ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1936 OPGENl ZIERIKZEESCHE COURANT DE SPAANSCHE BURGEROORLOG De Kern ABONNEMENT. Prijs per 3 maanden f1,50, buiten Zierikiee I 1,80 Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke nummers 5 oent Verschijnt dagelijks. Tel. No. 32. Giro 137677 1797 - 1889 DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur M J KOSTEN Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE 93STE JAARGANG No. 13212 ADVERTENTIEN. ven 13 regels 60 eent, van 4 regels daarboven 20 eent per regel. Reolames 40 eent per regel. Bij eontraet belangrijke koTting Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur Het leven te Madrid Steun voor beide partijen Lissabon de basis der rebellen De autoriteit zoek Het ergste van het leven in Madrid,/ aldus een inwoner van die stad van Ne- derlandsche origine, die uit de hel in de Spaansche hoofdstad een toevlucht heeft gezocht in het rustige vaderland, het ergste is, dat er geen autoriteit meer is. Men kan zich dat in een stad als Rotterdam niet indenken, verklaarde de man aan de N. R. Ct. Overkomt u hier wat, ge spreekt den eersten agent van politie aan, dien ge tegenkomt en deze komt voor uw rechten op. Maar in, (Madrid is dat anders, daar regeert in naam wel de officieele en wettelijk ge kozen regeering, maar in de praetijk; heeft het grauw het heft in handen. Gezag is nu wel nooit zoo'n alles- overheerschend begrip geweest in Spanje, maar thans is het de slungel, de jongen of meid uit de heffe des volks, did u zegt, wat ge te doen of te laten hebt. Vroeger was het ook wel zoo, dat ge bijvoorbeeld als automohilist u van een stoplicht, al stond er een agent naast, niets aantrok, of dat de con ducteur van de métro, de eerste was, die onder een bpfrd: Verboden te noo- ken, zeer gevaarlijk! een sigaret op stak, maar dit is alles niets bij wat ge tegenwoordig ontmoet. Stapt ge nu, om maar een voorbeeld te geven, een café uit, de een of andere boardelpoze knaap of jonge dame in overall vindt uw boord verdacht en heeft zin in uw: schoenen, welnu, het wapen, waar ze zelf nog zoo weinig mee vertrouwds zijn, dat het trilt in hun handen, als ze het op uw hart zetten wat op zich zelf al een heel gevaarlijke situatie vormt gaat gemakkelijk af. Een ongeordende bende, heeft in Ma drid de macht in handen. In het Volks front regeert het extremisme en men kan zich voorstellen wat dat beteekent in een land met 60 pet. analphabeten* die stelselmatig sinds jaar en dag zijn opgezet. Al wat meer gematigd was1 en nu ziet tot welk een verwording het in Spanje is gekomen, ziet nu nog zijn eenige heil in het fascisme, waar van het orde en regel verwacht. De linksche meerderheid, die zes maanden aan het bewind is geweest, heeft niets, maar ook niets gedaan voor den ar beider. Men kan zich dat in ons land met zijn misschien wat te veel- aan. sociale wetten niet voorstellen, maar al dien tijd heeft de regeering, met een zoo sterke meerderheid achter zich, niets gedaan dan afbreken. Vreemde strijdkrachten door Mola gevraagd Naar de correspondent van Havas. meldt heeft de „nationale junta" esn decreet uitgevaardigd, waarbij de gele genheid wordt opengesteld om dienst te nemen in een Vreemdelingenlegioen. Recruteeringsbureaux zijn geopend te Burgos, Valladolid, Caceres en Seville, en vele gegadigden hebben zich daar reeds aangemeld. Dit besluit is genomen in verband met het groote aantal verzoeken, ontvangen van de zijde van buitenlanders, die de zaak der opstandelingen willen dienen, en als reactie op de aanwezigheid van talrijke buitenlanders in de gelederen, van het Volksfront. Tot dusver heeft generaal Mola zich. nog