ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936
OPöENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
HET VOORSPEL DER DEVALUATIE
De Kern
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
ABONNEMENTi
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikaee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—. Afzonderlijke
nummers 5 cent. Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur i M. J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13233
ADVERTENTIENi
ran 13 regels 60 eent, ran 4 regels sa
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 eent
per regel. B^j contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
De effectenbeurs Maandag en Dinsdag gesloten
De uitvoer van goud verboden
EEN REGEERINGSVERKLARING
Nadat de regeering, na de aangekon
digde monetaire maatregelen in Frank
rijk, haar voornemen te kennen gaf, om
hare monetaire politiek onveranderd te
handhaven, heeft het sindsdien genomen,
besluit der Zwitsersdhe regeering, de
Nederlandsche regeering genoopt hare
houding opnieuw' in overweging te ne
men.
Nu Nederland het eenige land ter we
reld is geworden, dat zijne muntpariteit
ongerept heeft bewaard en het daardoor
in de sterkste mate den druk op de
wisselkoersen en op zijn goudvoorraad
zal gevoelen, kan de mogelijkheid,, om
de huidige monetaire politiek te blijven
handhaven, niet langer aanwezig wforden
geadht.
Teneinde te verhoeden, dat men ten
slotte genoopt zou worden den gouden
standaard prijs te geven na eene niet
te verantwoorden verzwakking van den
goudvoorraad van De Nederlanidisclhe Bank
heeft de Regeering, in volledige over
eenstemming met het gevoelen van De
Nederlandsche Bank besloten, den uit
voer van goud te verbieden, tenzij gedekt
door een authentiek certificaat van De
Nederlandsohe Bank. Tevens zal'de Effec
tenbeurs (Maandag 28 en Dinsdag 29
September gesloten zijn.
De gouden standaard prijsgegeven
Bovenstaand <Jommuniqué der regeering
qoet zien, dat deze besloten heeft voor
ons land den gouden standaard op te
heffen en de circulatiebank goud afgeeft
w anneer de stand der Wisselkoersen hier
toe aanleiding geeft, m.a.w. wanneer de
wisselkoersen tot boven de z,g. goud-
uitvjoerpunten stijgen. Deze politiek' is
vastgelegd in de z.g, „'goudverklaring"
van de NederlandsOhe Bank van 1903,
welke verklaring bij de iwiederinvoeringi
van den gouden standaard in 1925 is
herhaald. De Nederlandsclbe Bank ver
plicht zich in deze verklaring tegenover
de regeering gOud af te geven, wanneer
de stand der wisselkoersen hiertoe aan
leiding geeft.
Tot een eigenlijke devaluatie van den
gulden heeft de regeering thans niet
besloten; de door bovenstaanden maat
regel geschapen situatie komt overeen
met die van Augustus 1914, toen even
eens de gouduitvoer werd stopgezet en
daardoor de wisselkoersen niet langer
waren gebonden aan de goudpunteu. Zoo
zal thans de koers van den gulden kun
nen fjudtueeren, zonder dat, zooals tot
nu toe, de Nederlandsdhe Bank behoeft
in te grijpen door middel van gou/diaf-
gifte of goudverkoop. De guldenkoersl
wiardt dus evenals die van het ponjdi 'zJwje-
vend, al zal de Nederlan'distlhe Bank na
tuurlijk, wanneer de regeering of zij zelve
zulks noodig oordeelt, nog steeds kunnen
ingrijpen door goudverkoop in het bui
tenland;
Zwitserland noopt ons tot
koersverandering
Het blijkt niet het besluit der FransChe
regeering te zijm geweest, dat onze auto
riteiten aan het wankelen heeft gebrac|ht,
doch het was de door Zwitserland* in
het vooruitzicht gestelde maatregel, die
in hel holst van den nacht van Zater
dag oip Zondag de verklaring aan de
regeering heeft (Ontlokt, die men hier
boven vindt afgedrukt. Het waren de
berichten uit Bern welke onze regeering
ertlole genoopt hebben, ihaar houding „op
nieuw in Overweging te nemen", zooals
het in de regeeringsverklaring heet.
Ons land Was door het Zwlitsersclhe foe-
sJu.it het eenige land ter wereld gewfor-
den, dat zijn muntpariteit (ongerept door
alle stormen 'had bewaard:
iMaar het kwam nu ook aan het niet
te Onderschatten gevaar bloot te staan,
dat het in wel heel sterke mate den
druk iop de wisselkoersen en op zijn
gioiuidvoorraad zou gaan gevoelen. Onder
die Omstandigheden meent 'de regeering,
dat de mogelijkheid om ide huidige mo
netaire politiek te 'blijven handhaven niet
langer aanwezig kan wtorden geacht.
Hoe nu?
