ZIER1KZE ESCH E
NIEUWSBODE
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1936
IN OPOENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
De Kern
ZONDER HOOFD OF ZONDER HOED
ABONNEMENT!
1797 - 1889
Prijs per 3 maanden 1 1,50, buiten Zieriksee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—. Afzonderlijke
nummers 5 cent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13200
ADVERTENTIENi
ran 13 regels 60 cent, ren 4 regels ea
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 eent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Jouhaux over den toestand
Jouhaux, do secretaris van thet Alge
meen verbond van den (arbeid', heeft in
een vraaggesprek over den burgeroorlog
in Spanje o.m. gezegd, dat hij naar
Spanje iwlas gegaan pm Zich lOjpi de hoogte
te stellen van den toestand aldiaax en
om met z'ijn Spaansche kameraden van
de vakvereenigingen te spreken. Voor
hen is er op het nogenbiik geen sprake
van eenigeriei amder vraagstuk, dan van
de overwinning van de Replubiiek over
de opstandelingen. Ik heb een zeer giu,n-
stigen indruk gekregen. IMen voelt, dat
het volk strijdt voor de vrijheid en het
bestaande regime. Het Spaanscjhe volk
is vastbesloten het Republikeinsche re
gime tot het einde te verdedögen. De tijd
zal hun troepen de opvoeding, idle samen-
Wiarkmg ieeren en discipline geven, die
in het begin nog ontbraken. Het is ze
ker, dat het Spaansche volk zich af
vraagt, Waarom men het, op het oogen-
biik, dat het zijn vrijheid verdiedigt, op
hetzelfde plan iajs de rebellen plaatst.
DeZe igedadhten krijgen een zekere bit
terheid, als men ziet, in welke rnaite de
rebellen door Italië en Diuitsdhland van
oorlogstuig Worden voorzien.
Duitsch stoomschip door Spanjaarden
aangehouden
Het Duitsdhe st|opimj9chip „Kameriulm",
dat |o|p weg miaar Genua overeenkjo|m!stig
Zijln |orders Cadiz ials tusscihehhaven Kvilde
aandioiem, ten ei|nde vluchtelingen aan
b|oprd te nöm'ön, is, maar het D.N.Bi. meldt
lOP Zlevem eta een halve .mjij'l van de 'kust
djo|or de Spaamisehe duikboot B-6 efti idlen
krmiser j.Libertad" aangehpuden. [Met 3
Waarschu wimgssdhiojten iwlerd het schip ge-
dwotogem. te stoppen, waarop een afdee-
limg vam hei loprlogsschip de „Kaimlerup"
dioiorZocht. Vervolgems Werd jhet schip
vrijgelaten, dioidh gedwlohgen Izijia koers
te veranderen, en izjojnder Gadiz aan te
d|o|en', paar de Midjdiellandsche Zee te
st|0|oim'en.
Nader (w|o|rdt vernio|m|0nj, dat jdiit inlddqnt
Wellicht intennati(0|niale gevolgen Izlal heb
ben. Het Duitsdhe vrachtschip Wterd na-
tmjelijk ZopWel door mamjnien va|n den krui
ser als van de duikboot doprzjoctht op een
plaats, Welke buiten de territoriale wate
ren is gelegen.
Straatgevechten in San Sebastiaan
en Irun
De „Evenipg Standard" imleldt, |dat er
sedert Woierisdaglmlorgejn hevige straatge
vechten aajti' den gang 'ziijh in Sam Se
bastian ep Irun. De regeeringstrjofepen
Zonden (uit huin defensieve stellingen bui
ten de stadsgrejnis vam Sa|n Sebastian ge
vlucht 'Zijn en |onder dekking van het
vu|u,r van een kleine ijn een izfijrivier van
de Bidassioia liggende torpejdiobopit imiet
achterlating van vele d|0loden naar de
stad terugkeeren.
San Sebastiajn, Werd van drie kialnten
tegelijkertijd door de troepen |de nationa
listen aangevallen, wier vjoiorhoede reeds
in de stratefn der buitenwijken Met de
tegemstajhders in <cjo|nta|ct is. In de hoofd
straten hebbqn regeeringstrotepeh bar
ricaden opgericht.
Een regi'mle|mt van het vreemdieli|nigen-
leginen (Zou ter versterking van het front
van Sa|n Sebastian vertr|0|kke|n z'ijn. De
regeeringstf|0iepe|n hebben eveneens ver
sterking gekregen.
Vrijwilligers-leger wordt geformeerd
De voorzitter van de Cortes, Mairtinez
Barriiots, de minister vap landbouw! Fjujoefc)
en geperaal M|o|ngi 'zïij|n belast tmiet de
Organisatie van een vrijwilligersleger van
aanhangers van de regeeripjg |0|ver het
geheele land.
Na een Zitting van de|n kabinetsraad
Wierd Medegedeeld, dat eenig© vertegen-
)w)0|ordigers van Spanje in het buitenland
Van huin fjuinictie vervallen Zijn verklaard.
Qok' een vijftiental leden vajn de rechter
lijke Macht is lolntsliagen,.
Verder (Zijn de territ|ojriale Wateren vlooi*
Santander, Welke tjojt nu toe ofader het
Im'arine-'cioimmj'ando El Ferrol ressorteerden
rechtstreeks |omder het (ministerie Van ma
rine gesteld, aiajngezien El Ferq'oil zich
ini ha'nden viah de (opstandelingen bevilnidt.
