ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1936
Wk OPOENO
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
STRANDVONDERIJ.
De Kern
ABONNEMENT.
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikxee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,Afzonderlijke
nummers 5 oent. Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur; M J KOSTER
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13204
ADVERTENTIENi
van 13 regels 60 eent, van 4 regels aa
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
Interview met een deserteur
van Mola
Wie de boeren heeft, is
meester in Spanje
H e n d a y e, 2 4 A u ig.
Sinds een Week' is het kleine, Fran-
sdhe grensplaats je Hendaye vod vluch
telingen en deserteurs uit de omgeving
van Iruin en San Sebastian. Men heeft
hen hoofdzakelijk in attaoolgebio;u|wlen ,qn-
dergebracht. Ze vertonnen zich wleinig
op straat, deze vluchtelingen en deser
teurs. De schrik zit hun nog in de
knieën. Tachtig deserteurs zijin er in Hen
daye, vootr het grootste gedeelte solda
ten van Mola. Met 'behulp van een paar
francJs en eenige pakjes cigaretten sluit
ik spoedig vriendschap met hen en mag
ik' me bij hen op den grand zetten.
Een soldaat van Mola vertelt
De jonge soldaat, 'hij heet J,u,an Muroia,
praat het meest en hartstodhltelij'kst.
Wat hij vertelt is zeer karakteristiek.
Hier is zijn verhaal:
„Gelooft U niet, dat Iwlij de eenige de
serteurs zijn. lederen dag neemt ons aan
tal toe. Wij zijn naar Hendaye gekomen,
omdat wiij geen mogelijkheid hajdden naar
het binnenland te Vluchten. Maar ik' blijf
hier niet, voorop gesteld dan, diat de
Fransche autoriteiten iojns niet in een
cbneentratiekamp opsluiten".
„Wil je dan terug, om aan de zijidie
van de regeering te strijden?"
„Dat 'wteet ik nog niet. In ieder geval
verroer ik geen vinger meer vjopr de
generaals. Wij zijn bedrogen, mijnheer,
eenvoudig bedrogen. Ik behoor tot het
6e regiment infanterie, dat in Pamplona
ligt. Men heeft ons zeer goed behandeld,
midden Juli kregen Iwlij een extra beloa-
ning en dubbele rantsoenen, de officie
ren (waren zeer aardig voor ons en ver
klaarden, dat iwlij' binnen drie dagen in
Barcelona zio|uden Zijn en dat daarna
alles goed zou Worden. Dat is thans 6
Wieken geleden. Wij hebben Barcelona niet
bereikt, iw'ij Ikregen geen soldij meer en
het eten Iwjas meer dan slecht. De li laf
ste 14 dagen, hebben Wlij zoo, goed als
niets meer ontvangen. Ais iwlij daarover
klaagden, schreeujwlde onze kapitein Val-
verde ons toe, dat iwlij die huizen van de
boeren maar moesten doorzoeken en al
les medenamen, twlat 'Wij vonden. Geluk
kig iwlaren maar zeer weinigen van ons
bereid, dit bevel op te volgen. Bij ons in
het regiment dienen (hoofdzakelijk boeren
zoons en die (plunderen hun eigen men-
schen niet uit. Dat is nu de hoerenlpoiü-
tiek' van de generaais. Sinds 5 (wieken
vechten wlij, waarom? wiaaroim? vraagi
ik mij1 af. Ik ken slechts de streek fus-
schen Pamplona en IronAllets is hier
Vernield, de -geheele ooigst, honld|erden
boerderijen. Van de boeren heeft men
alle (paarden en Wagens afgenomen. De
ellende is ontzettend en ieldleren dag
(wordt het erger".
Een strooibiljet uit Madrid
MhrCia trekt een gekreukeld stuk jp-a-
(pier luit zijn 'Zak en strijkt het langzaam
glad: „8 dagen geleiden -vlogen ttwiee
vliegtuigen, die uit Miadrild' of Barcelona
kiwiamen boven ions front bij Irun. Wij
zochten snel dekking, Want wij dachten,
dat het bomimen ziou- gaan. hagelen. Maar
de vliegtuigen verwlijderldlen zich, zionder
een bom te hebben gewjorpen. Wel flad
derden er stroiOibilejtten naar bene'dlen.