steeds afkeerig getoond van de me dewerking van buitenlanders. Sympathiebetuigingen uit Frankrijk De bladen van bet Fransche Volks front, de „Oeuvre", „Populaire" en „Hu- manité" publiceeren een oproep tot deel neming aan de sympathiebetooging voor de Spaansche republiek, die op 4 Sep tember, den jaardag van de stichting der Spaansche republiek, in Parijs zal worden gehouden. Het ligt in het voornemen een krans op de Place da la République neer te leggen. Den volgenden dag zal deze krans die „aan de heldhaftige verdedigers der Spaansche vrijheden" is gewijd, door een delegatie van het Volksfront naar de Spaansche ambassade worden gebracht en aan den ambassadeur worden over handigd, die hem dan naar Spanje zal doen brengen. De communistische „Humanité" weet te vartellen dat de collecte tot steun- verleening aan de Spaansche marxisten, reeds drie millioen heeft opgebracht. Lissabon, de basis der opstandelingen De „NewIs Chronicle" verneemt vah een van haar correspondenten, dat ondanks alle vertoogen van de Engelsche en Fran sche ambassadeurs te Lissabon, Portu gal nog altijd de militaire en politieke basis van de Spaansche opstandelingen is. Hun hoofdkwartier bevindt zich in hotel Aviz te Lissabon. Aan het hoofd staat Hernandez Davila, alias Miguel Franco, een broer van generaal Franco, bijge staan door Gil Robles, den clericaal-fas- cistischen leider, dan markies van Quin.- tanar en de markies de la Vega de Anzo, de leiders van den fascistischen phalanx, Mariano de Amoedo y Galaiv mendi, gewezen eerste secretaris van de Spaansche ambassade te Lissabon en nu „ambassadeur" van de militaire junta. Zij noemen zich de Lissabonsche ver tegenwoordiging van de junta van Bur gos, treden op, alsof zij de wettige ver tegenwoordigers van Spanje zijn en won den half officieel prkend en openlijk gesteund door de Portugeesche regeering. Zij zamelen geld in en werven vrijwil ligers aan voor het leger van Franco; De Portugeesche grensautoriteiten erken nen de door hen afgeleverde paspoor ten als officieel. Intusschen bevindt de wettige ambas sadeur van Madrid zich eenzaam in de ambassade, geboycot door de Portugee sche regeering en omgeven door spion,-, nen. Het hotel Aviz staat in directe- telefonische verbinding met het hoofd kwartier van generaal Franco in Sevilla en daar de verbinding tusschen generaal Franco en generaal Mola nog altijd on zeker is, loopt deze over Lissabon. De strijd om Irun Na dagenlange worsteling hebben de' rebellen hun vlag op het fort San Mar,«- cial, de voornaamste hinderpaal op den weg naar Irun, geplaatst. Nadat gisteren de ochtepd in volka men rust was verstreken, openden de «opstandelingen plotseling om één uur des middags een krachtig vuur op de regeeringstellingen, welke van het oude fort San Marcial omlaag naar de grens rivier Bidassao loopen. Ongeveer een half uur later vielen zij de laatste hoogten van Irun in stormloop aan; om half drie kon men van den Franschen oever der Bidassao de rood-geel-roode kleuren de vlag der troepen van Franco, van deze hoogten zien waaien. Terwijl de te hulp geroepen verster kingen. der regeeringstroepen er de voor keur aan gaven, halverwege terug te keeren, verplaatste de artillerie het vuur belangrijk naar achteren en bestookte de naar Irun leidende helling, teneinde een verder oprukken der opstandelingen te voorkomen. Een af deeling rebellen veroverde in stormloop de eerste stelling der regee ringstroepen, iets boven Behobie gelegen. Uit deze laatste plaats werden de re bellen hevig beschoten, maar toch ge lukte het den Marokkanen binnen de stad te dringen, waar hevige straatge vechten zijn geleverd. Vrouwen, kinde