gevonden.
Goud-embargo was eisch 1
Derhalve was een embargo op goud
eisch van dringende noodzakelijkheid. En
van goudembargo tot devaluatie is
slechts ee» bescheiden stapje. Natuur
lijk kOmt thans bij iedereen de vraag op:
wat nu? Aleer die vraag zoo goed moge
lijk te beantwoorden, dient betoogd, d!at
zonder afkondiging van een goudembargo
door de Nederlandsche regeering, de
goudvoorraad van de Nederlandsche Bank
langzaam zou zijn weggeëbt, 'wlaarna ten
slotte automatisch toch tot devaluatie
van ons betaalmiddel zou moeten zijn
besloten. Thans heeft de pegeering met
rönd 700 millioen gulden goud in voor
raad de macht nog in eigen handen
kunnen houden, die haar anders te eeni-
ger tijd toch zou zijn ontwrongen.
Dr. H. COLIJN
Daarom getuigt het besluit der regie
ring, zoowel van juist staatsmansbeleid
als van een uitstekend inzicht, in de
ecolnomische, financiëele en monetaire ver
houdingen.
Een internationale conferentie
Op den duur ka,n een internationale
conferentie niet meer uitblijven, waarop
alle problemen van financiëelen en mo;ne-
tairen aard zullen moeten worden behan
deld. Of die Conferentie nu te Genève,
te Londen, Parijs, Brussel, desnoods te
's-Gravenhage zal plaatsvinden, dolet min-
deèr ter zake, doch dat Idie conferentie
zal plaatsvinden en zelfs spoedig zal
dienen plaats te vinden, is lopvermijdelijk
Op die conferentie tot stabilisatie der
Verschillende betaalmiddelen zal de strijd
tussdhen de landen van het sterlingblqe
en die van het goudbloc geen zin meer
hebben, omdat het goudbloc er niet meer
is. Practisch gesproken is de oude munt-
pariteit tusschen pond sterling en dol
lar reeds hersteld, want de laatste kjoiers
v;0pr den dollar te Londen was: pond
1/—/— is dollar 4,94.
De pogingen van de regeering te Mjos-
kiou, die het pond sterling met geweld
omlaag wilde brengen, Wjaartoe de Rus
sische SOivjetregeering een millioen pond
sterling op de markt gooide tegen eiken
prijs, is Volkomen verijdeld. Wel rea
geerde het Pond te New York van dol
lar 5,02 tot dollar 4,91, doch een herstel
tot dollar 4,94 tot 4,95 is sinds dat
Oogenblik al Weer ingetreden. De .goede
Verstandhouding tusschen Washington en
Londen blijkt wel het best uit de ver
klaring van Mprgenthau, den .beheerder
der Amerika,ansche sdhatkist, dat hij de
Onwrikbare fw|il van de Amerikaansche,
Engelsche en Fr ansche regeeringen hun
gemeenschappelijk valutaprogramma tot
stand te brengen, niet cjopr de regeering
van Sovjet-Rusland zal laten verstoren.
Desnoods zal Morgenthau- er niet voor
terugdeinzen in het Amerikaansche stabi
lisatiefonds van 2 millard dollar in het
geding te brengen. De regeering te Mos
kou 'zal dus geen roet in het eten kunnen
gooien, Wönt het zou tegenover een on
derling eensgezind Amerika, Engeland en
Frankrijk veel te duur klosten!
De komende econoimisdh-financiëele-mo-
netaire conferentie zal zich naar de wen-
schen van de Washington, Londen en
Parijs hebben te schikken. De drie re
geeringen zijn reeds vrijwel overeenge
komen, dat een pond sterling zal zijn
dollar 4,80 en Fransche Franc 100.
Wat de Nederlandsche gulden betreft,
deze zal ongeveer terecht komen op
een koers van 1 pond is Ned. gld. 10,
1 dollar is Ned. gld. 2,10, Fransche fry
100 is Ned. gld. 10.
Dan gullen zich voor alle takken van
het vaderlandspohe economische leven
weer vrijer, breeder en Wijder vergezich
ten openen, evenals de Nederlandsdhe
geldmarkt internationaal georiënteerd zal
blijven.
