ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1936
OPüEHOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
Uit Stad en Provincie
De Kern
ABONNEMENTi
1797 - 1889
Prijs per 3 meenden 1 1,50, bniten Zierikiee i 1,80
Voor het bnitenl. p. jeer f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J KOSTER
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13207
ADVERTENTIENi
ven 1—3 regels 00 cent, ven 4 regels en
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 cent
per regel. By eontraot belangrijke korting
Iniending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
Een tweede Kenau
In iederen oorlog vechten vreemden
mee, aan beide zijden. De strijd tusschen
Noord en Zuid, die eindigde met de
vorming van de Ver. Staten van Noord-
Amerika zag vrijwilligers uit verschillen- j
blanke naties in de bataljons aan beide
fronten. Talrijk was ook het aantal vrij
willigers. dat in 1899 de zijde der Boe
ren koos, toen deze hun ongelijken strijd
tegen Engeland begonnen. In den Spaan-
schen Burgeroorlog is het niet anders.
Engelschen, Duitschers, Fransehen, Ita
lianen, Nederlanders, Zwitsers en een
Amerikaan strijden in de gelederen der
regeeringstroepen op het front Huesca-
Saragossa. Onder de Engelschen bevinden
zich twee jeugdige Londensche kleerma
kers die een fietstocht onderbraken om
aan Spanje's bloedigen burgeroorlog deel
te nemen.
De Nederlandsehe deelneming telt o.a.
het eenige meisje is de wereld, dat een
machinegeweer bedient.
De meeste Duitschers zijn vluchtelin
gen en bevatten geoefende technici.
De eenige Amerikaan is een New Yor
ker, die als medicus dienst genomen
heeft.
Vier vliegtuigen der witten bombar
deerden Tardienta, dat bij Huesca is
gelegen, onophoudelijk.
Roode artillerie en machinegeweren
zonden een regen van granaten uit, wel
ke de overvallers dwongen hooger te
vliegen.
Gedurende den vliegtuigraid hield het
blonde Nederlandsehe meisje haar ma-
chinegeweerpost op het kerkhof bezet.
Granaten ontploften bij een nabijgelegen
watertoren neer en bij het aquaduct, dat
als eerste verdedigingslinie werd ge
bruikt. De regeeringstroepen behielden al
haar stellingen in dezen sector.
Hec personeel van het hospitaal in
Tardienta bestaat hoofdzakelijk uit bui-
tenlandsche mannen en vrou(w|en. Het
hospitaal is een voormalige school. Chef
koks van aristocratische hotels in Bar
celona zijn belast met de legervoeding.
Na ;zes weken strijd
Na zes weken oorlog is het nuttig
eens een balans op te maken van dr3
positie van de regeeringstroepen en die
der rebellen. Ondanks de eerste hoop
van de opstandelingen dat zij Madrid
snel zouden kunnen inemen, heeft de
regeering nog altijd de ministeries in haar
macht; de pressie van de rebellen is te
gengehouden en zelfs zijn zij aan het
front bij Madrid hier en daar terugge
drongen. Het psychologische effect van
een snelle actie met succes, waarop zij
hadden gerekend, is verloren gegaan,
In het centrum van Spanje heeft de
regeering haar stellingen behouden, zoo
dat zij daar in de meerderheid is ge
bleven, ofschoon zij geen beslissende
overwinningen heeft behaald. De groote
vraag zal nu zijn welke zijde het snelst
over goede wapens zal kunnen beschik
ken, talant gezien ;uit een standpunt van
uitrusting der troepen, organisatie en lei
ding, wordt deze oorlog zeer weinig
modem gevoerd.
De krachtigste factor ten gunste van
de regeering is het moreel van haar anti
fascistische strijders. Zij beschikt over
weinig goed-getrainde troepen met goede
leiders en de behandeling van de in
gewikkelde vuurwapens, zooals vliegtuig-
afweergeschut, laat dan ook veel tewen-
schen over. De regeering beschikt over
de meerderheid van de vloot, maar deze
is bemand door comic's van mlatrozen,
die gebrek aan kennis toonen. Tenslotte
beheerscht de regeering de meeste ha
vens, maar sinds de Europeesche landen
besloten hebben geen oorlogstuig naar
(Spanje te zenden, is het groote belang
idaarvan veel verminderd.
De rebellen beschikken over goed ge
trainde troepen en goede leiders, maar
er blijken meeningsverschillen tusschen
de generaals te bestaan en de indruk
wordt sterker dat generaal Franco niet
zoo goed is als men van hem verwacht
had. Het is ook twijfelachtig of de sol
daten aan de zijde van de rebellen
ook wel in meerderheid met hart en
ziel tegen de regeering te Madrid vech
ten, en of zij niet liever aan de andere
zijde zouden staan als zij de vrije keus
hadden.
