ZIERIKZEESCHE KIEUWSBODE de spaansche burgeroorlog ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1936 r f Ik OPGENol ZIERIKZEESCHE COURANT De Kern ABONNEMENT. 1797 - 1889 Prijs per 3 maanden f 1,50, bniten Zieriksee f 1,80 Voor het buitenl. p. jaar f 10,—Afzonderlijke nummers 5 cent, Versohijnt dagelijks. Tel. No. 32. Giro 137677 DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur t M J KOSTEN Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE 93STE JAARGANG No. 13214 ADVERTENTIENi ran 13 regels 60 eent, ran 4 regels ei daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 eent per regel. Bij eontraot belangrijke korting Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur .Irun gevallen Na taaien tegenstand vermeesterd Het lot van San Sebastiaan bezegeld Vrijdagmorgen hebben: de troepen: van „Mola", 2J00 als <w!e reeds gisterenavond konden publiceeren, de onmiddellijk aan de Spaansdh-Fransche grens gelegen stad Irun, WaaroTU 2)00 hevig* is gevochten, ingenomen. Begunstigd door den mlorgen|nevel, die hun optoilarsdh verborg, nukten de rebel len op 1 angs de grensrivier Bidassoa en den weg van San Marcial. Uit de bergen naderde een twteede Golototoe, Dezie stra tegische opstelling had ten doel de re- geeringstroepen te Iruin af te snijden van de Fransohe grens. Eerst op ongeveer een K.M. afstand bemerkten de militie- troepen dent aainrukkejnden vijand. Ter stond 'wlerd' alarm geblazen, dat de rebel len mföt een moorddadig* vuur beaint- Vioiordden. Van twee zijden stormden |die rebellen op: Irun los, dat 0|m| 7 iU|Ur do|0!r de twlee colonnes werd bereikt. Verschrikkelijke moordpartijen speelden zich af Nadat de sta!d in handen |der nationa listen Was geko,m!en, drongen dezien ver der vooruit en stonden Vrijdagochtend oml aCht uur vlak votor de internationale brug1, die in het spervuur der ïriachine- gevleren ligt* kioodat de stroo|m| van vluch telingen, die kort tevtoren nog bij hon derden in Hendaye aankvv|aim|en, plotseling is stopgezet. Niet alleen vrouwen, kinde ren en lieden, die vioor den strijd onge schikt Izlijn, im'aar ook leden der noojdjef militie hebben fcKüh in 'wilde vlucht over de grens begeven, u laarbij izlij zich be dienden van vrachtauto's, die nog rooide vlaggen droegen. Verschrikkelijke onto pird p ar - tijen hebben teti'ch afgespeeld. De verdedigers der stad begonnen (dlezle reeds tel ontruimen, toen de strijdkrachten van generaal Mola hun aanval deden. De regeeringsaanhanigers staken, terwijl de vrouwien en kinderen' zli'Ch opmaakten om naar Frankrijk te vluchten, de gebouwen in brand. Na door twlee (opstalnldeliinjgen- üolonnes letterlijk verrast te 'zijn, (wierd onder de Volksfronttroepen een (wlare slachting aangericht. Na den val van Iruln Wlordt O|0k' het lot vap San Sebastian als bezlegeld be- schouWld, daar de stad tzloolwlel vian (dé land- als Waterzijde geheel afgesloten is. De stad in vlammen Oml halfdrie gistermiddag hielden zich bij de brug v,an inun toog slechts enkele soldaten van het volksfnotot staande. In de 3tad vuurden nog enkele verspreide mitrailleurs, 'wielke de algeheel© bezietting vertraagden-. Een| oud karretje reed steeds heen en 'wleer naar Frankrijk en braicht in groepjes van. vier iem vijf de laatste ver- LARGO CABALLERO dedigers {m'et hun w|ap:ens over die gretos, Wfaar zij door Fransdie gendarmes (wor den ontwlapend. De tegenstand <wias op dat oogenblik practisCh gebroken, bijtoa