IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1936
m OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENTi
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden i 1,50, bniten Zierikxee i 1,80
Voor het buitenl, p. jaar flO,—Alxonderlijka
nummers 5 cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteuri M J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13231
ADVERTENTIEN i
▼an 13 regels 60 eent, ran 4 regels aa
daarboven 20 eant per regel. Reclames 40 eent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Intending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
ZAL DE GULDEN DEVALUEEREN?
Neen, alleen vraagt Gênève te veel,
zonder iets te bieden Een storm
in een glas water De huidige
monetaire beroering
De tweede helft van de maand Sep
tember schijnt het tijdvak voor de mo
netaire beroeringen te zijn. Zondag 20
September 1931, beraadslaagde het En-
melsche kabinet over het verlaten van
den gouden standaard, te middernacht
was het pleit beslecht, Maandag 21 Sep
tember 1931 bleef de Londensche beurs
gesloten, het Engelsche pond sterling
was willens en wetens van zijn gouden
voetstuk afgestooten.
Dinsdag 22 September 1936, aan het
einde van den officieelen beurstijd, na
beurs voortgezet tijdens de sociëteitsi-
uren, openbaarde zich te Amsterdam een
uitgebreide vraag naar tyreemde valuta's-,,
welk verschijnsel zich Woensdag 23 Sep
tember 1936, voorbeurs en tijdens den
officieelen beurstijd van 1.30 tot 2.45 uur
voortzette, waardoor het Engelsche pond
sterling te Amsterdam steeg tot f 7.495"R/,
de Amerikaansche dollar tot f 1.4715/1P
en de Fransche franc tot f 9.73V4, ter-
w'iji de Bel ga f 24,971/2 g old.
Het rapport der Economische
Volkenbondscommissie
Heel deze deining in een glas water
is veroorzaakt door het rapport van de
Economische Volkenbondscommissie, uit
gebracht aan den Volkenbondsraad, in
welk rapport hervatting der Londensche
economische en financieele wereldonfe-
rentie van 1933 (zoo jammerlijk mislukt,
ondanks Colijn's streven althans toteenig
resultaat te komen), wordt ontraden.
In plaats daarvan moet een beperkte
groep staten, toonaangevend op politiek
en economisch gebied, in een gezellig
onderonsje samenkomen, teneinde de her
leving der internationale handelsbetrek
kingen te bevorderen. Het groote ver-
verschil tusschen de prijzen in de staten,
die den gouden standaard nog 'huldigetn
en in de staten van het sterling- en dol-
larbloc, dient dan overbrugd, doordat
de staten van het goudblod tot deflatie,
of devaluatie moeten overgaan. Tot zoo
ver het rapport der Economische Com
missie van den Volkenbond, die blijk
baar niet vermag te beseffen, dat er
nog zooiets bestaat als autarkie en in-
voerbelemmering.
De publicatie van dit rapport, gevoegd
bij geruchten uit Parijs over belangrijke
beslissingen, die in Frankrijk ieder oogen-
blk te wachten staan, heeft een onver
wachter. invloed op de wisselkoersen te
Amsterdam uitgeoefend.
Devaluatie van den Franschen franc
Die berichten uit Parijs betroffen de
sluiting der inschrijving op schatkistpa
pier, welke in totaal iets meer dan 4
milliard francs heeft opgebracht, terwijl
Vincent Auriol, de Fransche minister van
Financiën, die diets had gemaakt, dafe
er wel 12 milliard bij den Franschen
spaarder zou zijn te plaatsen. Deze 4
milliard zijn een druppel in den emmer
in vergelijking met de 15 milliard, die
de Fransche regeering, tegen afgifte van
schatkistpapier, bij de Banque de France
heeft geleend. Dat schatkistpapier zal dus
voor minstens 10 milliard francs op de
vervaldata moeten worden verlengd, zJoo-
dat de conciujsie geWetftigd is, dat Ide
regeering van het Fransche Volksfront
bij den Franschen spaarder voldoende
crediet mist en dat de inflatie in Frank
rijk reeds is ingetreden. Dit laatste be-
teekent: de devaluatie van den Fran
schen franc is niets meer te vermijden!