Irun wordt taai verdedigd
Met den moed der wanhoop verdedigen
de regeeringstroepen zich te Irun tegen
de aanvallen der rebellen, die er alles
Opzetten deze stad in hun macht te
krijgen. Twee dagen achtereen hebben
beide partijen hevig gevochten, zonder
dat hun positie veranderde. Beter dan
in den aanvang van dezen burgerstrijd
Wordt het vuur der regeeringstroepen
geleid, terwijl de mijnwerkers uit As-
turië hun dynamietpatronen als handgra
naten met suttees («'eten te gebruiken.
„Van mijn observatiepost kon ik dui
delijk zien"., schrijft een speciale ver
slaggever van de United Press, „hoe de
nationalisten in tirailleursUnïe verder
trokken. Zij zochten dekking achter ha
gen, boomen en laag kreupelhout, doch
tot mijn verwondering zag ik, dat hun
pantserauto's niet verder gingen dan zij
reeds gisteren waren gegaan. Dit bleek
onmogelijk te zijn door de mijnversper,-
ringen. De nationalisten hadden blijk
baar niqt van het nachtelijk duister ge
bruik kunnen maken, om die versper
ringen te verwijderen, of de groote kui
len te vullen, die door de ontplofte
mijnen waren ontstaan.
Door mijn kijker zag ik hoe een pant
serauto in een grooten kuil bleef steken,
die ook gisteren noodlottig was geweest
voor een der auto's.
Opvallend was het ook, dat het ar
tillerievuur van de verdedigers, waar
aan ook de zware batterij van het fort
van Guadelupe deelnam, uitstekend ge
richt was. Voopal in het gebied, waar
de nationalisten gisteren drie versterkte
huizen hadden ingenomen, en de Car,-,
listisehe vlag gehesehen, hadden de ka
nonnen een groote uitwerking. Door het
spervuur van deze kanonnen was het
dan ook onmogelijk stormtroepen tot
den aanval te laten overgaan".
Er zouden tot dusver bij de gevech
ten om Irun 400 nationalisten en 200
regeeringsaanhangers zijn gevallen. De
Spaansche regeering was 's middags reeds
tot de conclusie gekomen, naar zij in
een telegram mededeelde, dat de aan
val op Irun was afgeslagen.
De
wijzigingen in de
steunregeling
De huurbijslag
Op schriftelijke vragen van het Twee
de Kamerlid den heer Sneevliet, im
verband met de wijzigingen in de steun
regeling voor werkloozen, heeft minisj-
ter Slingenberg o.m. geantwoord, dat
overleg hierover is gepleegd met de z.g.
contactcommissie voor de Nederlandsehe
gemeenten.
Op de vraag of de minister niet van
foordeel is, dat de deelasseering van\
langdurig werkloozen, voor wie een nieu
we loonnorm in die circulaire sub d
is vastgesteld, neerkomt op het leggen
van een moreelen druk op deze slacht
offers van de heerschende werkloosheid,
die als onnoodige verzwaring van hun
lot gezien moet worden, zegt de minisi-
ter, dat de hierbedoelde maatregel het
karakter draagt van aanpassing der
steunverleening aan in feite reeds lang
gewijzigde omstandigheden.
1 Het bedrag, dat door de wijziging
van de regeling voor huurbijslag min
der zal worden uitgegeven, is, in ver
band met het feit, dat verschillende)
factoren van jnvloed zijn op de vraag
of huurbijslag kan worden toegekend en,
zoo ja, tot welk bedrag, op dit oogen;-
blik onmogelijk te ramen. De aantasting
van den huurbijslag zal ongetwijfeld de
reeds lang verbeide huurverlaging van
de arbeiderswoning bevorderen.
Inderdaad zal het gevolg van de wij:-
ziging van de regeling voor huurbijslag!
kunnen zijn, dat een aantal arbeiders
naar goedkoopere woningen verhuizen.
De minister acht dit geenszins verwer
pelijk, zoolang nog behoorlijk bewoon
bare goedkoope woningen leegstaan.
KORTE BERICHTEN
Iinj Luitpioild-Halle te Neurenberg !w|ordt
het gnoiotste K>rgel vlam, Europa geïnstal
leerd. Het bestajat uit izes decleiu, vijf
manualen en een 'pedaal, met 220 stem-
imieini en 16.013 (orgelpijpen, W'aarvia|n de
grfototste 12 (mieter, de kleinste één cienti-
Imleter lain|g is. Het (opgei wprdt gedreven
dicnor Imlotoreia met een tfoftaal vian 28pk.
