ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 21 AUGUSTUS 1936
M OPGENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
De Kern
Hè
die vervelende kies....
ABONNEMENT.
Prijfl per 3 maanden 11,50, buiten Zierikiee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—. Alionderlijke
nummers 5 oent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur i M. J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13201
ADVERTENTIENi
van 1—3 regel. 60 cent, van 4 regel. .1
daarboven 20 eent per regel. Reolanaea 40 cent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Intending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Het incident met de
Duitsche „Kamerun"
Diuitscihland ointkent niet, dat het idle
van .gevaren zwangere ontwikkeling der
Spaansche onlusten aandachtig volgt en
dat het in de eerste plaats besloten heeft
elke eventueel nog volgende recJhtsbreuk
der roode bendjen in Spanje nadrukkelijk
met de vereischte maatregelen te be
antwoorden. Ook de idisciussies over de
houding, welke de Euröpeestfhe staten
met betrekking lot de neutraliteit zul
len moeten aannemen, wiordt door d:e
jongste gebeurtenissen en diojor het her
haaldelijk geconstateerde afvaardigen van
Sow jet-Russische gevolmachtigden naar
Spanje vjopr zwaarwichtige* problemen
gesteld. DuitscMand beschouwt de situ
atie als zeer ernstig".
Uit deze stelling officiéél geïnspireerde
zinnen blijkt duidelijk genoeg boe men
den toestand op het ©ogenblik in de Wil-
helmstrasse beoordeelt.
De Duitsche regeering heeft aanstonds
na ontvangst van de berichten Over het
incident met de „Kamerun" haar Zaak
gelastigde te Madrid telegrafisch op
dracht gegeven onverwijld m dien seherp-
sten vorm tegen de in strijd met het i
Volkenrecht rijhde houding der Spaan-
sche loorlogsschepen te protesteeren en
daarbij te verklaren dat de Duitsche re
geering de Spaansche voor alle gevolgen
welke uit een herhaling van dergelijke
gebeurtenissen Zouden kunnen voort
vloeien, verantwoordelijk stelt.
Naar .aanleiding van dit dnc'iidlent is
de bevelhebber van de Duitsche vloot,
admiraal Raeder per 'vliegtuig naar Berch-
tesgaden in Beieren vertrokken, om met
Hitler te confereeren.
Malaga's val zal de
beslissing brengen.
Het schijnt dat de militaire operatiefs
der rebellen zich in de komende dagen
naar h,et Zuiden zullen verplaatsen en
wel naar de streek viain MialagU en
Granada.
De verandering in de tactiek van Fran
co berust blijkbaar op het ibZicht, dat
een definitieve beslissing voioir de poorten
van (Madrid niet bereikt Wan wordfën,
alvorens Malaga, het steunpunt der re-
geeringsvloot en het roode clentrum in
de provincie Granadia, Idiat zich daar ge
handhaafd heeft, in 'de macht der na
tionalisten gebracht Zijin.
Generaal Francb heeft 'v|otor den aan
val ojp' Malaga een goed steunpunt in
het 'pas in Zijn macht gekomen Cartagena
waardoor hij tevens het Oostelijk deel
van Andalusië onder Clontröle gekregen
heelt. Cartagena zal de aanvallen, die
van Sevilla uit geleid worden, doeltref
fend ondersteunen. Het (offensief op; Ma
laga zal ingeleid worden id|opr een bom
bardement met vliegtuigen en schepen.
Vervolgens Zullen de drie clodonnes, idfie
reeds concentrisch ,o{p de rooide burcht
in het Zuiden aanrukken, samen met de
vliegtuigen en de oorlogsschepen den
grooten aanval beginnen.
In Mola's hoofdkwartier acht men het
mogelijk, dat de strijjd1 om Mialaga voor
den geheelen burgeroorlog beslissend zal
zijn. Slaagt generaal Frando er in, Ma
laga te veroveren, dan kan hij met het
gros van zijn leger een energieken op-
marsch naar Madrid pit het Zui'dlen in
zetten en de insluiting van de hoioifldistad
voltooien. Daarentegen zou het er voor
de nationalisten zeer ongunstig uitzien,
Wanneer 't den regeeringstroopen in het
Zuiden na een wanhopige pioiging om door
te breken gelukken zou, Granada te ver
meesteren.