Door al die snel op elkaar volgende
gebeurtenissen moesten pond en dollar
te Amsterdam aanzienlijk in koers stij
gen, het pond kwam daardoor zelfs op
een niveau terecht, dat het sedert 1934
niet meer had vermogen te bereiken. En
het malle van het geval was, dat de
Fransche franc (die had moeten dalen!)
nu opeens te Amsterdam mee de hoogte
inging, omdat het Londensche Equilisa-
tion Fund onverbiddelijk bleef vasthou
den aan de oude waardeverhouding tus
schen pond en franc. Natuurlijk waren
termijn-francs te Amsterdam zéér zwak
met een disagio van 75 cent voor drie-
maan^lstlhe francs, mat neerkomt op rond
30 pet. beneden de pariteit van den
Franschen franc op het Damrak.
Het hoofd koel houden!
En wat nu?
Niets van eenig belang!
Genève heeft onrust verwekt, waaraan
de publicatie van een rapport, dat alles
vraagt, doch niets biedt, schuldig staat.
Voor Overhemden, Dassen,
Boorden en jaegergoederen,
naar Firma P. KLOK.
De Nederlandsdhe gulden heeft voor
heeter vuren gestaan, doch vindt in Co-
lijn, Oud en Trip nog even kloeke ver
dedigers.
Zoo het Nederlandsche volk slechts
het hoofd koel houdt en zich niet laat
verontrusten, nolteert straks het pond weer
f 7.45, de dollar f 1.471/2. en de Fran
sche franc f 9.70.
Dan is de storm in het glas water
uitgewoed en de Nederlandsche galden
even veilig als voorheent
Het Kon. bezoek aan Brabant
Koningin, Prinses Juliana en Prins
Bernhard bij de manoeuvres
Donderdagmorgen 7 uur kwam de trein
met die Kon. Familie te Etten (N.B.) aan
Overal stonden menschen langs den
weg geschaard iom de Koninklijke Familie
te begroeten. Sprundel ligt midden in
de militaire bewegingen. Bij een molen,
achter heggen, in maisvelden, |0p boeren
erven, jOverai liggen militaire aifdeelingen.
Onophoudelijk knetterden de mitrail
leurs. Telkens stoppen de auto's hier.
De Koningin stapte uit en gaalt door
het veld en iop boerenerven.
De Koningin iaat zich door generaal
Röell en majoor Reeser uitleg geven
van de posities en stellingen, die door
de beide groepen worden ingenomen.
Builen het dorp Ruophen verlaat de Ko
ningin weer haar wagen en ging het
land in.
De dorpsbevolking was onder Sprun-
dei en Rucphen overal toegeloopen,Voor
de meesten was dit bezoek een Ware
verrassing. Enkele waren zelfs behalve
met de nationale kleuren ook met de
kleuren van Lippe getooid. Bij' vertrek
U,it Sjprundel Wjorden Prinses Juliana en
Prins Bernhard hartelijk toegejuicht.
Prins Bernhard middelpunt
der belangstelling
Bij de belangstelling der bevolking vioor
de manoeuvres, is nu die voor de Vorste
lijke verloving gevoegd. Prins Bernhard,
dien men hier 'voor 't eerst ziet, igeniejh
dubbele belangstelling. „Hij. is het pre
cies", zeiden de voorbijgangers, waar
mede zij bedoelen, dat hij uitstekend
op züjn portret lijkt. De Prins heeflt ook
nui zijn breeden, zonnigein glimlach overal
op kruiswegen en elders Waar menschen
zijn toegestroomd, die een groet brengen
aan de Vorstelijke Familie. Rustig rook
te de Prins Zijn pijp, als hij mede het
(veld intrekt om iets in oogenschou|w'
te nemen.
