ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1936
m OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
EERSTE BLAD.
De geheele maand
September gratis
Pi acht5troomtarief
P.Z.E.M.
verlaagd tot
cent per Kilowattuur
io L water tot nabij het kookpunt
verhit voor twee cent.
MOTOR-RACES
gb Zondag 6 Sept.
De Kern
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
ABONNEMENT!
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikzee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
DiracUur: A. J. DE LOOZE Uitgever-RedacteurM J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13213
ADVERTENTIENi
▼an 13 regelt 60 eent, ran 4 regelt en
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 cent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Zij, die zich vanaf heden
op ons blad abonneeren,
ontvangen de courant de
geheele maand September
gratis!
DE DIRECTEUR
De lampen worden één
voor één gedoofd I
Mussolini's krijgsrede
Van elke gelegenheid maakt de Ro-
meinsche dictator gebruik Olm de Itaii
aansche bevolking met oorlogszuchtige ge
voelens te bezielen. Indien men ons voor
houdt, dat Mussolini het ook wfel over
vrede heeft, dan antwoorden wij, dat hij
ze omhelst loim ze dood te 'kunnen drukken
Een |w|are v red es vriend kan den oioir-
Log, het Iwireeds, bloedige bëdrijf, niet
verheerlijken.
Zoo (wieer in de rede, die de Dyc'e fdle-
zer dagen te Avellino heeft gehouden.
Het gebeurde ter gelegenheid van het
einde der Itaiiaansche manoeuvres. De
Abessiniscihe oorlog (w'erd in de toespraak!
als „een der rechtvaardigste oorlogen"
der geschiedenis geprezen. Men moet
maar durven» Met trots verkondigde Mus
solini verder, dat Itali'ë thans iin een
ommezien acht millioen soldaten kan mo-
biliseeren. En dat blijkt voor zijn machts
begeerte nog niet genoeg te zijn! Er
zal nog verder en oolg meer befwiapend
lorden.
De „gewapende" vrede
De eeuiwige vrede, zooi Zei hij te
Avellino, is krankzinnig. Hij is vreemd
aan onze leer en aan ons karakter. Wat
beteekent dat anders, dan dat Idle leer
het tegenovergestelde van den vrede, den
oorlog als redelijk en menschel ijk be
schouwt? En, inderdaad, de practische
politiek van het fascisme is niet Op
Vrede, maai- op oorlog gericht. Op het
slagVeld sterven, dat is het ideaal!
Wat loutere onzin is het dan, |wian-
neer Mussolini qp die aflwljzing van het
vredesideaai der menschheid onmfildldel-
iijlk laat 'volgen, dat hij den vrede ,,zojo
lang mogelijk" Jwiil!
Het middel dat hij; daartoe fwfil aan
wenden moet trouwens juist op het te
gendeel, op oorlog uitloopen.
Wij iwlillen zooi sterk mogelijik fe'ijn,
zoo riep hij uit, om elke gebeurlijkheid
in de nojgen te kunnen zien! Dat 'wlil
dus zeggen, sterker dan alle mogelijke
coalities van vijandige strijdkrachten:
sterker b.v. dan Frankrijk te land, of
dan Engeland ter zee!
Het is jdie zuivere theorie van den
vooroorlogse hen „gerwlapenden vrede".
Het is op dien gevaarlijken wieg van
den w'edloop in bewapening fd'at het fas
cisme Europa en de 'wlereid drijft. Er
zijn ai dreigende teekenen vain het nade
rend onheil. Zooals een Engelsch blad
het treffend schreef: de lampen IwOrfdjen
een voor een gedoofd en straks valt
de duisternis over de menscJhheid....
Sterft Europa uit
Misschien kan men zi'eh ook troosten
met de iwietenschap, dat 'het miiitai'risme
althans in het Westen, zich dolad MOET
loopen op een brutaal feit. Een ffei)t,
waarover nioig weinig gesproken wordt,
maar dat de geleerden al bezighoudt.
Men moet zich inderdaad vioior de statis
tische cijfers gewonnen geven: Europa,
het Westen, is aan het uitsterven! Voor
loop ig zijn er nog meer geboorten dan
sterfgevallen, maar dal hangt af van de
huidige samenstelling der bevolking. In
alle Europeesthe, Westersche landen ver-
nieuiwit de voortplanting der bevolking
zich niet meer in voldoende mate. Rus
land en Italië maken nog een uitzon
dering, maar het is de vraag hoe lang
nog? Want iook hier doet zich dez'elfldje
evolutie in den loop der bevolking voor.
Vo'Or Engeland rekent men uit, dat érijn
bevolking, die in 1934 45,401 millioen be
droeg, in 1976 nog maar 32.713 mill,
zal bedragen en in het jaar 2035 npig!
slecJhts een goede 5 milliioien!
Op ijsland. heet water
van Moeder Matuur.