Dit zou Franco's strijdkrachten in het
Zuiden zeer in beslag nemen en haar
een ingrijpen in de operaties ooi Madrid
onmogelijk maken.
Rouw in Estremaclura
Uit Gibraltar meldt United Press voorts,
dat de berichten, id'ie aldaar zijn. ontvan
gen over de teraardebestelling van hen,
die in den burgeroorlog zijn gevallen,
bewijzen, hoe weinig een mensclhenleven
thans in Slpanje telt.
i In het district Estremadura zouden 80
prjacent der getrouwde vrouwen in
rouw zijn over haar mannen of zoons,
die in den strijldl zijn gevallen.
Honderden lijken zould'en in massagra-
j ven zijn .geworpen, met kalk' overgoten
en dan met aarde bedekt. Ooik in andere
provincies zou op gelijke wijze zijn ge
handeld.
i In de steden La Linea, San Roque
en Algeciras zouden reeds (dluizenden
slachtoffers zijn begraven. De regeering
heeft draadloos medegedeeld, dut te Bur-
1 gos, dat in nationalistische handen is,
zooveel lijken onbegraven zijn gebleven,
I dat het er vooir de bevolking niet meer
Zou zijn uit te hoüden.
De strijd in het Noorden
De berichten van de zijde idler opstan
delingen maken melding vian een her
nieuwden aanval op de regeeringistnoiepen
in de linie Irun—San Sebastian. Dit met
het dioiel, om Saai Sebastian van Irun
af te snijden, hetgeen volgens het D.N.B.,
zou zijn geschied. De stad Irun is even
eens gebombardeerd, zonidler dat ernsti
ge schade is (aangericht. Slachtoffers zijn
er niet gevallen.
De regeering te Madrid miaaikt weer
melding van overwinningen (in het Gu-
adarrama-gebergte. Ook in de pnoivinclie
Badajoz zouden id'e regeeringstrpepen met
sudöes hebben geopereerd.
Naar Reuter uit Madrid melid't, rukken
de troepen thans in de richting viajn de
stad Badajoz ioipi, met het Idjoel, deze
stad op de iopstanid(elingen te heroveren.
De z.g. sportclolonne der regeering zou
zich verder meester gemaakt hebben van
de stad Alia, in (die Sierra de Guadalupe,
100 K.M. ten Z.W. van Madrid. Do.or
deze overwinning zioiu de weg na.ar Ba
dajoz thans openliggen.
Duitschers en Italianen in Sevilla
j Een reiziger, die uit Sevilla te Rabat
terugkeerde, verklaarde, Id'at het leven in
de stad weer normaal is. In Id'e straten
is het zeer druk.
j Hij1 had ooik enkele Duitsche officieren
i in uniform gezien; eveneens tiojnstateerde
I hij' de aanwezigheid van Italianen, voor-
al bij de luchtmacht, dochl zij idpoiegen
de uniform van het Spiaiausdhe vreem
delingenlegioen en verklaarden, jdlart zij1
dienst haddien genomen bij het legioen.
De terrassen vian de restaurants zitten
vol en overal spelen strijkjes. Vian tijd
tot tijd passeert een compagnie troepen
Bijna .alle im)anl9chappen dragen religieuze
I medailles.
j De stad Zelf heeft iw'einig geleden, van
de gevechten, alleeni in de buitenwijken
'zTijh nog sporen hiervan te zien.
I Het leven is kalm, doch des niaclhts
hoort irïsji de geweersalvo's van (het
flusilleereri der communisten. De reizi
ger had de laankolmst van auto's uit
Burgos bij'gewaond. De verbinding schijnt
na den val vain Badajoz zomdfer moeilijk
heden te zfijln.