Scherpenblurg onder Rucphen, is een
brandpunt van den strijd, Op den kruis
weg minister Golijin en verscheidene
Eerste en Tweede Kamerleden, die deel
uitmaken van de legerclommissie. O.a. de
heeren Bongaeris, De Savornin Lobman,
Duijmaer wan Twist, Ter Laa,n en Knotten
belt. Ook de commissaris der Koningin
in Noord-Brabant, jhr. mr. van RijCke-
vorsel was aanwezig.
Luchtoorlog
Uit de verte dondert heit geschut. Dich
terbij' knetteren de mitrailleurs. De vlieg
tuigen der roode en blauwe partij1 voeren
in de Ijuldht een zWaren strijd tegen el
kaar. Heel laag scheren de vliegtuigen
soms over den weg. Het Bra'bantsChe land
ligt nu in de herflstzlon; de hei is pur
per. In veld en hei, achter wialletjes en
greppels, overal liggen nu de grijs-groene
militairen, hier en daar nauwelijks te
onderscheiden Van de kleuren van het
veld. Ordonnansen, patrouilles wielrijders
keukenwagens en militaire auto's rijden
af en aan. Het zijn allemaal militaire
Voertuigen hier op den weg.
De dag schrijdt voort naar den middag
en de herfstdag is Zomerdag geworden.
Een blauwe doom hangt over de denJien-
b|0isschen; de nevel is geweken. De rijpe
'vruchten van de lijsterbes en de die'p-
roode dahlia's gloeien in de Zon. Brai-
banl is op Zijn npoist vandaag ter eere
van het bezoek.
De wegen naar Roosendaal tw|orden
overvol, ^f'deelingen infanterie en artil
lerie r lij den langs den w'eg. Voor den
troep breekt de rustpoos aan. Zij' gaan
naar de kwartieren terug. Van hier'rijdt
de Koninklijke stoet naar Roosendaal toe
langs den rijksweg RoosendaalBreda.
De terugkeer naar het Loo
Terwijl Vliegtuigen bk>ven Ropsendaal
>>-"ZACHT VAN SMAAK -PRUS 70 ct
Het vorstelijk huwelijk
in Januari of Februari
De voltrekking van het huwelijk van
Prinses Juliana en Prins Bernhard
zal waarschijnlijk eerst in het a.s.
voorjaar, in het laatst van Januari
of begin Februari van het volgend
jaar geschieden.
De datum is nog niet bepaald, terwijl
men voorts verwacht dat het dan
jonggehuwde paar nog vóór den
zomer van 1937 een reis naar Indië
zal maken aansluitend aan de
eigenlyke hmoelijksreis welke drie
maanden in beslag zou nemen.
Zekerheid omtrent een en ander be
staat evenwel nog niet.
daivierden, 'Zijn gisterenmiddag om 10 voor
twiaaif H.M- de Koningin, Prinses J.ur
iiana en Prins Bernhard met hujn ge
volg teruggekeerd vian de leigero,effeningen
in West-Brabant. i
De tijding van het bezoek' der Vor
stelijke Familie had zich al vroeg als
een loop end vuurtje doior de geheele
streek verspreid en duizenden trokken
in den voormiddag naar Roosendaal, waar
de hioioge 'bezoekers om ongeveer half
twaalf Zoiuden terugkeeren.
De schooljeugd had vrijaf gekregen en
Uit Bergen-op'-Zoom arriveerden niet min
der dan 500 schoolkinderen om eveneens
van de aankomst getuige te kunnen
Zijn.
Geestdriftige hoera's klonken toen de
Kon. auto's voor het station aankwamfefy
Burgemeester Prinsen overhandigde
Prins Bernhard een voorwierp, dat deze
lachend accepteerde. Het bleek een kist
sigaren te Zijn, genaamd „Spes Patriae"
Welk merk ""ter gelegenheid van de ver
loving van het vorstelijk paar in den
handel is gebracht.