Onze officieren en londerofficliieren iwfier-
pen zich o]p de papiertjes en bevalen lans
de gevonden pamfletten oiogenblikkelijk
in te dienen. Dat heb ik olo|k gedaan,
maar een heb ik iaChter gehouden. Hier
is het. Ik -zal U v-oiorleZer^. tw|at er op
staat:
„Boeren van Spanje, verdedigt Uiwle
rechten als vrije mensehen!'Verdedigt UW
bezittingen. Vormt vrij|will!iige trjoepen te
gen den vijand. Vormt tojo'k vrijwillige ar-
beidstroepen, die viopr (die velden zorgen
en de oogst binnenhalen. Doet alles om
een dreigende hongersnood' te verhin
deren, iwiant de vijanden van den staat
veitwpesten (het land".
MurCia steekt het papier (wleer bij! zicih.
Zijn donkere lOogen staren mij aan.
„Nu, hoe denk je hierover?" vraag ik.
Een lang1 ziwlij'gen. Ditmaal is het niet
M|urda, die antiwlooirdt, maiar een van
de Carlisten.
„Misschien meenen zij' het in Madrid
en Barcelona 'Ook1 niet zoO- eerlijk met de
boeren ,als zij' 'het Wel doen Voorkomen.
Maar ik' hdbi fin de laatste (wieken ge
noeg gesprekken lopder de Carlisten aan
gehoord, om te wieten, dat zij in iecdar
geval iets geheel anders (willen dan Idte
boeren. De Carlisten (willen de groot
grondbezitters weer terughalen, de men-
sclhen, die ons altijd uitgezogen hebben
en het geheele jaar in Biaritz pf Mionte
Carlo zaten, terWlijl iwlij' onder toezltht
van Jiun pachters 16 uren per dag op.
het veld moesten arbeiden. ,Die tioestandien
mogen niet meer terugkomen. (Mij is het
onverschillig, -hoe de regeering ziichmpemt
pf het demioiclraten, socialisten of anar
chisten zijniw| ij' willen e i n d e 1 ij k
ons land hebben. Van hen, onder
luier vanen wij mpesten strijden, z|ul-
len Iwlij het noioit krijgen.
De BURGEMEESTER-STRANDVONDER
van Z i e r.i k iz e e rioept vopr de t iwe e d e
lm-aal (op dein rechtlhebbende op een mast
vap -een lfogger; een houten v)ait Imiek traan;
39 planken; 10 -merkels; 1 steunbalk; 5
luiken; 1 teervat; 1 rjopd-lwitte wimpel
S.H.V. en een partij whakhiout, welke
'v|o|orWerpen bij' hem' als strandgoed Zijn
aangebracht. I
Zierikzee, 24 Augustus 1936.
De purge,mieester-Strainidv(o(ndei;
vlojoino-amd,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE.
Twee-jarige dienstplicht
in Duitschland
Tegen sikkei en hamer
Hitler en von Blomberg hebben te
Berchtesgaden, het vacantieverblijf van
den kanselier, een verordening samenge
steld, Waarbij den (djuur van den actieven
dienstplicht bij1 jjle fdlrie Wapenen, leger,
marine en .luchtvaart, geleidelijk (wlordt
vastgesteld op twee jaar. Dienstplichtig
zijn alle Duitsdhe mannen van het 19e
levensjaar *pt den 31en Maart volgende
op de v)oltooiing van hun 45e levensjaar.
Een millioen soldaten ter
onmiddellijke beschikking
De verlenging van den diensttijidi in
Duitschland zal tot gevolg hebben, dat
de onmid-djellijk ter beschikking staande
troepen ongeveer een millioen man sterk
zullen Zijn. Op het oOgenblik zijn er on
geveer 600,000 man in dienst, iwlaiarvan
de helft beroepssoldaten zijn, Idie lan
gen tijd dienen en ld-e andere helft jonge
dienstplichtigen. De lichtingen dienstplich
tigen, die in de oorlogsjaren geboren
zijn, £ijn nog betrekkelijk groot. De lich
ting '14 tplt 598,000 man, die van '15
467,000; die van '16 345,000. De lichtin
gen van '17 is het kleinst, deze bestaat
uit ^.317,000 mannen. Dian komt de lich
ting 1918 met 22,000 en '20 met 647,000.
De vermindering, sedert (d'e Wijziging
van de dienstplicht, bedroeg minder dan
tien procent. Duitschland (kan dus iOn-
danks de „uitgeholde jaren" ieder jaar
nog 300,000 man onder de Wapenen roe
pen. Het is duidelijk, 'diat de maatregel
die Hitier thans genomen heeft, Duitsch
land militair de sterkste mogendheid van
het vasteland maakt.