Wij allen, het Nederlandsche volk in
al zijn geledingen, zullen het aan Ooi ijn
Oud, en Trip te danken hebben, dat:
zij alles ten beste hebben geregeld.
AAN HET TALAVERA-FRONT
Verbitterde gevechten met
talrijke dooden
Slechts asch bleef over
De achttienjarige fmlilitiesojldaiat Tomas
Carro vertelt in dezen brief van zij|n)
ervaringen, 1
Ik ben zoo juist over Santa Olalla
van het rfont van Taiavera terugge
keerd, waai ik van den 3en September
af geweest ben.
Ik ben in het vuur van kanonnen, hand
granaten, mitrailleurs en geweren ge
weest, maar ik hen er gelukkig goed
afgekomen, Slechts aan het oor liep ik
een wondje op door een scherf van
een luchtbom. Verleden maand namen
zeven vaml Imlijn vriejn'den en ik dienist bij
De BURGEMEESTER van Zierikzee
brengt onder de aandacht, dat de very
vroeging met een uur van den wette-
Jijkjsn tijd, bedoeld in artikel 1 dep
Wet van 23 Juli 1908 n0- 236)»
zal eindigen Zo nc'a g 4 October a.s.
te drie uur in den voormiddag.
Op dat tijdstip wordt wederom inge
steld de tijdregeling naar Idien middel
baren zonnetijd van Amsterdam, welke
tijdregeling alsdan aanwijst twee uur in
den voormiddag.
Op uitnoodiging van den Minister van
Binnenlandsche Zaken zal ten aanzien van
de tijdsaanwijzing op de openbare, door
het gemeentebestuur beheerde klokken
met het vorenstaande rekening gehou
den worden.
Zierikzee, 28 September 1936.
De Burgemeester voornoemd,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE.
de militie. Wij Werden naar de bergen
ten Noorden van Madrid gezonden. Daar
was echter niet veel te doen en op 3
September werden We naar het Taia-
verafnoni verplaatst. I'k ben de eenige,
die er van de adht goed is afgekomen;
Zes Wierden gewoed en de zeviejnldie ge
dood. Hoe zijn de verliezen in den sec
tor van Olalla?
Dit kan ik met geen mogelijkheid zeg
gen. Ik kan mij slechts herinneren, dat
Wij talrijke legioensoldaten en Miooren
hebben doodgeschoten. Twee compag
nieën van ons bataljon, bestaande uit 300
man, werden van Navaciarrade naar Ta
iavera gezonden en bij onze aankomst
werden Wij in de voorste loopgraven ge
plaatst. i
Honderden dooden .o*n één huis
Toen kregen we het hevel, een afgele
gen, door een mu;ur omgeven witte villa
te 'bestormen, die door de rebellen wlas
bezet. Wij werden er in looppas naar
toe gebracht en toen we (het ongeveer
50 meter genaderd waren, openden de
rebellen het viuurj Onder ihet roepen van
„Viva il Republida" stormden wij ver
der, zonder ons van onze verliezen iets
aan te trekken.
De rebellen hadden machinegeweren
achter zandzakken op de verschillende
balclans opgesteld. Wij dwongen den vij
and het huis over te geven, maar hij
kreeg versterking en kon het weer in
nemen. Zij maakten gebhuik van hand
granaten en geweren. Enkele Mooreh
kwamen naar buiten en schreeuwden
„Uhp", maar wij vuurden en velen Van
hen werden gedood. Wij hadden slechts
tien gewonden. Een dapper meisje, dat
met haar verloofde naar het front was
gegaan ,werd door een schot in die
torst gedood.