Overdreven vrees niet gewettigd
Zonder vooruit te willen loopen op
de verdere maatregelen, die thans wol-
licht aan de orde zullen komen, ine enen
wij toch te moeten (waarschuwen, eener
zij ds tegen (overdreven vrees voor moge
lijke gevolgen, die spaarder, 'belegger en
loontrekker zouden kunnen treffen;,, doch
anderzijds niet minder tegen ide verwach
ting, dat vele moeilijkheden, waarmede
regeering pn natie te kampen hebben,
nui met één slag uit den w'eg zouden
wiorden geruimd. Op het gebied van aan
passing aan de internationale toestanden
waren fwlij reeds een heel eind op Weg
en id'e overtuiging w'as Wijd verbreid,
dat wij, indien men in staat zou zijn
geweest rjog eeni'gen tijd den gekozen
wieg te blijven bewlandelen, de moeilijk
heden te boven zouden zijn gekomen-
Dat zplks niet zoo 'heeft mogen zijn
i valt slechts te betreuren.
Hoe het nu verder met onzen gulden
zal gaan, dient te worden afgewacht.
Zal men hem aan het spel der internatio
nale krachten overlaten, of Zal, wellicht
in internationaal overleg, een punt wor
den gekoZen, waarop zijn goudwiaarde
opnieuw zal Iwbrden vastgesteld? De na
der te nemen besluiten zullen dit wel
spoedig openharen.
Doch wat men in elk geval Zal mogen
hopen is, dat een devaluatie van onze
nationale munt alleen de prijls zal zijn
■vioor een dan allicht niet te duur gekochte
j winst van een door internationale stabi-
letieit verkregen grootere rust en zeker-
Jieid op het gebied van handel en (verkeer.
Maatregelen tegen prijsopdrijving"
j
i .Vanwege de regeering is contact ige-
i zadht met de verschillende middenstands-
bonden, de grootwinkelbedrijven en Coö
peraties, teneinde onredelijke prijsverhoo-
ging van levensmiddelen te voorkomen.
Het resultaat hiervan is, dat vioilledige
medewerking wierd verkregen,
j Mocht desnittemin onredelijke prijs-
I verhiQoging plaats vinden, dan zal de re-
j geering met kracht optreden pm Zulks
te verhinderen,
j Een wetsontwierp tot het tegengaan
van onredelijke prijsverhooging van goe
deren, diensten en huren, heeft reeds het
departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart verlaten.
Voorts kan worden medegedeeld, dat
de gevolgen van het uitvoerverbod op
goud «en ingrijpende verandering in ide
landb'ouwc'risispoilitiek noodzakelijk zliTlen
maken, waarbij zal vooropstaan, dat met
inachtneming van de belangen, vam den
landbjouw1 de prijzen van de eerste le
vensmiddelen, met name brood en aard
appelen, niet Zullen worden verhoogd:
Verpachting Mosselperceelen
Resultaten bevredigend
Vrijdagmiddag zijn de mosselperceelen
in Zeeland door het bestuur der „Vis-
scherijen op de Zeeuwsche stroomen"
verpacht. Het betreft de peroeelen in
het westelijk deel van de oude Schelde,
in de Zandkreek tusschen de eilanden
Noord- en Zuid-Beveland, in de Oude
Hoeve, Grevelingen en Hammen. Er wa
ren verscheidene perceelen, waarvoor de
pachtsom naar verhouding zeer bevredi
gend moet genoemd worden. Ook eenige
perceelen nieuw uit te geven grond wer
den aangeboden, voor welke perceelen
door het bestuur der „Visscherijen op
de Zeeuwsche Stroomen" de concessie
aanvragen waren geweigerd, omdat men
bij publieke verpachting een hoogere op
brengst voor deze perceelen verwachtte.
Dat het voldoen aan de concessie-aan
vragen niet altijd de hoogste opbrengst
garandeert, blijkt wel uit het verloop
van deze verpachting. Zes perceelen, tot
nu toe In concessie bij eenige kweekers
uit Zierikzee, werden thans door den De
slaat publiek verpacht. Zij brachten thans
op resp. f 1000, f 2200, f 2900, f 2300 en
f 2800 tezamen voor de zes perceelen,
f13000 tegen een vorig jaar slechts een l
paar honderd gulden.
Dr. H. Colijn -voor de radio
Dr. H. COLIJN
De heer H. Colijn heeft in zijn radio
rede ivan heden (Manndagjlmlorgen aller
eerst leen overzicht gegeven' van de ont
wikkeling Ivain de geschiedenis dek 6 lan
den, die oorspronkelijk bij het Goud-
blok wlaren aangesloten, n.l. Frankrijk,
Italië, Zwitserland, België, Polen en Ne
derland. .Nadat België het vorige jaar
wias afgevallen, bleven alleen Frankrijk,
Zwitserland en Nederland over. Toen ook
de sterkste pool, Frankrijk' uitviel, had
de Nederlandsche regeeriing besloten haar
(mfonetaire politiek' voort te zetten, totdat
Zaterdagmiddag het bericht Wwlam, dat
ook Zwitserland z'ijin besluit opgaf.
