ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1936
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
De Kern
ABONNEMENT.
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zieriksee f 1,80
Voor het buitenl. p. jaar flO,—Afzonderlijk®
nummers 5 oent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur M J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIER IK ZEE
93STE JAARGANG No. 13202
ADVERTENTIEN
▼an 13 regelt 60 eent, ran 4 regels aa
daarboven 20 eent per regel. Reolames 40 eent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
Een strijd tusschen twee
wereldbeschouwingen
De Spaansdhe burgeroorlog is de oorlog
vam dein niets -pin tzi ein d en haat, die geen
pardon kent. De verbittering, Waarmee
aan beide dijden, gestreden iwlonfdit, is thans
niet imfrnder groot dan in de eerste (diagein
van de bloedige worsteling, nu een pJaanid
geleden. Hetgeen Spanje nu doorlmlaakt,
'vv'at het land In Zijn grondvesten doet
schudden, is imissdhiein slechts met den'
tijd van de Inquisitie te vergelijken'.
Tpesn was het een godsdienststrijd, nu
is het iets dergelijks: een strijd tussdhein
twee wereldbeschouwingen. 300.000 ge
wapende Spanjaarden staan in het veld
klaar, olm' voor hun politieke overtuiging
te strijden en, wanneer het er iop aan
komt, ook te sterven. Ieder der beide
partijen, de lioksöhe regeering en de na
tionale beweging, waagt voorzidhtig haar
kansen, want de tegenstanders weten dat
het in dez'ejn strijd pp leven of. doioldi gaiat.
De overwinning van den een, beteekeinit
de vernietiging van den ander. Dit i|s
pok de reden, waaroJm1 de militaire actie
aan de frojnten Zo,o weinig voprtgajng
vindt. I j
In Mola's leger
Op Imlijn tocht door de provincies ten
'Zuiden Valn de Pyreneeën, lachter het frjOjnt
van het |n,o|ordelijk leger der rebelleni,
had ik gelegenheid, schrijft de chef van
de United Press, de geheele strijid|m!acht
Ivan Miojla te inspecteeren. Zijn troepen, zijn
in vioiortdurelnde bewieging, alhoewel de
gevechten zich tot nog toe slechts tot
eenige voorposten bij de passen van de
Sierra de Guadarraimla en io|m San Se
bastian beperkeln. Generaal Mpja heeft
.ongeveer 60.000 .mtetoschappert tot züjh be
schikking, v(o|or de heft bestaande uit fas-
cistisch-öarlistische ImtUitie en vpor de An
dere helft uit geregelde tnoppen, civiele-
en stormtroepeln, Mola beschikt over een
uitstekende artillerie. De talnks, Waarover
het Spaansche leger ken beschikken, staan
in de nabijheid vian Saragojssa en karman
dus elk lOiogenblik door Mola gebruikt
iwiqrden. Daarentegen is zfijïi luchtmacht
slecht uitgerust.
Terwijl in het hoprden het leger van
I
M|0|la in de*lucht slechter is uitgerust
dan de regeeringstnoiepen, is de verhou
ding en de verdéeling idier vliegtuigen aan
de andere kamt gunstiger V|0jor Franco.
Franco) beschikt iln totaal toch imtinstens
lOlver de (helft van lalle |m|ilitaire vjlieg'tuigein:
van het la|nd. In dit verband is| het ietwat
!zp(nderli!ng aandoende feit te vlermleldiem,
dat de «militaire vliegers, ,opk wiahneer
zlij de „vijandige kleuren", rpod en wit
dragen, eeta gr.opte „korpsgeest" bezitten.
Sinds het begin van den burgeroorlog
is het slechts tiwee iof drie imiaial tot een
luchtgevecht gekojmten. Overigens beper
ken de militaire vliegers huh actie fojt 't
werpen van bommen.