alle imilitiesol daten- jwlaren de grens overge trokken en de st,ad stoind vrijwel geheel ün- v 1 ia ml men. De huisjes, die des ochtends npg eeni vrool'ij'ken-aanblik b)odeto, Wiareu des tmid'- dajgs slechts ronkende puinjhoiapeto. Vap. de internationale brug af tot pain de ],aatste huizen van Ir|u|n stegen vlammen en- rook de luo'ht in. De opstandelingen (hadden de stad nog niet geheel in hun bezit en rukten l;un|gZaam| pp, vreezend voor een hinderlaag. De beteekenis van Irun's inname Met den v'al van Irun e(n de groote kans op nieuw te suiööesseto va|n de opstan delingen in het Noorden vermindert de hoop oimj met succes een internationale (Commissie tot 'Coördinatie Van de toiet- inimlenginig te Vormejni. Andere redenen, idle het 'wélslagen der diplomatieke besprekingen ito twijfel stel len, Izlijn het bericht, dat zich. te Madrid .een socialistischJc|umtaunistisc!he regee ring heeft gevormd met als premier den minister Van oorlog, Largo Gabialler|o|, en dat Italië Zich Zijn vrijheid van handelen heeft voorbehouden pa den laatsten,im|o(oitdi op .een) v,an z'ijni onderdanen. Ook gelo|o|ft men, dat de houding van Dpitschland en Portugal ten aanzien van 'de miet-inmie|n)- glng ini de Spaainsche gebeurtenissen aan merkelijk geïnfluenceerd Zal Wïordendpor de gebeurtenissen van 't laatste etmaal. In dei kringen', die gehoopt hadden, (dat de Coördinatie-commissie onmiddellijk zlou wforden bijeengerpiepeni toont im!en zich Zeer pessimistisch. De toestand van ons land eenigszins verbeterd Eenige lichtpunten Indië is ons voor In de Vrijdag gehouden vergadering van de Nederlandsche Werkgevers heeft de voorzitter de heer H. P. Gelderman een rede uitgesproken, waarin hij er op wees, dat de toestand van ons land, mis schien in enkele opzichten wel wat ver beterd, in het algemeen nog zeer ern stig is. Maar er zijn lichtpunten. De algemeene wereldconjunctuur ver toont ontegenzeggelijk een verbetering, die uit verschillende gegevens is af te leiden. Zoo is het indexcijfer van de industrieele wereldproductie weer op het niveau van 1929 aangeland. (Hierbij moet men echter terdege in aanmerking nemen de geweldige uitbrei ding der bewapeningsindustrie in vele landen). Verder zijn de prijzen der grondstoï- fen, speciaal voor landbouwproducten, ge leidelijk gestegen, ofschoon in vele lan den de dispariteit tusschen de prijzen van landbouwproducten en fabrikaten nog lang niet verdwenen is. Ook is de werke loosheid van die landen, die gegevens' verstrekken, in 1935 met 15 pet. afgeno men, hetgeen een totale vermindering feedert 1932 beteekent van 37 pet. Nederland moet de opleving opvangen In Indië, waar men den lijdensweg der aanpassing reeds goeddeels heeft af gelegd, is de toestand over het geheefl genomen veel beter. Bij ons is de verbetering zeer ten achter gebleven bij de wereldconjunctuur. Dit behoeft geen verwondering te wek ken als men ziet onder welke moeilijke voorwaarden het bedrijfsleven in ons land nog steeds te werken heeft. Deze voorwaarden zijn in menig opzicht be langrijk ongunstiger dan in het ons omt (ringende concurreerende buitenland. Ons Nederlandsche bedrijfsleven moet in de gelegenheid worden gesteld zijn 1 deel op te vangen van de opleving el- ders. Een te dure productie tengevolge van te hooge nationale kosten en lasten brengt ons achterop en vóór alles moet worden voorkomen dat een opleving van het wereldverkeer aan de grenzen van ions land