DE IJZERBEDEVAART
Het kruis in de IJzervlakle
een mijlpaal
„Vlamingen", zoo sprak wijlen Koning
Albert in de bange Augustusdagen van
1914, „Vlamingen, gedenkt den slag der
Gulden Sporen".
Het was eep vlammend woord dat
over Vlaanderen zwaaide en duizenden
jongens naar het zwaard deed grijpen
om den inval der Duitschers tegen te
gaan. Het was tevens een woord dat
schitterende beloften scheen te bevatten
voor het Vlaamsche volk, dat sinds 1830
op gelijke rechten in het Belgische Ko
ninkrijk wachtte. Zou nu eindelijk de ge
lijkstelling met het andere volksdeel, de
Walen, een feit worden? Men vertrouw
de het koninklijk woord
Verdrukking van den Vlaamschen geest
Tot zelfs in 1914, in de ure des ge-
fvaars van het Belgische rijk, werktfe
blijkbaar de stelregel na van Charles
Rogier, uit 1830, dat het Fransch en de
Fransche geest het cement moesten zijn
van de Belgische eenheidsgedachte en
via zooveel geslachten en tientallen ja
ren van verdrukking en achterstelling
zou het Vlaamsche volk tenslotte de
overtuiging worden ingepompt dat „men
met Vlaamsch alleen in België nergens
komt".
En hoewel telkens en telkens weer
intellectueelen het volk poogden wak- j
ker te schudden, toch verviel men hoe
langer hoe meer in gelatenheid. Tot ein-
delijk, in de loopgraven aan den Ijzer,
die periode van vier bloedige jaren, de
Vlaamsche soldaten aan den lijve gingen
Doorzitten
Stukloopen PUROL
Zonnebrand
voelen dat het een kwestie werd van
leven of dood.
De toestanden spitsten zich scherp toe;
er was geen ontkomen aan de realiteit
der feiten; de onrechtvaardige behande
ling van het front van het Belgische j
leger was een kaakslag in het gelaat
van Vlaanderen, zelfs door den een
voudigste®. soldaat gevpeld, 70 a 80 puf.
van de soldaten waren Vlamingen, 80
tot 90 o/o van de gesneuvelden waren
Vlamingen.
In leidende Belgische kringen was men
gauw het woord van den Koning ver
geten; onrustbarende uitlatingen bereik
ten de Vlaamsche soldaten uit Le Havre,
Londen en Parijs.
De Vlaamsche gedachte vlamt op
Maurice Maeterlinck schreef: „Aan den
IJzer vechten de Vlaamsche leeuwen voor
de Latijnsche beschaving". De Waal, Ray
mond Colleye verklaarde: „Het België
van morgen zal Latijnsch zijn, of niet
meer zijn".
Maar meer dan door de felste pro
paganda der laatste jaren in Vlaanderen,
(groeide tengevolge van deze onrecht
vaardige behandeling de Vlaamsche ge
dachte met een vervaarlijke kracht. Te
ruggekeerd in hun haardsteden ervoeren
de Vlaamsche soldaten dat er opnieuw
van de koninklijke belofte van „gelijk
heid in rechte en in feite van Vlaande-
deren" niets in huis kwam en dat de
franskiljonsche actie tijdens de activisten-
jacht niets anders beoogde dan den
Vlaamschen geest zelve te treffen. De
Vlaamsche oud-strijders zetten zich toen
schrap en met een gevoel van sterkei
eendrachtigheid wilde men terug naar de
plaats waar zoovelen hun bloed hadden
geofferd, voor Vlaanderen zoo zij dach
tenHet werd een pelgrimstocht naar
de graven hunner makkers aan den IJzer:
„Hier liggen, hun lijken als zaden in
het zand, hoop op den oogst, o Vlaan-
derenland".
Het Kruis aan den IJzer
In 1924 liet de legeroverheid de zer
ken en kruisen voor Heldenhulde, door
de soldaten met eigen geld op de gra
ven der gesneuvelden geplaatst, stuk
slaan tot grint en verharding der we
gen...