Regeeringstroiuwe vliegtujigen verschij
nen plotseling boven belangrijke, strate
gische stellingen pf steden van de opstan
dige troepen, gopieh hart bommen maiar
beneden en Zijh verdwien|en, vpor de a'ch-
tervioilgingsvliegtuigemi der rebellen op
duiken. j
Bemiddelingspogingen
door bisschop Mugica
De feitelijke Wapenstilstand, welke aam
het Noordwestelijke front in Spanje tus
schen de roode en de Witte troepen be
staat |m!oet toegeschreven wiorden aan de
bemloeiingen van den bisschop viam Victoi-
ria, Mugica, die op de Basken Van .alle
PiOlitieke richtingen, nationalisten, fas
cisten, carlisten, autpnpjmisten en sociai-
listen eefni beroep gedaan heeft omi op
te houden imlet bloedvergieten.
De leiders der Baskisdie vrijwilligers
hebben besprekingen gehouden «niet het
doel, een Baskische delegatie samlen te
stellen, die naar Pamplona en Burgos
gaian Imjoiel om mat generaal Cabamjel-
las, den leider der natiomalistis/clhe regee
ring en generaal Moila te onderhandelen
over herstel vatn dein vrede in Noordwest
Spanje.
Wanneer deze stap gunstige resultaten
afwerpt, dan Zopdeni de provincies Viz-
caya en Guipujz'cao1 feitelijk raeuitrale ge
bieden (0(nder nationalistische cjowtrole
Warden. i
De autonomistische Biasken hebben zich
daarentegen bij' .de ropden aangesloten,
omdat (Zij' ivioor de vervulling van h;umi ver
langen naar autonomie meer heil van een
vqlksfrontregeerimig dan van een militaire
dictatujujr verwachten.
Joodsche immigratie in Palestina
Uit het verslag van den emigratie-
commissaris van Palestina, Mills, blijkt,
dat de Joodsche emigratie naar Pales
tina in 1935, die door Arabische autori
teiten op 60.000 werd geschat, nog aan
merkelijk hooger is. Op het emigratie-
bureau werden 61.884 Joden ingeschre
ven, terwijl 4618 Joden langs illegalen
weg Palestina bereikten. Hiertegenover
staan een geregistreerde immigratie van
slechts 2293 Arabieren en een illegale
immigratie van 3206 niet-Joden, voor 't
grootste deel eveneens Arabieren. De il
legale imigratie overtreft niet alleen die
van het vorige jaar (2907 Joden en 3022
niet-Joden) maar vormt een record voor
den tijd sinds de stichting van het En-
gelsche mandaat.
De illegale immigratie der Arabieren
was grooter dan die der Joden. Over
het algemeen hebben de Arabieren in
de laatste jaren een immigratie-overschot
van ongeveer 2000 menschen.
Hierop baseeren zij het verwijt, dat
de Joodsche immigratie hen langzamer
hand uit Palestina verdrijft. Het geheele
kapitaalkrachtige Joden was weer groo
ter dan in 1935 en bedraagt ongeveer 10
pet. Er kwamen meer dan 6300 Joden
met een kapitaal van minstens 1000 pd.
Palestina binnen.
Het aantal vrije beroepen in drie
jaar verdubbeld
Dit is ook volkomen in overeenstenr-
ming met het groote aantal vrije be
roepen, die de geïmigreerde Joden in
Palestina gaan uitoefenen. Dit is trou
wens een verschijnsel, dat reeds vroe
ger opvallend was en bijvoorbeeld in
(den loop der laatste drie jaren tot
een verdubbeling van het aantal der
in Palestina werkende doktoren, archi
tecten en ingenieurs leidde.
Een intensieve wisseling van beroep
kon bij dezen stand van zaken natuurlijk
niet uitblijven.
Evenals andere jaren stond de Jood
sche immigratie in Palestina uit Polen
weer aan het hoofd. Ongeveer de helft
van alle i migranten kwamen uit Polen,
op de tweede plaats volgde het contin
gent der uit Duitschland geëmigreerde
Joden 14 pet. waarvan er echter
weer zeer veel in Polen geboren waren.
Het aantal verzoeken om als Pales-
tijnsch staatsburger te worden opgeno
men was van 1934 op 1935 geweldig
toegenomen, van 3200 tot ruim 6000,
maar blijft daarmede nog ver onder de
immigratiecijfers.