ren en grijsaards hadden te voren de stad verlaten over de Fransche grens. San Maricial ingenomen Na Behobie is ook La Puncha inge nomen, na een taaie verdediging. Toen La Puncha was veroverd, deden de re bellen een feilen aanval pp San Mate rial, de hoogte, die de stad Irun lxi- heerscht. Stormenderhand is deze hoogte door de opstandelingen daarop genomen. Hevige straatgevechten speelden zich af toen de eerste afdeelingen der op standelingen onder dekking van pantser auto's Behobie binnenrukten. Sommige der verdedigers trachtten zich te ver schansen achter de muren, anderen gin gen de huizen binnen en schoten van. daaruit op de aanvallers. Gedurende de straatgevechten sprongen plotseling 200 militiesoldaten in de ï$- dassoa ioim te trachten zWemmend den Franschen oever te bereiken. Zoowel de militie, als de troepen der opstandelingen, openden onmiddellijk op de vluchtelin gen het vuur, zoodat het slechts aan min der dan de helft gelukte den overkant te bereiken. Daar werden zij door de Fransche gendarmerie opgewacht en in vrachtauto's naar Hendaye gebracht. Koning GustaafSV van Zweden, die 78 jaar is, moet, tengevolge van gevatte zware koude, het bed houden. KORTE BERICHTEN Het derde vijfjaarplan De bevoegde Sovjet-Russische instan ties zijn thans begonnen, voorbereidin gen te treffen voor het derde vijfjaar- plan, hetwelk zal loopen van 1937-'38 tot 1942-'43. Gedurende dit tijdperk wil men 50 milliard roebel investeeren in de industrie. 6000 nieuwe industrieën zou den worden opgericht. De uitvoering van dit derde plan zal echter niet zeer ge makkelijk gaan, daar er groot gebrek! heerscht aan geschoolde arbeidskrachten. Het zou in de bedoeling van de Sovjet- regeering liggen eventueel vakarbeiders uit het buitenland te doen overkomen; mits deze er zich mede kunnen vereeni gen niet in buitenlandsche valuta tae worden betaald. De vliegende Engelschman Kapitein Frank Osborne, gezagvoerder van de Girl Pat en zijn broer, zijn na hun aankomst te Gravesend per po- litie-auto naar Bond Street gebracht, waar zij formeel beschuldigd werden van diefstal van den stoomtreiler, ten na- deele van de Marstrand Visschprij Mpij. te Grimsby. Kapitein Osborne nam alle schuld op zich, maar ontkende den op zet van diefstal. Aangezien bij den ver dediger verscheiden aanbiedingen waren ingekomen van bewonderaars van het avontuurlijke om borg te staan voor de beklaagden, liet de rechter hen te gen borgstelling van 500 pond op vrije voeten. Haar zieken man vermoord Te Esschen, het Belgische grensdorp, heeft Dinsdagavond een 63-jarige vrouw- haar 70-jarigen man, die sedert onge veer drie jaar ziek te bed lag, ver moedelijk in een vlaag van verstands verbijstering met een broodmes den hals afgesneden. De gruwelijke daad werd pas Woensdagmorgen bekend, toen de vrouw haar buren ging roepen om deze te toonen wat zij had gedaan. De gendar merie heeft de vrouw na het eerste verhoor naar een gesticht doen over brengen. Honderdjarigen in Spanje Wanneer men de statistieken daarom'- trent raadpleegt, dan schijnt Spanje in normale tijden een gezond land te zijn, althans er leven vele personen, die den eerbiedwaardigen leeftijd van 100 jaar hebben overschreden. Van 1908 tot 1930 zouden jaarlijks 144 tot 203 personen op dezen respectabelen leeftijd zijn over leden. Vermeldenswaard hierbij is, dat het zwakkere geslacht zich te dien op zichte als het meest „taai" ontpopt; er plegen zich onder de 100-jarige oudjes in het land der toredo's meer vrouwen dan mannen te bevinden. De mazelen-epidemie in Engeland Naar wij indertijd berichtten, heerschte er onlangs in Engeland eenige maanden achtereen eeni epidemie