Toen steeg plotseling het verzet en
van dien dag dateert de stichting van
den beroemden reusachtigen toren aan
den IJzer op een terrein door het Co
mité aangekocht, steeg ook het aantal
bedevaarders telken jare in Augustus
en het woord van den bezieler: Prof.
Daels werd gevleugeld: „Steenen kan
men verbrijzelen, maar zielen niet!"
Het Kruis, gebouwd op de plaats der
verbrijzelde grafzerken, is het zinnebeeld
van een eeuw van verdrukking en v;an
den onbuigzamen wil van een volk om
zijn eigen lot in handen te nemen, de
leuze waarvoor van 1914 tot 1918 de
Vlamingenn aan de zijde der Entente
hebben gestreden, met zoo bittere er
varing en teleurstelling.
Het Kruis staat in de IJzervlakte als
een mijlpaal en een vuurbaken tegelijk.
Onder dat Kruis aan den IJzer staat
Vlaanderen als een gesloten eenheid. De
Bedevaart, die op 23 Augustus weer
zal gehouden worden, heeft niets te
maken met Parlement en verkiezingen
en alle mogelijke corruptie. Hier leeft
slechts de Gedachte. Hier legt imten tel
ken jare de belofte af Vlaanderen te
willen dienen. Hier komt men om lee
ring te trekken uit de lessen der his
torie: „Het zoo milddadig gestorte bloed
aan den IJzer kon Vlaanderen geen recht
schenken en geen volksvervreemde heer-
schers overwinnen".
Deze Bedevaart is tevens een zuivere
Vredesbetooging. Hier klinkt het fiere
woord van een volk dat zelfstandig wil j
zijn, dat in vrede met naburen leven wil
en niets weten wil van compromissen
en verdragen, die het eens in de el»
lende van een volgenden oorlog zullen
storten.
NprvPUS en oversPannen» onrustig
MCI en slapeloos. Men gebruike
hiertegen de zenuwstillende en zenuw
sterkende
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
Predikbeurten te Zierikzee
Ned. Herv. Kerk.
Zondag 23 Augustus.
Nieuwe kerk. 10 ure, ds. Gerritsen.
Kleine kerk. 10 ure, ds. Reddingius.
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Gerei. Kerk.
10.30 en 6.30 ure, Leesdienst.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn (oude tijd).
Leger des Heils (Poststraat)
10 Heiligingsdienst, 3.30 Openlucht-
samenkomst (Nobelpoort) en 8 ure, Ver-
Gerei. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd).
KORTE BERICHTEN
Viojgens eetn bericht van het agentschap
Stefami heeft het Assiz!£|n(hjojf viain Cala-
brië drie persionejn) ter doiod veroordeeld,
die schuldig 'waren bevlolnden aam 'drie
gevallen vaini doodslag (mlet voorbedach
ten rade e|ni nndere imisdajd'en, Welke tóij'
hadden begaap |o|m! de moorden te ver
bergen. i
Zaterdag a.s. Wa;rdt de autotmiatische
telefooncentrale Stepney Green in wer
king gesteld, Waardoor Loiniden precies
100 autioimlatisdhe centrales (zial hebben;
er iz'ijn pogi 150 centrales in Londen (m|et
telefoonjuffrouwen.
Bariomes Lucie 'vtojn Rpthkirch, die 60
jaiar |oiu,d is, is door een speciale recht
bank üm Darlmlstadt verioprdeeld tot acht
ttnlaandeui gevangenisstraf wegens het be-
leedigem van Hitier en het mazhiegijmie,
Imleldt de Times. Een stucad|opr, (die in
haar huis -aan het werk was, bpprde de
De Spaansche Burgeroorlog
Het incident met de „Kamerun"
Hoe Jannie Smuts den toestand
ziet
Komt er een nieuwe Staats-
leening?