Het grootste gedeelte der 150.000 Jo
den, die in de laatste drie jaar naar
Palestina zijn gekomen, hebben nog geen
recht zich te laten naturaliseeren. Dit
recht verkrijgt men eerst indien men.
twee jaar ononderbroken in Palestina
heeft gewoond. Tengevolge hiervan zijn
tegenwoordig nog niet de helft der in
Palestina wonende Joden Palestijnsch
staatsburger. Men verwacht, dat in de
volgende jaren het aantal naturalisaties
sterk zal toenemen.
KORTE BERICHTEN
Een vlet met jongelui, allen leer
lingen van de machinistenschool te Pa
ramaribo (West-Indië) dat op weg was
naar een voetbalmatch, is gekapseisd.
Slechts 4 jongelui konden door ter hulp
snellende booten worden gered. 10 hun
ner verdronken.
Naar „Volk en Vaderland" meldt,
zal ir. Mussert een nieuw dagblad stich
ten, dat in November a.s. verschijnt en
onder hoofdredactie komt van mr. M.
M. Rost van Tonningen. Dit nieuwe or
gaan van de N.S.B. zal heeten„Het
Nationale Dagbla d".
Aan den vooravond van het alge-
meene congres voor den vrede, dat van
3 tod 6 September te Brussel zal wor
den gehouden, heeft het Hoofdbestuur
van de algemeene beweging voor den
vrede een oproep uitgegeven, welke de
handteekeningen draagt van de beide
voorzitters, lord Robert Cecil en Pierre
Cot.
De Duitsche ambassadeur te Mos
kou en de Duitsche zaakgelastigde te
Madrid hebben bij de regeeringen dezer
landen ten scherpste geprotesteerd te- j
gen de kwetsende en lasterlijke propa- 1
ganda der radiozenders tegen Duitschers..
Italië heeft er in toegestemd toe
te treden tot het Fransche ontwerp in
zake niet-inmengnig in de binnenland-
sche Spaansche aangelegenheden. Ten
einde het sluiten van een accoord te
vergemakkelijken, verbindt de Italiaan-
sche regeering zich den directen of in-
directen uitvoer, her-uitvoer of het tran
sitovervoer naar Spanje, de Spaansche
bezittingen of Spaansch Marokko te ver
bieden van wapens, munitie, oorlogsma
teriaal, vliegtuigen, gemonteerd of gede
monteerd, en oorlogsschepen.
De strijd om den veelbegeerden
„Blauwen Wimpel" is in vollen gang.
Zooals alles tot nog toe is gegaan, maakt
de „Queen Mary." een goede kans de
trophee te veroveren. De gemiddelde snel
heid, welke het schip tot nog toe Heeft
weten te bereiken, bedraagt 30.05 mij
len. Ter vergelijking diene, dat de „Nor
mandie" op haar recordreis gemiddeld
29.40 mijl per uur aflegde.
Politieke Jachtpartij in Tirol.
Een onderhoud tusschen
Horthy en Hitier?
De Hongaarsche regent von Horthy,
die den nacht van Donderdag op Vrij
dag op het Hongaarsche gezantschap
te Weenen doorbracht, heeft een lang
durig onderhoud gehad met v. Schusch-
nigg en heeft zich in den loop van Vrij'
dag naar Tirol begeven, om te jagen.
Hij blijft hier een week en zal dan
eenige dagen bij het Achenmeer, in de
buurt van de Duitsche grens verblijven.
In verband hiermede loopen allerlei ge
ruchten, dat von Horthy. óf na zijn ver
blijf in Oostenrijk nog eenige dagen
maar Duitschland zal gaan, of tijdens
zijn verblijf in Oostenrijk, een hoogge
plaatst Duitsch staatsman bij zich zal
ontvangen. Von Hortky heeft ook het
plan, om nog eenige dagen in de bos
schen van Kaernten en Steyermark door
te brengen.
HORTHY, regent van Hongarije.
Ook te Budapest tast men omtrent
Ihet werkelijke doel van de reis van
v. Horthy. in het duister. Van officieele
zijde weigert men eenige toelichting te
geven. Men verklaart alleen, dat deze
reis tot het gebied der hoogere politiek
behoort, en dat men haar dus niet zon
der voorafgaande instructies kan com-
menteeren.