In Zeeland elèctrisch
eN ook niet duur
Het Vredescongres te Brussel
Minister Van der Velde opent
Toespraken van Lord Cecil,
Pierre Cot en Herriot
In- de feestzaal va|n het EUwlfeestpiaieis
te Birussel had Domderldiagavoind half oe-
gem de openingsplechtigheid plaats iva|n
het aJgemJeen congres vio<or clein vrede.
(Ressemhlement universel poufr lai Paix).
De izluall die ruiimi 2500 main kjain bevatteiu
Was geheel' beZet.
In dg 'ziaal !w!ajs een groot spandoek laajn-
gehracht Imlet in het Ejngelsdh en, iöu het
Fransch de Woorden „Organiseert ulwie
krachten, blijft eendrachtig en ge (zult
den wereldvrede verziekenen".
Minister VanderVelde opemide de Zitting
en verWlelkomlde de icjongressisten». Hij
Wees erop, dat de overweldigende mleer-
derheid van het Belgische volk, evenals
hij zlelf miet het donglres sympathiseert.
Lord Cecil! is dan de eerste spreker. Hij
betoogt, dat de krachten, die op een oor
log aansturen goed georganiseerd zijn,
terwijl het ;miet de organisatie van de
vredesgezinde imenschen slecht gesteld is.
Het doel, van het icfomjgres is |ofmi dit te (ver
helpen. De aJgemieene uinje ivoor den vrede
Wil de openbare imleening mobiliseer en
voor de organisatie van den vrede, do|o|r
den Volkenbond. Te Gqnève mjoet een
congres belegd wtardem, Waar dezen wil
tot uiting! kiomlt.
De heer Pierre Cot, verklaarde, dat
negen-tienide van de miensdhheid naar
vrede snakt, ,mlaar ial die meinschen zijlu
verspreid en wierken niet voldoende imle-
thodisdh. De oorlogszuchtige elementen
kaïn imiem alleen jin toom houden do|0|r de
Zekerheid dat de eventueel© aanvajlIers
de samten'wlerking vani alle of nagenoeg
alle andere violken tegeiniover tzlidh zal
vinden. Alle internationale conflicten im|oe-
ten door een vreem|dz'ame procedure op
gelost wlorden.
De heer Herriot Zeide dat hij1 onvoor
waardelijk toetreedt tot de beginselen
die de organisatoren van het 'congres heb
ben voorgesteld. Indien de internationale
verdragen t e Weinig soepel Zijn,, kunnen
zjij' in het licht van de ervaring en de
rede verbeterd Wlorden. Maar het beroep
op het gewield, oimi bestaande verdragen
uit den wieg te ruimlen, moet voor altijd
geWfeerd wlorden. Daarom' moeten de be
staande verdragen onaantastbaar Zijn.
Geen internationale orde is denkbaar
Zonder de eerbiediging van) het gegeven
[Woord, l
De vliegtocht van Richman
en Merryll
In 15 uur over den Oceaan
Benzinegebrek dwong tot daling.
De Anferikaansche vliegers Richman en
Merryll Zijn gistermiddag 4 uw door
gebrek aan brandstof genoodzaakt ge-
wleest in Wales eeni tussdheinlanding te
imiaken die Zeer goed gelukt is, maar op
een izoo kleim terrein, dat het zeer de
vraag Zal/ zijn of Ziji van defze plek zullen
kunnen opstijgen ter voorzetting van h,uja
tocht.
Een goed half uur na de landing heeft
Richman het vliegveld Croydon opgebeld,
vanwiaar per vliegm|aichine dadelijk ben
zine is gezonden en een relaas van zijn
tocht gegeven: j 1
„Tot een goede honderd imlijl uit de
Iersche kust, hebben Wte goed Wieer gehad,
m'aar door de bewlolking hebben Wij' den
Zie advertentie en sport
Oceaan van onze gemiddelde hoogte van
3300 M. slechts nu en dah even gezien.
Boven Ierland regende het Zoo zW'laar,
dat Wij' van het geheele eiland niets ge
zien hebben) en pas bemerkten, dat [wij1 er
over heen! to|oiestenj Zijn toien [wijl de steile
kusten van Wales onder ons bemerkten.
Onze motor heeft zich prachtig gehouden,
maar toch iets te veel benzine verbruikt
■en' [wij'foegrepen dat Wijl Croydoin niet kon
den halen. Wij' Zijn toen omlaag gecirkeld
op zoek) naar een, geschikt landingsterrein,
[wlat zeer' moeilijk te vinden iwias pmdat
het land of uit rotsen bestond of uit [wei
land met ontelbare koeien en schapen.
Na 40 minuten Zoeken vonden W&l 66,1
Weiland Wiaarop wij slechts drie koeien
Zagen en daar hebben Wie de landing vol
bracht. Aan het toestel mankeert niets
•en Zopdra Wie brandstof hebben zullen w©
trachten hier Wieer vandaan te komen.
Wij vliegen in, elk geval naar Londen
door, maar Zullen er Waarschijnlijk eenige
daggen' blijven en niet dadelijk terugkeeren,
Zopals het oorspronkelijk plan is gewieest.
De overtocht over den Oceaan nam! on
geveer 15 uur in beslag".