Wij stonden 'b'ij een jachtopzienershuis
ongeveer vier kilometer achter de vuur
linie, toen vijandelijke vliegtuigen ver
schenen en het huis en enkele autobussen
blombard eerden, die ons daar naar toe
hadden gebracht. Wij waren juist aan
het ontbijten, toen een bom viel op een
autobus, waarin vijf jongens briefkaarten
naar huis schreven. Alle vijf werden ge
dood. Een meisje, dat dekking zocht,
werd bij een hooiberg door een shrapnel
gedood, een andere bom stak den hooi
berg „aan en de vlammen bereikten het
lichaam. Slechts de lasch bleef over
De waarde van een pantsertrein
Een andere opwindende gebeurtenis wlas
de strijd met een pantserltrein, die door
spoorwegarbeiders in Madrid gemaakt
Wias. Een goederenwagen met een dubbel
gepantserd dak, bevatte vier machinege
weren en een gewlone goederenwagen
;veld-artillerie. De locomotief Was gehedl
gepantserd. Ik was in de machinegeweer-
wagen en Wij scholen door de gaten op
de rebellen, die als wilden vochten. Een
keer werden wij aangevallen, maar de
rebeLlen brachten er weinig van tereclhlt.
Later bedden wij 15 miiitiesoldalten het
leven, dje gevangen genomen waren en
in een huis langs de spoorbaan wlaren
opgesloten. Toen wij aankwamen en de
rebellen aanvielen, waren tWee militiesojl-
daten reeds doodgeschoten. Wij maakten
gebruik van alle w'apenen, die wij bij ons
hadden en dwongen de met revolvers
en handgranaten gewapende Mooren op
de vlucht.
Hel is mij toegesitaan naar mijn moe
der en mijn zusters terug te keeren. Over
enkele dagen zal ik waarschijnlijk w'eer
naar het front gaan.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
Hoogste barometers! 771.9 te Malinhead.
Laagste 753.8 te Ingö.
Verwacht tot den avond van 30 Sept.:
Zwakke Westelijke tot Noordelijke wind,
nevelig tot licht bewolkt, weinig of geen
neerslag, weinig verandering in tempe
ratuur.
Zon op: Zon, onder:
30 September 6.00 5.39
Volle Maan 21.21
Tijd van hoogwater en laagwater
HoogwaterLaagwater
Woensdag 30 2,02 14,12 7,25 19,45
De nieuwe situatie
Rustig doorwerken
De verandering van den gulden kan
noch ten goede noch ten kwade, afdoen-
den invloed uitoefenen op den Ned'erland-
schen land- en tuinbouw.
Sterker dan van monetaire verhoudin
gen zijn wij afhankelijk van drisisrege-
lin.gen, handelsverdragen en aligemeene
W'ereldfadtoren. jDe productie Voor binnen
landsche consumpties zal weinig invloed
ondervinden, mits de regeering er voor
20|rgt, dat de door drisisregelingen kunst
matig in prijs verhoogde productiemid!d|e-
len in guldenprijs lop gelijk niveau blijven.
De export van land- en tuinbouWproduid-
Los van het goudl
Maatregelen tegen prijsopdrijving
Nederland had geen keus meerl
De nieuwe situatie
Algemeene Vergadering Water
schap Schouwen
De Spaansche Kroonprins over
leden
Weinig verandering
ten zal in beginsel en op den duur wlei-
nig .geblaat Zijn: met de prijzen konden
Wiji óok "bij id1 en gouden gulden Wiel mee
komen.
Gehoopt mag Wördeir op een betere
aanpassing van landbouwprijzen en stads-
prij'Zei, indien althans de regeering weer
stand biedt aan het gevaar, dat bij (die
maatregelen ter Voorkoming van prijs
stijging vergeten zou worden dat de laiiidF
blQ'uwprijzen ook relatief te laag zijn.
In dit vertrouwen kunnen de land- en
tuinbouw de verdere ontwikkeling van
den m'onetairen toestand rustig (tegemoet
zien.
Werkgelegenheid za) zich uitbreiden
Op een vraag van een verslaggevter
van het A.N.P. aan den loud-voorzitter
der Amsterdamsche Kamer van Koophan-
inzak'e de werkgelegenheid, dedd) dr. Hel
dring uitkomen, dat deze zidh tengevolge
van den stijgenden afzet Zal uitbreiden.