De in|otodige zwakstroom! wordt geleverl 1
diotor drie aggregaten wan elk 660 Iwiaitt.
Op het vliegveld te Warschau, wiaar
Zoindag de balloins v|oior |den Gordoln Ben-
mettwedstrijd ztullen vertrekken, is (de
ballfomi KattoWitz ontsnapt. Bij' het vulleln
.va'nJ den balljon is het met gescheurd en
eemi krachtige wlindst|0|ot nalmi de ballon
Imlee de lucjht in. Men izlette da|delij!k een
achtervolging in, maar bij het invallen
vein de duisternis naakte )m|en het spoor
bijster. De balliom is het ljaatst ge'z'ien,
drijvende in Zui(d-Oj0|Steli}ke richting.
De „Queen M-'-.ry", die tijdens
'haar jongste reis naar NeWi York het
snelheidsrecord voor den overtocht in
Oosl|wlesleiijke richting loip' de „Norman-
dië" Iwlist te veroveren, heeft gisteren
de New' Yorksche haven vaarwel gezegd
met bestemming Southamlplban.
Men veriw'adht dat de kapitein Sir Ed
gar Britten, tijdens deze terugreis zal
trachten ofoJk' het record voor den over
tocht van West naar Oios't orpi naam
van de „Queen Mary" te brengen. Deze
route is 'geiw(oionlijk sneller tengevolge
van c^en golfstroom en de .gunstige «win
den.
In alle synagogen van de Isr.
gemeenten in Nederland zal Zaterdag! a.s.
bij den ochtenddienst een door Idle ver
gadering yjtn oipperra'bijnen in Neder
land vastgesteld gebed iworden uitgespro
ken twlegems de ongeregeldheden in Pa
lestina en den drang o!pi de Britsdhe
regeering uitgeoefend -om de 'immigratie
in Palestina stop: te zetten.
Het gebed zal («lorden voorafgegaan
door een tioespraak van den dienstdoen-
den rabbijn.
Op de clonfere'ntie van noomsch-
k&tholiek'e bisschoppen, Wtelke van 18 tot
22 Augustus te Fulda is gehofuden, is
een clommissie van vijf leden be
noemd, die volmacht heeft gekregen om
met de rijksregeering over alle mag 'han
gende iklwfesties, de verhouding tusschen
raotmsch-bathoiiek'e 'kerk en staat betref
fende, te onderhandelen. Viojorts is beslo
ten tot den Rijkskanselier en de Duiteclhe
regeering een oproep 'fe. richten, fovlelke
Zondag a.s. in alle Duitsche katlhioJjeke
kerken van den kansel («lorden voorge
lezen.
Naar het Brusselsche dagblad Le
S.Oiir verneemt is het vliegtuig, dat Woens
dagmiddag bij' verrassing uit Evere ver
trokken is, 's middags bij' het vliegveld
van Toussu bij Parijs geland. Toon een
meclanicien van het vliegveld den vlie
ger te hulp iwlilde 'komen, 'haalde dezte een
revolver voor den dag en becjuidie hem
zich te verwijderen. Inmiddels was een
tan'kwiagen ter plaatse verschenen melt
2000 liter benzine. Toen een autpiriteilt
die van het gebeurde telefonisch ver
wittigd was, aankwam, was het toestel
reeds vertrokken. Woensdagavond moest
het vliegtuig te St. Naza|ire in het de
partement Gironda, toch landen. De vlie-
partement Gironde toch landen. De vlie
ger iwlerd door de mareclhaussée gear-
gesteld
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Overvallen, neergeslagen
en verdronken
Moordzaak tot klaarheid gebracht
Da(hk aiij' de |onverfm)oeide pogingen van
de piqlitie is het gelukt, pilnmeln 4 etlmjaiein,
klaarheid te brengen, in (het onaadselachtigie
geval, Iwiaarvato wij reeds een paair mlaal
(rnleldilng, maiakten nj. het vinden van het
lijk valn een Utrechtsdhe mleubelmiaker m
het Merw'ede Kalniaal te Ajmjsterdiam.
Het is eelnj riooflmfoord met vpio«rbedach-
tefnf rade. Eerst thians, nu de feiten aan
het Zicht kiojmiefh!, blijkt dat de mooirid in
kjoelefn bloede is gepleegd in idie woning
va|n| den da|dier. Schuur heeft het slafcht-
ioff er ip een gehuurden auto tnlaar AlmSter-
daimj vervjoerd,. epi (diaar in het Merwiede-
kalniaal gew|orpen.
