ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
maandag 31 augustus 1936
m OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
D0 Kern
"winkelsluiting^
ABONNEMENT.
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikiee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
DlrccUur: A. J. DE LOOZE Uitgaver-Redacteur: M. J KOSTEN
Uitgavei N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13209
ADVERTENTIENi
ran 13 regels 60 eent, ran 4 regels en
daarboven 20 eent per regel. Reolames 40 eent
per regel. By eontraet belangrijke korting
Inxending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
Heeft Koning Alfonso de hand in het spel
Men wil den burgeroorlog „menschelijker" maken
De „Freinte Popular" publiceert een do
cument, dat luitenant-kolonel Aranda ge
richt heeft aam generaal Gqded, den in
specteur-generaal van het leger, en dat
betrekking heeft .o)p den publieken en
militairen toestand in Spanje in Februari
valii dit jaar. Het diolöuimlent brengt het
bewijs dat de leiders der rebellen toen
reeds dein .opstand in het (leger (vpoirbexield-
dein en dat door hen alles was voorzien
tam de oorliogscampagine twee mlaanden
uit te hotudeto. Het stfuik is op| 8 Februari
te O v i e d .0 cinderteekend door Aranda,
die thans in die st|a|d belegerd wiqrdt.
Hetzelfde blad zegt: „Het mleest pikialnte
vi|n de 'z|aak is de brief vain Alfonso,
XIII aialn luitenant Ram|0|n Albareda,
waariin de ex-koning o.a. schrijft: „Mijn
waarde Ramicln. Vopruit met de bewieging,
de overwinning is aa|n ons, Voor alles
wat toopdig is, stel ik 'mlij te ulw'er be
schikking!
Naar Madrid
Na een bijzonder snellen opmnrsch in
de richting van de Ihpofldstad, z'ijin de
ciolonnes van kodotniel Qasteljon Zat er dag-
mi0|Tgen om 9 uiujr het historische dorp
Opopesa bij Tala.vera de la Reima, op; 100
kml van Madrid binnengerukt. Generaal
De Llama, die dit bericht mededeelde
aam den special en vertegenwoordiger van
Haviqs verklaarde: „Over enkele dagen
Zullen wij te Madrid zijn, ondalnks de
leugens der Marxisten".
Het bericht van de overwinning, dat
laat in Sevilla bekend werd, .ontlokte een
grQOte geestdrift aldajar omidat hiermede
de Weg maan de hopfstafd is geopend.- (Het
is maar goed dat krantenberichten spoe
dig vervluchtigen, want iw'erd niet reeds
vier weken geleden uit Sevilla gemield,
dat de .opstandelingen „voor de poorten
van Madrid" stonden Red.)
De diplomaten confereeren
Te Hendaye is een bijeenko|mst gehou
den van gezanten van verschillende mo
gendheden, jop initiatief v|a|n den gezlanrt
van Argentinië, ter bestudeering van de
kwestie, hoe den burgeroorlog in Spanje
„ml en sch el ij k er" kan wiotrden ge
maakt. De ambassadeurs deelden elkaajr
de instructies mede, welke Zij van h)un
regeeringen hebben ontvangen. Het bleek
dat alle tjot dusver ontvangen bistrjujcities
ten gunste van bepaalde stappen waren.
Wanneer alle vertegenwoordigers derlmlop
gendheden in het bezit zijln van de nota's
hunner regeeringen, Zal mien zidh kluon-en
wenden tjot de Spaansche regeering en
tot de leiders der rebellen. Welke handel
wijze gevjoilgd zal Iworden, is nog niet
bekend. i j
Het eerste djoiel Zal zijn een uitwis
seling van gevangenen te berei-
ken. In dezelfde kringen wijst m'en er
tevens .op, dal het in contact treden met
de leiders der rebellen vjopr humanitaire
doeleinden op geen enkele Iwlijze de er-
kenning van deZe leiders dppr de ver
tegenwoordigers der betrokken mtoigjend-
heden Zal inhouden.