De trein vervolgde daarna de gewone
route tot Apeldoorn, Waar he[fc Hooge
Gezelschap te half vier aankwam. Van
daar werd per auto naar het Loo gereden
„Doorgedraaide" groente
wordt gedistribueerd
Op de vragen van mtevr. Bakker—Nort,
betreffende (het aan Wlerkloozfen uitrjeiken
van groentefu, Wlelke op de veilingen de
minimumprijzen (niet kunnen opbrengen,
heeft dei Imïnister ivlan spciiale zlakepi geant
woord:
Don. laiatsten tijd zijfn. nog gnoenteni
vernietigd moeten w|ordeln.
De (minister is van oordeel, diat vernie
tiging Van groenten, voor Zo|o|ver impgelijk
dieint te Wlorden vioorkolmlejn. Zijnerzijds
Wlerden daarvoor dan oiok reeds eeinigen
tijd geleden maatregelen gqnom|en. Het
blijkt echter oin|m|ogelijlk geheel te vloor-
kom'ein, dat Van tijd tot tijd eqn hoeveel
heid noodzakelijk vernietigd !m|oet Wlor
den.
Practisch kan. wlorden gezegd, dat alle
groente, die in dejn, laatsten tijd door
draaide en vOor 'COnserveeri(ng geschikt
Wias, voor de distributie bestfemid is ge-
W lord en.
Behoudens enkele kleijnerte hoeveelhe
den (moeten da|n ook de groenten, die in
den laatsten tijd zij|n vernietigd, als on
geschikt voor ponserveering W|orde(n ge-
qualificfeerd.
Verkoop per automaat
ingekrompen
Minister Gelissen heeft een aantal wij
zigingen aangebracht in het ontwierp-
automlatenWIet.
De |mieest ingrijpende zij|n jw|el deZe,
dat z.g. autoimlatische Wlinkels en ope|ni
hallen im'et automaten binnen twfee jaiar
zullen (moeten iverdwlijhen. j
De verkoop van tabaksartiikfelen i|n re
staurants en feafé's Wlordt Zojnder au to
lman t ook mogelijk i)n den z.g. „gesloten
tijd". L
Autoimlatische dafé's v(oldoe|n aan ee(n
bewezen behoefte en aa|n de exploitatie
hierva'n Wlil de (minister niet tornen.
Het ointwlerp laat bijvulling vajn eet-
Wlaren-iautoimlaten op Zojndag tweemajal tn
op Wlerkdagfen in de(n gesloten tijd één-
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
WEERBERICHT
Hologste barp|m!eterst. 772,0 te Vestmainöer
Laagste 749,3 te Ingö.
Verwacht tolt den avond v,a(n 26 Sept.:
Zwlakke tolt imlatige wind uit Westelijke
richtingen, (nevelig otf Zwaarbewolkt tot
betrokken, (waarschijnlijk regenbuien, iets
koeler. I
Zon i0(p: Zon onder:
26 September 5.53 5.48
Tijd van hoogwater en laagwater
HoogwaterLaagwater
Zaterdag 26 10,07 22,56 3,28 16,18
(maal gedurende een korte periode toe.
Verkoop-automaten mogen slechts ge
bruikt wtorden bij een wi|nkel en imlaeten
zoodanig, zijn opgesteld, dat Zij1 slechts
Van den op€|nbaren |w|eg ,af gebruikt kun
nen |w|ordejn, en dat wel zonder hulp van
derden. Dit beteekent dus, dat automaten
iniet (meer in geslotefn tijd in den Winkel
Zelf (mlogen opgesteld Zijn e(n dat zij
ook Inliet ,m!eer door den (winkelier „be
diend" im'ogen W'lordejn.
Zal de gulden devalueeren 7
De Koninklijke Familie bij de
Brabantsche manoeuvres
De Spaansche waterlinie in
werking gesteld
Het huwelijk van Prinses Juiiana
en Prins Bernhard
Inkrimping van den verkoop per
automaat
Alle „doorgedraaide" groenten
ingeblikt
Waarschijnlijk regenbuien
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 27 September.
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe kerk. 10 ure, da. Pijnaoker
Hordijk.