Irun, na hardnekkige verdediging,
gevallen
Eén voor één worden de lampen
gedoofd
Het Internationaal Vredescon
gres te Brussel
In 15 uur over den Atlan-
tischen Oceaan
Het Congres van den Ned. Bond
van Gemeente-ambtenaren
Regenbuien, iets kouder
Predikbeurten te Zierikzee
Ned. Herv. Kerk.
Zondag 6 September.
Nieuwe kerk. 10 ure, de. Gerritsen.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Pijnacker
Hordijk.
Luth. Kerk.
Geen dienBt.
Geref. Kerk.
10.30 en 6.30 ure, dr. v. Lonkhuijzen.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn (oude tijd).
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligingsdienst, 3.30 Openlucht-
samenkomst (Nobelpoort) en 8 ure, Ver-
Geref. Gem, (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
Oud-Geref. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
Zon pp:
5 September 5.18
Zou onder:
Hevige gevechten om Irun
De Marokkanen in den aanval
Nieuwe Ital.' kruiser naar Barcelona
Stormloop tegen Behobië
Gisteren is de grensplaats Behobie door
de rebellen bestormd. Slechts langzaam
kiwiamen ze vooruit. Ononderbroken rate-
leij de mitrailleurs van de militietroepen.
De Mooren, kenbaar aan hun witte
tulbanden, rukken over iopen terrein op,
de machinegew|eerkogels trotseerend. Ze
voerden lichte kanonnen mede. Telkens
hielden ze halt om te vuren. Dan trok
ken ze voorwaarts.
Om zes uur in den vooravond bevon
den de [Mooren zich op ongeveer 400
meter van de internationale brug, die
Spanje van Frankrijk scheidt. De recht-
schen hadden toen ook hun artillerie
weer aan het werk gezet en bombar
deerden zoowel Béhobia als Irun. Twee
projectielen kwamen daarbij terecht op
den spoorweg nabij het station van Hen-
daye, doch ontploften niet.
De strijd rond Irun
Des avonds hadden de rechtschen alle
belangrijke punten op de heuvels
rond Irun bezet. De verbinding met
Frankrijk is op een kleinen cooridor
na afgesneden. In de nog niet ver
overde wijken van Béhobia is ieder huis
Idoor de regeeringsaanhangers tot een
kleine vesting ingericht.
's Middags zijn bij Biriatou nieuwe ver
sterkingen aangekomen. Langs den weg
van Pamplona naar Irun is het verkeer
buitengewoon druk. Een eindelooze stoet
van vrachtauto's met munitie en versche
troepen beweegt zich in Noordelijke rich
ting. Naar het Zuiden Tijden de voer
tuigen, waarmede de dooden en gewonK
den achter het front gebracht worden.
Voor de poorten van Huesca
De strijdberichten uit andere deelen
van Spanje geraken ©enigszins op den
achtergrond door het relaas van de ge
vechten bij .Irun. Intusschen is het ook
Idaar verre van rustig. Voor de poorten
van Huesca is een gevecht ontstaan^
waarbij de regeeringstroepen in het voor
deel zijn. Enkele afdeelingen van het
Volksfront zijn reeds in de straten van
de stad doorgedrongen. Overigens is de
stad geheel ingesloten en alle verbinding
gen zijn verbroken. De regeeringstroepen
beklagen zich er over, dat de opstanr
delingen gebruik maken van strijdgas.
Een vliegtuig der regeering heeft gis
teren nog eens boven Oviedo gevlogenf
en een „laatste waarschuwing" omlaag
geworpen. De soldaten worden uitgenoo-
digd zich tegen hun leiders te verzetten.
De houding van Italië
Dezer dagen is een Itaiiaansche onder
daan, een ketellapper, te Barcelona ge
dood.
Dit is het zesde Itaiiaansche slachtoffer
sedert het begin van den burgeroorlog,
en naar de berichten uit Rome melden,
heeft dit voorval groote ontstemming!
gewekt. De Itaiiaansche consul te Bar
celona heeft reeds een krachtig protest
ingediend, maar in den huidigen toestand,
schijnen deze protesten van weinig waad
de te zijn", zegt het officieele commin^-
qué. De Itaiiaansche vlootmacht in de
haven van Barcelona moet daarom ver
sterkt worden. Op tiet oogenblik bevindt
zich daar de lichte kruiser „Attendolo"
en thans is de kruiser „Pola" vertrokken,
eveneens met bestemming voor Barce
lona; het is een groot schip van 10.000
ton. Het laatste incident heeft er toe
bijgedragen het wantrouwen van Italiëi
ten opzichte van de regelmatige Spaaiv
sche regeering te doen toenemen; wel
iswaar acht men haar niet direct ver
antwoordelijk voor den dood van bo-
vengenoemden Italiaan, maar in ieder
geval is haar autoriteit geheel onvol
doende. Het is nog onbekend' of scha,-
devergoeding zal worden gevraagd, maar
dit is ook een punt van ondergeschikt
belang.