De actie der rebellen
Het honfdklw'artier der nationalisten
te Valladodid meldt, dat de opmarsch
der troepen in Asturië en Ara g on
voortgang vindt. Te Oyazun zijn zij nog
een kilometer van Irun. In de omgeving
van San Sebastian konden de troepen,
niet doeltreffend optreden, wegens de
mist. In het gebied van Teruel hebben
de nationalistische troepen een regee*
ringscolonne, die van Valencia kwam,
teruggedreven. Ten zuiden van Saragossa,
bij Campilla en Pueblo de Valverde, joe-
igen zij; een (dollone op de vlucht, iwlellce
I 70 dooden achterliet. Uit Sevilla wordt
i gemeld, dat er de clololnne van kolonel
Caste jon de plaats Oropesa in de pro-
I vincie Toledo heeft bezet.
Volgens een bericht uit La Coruna
heeft de luchtmacht van Sevilla verschei
dene regeeringskruisers in de Middel,*
landsche Zee gebombardeerd,
j De kruiser „Miguel Cervantes" heeft
zware schade bekomen. Het opleiding-
schip der marine „Galate" zou zich bij
j de rebellen hebben aangesloten.
j
In Estremadura wordt
hevig gevochten
f In Estremedura heeft de strijd een
zeer groote hevigheid bereikt. De op
standelingen hebben op dit front hun
beste troepen samengetrokken en ze voor
zien van belangrijk en modern oorlogs
materiaal. Talrijke vliegtuigen ondersteu-
nen hun strijd, maar tot dusverre hebben
1 al hun pogingen schipbreuk geleden op
den tegenstand der regeeringstroepen. In
Andalusië, in Asturië en aan het front
van Guipuzcao wordt de strijd even-
1 eens met groote hevigheid voortgezet,
maar de r egeeringstroepen hebben er
eenige vorderingen geboekt.
In de provincie Huesca zouden de
regeeringstroepen een overwinning heb
ben behaald. Een opstandige colonne,
die pogingen in het werk stelde op te
rukken naar Huescla, teneinde de geest
verwanten aldaar te versterken, is krach
tig door de regeeringsluchtstrijdkrachten
gebombardeerd en heeft zware verliezen
geleden. De colonne werd tegelijkertijd
aangevallen door de militietroepen, die
de opstandelingen op de vlucht dreven,
waarbij verscheidene officieren en sol*
daten in handen der legale troepen vielen
en voorts twee kanonnen, verscheidene
mitrailleurs en een overvloedige hoeveel
heid munitie achter moesten laten.
De rebellen te Toledo
in 't Alcazar
In het oude Moorenpaleis (Alcazar) te
Toledo hebben de rebellen, die zich daar
verschanst hebben en met den moed
der vertwijfeling vecihten, het hard
te verantwoorden in den strijd tegen
de regeeringstroepen, die hen (0|nder
viu,ur houden. Wel (werpen .de vlieg
tuigen der rebellen pakken met levens
middelen voor de belegerden omlaag»
maar dit proviand komt meermalen bui
ten het Alcazar op den grond.
In het oude Moorenpaleis bevinden
zich 1300 personen, onder wie 300 vrou
wen en kinderen, die in de kelders
verblijven.
De gouverneur van Toledo verklaarde,
(dat het mogelijk zou zijn in enkeld
uren het Alcazar te veroveren, dat met
300 k.g. ontplofbare stoffen is onder
mijnd, maar men tracht overgave te ver
krijgen om te vermijden slachtoffers te
maken, te meer, daar verscheidene per
sonen met geweld in het Alcazar wor
den vastgehouden. Bovendien doen zich
in het Moorenpaleis dagelijks gevech
ten tusschen de belegerde opstandelin
gen voor, aangezien zich onder hen een
zeker gedeelte bevindt, dat zich zou wil
len overgeven.
Bindt Hitler in
Het herderlijk schrijven van de
katholieke bisschoppen heeft in
nat.-soc. kringen een gunstigen
indruk gemaakt
Hel herderlijk schrijven vin de bischop-
pen, dat op de domfërentie te Fulda is
opgesteld, heeft in nationaal-soidalisti- j
snjhe kringen een goeden indruk gemaakt.
Hier (wordt gezegd, „De kerk vereeni.gt
zich met het natipnaal socialisme in den
strijd tegen het (wlereldbplsjewisme. Zij
roept den zegen van den hemel af' |0|ver
het Ivderk van den leider en verklaart haar
geestelijke krachten in dienst te stellen
van de nationale gemeenschap".