halt houdt doordat hier te lande genoemde dispariteiten niet tijdig en afdoende zijn opgeheven. Sprekende cijfers In verband met de trage verbetering der conjunctuur, beijveren sommige po litieke groepen zich, de regeering te ver wijten, dat haar aanpassingspolitiek mis lukt is, maar zij verliezen dan blijkbaar luit het oog, dat zij het juist zelf zijd, die de zooeven genoemde aanpassings politiek zoo hard mogelijk hebben tegen gewerkt. Als men de internationale ver gelijking van kosten van levensonderhoud beziet, dan blijkt, in goud omgerekend, dat Nederland op 100 gerekend, alleen Frankrijk op 107 komt en alle andere landen lager zijn, terwijl Engeland zelfs met 64 te voorschijn treedt. Dergelijke cijfers spreken een duidelijke taal. De regeering ga voor dergelijke onverant woordelijke opposanten niet uit den weg. Het dualisme in de regeeringspolitiek De regeeringspolitiek is dualistisch, ©enerzijds aanpassing, anderzijds steun, Dat is in sommige opzichten onvermij delijk. Zoo hebben wij in principe nooit bezwaar gemaakt tegen steun aan den landbouw, zegt de heer Gelderman. Toch zal men niet eeuwig kunnen doorgaan ons volk met een paar honderd millioen te belasten terwille van de landbouwers^ die op den' duur zelf de wrange vruch ten moeten plukken van een steeds ar mer wordende gemeenschap, die perslot van rekening de landbouwproducten moet eohsumeeren. Men kan dezen steun ze ker nog niet geheel opheffen, maar In- inkrimping binnen afzienbaren tijd is een gebiedende eisch. KORTE BERICHTEN Berlijn Tokio te voet De 27-jarige Amlerikiaato v|an DiuitsChe origine, de heer Ronald, staat Vjopr niets, en 'daar hij bovendien izeker iwlil Zijn niet te laatj te koimlen Vjoior de Olympische S'pie- lein 'die in 1940 te Tokio Zullen iw|ordeto gehouden', is hij' den ten September reeds uit Berlijn vertrokken. "Hij denkt voior Zijn reis, die door Tgj ecbosk>|w!akijie, Tur kije, Perzië en Ghina zal gaiato, 31/2; jaar nop,dig te hebben, daar hiji den afstapd te voet zal afleggen, ito de hoioip op' deze |wRjZe beslag te kunnen leggien qp een gouden (medaille. Het Olympisch -comité Zal den| heer Bias gedurende zijn reis vafn Meeding en voeding voorzien. De reis van Koning Edward Koning EjdwIard Zal begiin vplgcnde iw'eek (mlet de Orient Express Stamboel verlateuw Hij blijft dan nog; twlee o,f drie dagen te Weenen en' <wfo.rdt half September i|n Engeland terug verwiacht. Na een ver blijf vian enkele dagen' te Lopiden zal de Koning toaar Bakn|oral gaan, twlaar lhij: voor het eerst sinds Zijn troonsbestijging eenigen tijd Zal resideerenv Te Lo|nden Zal Eduard VIII nog Zijn intrek (tiemien in York Hoiuse, Zijh omde residentie in het paleis van) St. Jaimles. Het zwarte legioen Men iwleet, dat in soimtmigie staten van Amlerika het Ztwtarte Legioen Zijn geheim- 'zinninige IwlerkzJaambeid uitoefent, iwharbij de organisatie niet terugdeinst vpor ont voering, mishandeling en moord van lie den die Zij gevaarlijk acht. Thans is te Pontine in den staat Michigan, een groote jury belast mlet een onderzoek naar de actie van het Zlwlarte Legioen^ Bij dit onderzfoek Iwlerd een, rapport overgelegd, Iwlaaruit blijkt, dat 64 ia|mbtenaren in die plaats, het district of den staalt actief deelnemlen aan de actie viajn het Zlwlarte Legioen-, je er (zelfs 's nachts op uit trekken (mlet de ruiters, die een terreur uitoefenen. Anarchist wilde Roosevelt vermoorden De 67-jarige anarchist Joseph