Als ©enig1 overblijvend land kom Neder
land de tot inu toe gevolgde (mionetaire
politiek niet voortzetten. Oimidat vast
stond, dat ina eenige Wieken of tmlaanden
de strijd zou 'moeten wforden opgegeven,
met een onverantwoordelijk verlies van
een gedeelte van den goudschat der Ne
derlandsche Biam'k, daaroml heeft de Ne
derlandsche regeerin'g thans den uitvoer
van goud verboden1. Er zial een egalisatie
fonds Wforden' gevonmld ten bedrage van
300 Im'illioen gulden om den gujlden oip de
Internationale Wisselmarkt te verdedigen.
De Minister-President verklaarde dat er
geen enkele reden is voor ongerustheid
of zenuwachtigheid. Hij deed een beroep
op het Nederlandsche Volk het leven nor-
imkal voort te zetten, niet te hamsteren
en iin' alle opzichten achter de regeering
te istaam.
Belastingdruk in Nederland
Wat de gemeenten deden
Het Centraal Bureau voor de Statis
tiek heeft wederom de nieuwste gegevens
op belastinggebied vereenigd tot een pu
blicatie, die onder den naam van „Be
lastingdruk in Nederland 1936-'37" het.
licht heeft gezien.
Over de jaren 1931-'32 tot 1936-'37
wordt in een grafiek een vergelijking
gemaakt tusschen den totalen belasting
druk voor een inkomen van f5000 in de
verschillende gemeenten.
Hieruit blijkt dat over 1931-'32 en 1932-
'33 in de gemeente met den laagsten
druk, gevormd door de inkomsten- en
gemeentefondsbelasting in hoofdsom en
opcenten, 4.83 o/o van dit inkomen be
taald moet worden en in de gemeente
met den hoogsten druk 8.07 o/o. Over
de jaren 1933-'34 en 1934-'35 zijn deze
bedragen resp. 5.55 en 8.80 o/0 en over
1935-'36 en l936-'37 resp. 6.57 en 9.19
o/o. Uit het verloop der lijnen, die op
de grafiek tusschen deze uitersten ge
trokken zijn, is duidelijk te zien, dat
in den loop dezer jaren een groot aan
tal gemeenten moest overgaan tot wij
ziging der classificatie en 'verhooigingl
van het aantal opcenten op de gemeente
fondsbelasting, waaruit opnieuw de in
vloed van de ongunstige tijdsomstandig
heden op de financiën der overheids
lichamen merkbaar is.
In een tweede grafiek wordt verder
een vergelijking gemaakt tusschen den
totalen belastingdruk voor eenige groepen
van gemeenten, waaruit onder meer blijkt
dat in verhouding tot de andere groe
pen de belastingdruk voor de groep
gemeenten beneden 2001 inwoners in het
algemeen het laagst en voor de groep
gemeenten van 5001—10.000 inwoners het
Prinses voor de radio
Het ligt in cle bedoeling van de
Prinses, Dinsdag 29 dezer, des na
middags te 12.45 uur voor de radio
een korte rede te houden ten einde
dank te betuigen voor de vele
blijken van belangstelling, bij haar
verloving met Prins Bernhard. Dit
dankwoord zal over beide zenders
naar India worden uitgezonden.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
Hoogste foanolmleterst. 769,6 te Stornjolwlay
Laagste 744,8 te Vardö
Verwacht tot den avond van 29 Sept.:
Matige tot zwlakke Noordo|o|stelijlkle tot
Noordelijke of NojOjrdwIestelijkie wind, af-
nemlemide bewolking, w©inig tof geen rfogien,
koude nacht, overdag iets zachter.
Zon io|p: Zon k onder:
29 September 5.58 5.41
Tijd van hoogwater en laagwater
HoogwaterLaagwater
'i Dinsdag 29 1,12 13,30 6,51 19,07
Het voorspel der devaluatie van
den gulden
Hypotheekbanken vragen ver
laging der lasten op onroerende
goederen
Verkeerstoezicht op den weg
dient uitgebreid
Prinses Juliana Dinsdag voor
de radio
De belastingdruk in Nederland
1936-1937
Sport- en Marktberichten
Overdag iets zachter
Hier een scheut en daar
een steek, hangerig, rillerig,
koortsig en lusteloos? Gij
hebt kou gevat! Neem een
"AKKERTJE" en nog een als
Nederlandsch Qe naar bed gaat. Morgen
voelt Ge U 'n ander mensch.
AKKER-CACHETS helpen
buitengewoon bij Griep,
Influenza, Spierpijn Kiespijn,
Hoofdpijn en Rheumafiek.