In tegenstelling met haar igelw|p|qnlte,
publiceert de Nationalzeitung te Essen,
gropjte uittreksels uit het sdhrijyen en
legt den nadruk pp karakteristieke pas
sages. Het blad zegt oiver het schrijven,
dat dit het besite be'wüjs is, dat jdfe hof
ding van de matianaai-sp|dialisten ten aan
zien van de katholieke kerk is getytijlzigd.
Deze periode viodgt op een tijdperk van
polilieken strijd en zelfs vervolging. Het
is een gevolg 'hiervan dat Hitier geiinfliir
encJeerd iwierd dóór zekere raadgevers, die
er op Vlezen, dat de godsdienstige geschil
len de idwlendige kracht vajn het volk
verZwjakten en schadelijk (waren vo|oir het
moreel van het Duitsdhe yo;lk. Óm den
katholieken bisschappen een bejwfijs te
geven van zijln veranderde houding, heeft
Hitier het herderlijk schrijven gunstig
ontvangen.
Ook reden van buiteniandschen ppjli-
tieken aard zouden (oorzaak Zijn van
deze gewijzigde houding ten aanzien van
de katholieken.
Naar men verzekert heeft Miussolini
de (afandacht van den Leiidier er op ge
vestigd, dat 'het officieel anti-kathoilicis-
me funest is en Hitier zou reeds verze
keringen hebben gegéven in deze richting
Voar het afsluiten -an het Duitsctii-Oos-
tenrij'ksche acdoiotrd van 11 Juli. Tenslotte
hebben o.oik de anti-holsjeiWistisdhe ver
klaringen van het vaticJaan ten aanzien
van Spanje te Berlijn een diepen indrujk
gemaakt. De brief van de bisschoppen
en de maatregelen van den Leider be-
teekenen het einde van den „K,uftur*
kampt", Iwielke in Duitschland heerscht
sedert het aan het beWind komen van
het natiomaai-s-ocialdisme.
H.M. KONINGIN WILHELMINA
die hede|a 56 jaar wjojrdt en thans) 38 jaar
het J^o|ninkTijk purpe;- draagt.
Njog twee jaar, e(cir heel Nederland zal
actief deel|nem!en aain het feest ter her
denking van haar 40-jarig regeeriingsjubi-
leuimi. Biovelni de partijen staande, rijst
het beeld Main Wilhelm|in:a, de Eerste
vrouw valn Nederland, .die haar verheven
taak miet Kjoiainklijke waardigheid ver
vult.
Het oude lied op nieuwe wijs
De economie wacht op de politiek
en de politiek op de economie
Voor zoover uit de berichten uit Pa
rijs valt op te maken, heeft Hitler's bood
schapper, dr. Schacht aan de Fran-
sche regeering en aan den gouverneur
van de Banque de France, te kennen
gegeven, dat Duitschland's bewapening
voortkomt uit economische als politieke
beweegredenen. Dit zal wel zóó moeten
worden begrepen, dat Duitschland, zoo
lang het niet vrijer toegang krijgt op
de wereldmarkten, een kunstmatige bin-
nenlandsche conjunctuur moet trachten
te scheppen, eenerzijds door de wapen
industrie werk te geven, anderzijds dooi
de weermacht uit te breiden met een
dejel van de daarvoor geschikte werk-
looze bevolking. Wat de politieke be
weegredenen aangaat, daar liggen de
argumenten voor het grijpen. Duitschland
bewapent tegen het bolsjewistisch gevaar,
zooals Rusland wapent tegen het natio
naal socialistisch gevaar. Duitschland
wapent tegen een omsingelingspolitiek,
zooals anderen wapenen tegen een Duit-
sche expansie-politiek.
Op grond van zulk wederzijdsch wan
trouwen worden allerwegen de strijd
krachten uitgebreid. De gevolgen doen
zich, ook in Duitschland, al kennen. De
Duitsdhe vennootschapbelasting Vjordt vlan
20 toit 30 pelt. verhopgd. En er zal
nog wel meer moeten volgen. Iemand
moet het tenslotte toch betalen. En de
lust in het buitenland om, gezien de
moeilijkheden bij de afwikkeling van
oude vorderingen, nieuw geld in Duitschr
land te beleggen, is begrijpelijkerwijze
niet groot meer. Tot dusver heeft dr.
Schacht het woord „crediet" dan ook,
naar het schijnt, vermeden.