Kühnel is tot een imiaand gevangenisstraf veroor deeld wlegens het (maken vap eep bom en het in Zijn bezit hebben v!an ontplof bare stoffen. Volgens da Newl York Daily Ntowls wordt h'ij vlerdaicht een- Colmlplot te hebben ge- slmleed om RooseVelt te vermoerden en zou hij reeds 'n bekentenis hebben afge legd. Hijl wlas vioornamlens paar dep presi dent toe te gaan lefnr op het oogepblik 'wfaarop hij1 ham) de hand drukte de bom, 'wielke hij' onder zlijto kleerep had ver borgen-, tot ontploffing te brengen. Kordate moeder boven den Oceaan De jeugdige mevrouw! Beryl .Mark ham, een bekende figuur uit het Lon- densche society-leven, de moodier van een jongetje van zeven jaar, is gisteren pvond om 6,50 met haar PerCivaJ Vega GuJl-vliegtuig van het militaire vliegveld Abingdon qjpgestegen, om geheel alleen naar Ncwl York te vliegen. Zij hoopt de Amerikaansche .Wereldstad in 22 u,ur te bereiken. Radio heeft zij niet aan boord. De troebelen in Palestina Gesteund dooir niet minidier dan zes tien vliegtuigen hebben sterke Britsche tnoepenatdeelingen het terrein van den strijd van Dondeiid(a|g in Palestina door zocht. Zij' stieten daarbij op verschillende a [deelingen zwaarbewapende Arabieren, Dezen boden op verscheidene punten te genstand, w|aarop de Engeisdhen het vpur openden, voornamelijk van hun vlieg tuigen uit. Uren achtereen ratelden de mitrailleurs der Britsche toestellen, die den Weerspannigen Arabieren aanzien lijke verliezen moeten hebben toegebracht. Reuter meent te weten, dat het Brit- slice ministerie van Oorlog zeer binnen kort de lichting A van de reserve zal (oproepen, om de troepen van de eerste divisie te vervangen, die naar verluidlt, naar Palestina zullen wlorden gezonden. De eerste divisie van het Britsche leger bestaat uit ongeveer 12.000 man. Fransche volksfronters betoogen voor Spanje Vrijdagavond, op den 65éni verjaardag v:an der Fransche Republiek, heeft 't Volks front een syirtopathiebetooging vO|o|r de Spaanstóhe regeering gehouden. De demonstranten defileerden voor het standbeeld vatol de republiek, aap dep voet iwlaarvlan earn kratos vap roode blioetoi'en iwfajs peergelegd, getooid met de linten in de Spaansche en de Fransche kleu ren. Op die linten iwlas te leziep: „Het Fransche volk! aan de heldhaftige strijders gevlallen voor de verdediging van de Sp'aapsche republiek". De demonstratie Zelf bood een wieiinig beliangjw'ekkendeni aanblik.) Zij onderscheid de Zicih in geen enkel opzicht vlap haar talrijke voorgangsters, .mlet dit verschil dan dat het socialistische elemlent veel minder sterk dan anders, (het radicale element zooi goed lals in het geheel niet vertegenwoordigd iwias. Op de imleege- voerde doeken! Zag toi|en vr'ijwfel toiets ap- ders dan het Sovjet-embleem. De gevolgen van den val van Irun Largo Cabellero vormt een nieuwe Spaansche regeering De economische toestand van ons land Een solovlucht over den Atlan- tischen Oceaan De mosselkweekers vragen vrijen handel „Sparta" houdt morgen spannende races Iets kouder Barometerstand van hedenmiddag 12 uur. Zon op: Zop onder: 6 September 5.20 6.35 1 n 5.22 6.33 Fransche wapens voor Spanje Data, cijfers en feiten P a r ij s, 3 September. Wanneer alle berichten van de laatste weken in de Parijsche oppositie-pers waarheid zouden bevatten, moest het Fransche ministerie van Luchtvaart de Madrileensche regeering geheele eskaders vliegtuigen en luchtschepen gezonden heb ben en de