vam maizele^. Den 20en April werden er, gelijk een statistiek leerde, flri 12 hospitalen te Londen niet minder dan 2800 patiënten voor deze ziekte behandeld. Gedurende de eerste 12 weken van dit jaar wer den 13.800 schoolkinderen te Londen ziek; volgens de laatste berichten zijn sinds den aanvang van dit jaar in Engeland en Wales 1116 menschen aan de ma zelen overleden. Het roode leger Volgens bericht uit Moskou aan de „Daily Telegraph" is gisteren bekend ge maakt, dat de in 1914 geboren lichting en de helft der in 1915 geboren lich ting onder de wapenen zijn geroepen. Eveneens alle lotelingen, die in het jaar 1935 werden vrijgesteld van militairen dienst. Dit is een uitvloeisel van het decreet van 11 Augustus, waarbij de (dienstplichtige leeftijd van 21 tot 19 jaar werd verlaagd. Het Roode Leger 'wordt daardoor naar men verwacht met 900.000 man versterkt. Wanneer men re kening houdt imlet het aantal spldaftejn, dat wordt afgedankt, zal het leger 1.600.000 man sterk zijn. Verlenging diensttijd in Frankrijk In gezaghebbende kringen verklaart imlen maar aamleidi|ng twain het bericht, dat de regeering verlenging van den diensttijd zou overwegen, dat er slechts sprake van is, dat Daladier in de a.s. 'zitting van het kabinet, Maandag of Dinsdag a.s., de maatregelen zou uit eenzetten, welke zouden kunnen worden genomen naar aanleiding van het door Duitschland genomen besluit inzake den dienstplicht. VERSCHILLENDE BERICHTEN Overreden en gedood Gistermiddag is te Bi r e s k ie n s het 17-j /meisje Louise de Clerc'k uit Aardenburg, die per fiets aichfer een auto vandaan kjw'alml, door een uit de anldere richting 'koimienden auto gegrepen e(n op slag ge- i dópd. Toen gistermiddag die- heer J. Luykx aan den rijksweg! RoosendaalBredia, ter hoogte van Zijn wlomipg uit een zijweg Wwlalmi en den Weg wilde oversteken, is Wij gegrepen door een passeèremdepi auto. Met een bloedende hoioüdlwlonde is het slachtoffer in betwlus élopzem toestand paar het r.k. ziekenhuis Charitas te Rodsen- t d a a 1 vervoerd, fwlaar Wij' in den looip] vain j den avond is overleden. Gisteravond is door een autobus, be- stuprd door P. H. te Hoiek van Hol land, het 21/2 jarige kind van. de fiamilie Guarmeau te Delft, opi den Sdhelplwjeg te Hoek van Hod land, tpem het den (wieg overstak, overreden en gedood. De 59-jarige gepensionneerde tramcon ducteur A. J. Bderens is op deni Gustow'eg te Rotter daim; tegen een vrachtauttp Spaansch economisch leven en de burgeroorlog Wereldhandel zwaar geschokt Wat zijn de gevolgen van den Spaan- 1 sclhen burgeroorlog? De gevolgen voior het land zelf en de gevolgen vopr het puiten- lend, vooir den 'wereldhandel, voor de grondslniffenroarkten De tot nog Hoe be kend gemaakte rapporten laten niet to|e, reeds nu ai ook maar een eenigszins d|uidelij(k beeld te construeer en. Dat er aan de Spaansche nationale (Welvaart enorme schade is toegebracht, staat bui ten alien tiWij'f'el; eenige symptomen wij zen er op, dat er met verschillende indutstriëele bedrij'ven lw|ordt rondgespron gen op een Wijze, die men slechts kan betitelen als een systematische rujiinee- ring van het particuliere kapitaal. Oolk hoepen de berichten zich1 op over nati onaliseering van bedrijven, wiaarvam de eigenaars niet gevlucht of vermoprd zijn. In Welken ecbimotmischen staat het land tenslotte uit den burgeroorlog to voor schijn til al komen, is opi het oogenblik, nu nog geenszins vaststaat Wie de over winnaar zal zijn, met geen mogelijkheid te zeggen. EvenzioO vermag niemand te zeggen, of het mogelijk zal zijn Spanje te zjj'ner tijd Weer geheel in het proces van den wereldhandel in te schakelen. In de eerste