Erg vreugdevol en vredelievend' ziet
dezen nieiu'wien stap van den Fu-hrer er
niet uit. Het heeft bovendien de groote
mogendheden volkomen verrast en niet
nagelaten in Londen en Parijs grooten
indruk te maken. (Men besPhouWt alge
meen de genomen beslissing als antiwioord
van Duitschland op- de militufire maatre
gelen van Rusland, hoeWiel velen van
oordeel Zijn, dat Hitier (d'lt als voorwend
sel aangrijpt om van Duitschland een
enorme stormram te muken.
Het roode gevaar het motief
De Duitsdhers zelf (geven het roiode
gevaar -als moitief laan. Lees slechts iwiat
de Nat. Soci. Korrespondenz schrijft:
„Terwliji te Berlijn het grolOte feest van
den -vrede plaats vonld en Duitschland
zich gelukkig prees 'zijn buitenlamdschen
gasten te toornen, dat het ruisfig en orde
lijk is in het Rijk, beefde de aaridfe op
talrijke plaatsen onder de verschrikkin
gen -van bloedige burgeroorlogen. Een
numeriek geringe, doch invloedrijke groep
-van opruiers probeert de (wlereld, inldlen
chaos van den qommunistisdhen onder
gang te storten.
Ais een bolsjewistisch 'machthebber met
cynische openhartigheid zegt, dat het ook
tot de taak -van het Roiode leger behoort,
om de landen (d|ie 'togen de biniienlandsclhe
bolsjewistische hetze stand weten te bob
den, van buiten af door 'het Rooidle leger
in een revolutie te soorten, dan zal het
ïialionaal-soc'ialisti'SChe Duitschland voor 'n
dergelijke uitlating evenmin Ikappltuleeren
als het zidh vroeger ge*w|ohnen -gaf aan
binnenlandsche hetze. Gelijk ide nationaal-
socialistische 'partij den vrede in het bin
nenland beW'aart, zoo. zlal jhet ook Duitsch
land den buiten]artdtschen vrede brengen".
Onze Koningin
Het is volgende maand 38 jaar ge
leden, herinnert de H.P., dat Koningin
Wilhelmina den troon besteeg. De dag
van haar 40-jarige regeeringsvervullingi
komt dus in zicht.
Onze Koningin is de 11e regeerende
Persoon uit haar Huis, en gaan we.
na, hoe lang haar voorvaderen bet be
wind hebben uitgeoefend, dan zien we
het volgende
Prins Willem I
Prins Maurits
Prins Frederik Hendrik
Prins Willem II
Prins Willem III
Prins Willem IV
Prins Willem V
Koning Willem I
Koning Willem II
Koning Willem III
12 jaar.
40
22
3
30
29
27
9
41
Uit het lijstje ziet men, dat, wanneer
Koningin Wilhelmina straks haar jubileum
mag beleven, zij in regeertijd alleen over
troffen zal worden door haar vader,,
en dag nog slechts met één jaar. Men-
schelijkerwijs gesproken zijn de vooruit
zichten zóó, dat zij straks aan het h)oofd
van heel haar dynastie zal komen te
staan, wat regeerduur betreft. Laat ons
de hoop uitspreken, dat zij en haar volk
over twee jaar dat groote feest zullen
mogen beleven en dan in betere om
standigheden dan waarin de wereld thaps
verkeert.
De verhooging van de benzine belasting
en de heffing van veer- en tolgeld
Uit al !hetgee|n| jojmt en oMer het destijds
ilnigediende Wetsjojntwerp betreffende tol-
Iheffifnjgl (op de bruggen is gezlegd, is' door
velen niet geheel Zo|nder reden de ge-
vloilgtrekkijng gemlaak't, d-at de I-andsoiver-
heid de (opiviattijng is toegedaan, dat brug-
ge|n| een deel uitonJakep. wan de|n. Weg,
Weerijn) iz'ij liggen, ejn, dat vlan die bruggcln
dus gebruik gemlaakt mioet klu|n|nein wpr-
de|ni, iz)o|nder dat -er pogeens -extra voor
betaald wpirdt. Wat tep dezle voor (de
bruggep geldt, is imj.m. wan "t)oiepassi>ng
(v|o(or apidere sporten rivierpvergangep-, en
Wel de werefe.
Dat bjo|ve|nveiimleld Wletsointwerp is te-
ruggqnioimen en de a|uitogebruikers iin de
plaats -ervia^t bent pileer |op de benZliinie
'm|oete|ni betalen, behoeft laan de gevolg
trekking loper het iz.g. kosteloos gebruik
imlakelm wan bruggen -e|n veren niets af te
dioep. Integendeel. Eelni (van de voorniaalm-
st-e loiverwiegipgen, waarolm het iWetsvoor-
stei betreffe|nde de heffing wan bruggeld
is terugge|n|ombn, Was, dqt de aptogebrui"
fters ijni de bujuirt van Ide bi(et, t|o(lg-eldheffing
bözWa-arde bruggetn er pïinder gu|nstig aain
toe w'arejn, dan 2)ij', die wellicht nooit iin.
iwierkelijkelni en dan tewelns (overdrachte-
lijkep 'zlin |o|ver de brug imjoesten komeh.