wapenfabrieken van Schnet- derSCreuzot dag en nacht met de ver vaardiging van granaten, gasbommen en machinegeweren voor de vernietiging vanl de troepen van Franco, Quipo de Llano en Mola bezig zijn geweest. De kwestie der wapen-aankoopen De eerste poging van de Madrileensche regeering om Fransche wapens aan te koopen vond plaats op Woensdag 21 Juli. Op dezen dag landde een Spaansch (regeeringstoestel op het vliegveld van Le Bourget en twee inzittenden, (officie ren), begaven zich naar ministerpresi dent Blum en den minister van Lucht vaart, Pierre Cot, om aan de voor oor- logsmateriaalbestellingen van een buiten- landsche regeering voorgeschreven for maliteiten te voldoen. Hiervoor was, na het op 11 Septenu- ber in den „Journal Officiel" gepubliceer de decreet van 3 September, echter ook de formeele goedkeuring van den Minis ter van iBuitenlandsche Zaken noodig. paar de heeren Blum en Cot van de toestemming hunner collega Delbos zon der meer zeker waren, hebben zij, met het oog op den. spoed, waaraan deze zaak gebonden was, zich niet aan voor noemd voorschrift gehouden. Op 22 Juli landde daarop een SpaanV- sche regeeringsboot met 1 officier, 30 hiatrozen en 12 soldaten te Bayonnej om een door den daar gevestigden Spaan- schen consul bestelde kleine hoeveelheid wapens en munitie aan boord te nemen. De havenmeester, die van de voorlod- pige toestemming van de regeering nog niet op de hoogte was, verhinderde ech ter volgens zijn dienstvoorschriften lan ding en lading en stelde het ministerie van Binnenlandsche Zaken telefonisch op de hoogte. Door een indiscretie vond dit voorval zijn weg naar de pers van de oppositie. Den volgenden dag landden de Spaan sche torpedoboot „17" en het vrachtsdhip „Ciudad de Saragossa" met dezelfde op dracht in Marseille en moesten evenzoo onverrichter zake terugkeer en. De müiister van Luchtvaart Pierre Cot PIERRE COT, had op grond van de voorloopige over eenkomst met de beide Spaansche ge volmachtigden onder voorbehoud den aan koop van 25 toestellen goedgekeurd. De Spaansche ambassade wenschte echter bovendien nog vliegtuigbommen, machi negeweren, 7.5 c.M.-kanonnen en geweer- en machinegeweerkogels te ontvangen. In werkelijkheid kreeg zij noch het een, noch het ander. De regeering onthield zich Onmiddellijk na het uitbreken van den burgeroorlog zond de Madrileensche re geering den vroegeren Spaanschen Vol kenbondsgedelegeerde, don Fernando do los Rios, naar Parijs, om de werkzaam!» heden der ambassade te controleeren en tegelijkertijd een wakend oog op de leverantie van het beloofde oorlogsma teriaal te houden. Toen op 23 Juli de eerste vier vliegtuigen voor het Vertrek naar Madrid gereed stonden, weigerde de zaakgelastigde, (die intusschen afge zet is), de voor de betaling van de vliegr tuigen bestemde chèques te teekenen. Den volgendén dag kwam de minis ter van Buitenlandsche Zaken Delbos uit (Londen terug en had nog denzelfden .dag een onderhoud van eenige uren met' zijn collega's Léom Blum, Pierre Cot en Camille Chautemps. 's Zaterdags vroeg vergaderde daarop de ministerraad en besloot, onder uitdrukkelijke erkenning van de rechtmatigheid van de tot nog toe door eenige leden van de regeering getroffen maatregelen, met het oog op de buitenlandsche politieke situatie, zdch verder van elke inmenging in de Spaan;- sche aangelegenheid strikt te onthouden*

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1936 | | pagina 1