Het kruis aan den IJzer een
symbool
Minister Deckers over de bacon-
kwestie
Volk en Vaderland van smaad
beschuldigd
Weinig verandering
Kiespijn overvalt U meestal op een tijdstip
dal géén gelegenheid heeft naar den tand
arts te gaan. Neem dan een "AKKERTJE"
dat helpt U tenminste dadelijk van de pijn
af. AKKER-CACHETS zijn bijzondere pijn
stillers bij Kiespijn, Hoofdpijn, Zenuwpijn,
Spierpijn. "AKKERTJES" kosten slechts 52
cent per 12 stuks. Overal verkrijgbaar.
barones de beleedigepde W0|0rjd0a uitem
en verklikte haaf.
In een verklaring yopr de pers ver
werpt Triotski de beschuldigingen, d^e
in het pipjees, dat te Moskou wordt ge-
vloierd, t egen hem- Wlorden ingebracht. Hij
verklaart in staat te afijn, Imiet talrijke be
scheiden e!ni getuigen te bewij'zOm, van
welken aard afijn activiteit de laatste ze
ven jaar is geweest. Het proces te Mos!-
kiOjU noemde hij eein daad van politieke
haat.
Full speed klieft de „Queen Mary" de
golven van den AtLantischen Oceaan en
alle Engelscheh popen, dat z)ij' er in zal
slagen de(n fel begeerden blauwen wimf-
pel te veroveren, die pog altijid de „Nor-
m'andië" tooit. Eeoi heel klein beetje izijn
de Engelscheflii 1}oich wel jaloerseh pp da|t
Fransche bezit ep' vlo! spanning volgen
het verlppp van dep tocht.
SPANJE - ABESSINIE.
Jannie Smuts bepleit een
ronde tafelconferentie.
„Ik beschouw den opstand van het
gpaansche leger in Marokko en de Spaan
sche burgeroorlog niet alleen als gevaar
lijke symptomen op zichzelf, doch te
vens als een resultaat van het echec in
den Volkennbond in het Italiaansch-
Abessijnsche conflict."
-Aldus verklaarde de bekende Z.-Afri-
kaansche diplomaat Smuts in een inter
view met de Natal Advertiser, Wanneer
Frankrijk en Engeland in genoemd ge
schil een gedecideerde houding hadden
aangenomen en den wil van den Vol-
1 kenbond hadden doorgezet, zou de toe-
stand in de Mid<jellandsche Zee op het
oogenblik minder gevaarlijk zijn. De Vol-
kenbond zou dan hebben getoond inder
daad een bolwerk te zijn tegen revo»
1 lutie en aanval. Ik ben er zeker van, dat
dat de Spaansche kwestie pauw ver»
band houdt met de Italiaansche kwestie.
Beide gevallen hebben in de Midldel-
landsche Zee een toestand geschapen,
die noodzakelijkerwijs alle mogendheden
van de Middellandsche Zee bezig houdt.
Het echèc van den Volkenbond heeft te
vens geleid tot bewapeningswedloop.
De vergissing der mogendheden
De geheele oeconomische positie van
Europa wordt bepaald door de bewape
ning. In wapenfabrieken tracht muen de
werkloosheid op te heffen. Wanneer
deze politiek mocht mislukken zal in
de meeste landen weer groote werkloos
heid ontstaan. Dit alles toont, hoe groot
de vergissing is, gemaakt door de groote
mogendheden, toen zij in het Abessijnsch
geschil geen leiding hebben gegeven. De
groote mogendheden hebben den Volken
bond niet gesteund. De groote meerder
heid van de kleine mogendheden waren
ongetwijfeld tot volgen bereid. Niet zij
hebben gefaald, doch de groote mogend
heden. Een Fransch-Britsche actie pad
pan het conflict een einde te kunnen
maken".
Smuts besloot zijn verklaringen met
de mededeeling, dat het beste middel
om tot een oplossing te komen, een
internationale ronde tafel-conferentie zou
zijn. Met de hervorming van het Vol
kenbondsverdrag zal men tot een gun«
stiger tijdstip moeten wachten.