Het Achenmeer in Noord-Tirol, bij
welk weer Horthy, op gemzen gaat ja
gen, is van Oostenrijk uit niet anders
per auto te bereiken dan over Duitsch
gebied en wel over Berchtesgaden, waar
Hitier zich op het oogenblik bevindt.
Voorts vraagt men zich af, welk doel
zij had wanneer er geen politieke oog
merken voorzaten, voor de gemzen jacht
juist het aan Duitschland grenzende Ti-
rol uit te kiezen. Gemzen zijn er ook in
Stiermarken, dat van Hongarije uit veel
gemakkelijker te bereiken valt.
De clandestiene margarine-
fabricage
De verkoop van fabrieksmargarine
aanzienlijk verminderd
De Zuivelcentrale heeft aan minister
Deckers een rapport uitgebracht, waarin
o.m. wordt behandeld de invloed der
door de huisvrouwen bedreven clandes
tiene margarine-bereiding op den verkoop
van fabrieksmargarine (met 10 o/0 bo
ter er in).
Uit dit rapport blijkt dat sedert het
frierde kwartaal van het vorige jaar,
toen de huismoeders met haar verbo
den handeling zijn begonnen, de con
sumptie van fabrieksmargarine is gaan
dalen; in het tweede kwartaal van dit
jaar bedroeg deze daling reeds ruimi
twintig procent.
Het rapport spreekt van een zéér be
langrijke vermindering en verklaart, dat
de voornaamste oorzaak is de z.g.n. huis
bereiding".
Het door de regeering aan de mar
garinefabrikanten toegestane productie
kwantum bedraagt 1050 ton per week,
zoodat de consumptie thans precies 25
procent hieronder blijft.
Schade voor het Landbouw-crisisfonds
De schade voor het Landbouwcrisis
fonds tengevolge der verschuiving van
de fabrieks- naar de zelfgemaakte mar
garine is zeer groot, want het verschil
in accijns-opbrengst tusschen gemengde
fabrieksmargarine en de grondstoffen van
het clandestiene product bedroeg in het
tweede kwartaal 39 centen per kilo.
Het Landbouwcrisisfonds heeft der
halve in het tweede kwartaal, vergele
ken bij een normale consumptie van 1000
ton, ruim f85.000 per week aan inkom
sten gederfd, overeenkomende met een
bedrag van ruim 4 mill, gulden p. jaar.
Het voordeel der huisvrouwen, die
margarine maakten, van 60 centen per
kilo, in plaats van deze voor fl.10 te
koopen, heeft bedragen ruim f 100.000
per week, overeenkomende met 5 miL-
lioen gulden per jaar.
■De binnenlandsche boter-afzet is
omdat de huisvrouwen óók het meng-
gebod ontduiken verminderd met 211/2'
ton per week, overeenkomende met ruim
één millioen kilo per jaar.
Tenslotte blijkt uit het rapport, dat
ondanks alle maatregelen de melkpro
ductie nog steeds stijgt; in het tweede
•kwartaal was zij iweer 2 pet,, hooger
dan in dezelfde periode van 1935!
De Spaansche Burgeroorlog een
strijd tusschen wereldbe
schouwingen
Een onderhoud tusschen Hitier
en Horthy?
Engelsch-Egyptische overeen
komst gesloten
De moeilijkheden in het Mossel-
bedrijf
Clandestiene margarinefabrikage
nadeelig voor het landbouw
crisisfonds
De Zeeuwsche Voetbal. Het
Bondsjaar 1935/36
Iets warmer
Barometerstand van hedenmiddag 12 uur.
EGYPTE ONAFHANKELIJK
De Engelsch-Egyptische overeenkomst
Wordt 27 Augustus onderteekend
In de laatste gemeenschappelijke zit
ting der Engelsche en Egyptische dele
gaties in Aiexandrië Iwlerd het Engelsch-
Egyptische verdrag onderteékenidl- Na af
loop der zitting Werd een communiqué
uitgegeven, wtaarin dppr beide delegatjes
hun tevredenheid over het resultaat van
de langdurige onderhandelingen (vderd uit
gesproken.