plaats is op het oogenblik het scheepsverkeer volkomen in de War en gedeeltelijk z«jjfs geheel onmogelijk gemaakt. Daar komt dian nog bij, dat zekere voor den buitenlandsche bande* van Spanje en voor de Wereldmarkten bijzonder belangrijke plaatsen van pro ductie midden in het gebied van den burgeroorlog liggen, zoodat bepaalde gevolgen voor de situatie op de Wereld- marlet onvermijdelijk schijnen en tendee- le dan mok al reeds duidelijk te be speuren zijin. Kali en ijzererts Ingrijpend kunnen de gevolgen zijn van een zelf maar tijdelijke staking van den Spaanschen kail-export. Met een waar de van ongeveeer 15 millioen goud-pose- De rebellen boeken successen rond Irun Wat zullen de economische gevolgen van den Spaanschen Burgeroorlog zijn? De Zweedsche Koning Gustaaf V ongesteld New York-Londen; heen enterug over den Oceaan Een mislukte ballonjacht Rusland's derde Vijfjarenplan Kans op onweer Barometerstand van hedenmiddag 2 uur. opgeloopen. Hij Iwlerd tegen de straat ge slingerd en, kreeg 'een schedelbreuk, waar aan hij vrij kort da/aima is overleden. Het stoffelijk overschot is naar het ziekenhuis laian den Coolsiqgel gebracht. Een zakkenroller steelt 5000 gulden Een employé Van de Amsterdajmsche Rijtuigmaatschappiji is gisteren in 't Geld kantoor, op- de N.Z. Voiotrburgiwlal te Aim- s ter daim, het slachtoffer geworden van •een zakkenroller. Een bedrag van f5000 (had hijl in den ztejk, aan dep; buitenkant yap zlijm jas, gestoken, terwijl hij aan eeau der loketten geld wisselde. Toen hij de f 5000 jzlou opbergen, wias het geld pit Zijn zak verdwenen. Niemand heeft iets van den diefstal gezien. ta's in het jaar 1935 Was deze exporlt Weliswaar niet bijzonder hoog, maar men herinnert zich, dat de eerst in den iootp van de laatste tien jaren ontwikkelde Spaansche 'kali-industrie storende uitwer kingen op de prijspolitiek van de Duitsch-Fransdhe kali-export organisatie heef Jgehad en dat eerst in het vorige jaar door overeenkomsten met de Span jaarden een eind is gemaakt aan het steeds verder dalen der kaliprijzen. De sindsdien (waarneembare langzame prijs verbetering zou /ongetwijfeld een krach tige n steun ontvangen door een uitscha keling, of zelfs een vermindering, van den Spaanschen uitvoer. Tenslotte zij nog gefwlezten op den ex port van ijzerertsen, die in de laatste jaren regelmatig ongeveer tWee imillfl- oon ton bedroeg, Iwlaarvan een zeer aam- zieniijfel deel naar Engeland ging. Uit Engeland heeft men reeds vernomen, dat de hoioigtoven-bedrijven hun ertsen thans in Zwieden kooipen. Opi de Zweedsche ver schep ingspiaatsen heerscht oen koorts achtige bedrijvigheid. Dat de Spaansche ijzerertswinning min der dan 20 püt. van de Wereldproductie Uitmaakt, zegt Weinig of niets ton aan zien van haar belangrijkheid voor de Wlereldmarkt; want de meeste ertslanden Iver'wlerken hun erts in de hoogovens van het eigen land en de buitenlandsche handel in erts maakt slechts een klein gedeelte uit van de totale predueftiev Zeker zijn er op het oogenblik, zoo- als de drie hier behandelde prodiuclten aantoOnen, ondernemingen, die voordeel trekken luit den Spaanschen burgenojcwl&g. Vo|»r Iwlat ijzerertsen en kali betreft, vallen aan Z(wleden, Frankrijk en Diuitsch- land meer leveranties tpe. Maar niemand zal hierover vreugde kunnen gevoelen, Want de algemeen© terugslag in het economisch verkeer met Spanje, die hl de eerste plaats al zijn afnemers en ieverandiers moet treffen, is belangrijker en in zijn materiëeie gevolgen zeker ook veel ingrijpender dan de voordeden van het oogenblik voor eenige ondernemingen.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1936 | | pagina 1