Het oude probleem doet zich hier voor.
De economie wacht op de politiek en
de politiek wacht op de economie, en
beide hinderen elkander. In September
1935 is in Genève ten aanzien van Ita-
lië's economische expansie-behoeften al
erkend, dat vele politieke vraagstukken;
eigenlijk een economischen grond heb
ben. Dr. Schacht pleit op beide fronten.
(Stabiliseer de valuta op de een of an
dere wijze, geef ons betere handelskan
sen, stel ons weer in het bezit van ko
loniën met haar markten en grondstof-
voorraden, en geloof wat meer in het
bolsjewistische gevaar, dat Duitschland
probeert tegen te houden. Doet gij dit,
dan valt er met Duitschland best te
praten.
De uitwijzing der 4 Nederlanders
Het oordeel van „Volk en Vaderland"
Het jongste mumJmer van „Volk1 en
Vaderland", het orgaan Man de N.S.B.,
kan blijkbaar met .geen mogelijkheid
(wóórden vinden om de Nedierlandsdhe
regeering te steunen in haar 'Waardige
houding tegenover de inlim'ideeringspo
ging inzake de (bekende luitlwIij'Zingskwestie
Ziehier 'w|at het N.S.B.-orgaan schrijft
Leer om leer.
Nederlanders moeten Duitsdh-
land verlaten.
De Duitsdhe regeering heeft een viijer-
tal te goeder naam en faam bekende
Nederlanders aangezegd', binnen tien
gen Beriijln te verlaten. Zij hadden allen
daar hun Iwlerk en moeten alles in den
steek laten, iwtat zij1 in jarenlange arbeid
hadden opgebouwd.
De Duitsdhe regeering heeft, naar de
Nedei iandsdhe regeerimgspersdienst meldtt.
hierbij' medegedeeld, |d]at deze maatregel
als r epresaille bedoeld is iwfegens de uit
zetting van vier Diufiitsche onderdanen uit
Limburg.
Sinds langen 'tijd Oefent mgr. clr. P.qels
pressie uit o.p minister van Sdhaik om
Duitsdhe onderdanen, ,w|ier aanwezigheid
hier hem, dr. Poeis, jongetw|ensdhJt voor
komt, uit te (wlijzen. Minister Van Schalk
heeft verleden jaar zelfs in het openbaar
feredhtiw|ij'zigingen van dr. Poeis miqeten
aanho|cxren, omdat hij' zidh: niet voldpende
naar diens aunwlijzen (gedroeg.
Het sdhijnt, dat dr. Poeis 'thans zijn
zin heeft (wieten door te 'Zetten. Die Ne
derlanders, die uit Duitsdhlanld! Zijn ge
zet, fwfeten dus, 'w'ien z'ij daarvóór kunnen
gaan bedanken.
Dat is alles. De fout Iwfordt hij Neder
land igezolcht. Nederland, jd{at iwiel over
leg met Berlijn Wilde plegen, maar niet
onder (o|nhebbeiijke dreigementen. Aan
Dui'tsdhland mag niet geraakt Iw(orden,
zelfs niet (wtanneer er Nederlandsdhe be
langen te verdedigen vallen.
Zoo, beslist de leider, die Moor zijn
partij 'het v.aderiandersdhap olpeisdht; ]0ip
een oiogenblik, dat de onderhanidlelingen
nog, gaande zijn en men, verwachten mag,
dat iedere Nederlan'dJer 'zich achter pnZe
resolute regeering schaart.
Alg. Ned. Molenaarsbond
Rijkscontrole op mengvoeders
Te Apeldoorn werd de jaarlijksche al-
gemeene vergadering gehouden van de
Ned. Molenaarsbond.
In zijn openingswoord memoreerde spr.
de moeilijke omstandigheden, waaronder
de Ned. molenaars gebukt gaan.
Het bestuur heeft een onderhoud bij
den minister aangevraagd over de kwes
tie der verlaging der monopolieheffing
op de graanprijzen. Ook met de tarwe-
en Vita-commissie zal het bestuur zich
in verbinding stellen, teneinde aan te
dringen op verlaging der vita-prijzen van
(tarwe. Een actie zal worden op touw
gezet, om een soepeler toepassing te
krijgen op de óenaturatie-viqorsdhriften
Door den heer Velders, landbouw-on-
Iderwijzer te Utrecht werd een redé|
gehouden over het instellen van een rijks
controle voor grondstoffen en mengvoe
ders. Op voorstel van het hoofdbestuur
werd het volgende resumé aangenomen.