Wel (zeer tragisch is, dat Va|pi Hial foien
fnjojgl niet overleden «was. Het lafnatolmlisch
Mnderzloek der loingen heeft (dat beWpzeini.
De constructie van het drama
De (m'isdaad heeft izftclh io(ngeveer als
vjqlgt afgespeeld:
H. Sclhufur, |o|ud 23 jaar «elfll wonende te
Utrecht, vap beroep chauffeur, had met
den verslagene, den 21-j. Mi. van Hal,
Imteubelmaker taldaar, Vrijdag ee|ni afspraak
gemhakt des avjopids nog een autotochtje
te jmjakeh, Wlaartqe Van Hal naiar het| kost
huis va'h verdaichte iz|0)u, komen. Verdachte
heeft tjoeh een auto gehuurd en is daar-
Jmiede jopnj 9 (ujur aam zijn kosthuis (gekomen.
Hij heeft dejn autjo) vb,ar de Idiepr gezet ien
is t,oe|n] naar binnien gegaah. Eater Is Van
Hal jop de fiets gekoimtein..
VjolgelnS verdachte is er toen tusschen
beidein 'ruzie (ontstaam. Het ging over een
geldktwlestie. Verdachte moest volgens
'ziijm bewering pog geld van Van Hal
hebben. Ojo|k kwam er kwestie ov'er de
betaling van den auto blij. Verdachte
heeft Van Hal een klap |op het1 oog gege
ven >em tjoen eeln por Imlet ejëh mes, (waarna
hij heiml met ee|ni bijl heeft bewierkt.
Koelbloedige moordenaar
Toen verdachte meende dat van Hal
djood 'wias, heeft hij1 eelni jutezak over het
h|oofd valn den verslagene gedaan, daar-
lolmheen! 'kranten en daarover een bedldie-
tijk. Hij heeft toejni het lijk v'an de triap
afgesleept en in den auto gelegd.
Verdachte is tjoen' tmlet het lijk gaan
rijden, eerst naar het MerWedekarnaal en
vervolgens over Blauwkapel en Hilversujml
Paar Amlsterdam. Op de plaats (ongeveer
ini (het Merwiedekanaal bij' Apxfeterdiam,
Waar het lijk' gevlopden werd, heeft ver-
daichte de belddetijk >ep «den Zak van Thet
lijk lafgedaap en het lijk in het MerWede-
kanaal laten glijden.
Verdachte is tpep teruggereden naar
Utrecht en heeft den auto Weer in de
garage gebracht. Vervolgens is hij naar
huis gegaaPI.
De verslagepe had izijn fiets in de woi-
(iting, IWaar de aanslag was gepleegd, la
ten! staan. Thuis gekojmlen, is verdacfiti
Imfet die fiets paar het MerW'ed|ekamaal
te Utrecht geredep «en heeft de fiets aan
den kant neergelegd, met de Wielen naar
boven1, olm' zba den schijn te gevén', dat
Van Hal te Iwlater w.as geraaM.
Verdachte is Maandag uit Utrecht naar
ziijnl ouders te Vaiaissen gegaan.
Inbraken te Middelburg
opgehelderd
De verdachte taxi
'Zooals (indertijd gemeld, is in den
nacht van 2 op 3 Augustus ingebroken
in het kantoor van de Arbeidsbeurs te
Middelburg en mislukte toen een
poging om een brandkast te openen. In
den avond van 7 Augustus is een be
zoek gebracht aan de woning van M.
J. P., penningmeester van de afdeeling
van den Nederl. Transportarbeidersbond
(waar een bedrag van ongeveer f 900
is ontvreemd. Een uitgebreid onderzoek
van de politie heeft licht in deze zaak
gebracht. Het is, mede doordat een agent
een paar weken voor de inbraken het
nummer van een Amsterdamsche taxi,
die een verdacht nachtelijk bezoek aan
Middelburg bracht, had genoteerd, ge
lukt eerst P., die eenige malen aan den
boemel was geweest in Amsterdam, aan
te houden «en tot een bekentenis te
brengen en later enkele personen uit
de onderwereld, die bij bezoeken aan
(Middelburg, de beide inbraken zouden
hebben gepleegd.
De vrouw van P., die kort na haar
man ook was aangehouden, is thans
op vrije voeten gesteld. P. was sinds
eenigen tijd ook voorzitter van den Mid-
delburgschen Bestuurdersbond.