De Egyptische delegatie is o!p 17 Ajig.
naar Londen vertrokken, Waar op 27
Augustus de definitieve omdierteekening
van het verdrag door Edlen en Nahas
Pascha, zal plaats vinden. De Britsche
Hoioge Commissaris voor Egypte, Sir Mi-
les Lampsoin, verklaarde na de opder-
teekening van het verdrag, dat de Brit
sche Regeering er van overtuigd 'wlajs,
dat het Egyptische volk in het z'op juist
geparafeerde verdrag een eervoile en
definitieve regeling zon zien. Zij; hoopte,
dat de vervulling van de Egyptiscjhe
iwlenschen tot een duurzame zege vpior
de beide lanidten zou strekken. Hij. stel
de voKW het verdrag het „Zaafaran-ver-
drag" te noemen, naar bet Zaafaran-
paleis in de huurt van Cairoi, wlaar de
onderhandelingen vloor het grootste ge
deelte gevoerd Werden.
Het tijdperk van spanning voorbij.
De beteekenis van het nieulwle verdrag
is, dat "inplaats van het Engelsche pro
tectoraat over Egypte een verbond tus
schen tw'ee gelijkgerechtigde landen is
gékbimen. (Mustafa Nahas Pascha
die vroeger een van de grootste vijan|d(en
van Engeland Was, zal over enkele da
gen in Londen aadklomen, tc\m hij de
definitieve onderteekeming aaniw'ezig te
zijn. De overeenkomst is het einde van
een periode van meeningsverschillen, die
soms aanleiding gaven tot ernstige on
gerustheid. Het grolotst Iwlas de Engelsc|h-
Egyptische spanning na 1922, toen in
Egypte een sterke oppositie tegen het
Engelsche Protectoraat ontstond en in
November 1924, toen de Engelsche Goiu-
Iverneur-Generaai van den Soedan, sir
Lee StacSk, in Cairo vermoord Wterd. Als
gevolg daarvan moesten ide Egyptische
ambtenaren den Soedan verlaten.
In 1927 volgde het b'ezloek van den
inmiddels gestorven Koning Foeaid in
Londen en daarmede fwierden feitelijk de
pogingen lom tot een vergelijk te ko
men, geopend. In den allerlaatsten tijk!
NAHAS PASCHA.
is het loch Iw'eer tot ernstige botsingen
gekiomen, die de eigenlij'ke aanleiding
/vo;oir een definitieve regeling van de
Engelsch-Egyptische verhouding waren.
De Hooge Commissaris wordt gezant.
Bij1 het tof stand komen van het
Engelsch-Egyptische verdrag hebben ide
gebeurtenissen in Abessinië ook een ze
kere nol gespeeld. Eenerzijds heeft Italië
de Egyptische onafhankelijkheidsbeweging
aangevuurd, daar het er alle belang bij!
had, den Engelschen in Egypte moeilijk
heden te veroorzaken, anderzijtd|s (heb
ben echter de Egyptenaren door (dien
o,'orlog tegen Abessinië gezien, dat een
verbond met een sterke mogendheid ook!
zijn vojordeelen heeft.
De tegenwoordige Hooge Commissaris
sir .Miles Lampson, zal, de eerste Brit-
sche igezant in Egypte worden. De in
houd van het verdrag Zelf is n,og niet
'heelemaal bekend.
Men weet slechts Zooveel, dat een oom-
pro,mis tusschen de politieke zelfstandig
heid van Egypte en de militaire aan
spraken van het Britsche Rijk tot stand
is gekomen. De Britsche troepen Zullen
geleidelijk uit Cairo, teruggeroepen wor
den en vooral de Zóne van het Suez-
kanaal wbrden get|oncentreerd. Engel
sche officieren zullen de leiding krijgen
ojver de Organisatie van het Egyptische
leger. De verdediging van Egypte te wa
iter en in de lucht zal, naar men ver
wacht, aan de Engelsche strijdkrachten
voorbehouden blijven. Egyptische troepen
mogen weer den Soedan binnentrekken
en Egyptische ambtenaren weer aan het
bestuur van dit gebied Idleelnemen.