Mep a-clhtte dit terecht een onbillijkheid.
Vrije vervoer over veren
Daarmede Was iini feite erkend, dat het
Iwiegetaet en de verbindingen 'daar, waar
water dep wasten wal even ppderbreekt,
hetzij brug- |otf bopt, er voor de geheele
gembepschap tóijn en dat de gr|ootte der
ipffers, die gebracht (mtoetep worden vopr
aaln'leg en I0inderho,ud, piet afhankelijk mlag
zlijW van de min |0[f meer toewallige om-
stalndigheid, dot Ide (ctfferaars al of niet
dichtbij (zfoolni onderbreking ip |het wegen-
Injet Zijn gevestigd.
Op dit laatste Werd in de Zoimerzitting
valru de Provinciale Staten va(n Zuid-Hol-
lahd door het lid A. J. ten Hope, tevens
Algelmleep V|oorzitter van den Bt.Bi.N., ge
zinspeeld, toen door hem gratis-owertocht
lOver rivierep en strooimlen Werd bepleit,
er (op Wijzende, dat de lautohopjdlers in
Nederlalnd jiaarlijlcs reeds aan allerlei hef
fingen longeweer 70 imlilüoön opbrenge-n.
Inl -aansluiting hierop heeft de B'.B.N.
tolt de colleges wan. Gedeputeerde Staten
ip alle prio|vin'Cies het verzoek gericht,
hup inwlpied te Iwillen aanwenden, opdat
de heffipg van veergeld en tolgeld op
bruggen, Waar dit n|og bestaat geheel
Iwlordt afgeschaft. Aap den Minister van
Waterstaat is gevraagd te Willen bevio)r-
d-eren, dat de plvertoicht over Idle irijldsvie-
ren eveneens voortaan Zonder betaling
'vap veergeld Zal kpnneh plaats hebben.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Injectie met slaapmiddel
EeP damle te Ap e 1 dplorm had een
ipj-ectievloeistof mondig voor een Wlopd,
dioich eeP apothekers-iassistente gaf bij' ;ver-
gissipg leen slaapdrank -mbde. Na het toe-
diepen der injectie vfel de (damje in; -een
diepep slaap, Wiaaruit zij' niet te w-ekken
Was. Zij: werd paar het Ziekenhuis ivier-
tvperd (Waar Zij' gedurende een etm|aal met
behulp vaP een 'zfuprstoflapparaat in het
leven wierd gehouden. Toen herstel door
de -dio|ötoren reeds Wlas opgegeven, kwa|m
-er ploitseliPg -een Wending ten goede en
Zij |o|ntw!aiakte. De apotheker heeft wei
de ivergissipg van Zijn assistepte bemlerkt,
dioich bij Zijp' telefonische informatie vler-
(naPil hij', dait de injectie reeds Was toe
gediend.
De Spaansche Burgeroorlog
Tweejarige dienstplicht in
Duitschland
Spaansche Kabinetsraad bijeen
voor belangrijke besluiten
Vrij vervoer over veren en
bruggen bepleit
Sportuitslagen en Marktberichten
Warm weer
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
Baldadigheid gestraft
De 17-jarige M. A., pit Spijkepisse, en
Het „Rijk der Inca's" gevonden?
Een blik in het voor-historische
tijdperk van Amerika.
In het dal van de Mississipi
hebben Amerikaansche geleerden
de overblijfselen van een neder
zetting opgegraven. Men meent
hier te doen te hebben met de
hoofdstad van het „Koninkrijk
van Anilco". Het koninkrijk werd
lang voor de ontdekking van
Amerika door Columbus gesticht.
De opgravingen, die door de Ameri
kaansche ethnologen, sinds vier jaar ten
Oosten van Missisippi bij Troyville wer
den uitgevoerd, hebben klaarblijkelijk tot
de blootlegging van de hoofdstad van
het „Koninkrijk der Anilco" geleid, dat
door de oorspronkelijke bewoners van
Noord-Amerika lang voor de ontdekking
van de Nieuwe Wereld door Columbus
gesticht zou zijn.
De fundamenten van. deze groote Ame
rikaansche nederzetting, waarnaar deze
ethonologen reeds sinds langen tijd zoe
ken, liggen verborgen onder de stad
Troyville. De Amerikaansche geleerden
meenen te mogen aannemen, dat de ver
dere opgravingen de identiteit van deze
nederzetting als de hoofdstad van het
vroegere rijlc van Anilclo zullen vast
stellen.