Per 12 stuks slechts 50 cent
Gebruikt dut voortaan uitsluitend i
AKKER.CACHETS
VolgaTts recept van Apotheker Dumont
"AKKERTJES"
De Kamers komen Dinsdag bijeen
De Tweede Kamer is bijeengeroepen
tegen aanstaande Dinsdag te half twee
Toledo in handen der rebellen
Het Alcazar bevrijd
De Spaansche (nationalisten [mjeldden
Zondagmiddag, de bezetting v!an Toledo.
1 Daar een dergelijk bericht reeds Zater-
i dag 'verspreid en later tegengesproken
j Wlerd lijkt het raadzaam ook ten op-
j zich te van de laatste (mlededeelingein eeni
ge reserve te betrachten.
I Nauwkeurige bijzonderheden over de
verovering ontbreken, en piok is het n|o(g
niet bekend of de verdedigers van het
Alcazar thans bevrijd izijln.
1 Wat de overige gevechtsterreinen in
Spanje betreft, overal blijven de mationa-
listen successen boeken.
Zaterdagavond (0|m[k!w|art vopr tien zend
Radio Goruna het volgende bericht uit:
„De Staf v|an de achtste divisie deelt
ons zoo' juist (miede, dat de stad Toledo)
is ingeinom'en, en dat zij, die in !h(et Alcaiziar
Wforden belegerd, bevrijd zlijm.
De Vijand heeft 300 dooden en een
groote hoeveelheid olotrlogsunateriaal adi-
tergelaten".
I
I
Bilbao gebombardeerd
Zaterdag en Zondag heeft pp Bilbao
een hevig bombardement vam de Zijde
der nationalisten plaats gehad en nog
steeds duurt dit Voort.
Ziofowel vliegtuigen als artillerie nemen
aan dit bombardement deel.
Havas (inleidt, dat tot Zondagmiddag ide
bomlaanVallen op Bilbao reeds een hon
derdtal dooden hebben gemaakt.
Uit Teneriffe Wbrdtgemleld, dat vele
voornamle gebouwen zijn vernield, o.a.
het buis van den burgerlijken gouverneur,
van de provinciale regeering en van de
noordelijke spoorwegmaatschappij1. Ande
re gebouwten Zijn in brand geraakt. Er is
'n betooging gehouden o|m de leiders te
verzoeken 'zich aan de opstandelingen
over te geven. Zaterdagavond laait vlogen
vliegtuigen der rechtschen boven de stad
en Wierpen biljetten omllaag, waarin de
stad verzocht Wlordt zich over te geven,
teneinde 'een Voortzetting van het boiml-
bardemtent tel Voorkomen.
tfij BRUUELE
^'0e CPcoo&'-jjT^yL-èriM
abchas. &,tCB
e Saw Pedro - - '4wXEsc/aoj4A •MewtoJpA
.v
^Madrid
^Auéca&
MEOJOVADA
£2Êpe?\T/LlAVERj
JW\\WCMo-"
VILLRCAI
S|° KM.
Spoorwegen
PROVINCIE GRENS
Talrijke gijzelaars gedood
De Spaansche treiler „Galerna" is de
haven van Bayonne (Z.-Fr.) binne|n|geko-
Imlen met 8 vluchtelingen uit Bilbao aan
boord. Zijl verklaarden, dat bij: het laatste
bombardement 150' huizen in de stad war
den Vernield.
Uit represaille hebben de autoriteiten:
50 gijzelaars laten doodschieten.
Zij hebben den staf van het leger der
opstandelingen 'medegedeeld, dat injdüen
de bombardementen zouden Wforden her
vat alle andere gijzelaars zouden wforden
terechtgesteld.
De schipper van de „Galerna" heeft
verklaard, dat de treiler „Lina" voor de
haven van| Bilbao op een [mfijn is geloopen,
waarbij' alle opvarenden p|m| het leven
zijn giekomlem.
Toledo gebombardeerd
Het Spaansche Ministerie van Oorlog
heeft medegedeeld idpt de regeeringstnae-
pen in de provincie Gordoba wieerstand
hebben geboden aan een aanval der op
standelingen die groote verliezen hebben
geleden, na een slag 'van 4 dagen.
Het icomhuiniquié verimleldt voorts dat
de regeeringstroepen in den sector van
Toledo eenige aanvallen hebben pnderno-
:m!en op de vijandelijke flanken Wfoarbij
'men goede resultaten heeft bereikt.
Het geschut dat te Toledo is opgesteld
heeft een uit Vigo kolmiende colonne ge
bombardeerd. De luchtmacht der opstan
delingen/ heeft eenige Wijken van Toledo
gebombardeerd, miaar de vliegtuigen Wer
den door Inch taf toleergesehiut verdreven'.