De Alg. Ned. Molenaarsbond verklaart
zich vóór de instelling van een rijkscon
trole op mengvoeders, waarvan de uit
voering aan provinciale instanties is op
gedragen.
De bond acht daarbij de inschakeling
van heeren, betrokken bij den landbouwV
voorlichtingsdienst, van het hoogste be
lang.
In de rijkscontrole moet noch aan
coöperaties, noch aan den handel een
overwegende positie worden verschaft.
Het moet een controle zijn, die in het
belang is van de boeren, en bij de be
noeming van personen, die de leiding
van de controle hebben, moeten perso
nen, die zich in woord en geschrift of
in hun doen en laten voor de coöpe
ratie hebben verklaard, niet in aanmer
king komen. De leiding in deze kome
in handen van hoogstaande personen, die
het vertrouwen van beide partijen heb
ben.
De controle worde zóó, dat geen aan
slag worde gedaan op het bestaansrecht
van welke molenaars ook. De uitoefe*
Heeft ex-koning Alfonso de
hand in de Spaansche furie
De kerkstrijd in Duitschland
Een herderlijk schrijven
De uitwijzing der vier Neder
landers
Aanklacht tegen het Centraal
Verkoopkantoor
Koninginnedag
Een jeugdherinnering
Sport- en Marktberichten
Iets koeler
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
va)ni Zierikz'ee;
Gelet up artikel 9, 5e lid der Wijnkel-
sluiti|ngswet 1930, S. 460;
hebbein, in verband (mlet de lOp Maandag
31 Augustus eju Dinsdag 1 September 1936
te houden Oranjefeesten, besloten te be
palen, dat iop die dagen alle winkels
viopr het publiek geopend miogen blijven
t)0|t 11 uur des (namiddags.
Zierikzee, 29 Augqstus 1936.
J. SCHUURBEQUE BOEIJE, Burgemeester
P. F. WITTERMANS, Secretaris.
ning van het molenaarsvak en het in
den handel brengen van mengvoeder
blijve aan een ieder vrij. Elke bevoor*
rechte positie van wie ook, wordt in deze
ten stelligste afgewezen.
KONINGINNEDAG
Dit is een dag van veel herinneringen
Aa(n ia Zooi veel, wat vroeger is gewieest,
Aap vergeten, blijde levensdingen
Vajni het aloude Koninginnefeest
We warefni 's (miorgens vroeg reeds uit de
veeren,
De vlaggen wuifden iwapp'rend heen en
weer,
De klakken luidden, wie dacht nog aan
leeren?
E|ni izlelfs de schqol was d,an de school niet
«lieer!
Wat werd er (niet uit viuUe borst
gezongen,
We kenden zónder boekje elk oouplet
De Zilvervloot't Is plicht, dat ied're
jiofngen
E)n steeds jopnieuw Iw'erd juichend ingezet!
En o 'Zoo velen waren feest'lijk metjes,
Wat ziet 't |o|og dit alles jnii nog scherp,
Met rood-wit-blauiWe oif oranje-petjes,
Of rijk getoioid (mét de oranje-sjerp!
Vervolgens sloeg het u|u|r der lim|oaiade,
Wie stqnd er dan ojoiit in de rij te laat?
We gingen handig iin onszelf te rade
Met kopjes va(rt uitzonderlijk fórm/a/at!
We liepen zingend door bevlagde straten,
Soimis stapte viadermoeder unlet o|ns
Irnfee,
E}n dan, aa(n 't sljo|t wat iwias er stof toft
i praten
Oranje-koekjes met gekroonde „Wd'U
E)ni in de stilte van een rustig heekje
V.ond ik nog iets uit lang vervlogenf tijd
Ee|n snoezig jurkje en een kinderboekje,
Ee|n lamlpion, heel Zorgzaam neergevlijd!
Al 't getjnj weleer het jonge hart) vervulde,
ln Oranje-lintje en... een kinder-vlag i
Ontvang eerbiedig njolg imüjn stille hulde,
Aloude, goede Koninginnedag11