Mr. Walker heeft een vermoeden
In 1542 werd Anilco voor de eerste
maal door een Europeaan, den Spaan-
schen avonturier en onderzoeker Fernado
de Soto, bezocht. Omstreeks dien tijd
zou, volgens de verhalen van tijdgenoo-
ften, die tot het gevolg van de Soto.
behoorden, Anilco op het hoogtepunt van
zijn bloeitijdperk gestaan hebben. Door
den historicus Garcilasos werd aan Anil-
cjo de bijnaam „land Idler Inca's" gegeven.
Uit de aanteekeningen van Garcilasos
over de Inca's citeeren we het volgende:
„Het ligt (Anilco) aan den oever van
een rivier, die breeder is dan de Gua
dalquivir. De stad heeft ongeveer 400
huizen, die om een mooi, uitgestrekt plein
gebouwd zijn. Het kasteel van de „Ka-
ziken ligt op een heuvel, die de stad
beheerscht. De „heer van Anilco" ont
ving lonze ridders (,d'e Spanjaiarden uit het
gevolg van de Soto) voor zijn paleis,
waarvoor zich 1500 krijgers, de elite
van zijn onderdanen, in gelid hadden
opgesteld".
In den nieuwen tijd is een groote
heuvel, welke wat vorm betreft aan een
vesting doet denken, die door de Inca's
gebouwd zou zijn, tegelijk het onderwerp
van bewondering en afkeuring van de
bevolking van Troyville geweest. Afkeu
ring vond deze steile heuvel bij de in
genieurs die door Troyville een breede
verdiepingstraat wilden aanleggen. Zij
moesten den heuvel met den grond ge
lijk maken. Nu vier jaar geleden waren
de laatste resten van dezen heuvel, waar
op zich vermoedelijk -eens het kasteel
van den Kaziken verhief, in den auto
weg ingebouwd. Het was omstreeks de
zen tijd dat Winslow M. W,alker ver
moedde, (d'at lander -dezen heuvel belang
rijke voor-historische geheimen verborgen
moesten zijn. Hij liet onmiddellijk met 't
opgravingswerk beginnen. Door den we
genbouw iwiaren gelukkig niet de dieper
gelegen aardlagen omgewoeld. Walker
ontdekte, dat de groote heuvel inder
daad het middelpunt van de oude stad
Anikjo vormde en berekende, Idlat zij reeds
ruim vier eeuwen geleden gesticht moest
zijn.
Een hooge cultuur
Walker meent, dat de oorspronkelijke
bewoners, leden van een onbekenden In
dianen-stam geweest moeten zijn, wier
cultuur zeer sterk aan die der heuvel-»
boeren in het Ohio-dal herinnert. Het
fundament van den heuvel werd op
leem gebouwd, dat deze Indianen in
leeren zakken uit aangrenzende neder*-
zettingen haalden. Op dit fundament ont
stond een dorp, Bij de opgravingen vond
men schouwen, stukken houtskool, ver
brande en verbroken beenderen van die
ren en overblijfselen van vaten uit ge
brand leem. Of dezelfde Indianen ook
de trappen, die zich in de nabijheid be
vonden, aanlegden, kon niet nauwkeurig
worden vastgesteld.
Uit het resultaat der opgravingen kon
de vorm van de Irid'Lainen-nederzetting
betrekkelijk nauwkeurig worden gerecon
strueerd. Een pallisade van balken van
gelijke grootte omringde het geheele
dorp. De hellingen van den heuvel wa
ren met balken van hickory-hout ver
sterkt. Op de westelijke zijde werden
de overblijfselen van een houten trap
ontdekt. Onder een drempel vónd men
den schedel van een mensch, waaraan
de onderkaak ontbrak. De onderzoekers
vermoeden, dat deze schedel als syn>
bool voor een tempel gediend heeft. De
meeningen over den oorsprong van den
schedel loopen uiteen; de een gelooft,,
dat hij van een gevangene, de ander
Idat hij van een slaaf afkomstig is.
In de omgeving werden verschillende
kleinere heuvels opgegraven, die op de
zelfde wijze waren aangelegd. Ook deze
heuvels bezitten den stijl van het vóór-
Anilco'sche tijdperk. Helaas waren de
ethnologen niet in staat vast te stellen,
of de Indianen, die deze „onderlagen"
gebouwd hebben, van denzelfden stam
afkomstig zijn, als die welke het konink
rijk Anilco gesticht hebben.