Boerderij afgebrand
Gistermiddag is brand ontstaain in de
boerderij van den landbouiwer Termaat,
te Eibergen. Het vpur vond gretig voed
sel i n de groote 'voorraden bopi en stroo,
zöjOdat, ook ai door gebrek aan iwlater,
aan blusschen niet te denken viel. De
boerderij: brandde tot den igrom'di toe af,
iwlaarbij de geheeie ooigst en een groiot
gedeelte van het huisraad verloren zijin
gegaan. Door de gunstige windrichting
bleven de in de nabijheid gelegen lancl-
boulwischuren gespaard.
De oorzaak van den brand moet ver
moedelijk in hooibroei wlorden gezjocht.
Verzekering dekt de schade.
Rangeerder verongelukt
Gisterenavond te ruim negen uur raak
te de rangeerder J. van Vugt uit 's-Her-
togenbiosch, gehulwtd en vader van drie
kinderen, die met eenige treindeelen o(pi
het Zuidwestelijk gedeelte van helti spoor-
(wlegempiaciement alhier aan het rangee
ren |w|as, dopt tot nu: toe onopgehelderde
oorzaak tusschen de buffers van tlwiee
rangeerende Swiagous bekneld, zoiodat hij
een schedelfractaur opliep' en (bp slag
dood (wlas.
ZIERIKZEE. In een der zalen van
„Concordia" vergaderde D ondier dagavond
Öe „Zierikzeesehe Oranjevereen.", ónder
voorzitterschap van dhr. J. J. Cock, die
de vele dames en heeren een hartelijk
(wleikom toer/ep.
Na zes weken burgeroorlog
in Spanje
De gewijzigde steunregeling en
huurtoeslag
Licht in de moordzaak te Utrecht.
De dader in arrest
Krijgt W. Zeeuwsch-Vlaanderen
ook een zeeboulevard?
Sportuitslagen
Iets warmer overdag
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
Predikbeurten te Zlerlkzee
Ned. Herv. Kerk.
Zondag 30 Augustus.
Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Reddingius.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Gerritsen.
Luth, Kerk.
Geen dienst.
Geref. Kerk.
10.30 en 6.30 ure, dr. W. van Zuijlen
van Wissekerke.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn (oude tijd).
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligingsdienst, 3.30 Openlucht*
samenkomst (Nobelpoort) en 8 ure, Ver-
Geref. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
De isectretaris, de heer J. E. V. d.
Broek deelde daarna mede, fcUat enkele
Wijzigingen in het programma der fees
telijkheden zijn gekomen. De „Rust
Roesf'-marsch' «oorspronkelijk bepaald top
Zaterdagavond 7—7,30, twiordt nu gehou
den van 6—6,30. De behendigheidsoefe
ningen door „Sparta" wfordt gehouden
van 6,30—8,30.
Maandag 31 Augustus 7,30—8 reveille
diopr de „Oranjegarde" In het middag
programma («lorden van 3,30—4 de auto-
pedW'edstrijden ingelascht.
Uitvoerig Iwlerd daarna de Oranjetént
besproken, alsmede de bezettimg van de
twlaalf stands, waarvoor Verschillende da
mes en heeren zidh |«-ielwillend beschik
baar stelden. De Oranjetent is geopend
Zaterdagmiddag van 2—5 en van 7—11.
Mlaandag van 1012, van 25 en voorts
van 7 —12, met een pauze van 9,30—11,30
Dinsdag- en Woensdagavond van 711
uur.
De „Oranjetent" iwOrdt Zaterdagmid
dag uur doiOir den burgemeester ge
opend. Als teeken van inwijding wordt
nu eens geen lint doorgeknipt, maar
worden na het uitspreken Vian de rede,
4 Oranjevlaggen gehesehen aan de pa
len, die naast het oude bekende piofïert-
jeskraam, dat ais „Oranjetent"fdienst doet
gedurende de feestelijkheden in <d(en
grond zijn bevestigd.
Het programma bevat een uitvoerige
uiteenzetting van de verschillende onder-
deelen van het Oranjefeest, dat, naar
Wie hopen, evenals altijd, slagen mag.
Zang, muziek, volksdansen, 'zwemwedstrij
den en openluichtuitvoering prijkten op
de agenda.
Het gezelschap) Duitsche autoritei
ten, dat een bezoek aan «ons land brengt
ter bestudeering van de Wteriken voor
landaanwinning en bebossching, is Don
derdag en Vrijdag in Zeeland.