Kleine kerk. 10 ure, ds. E. Damsté,
pred. te Sluipwijk en 7 ure, ds. Gerritsen.
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Geref. Kerk.
10.30 en 6.30 ure, dr. v. Lonkhuijzen.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn (oude tijd).
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligingsdienst, 3.30 Openlucht-
samenkomst (Nobelpoort) en 8 ure, Ver-
Geref. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
Oud-Geret. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
Het operatieterrein der rebellen
bij Talavera overstroomd
Onder den druk, diejtt uit het Zuid-
wlesten oprukkende (nationalisten |Oip To
ledo iein| de hoofdstad oefenen, hebben de
regeerimgsajanhahgers hun toevlucht ge
zocht tot een (middel, dat ppk (ojnze voor
vaderen gebruikten pain oprukkende
vreemde troepen) uit het hart van Holland
te houdeh.
Op bevel va'n de Madrileensche regiee-
rimg hebben de ronden den stuwldialm' in
het Albepche-dal! geopend. Met domdienejnid
gewield stortte zich, maar schatting tiejm
im'illioem kubieke meter, Wlater over het
laind. Het, raasde voort in de ricfntijng van
Talavera en overstrpoimlde het gebied van
de operaties der rechtschen.
Bijzonder npiodlpttig bleek deze regee-
riingstniaiatregel voor Santa Oliajlla, Quis-
Imlomdoi en Maqueda. Het W|ater bereikte
Weldra eenige lafdeelingqn van Yiagtue's
colonne, ;MiOiorejn| en leden van het Vreem
delingen legioen, en aanzienlijke hoeveel
heden |m(unitie en W|ape,ns moeten in de
kokende golven verloren zijn geraakt.
Om de puinhoopen van het
Moorenpaleis
De gevechten op de puinhoiopeh van
het Alc'azar gaain voprt. Een cprrespiolïii-
dent van Reuter geeft de volgelnde be
schrijving vflii 'zijjn, bedoek |a;an ;deze pljajalts.
Wij Imioesten kruipen tu^schdp de stuk-
ken imetselWIerk; de muren warejpi door
boord mfet groote gaten., terwijl andere
geheel in puin gevalleen Wfaren, Hajlfver-
brande balken lagejn naast niet ontplofte
i granaten vajn' 155 |milimeter en het geheel
maakte den indruk van de groots't denk
bare verWloestiing. Het geratel v,an eejni
hnaohinegewieer uit een vejnster noopte
ons een schuilplaats te zpekejp, achter
een |m!uiurtje, van wiaar de soldate(n van
het Volksfront het vuur beantwpordde|n:.
Het Zocpdpver-plein, vóór het Alöazar,
is geheel verwloest; de straten, die erheen
voeren, zijn af|gesloite)n: door barricaden
van twlee 'meter hoog, onder de dekking
Waarvan de belegeraars de (mitrailleur
posten van hun tegenstanders bestoken.
Twlee vrachtauto's Zijn ppgesteld aan één
Zijde (van het plein ,e)n de kanonnen, van
Wlelke Zij voorzien zijn, zij|n gericht pp
den eenigeh toren, die nog gedeeltelijk
overeind staat en Wlaaruit tmlet tnsscheln)-
poozen een gewleersalvpi wordt afgeschoi-
teni. Ik heb van im'ijn bezoek den indruJk
overgehouden, vervolgt de ctorrespiotndent
Van Reuter, dat indiejn de belegertden de
keukens niet haddejn Imbeten prijSgevjen
Imlet de belangrijke voorraden levejnismid-
delens 2ijl het veel en veel lafnger hadden
kunnepi volhouden. Nu kan de tegenstand
van de laatste verdedigers slechts een
kwlestie (vian eenige dagejn Zijn. De over
geblevenen W|ord€|n tqsschen de 800 |en
1000 geschat.
Het beroemde Alcazar te Toledo werd door de „rooden" opgeblazen omdat de witten
er zich verschanst haddep