Evenals prof. Lieftink verwacht ik
zeide spr. een grootere disponibiliteit
van J^apitaal. De 'ondernemingsgeest zal
geprikkeld worden. De uitputting van de
voorraden en de kans op betere ziaken
zal den uitvoer stimuleeren en den han
del verlevendigen. De schatkist zal pro(-
i'iteeren van h'oogere opbrengsten van
invoerrechten en later van die van de
directe belastingen, terwijl de W|erkeliqos-
heidsbestrijding en de subsidaes aan be
drijven minder geld Zullen vragen. Daar
entegen moeten hooge drukkende belas
tingen .verlaagd wbrden, Ivsöl men een
welvaartspplitiek, Wlaarftoe thans de gele-
Groote bevoegdheden aan de regeering
Inbeslagname van goederen als sanctiemaatregel
Het wetsontwterp, houdende tijdelijke
maatregelen tot het tegengaan van prijs
opdrijving, is gisteravondi ngedienid:. Het
bevat een aantal vérgaande bepalingen
Ofm' prijsstijgingen te voorkomen.
Behalve dat de ministers van handel,
nijverheid en scheepvaart, en van land
bouw! en visseherij prijzen kunnen vast
stellen, die, hetzij landelijk, hetzij plaat
selijk, maximaal mogen gelden en dat
de ministers van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart en Sociale Zaken hetzelfde
kunnen doen ten aanzien vaen huren van
onroerende goederen en diensten, bevat
het (ontwerp een bepaling, die den bur
gemeester van een gemeente het reehJÖ
geeft om indien gegronde meeninig
bestaat, dat he't verbod to prijsopdrijving
wldrdt overtreden de in zijn gemeente
aanwezige goederen in zijn bezit te nemen
Tevens kan hij, Olok alweer indien hij1
gegronde verdenking heeft, dat staking
van den verkaolpi geschied om prijsop1-
drijiving te verkrijgen, een onderneming
dwingen goederen van haar voorraad af
geven.
Voorts zal hij', die goederen in het klein
te k(oop aanbiedt, of verkoopt, verplicht
zijn den prijs der goederen duidelijk1 te
vermelden. Hij, die in strijd handelt met
de eerste 4 artikelen der wet, kan Wlorden
gestraft met een hechtenis van ten hiojog-
ste zesduizend gulden.
De burgemeester kan beslag leggen
In hoeverre :het prijsniveau daardoor Zal
in verband met het besluit, den uitvoer
van goud te verbieden, rekening moet
worden gehouden met een bewieging i|ti
de wisselkoersen, die voor den guliden
in iriederw'aartsche richting zal gaan.
In hoeverre het prijsniveau daardoor
worden beinvloed, is vantevoren niet vast
te stellen.
Echter moet men bedacht zijn op de
mogelijkheid dat dientengevolge min'dier
scrupuleuze lieden van de onwetendheid;
van het publiek zouden gebruik maken
en door het opzetten van de prijzen of
het achterhouden van voorraden, een nor
maal verloop van zaken zouden bemoei
lijken. In het bijzonder dient er voior te
worden gelw laakt, dat niet de eerste le
vensbehoeften en noodzakelijke gebruiks
artikelen aan een onevenredige stijging
zouden worden blootgesteld.
De burgemeester eener gemeente kan,
in een geval van prijsopdrijving welke
niet kan wiorden aangemerkt als nood
zakelijk uitvloeisel van den geschapen
toestand de aanwezige voorraacf goe
deren v,an destoprt t.a.v. waarvan verden
king van overtreding bestaat, zonder
eenige formaliteit in beslag nemen.
De burgemeester zal de inbeslaggeno-
men goederen ter beschikking van de
bevolking gunnen stellen, tegen normale
prijzen, terwijl de schadeloosstelling, die
door een door den gemeenteraad aan te
Wijzen schatter Wordt bepaald, in geen
geval meer dan 90 pet. van den hoogsten
prijs der goederen zal bedragen.
De burgemeester en door hem aan te
wijzen ambtenaren, zijln ten allen tijde be
voegd, de uitlevering te vorderen van
de in bezit te nemen goederen. Zijl, alsi-
mede de hen io|p hun laste vergezellende
personen, hebb'en tem allen tijde vrijen
toegang tot alle plaatsen, Waar redelijker
wijze vermoed lean W(orden, dat zich
de .goederen bevinden. Worldt hum den
toegang jgeweigerd of belemmerd, of
Wordt op hun aanmelding tot toegang
niet geantwoord, dan verschaffen zij
zich desmopds met inroeping van den
sterken arm.