De positie van Malaga
De speciale correspondent van Ha was
(mteldt, dat de stajd Malaga het centrum
van dep Wieerstand 'der regeeri|n.gstr|o|epjen
en hun aanvaisbasis, een soort enclave
•vioftjmlt, die ten Western begrensd wiordt
door de provincie Cadix, in het Noodden
dolor de provincie Cordoba en in het
Oioisten door de provincie Granada, ter-
fwijl in het Zuideln, de Iziee de grens v|o|rjmf-
Malaga is (op het opgenblik de eemige ha
ven aap diepe Wateren vap belang, die
goed geoutilleerd is en ter beschikking
staat van de regeerijng in het Zuidep van
de Middellamidsohe Zee.
De lopstandelijngen, die de belapgrijk-
heid van Malaga wel ijnlzfen hebben ide
stad bijna dagelijks geb|0|mibardeer|d uit
vliegtuigen. De stad biedt eejn trejurig
beeld. Ruiimi 100 Ihju/iZen zijjn in brapd ge
raakt. De pioilitiedienist Wordt waargenor
tmlen doior geregelde troepep ©n militie-
tm'apischappein. Verdachte persiolnejn. (wlorden
na een kort rechtsgeding gefusilleerd1,
lederen inacht Worden eep vijftigtal arres
taties verricht. Het sch'ijinit, dat de ajniar-
'dhoj-syndicalistische elemOnten eep over
wegende plaats ipnemJen in het bestpur
van- de stjad.
Onderzoek naar aanstichting
van den opstand
De zender vap Villiagarcia tmjeldt, dat
vluchtelingen (uit Malaga schokkende bij
zonderheden M'edejdiealen over |het ip die
stad heerschende schrikbewind. Alle ker
ken en klopsters (zjouden ip brand gesto
ken Zijp. Tal van priesters .zlopdep zijn
peeigesdhioten.
Dezelfde zender (mteldt, (dat vliegtuigen
Van de regeering D insdagPnorgep opnieufwt
bopiinen hebben gewlorpen op Cordova.
Daarbij! Zolu. de beroemde moskee bescha
digd 'Zijp. i
Te Madrid Zijp Jpaquim MopteZ Jov'el-
lar, Minister tijdens de Fer
nandez Sabater, leider van de jeu|g|dver-
eeniging van de Addon Popular, en Fer
nandez Dupre, ex-directepr v|an dep lluiciht-
pojstdiepst, gearresteerd.
Er is een instructie geopend tegep ©eni
ge ambtenaren vap de ipopelgeviapgenis
te Madrid, daar pp het lijk' vlam) |den dezer
dagen gefusillerden generaal Fapjpl een.
brief is geviondep van geperaal Mola.
De speciale rechter, beiast pijet het on
derzoek naar den (militairen opstiapd, zet
Zijn werkzaamheden ppverpposd voort. De
acte vian beschuldiging telt reeds 21 dos
siers. De 'civiele aansprakelijkheid der be
schuldigden Werd tjoit (dppvier vastgesteld
op 300 Imlillioem peseta's.
Op het loiogenblik Zitten gevangep drie
generaals, 'zeven kolonels, zes luifcepant-
kplopels, 20 majoors, 66 kapiteips, 108
luitenants, 42 lopderofficierep en 14 bur
gers. i
Het zuiveringsproces te Moskou
De samenzwering tegen de Sovjet
Voor het hooggerechtshof van de Sov
jet-Unie te Moskou is in openbare zit
ting het proces begonnen tegen Zinow,-
jef. Kamenef, Jewdokimof en dertien
anderen, die beschuldigd worden van
samenzwering tegen het Sovjet-regime.
Alle verdachten zagen af van een
rechtskundigen verdediger, waardoor zij
zelf de rechten verkrijgen, waarop een
advocaat aanspraak kan maken. De ver
dachten verklaarden s-chuldig
te zijn aan het hun ten laste
ge leg de,met uitzondering van Smir-
nof en Golzman, die wel is waar be
kenden te hebben deelgenomen aan de
terroristische organisaties, overeenkom
stig de aanwijzingen van Trotski, doch
ontkenden betrokken te zijn geweest bij
de practische voorbereiding van terro
ristische daden.
In de zeer uitvoerige acte van be
schuldiging welke op deze eerste
zitting werd voorgelezenn, wordt o.a.
Naar thans gebleken is, hebben de ge
rechtelijke organen anderhalf jaar gele
den bij het onderzoek naar den moord
op Kir of, niet over alle gegevens be
schikt, die op de juiste wijze de wiij-
gardistische, terroristische en illegale
activiteit in het licht stelden van de
aanhangers van de groep-Zinowjef, -de
leiders van het z.g. „Moskousche cen
trum" en de leiders van de illegale
Trotskisten. Op grond van nieuw aan
het licht gekomen feiten kon worden
vastgesteld, dat Zinowjef, Kamenef, Jew
dokimof en Bakajef de directe aan
stichters van den moord op Kirof
waren, evenals de organisatoren van de
voorbereiding van aanslagen tegen an
dere leiders van het Sovjet-regime en
dat de aanhangers van Znowjef hun mis
dadige activiteit ontwikkelden in dfe*ect
bondgenootschap met de Trotskisten en
Trotski.
Speciale groepen werden in 't leven
geroepen, tot het organiseeren van maat
regelen voor het vermoorden van Stalin,
Worosjilof, Kirof en anderen. Alleen de
moord op Kirof gelukte. Als motief voor
het complot wordt opgegeven het tot
lederen prijs aan de macht komen van
Trotski.
Benesj gelooft aan den vrede
Hij hoopt op een schikking
tusschen Tsjechen en Duitschers
President Benesj heeft Reichenberg in
Noord-Bohemen bezocht en daar, in ant
woord op* de begroeting van den bur
gemeester, een uitvoerige rede gehou
den over de betrekkingen tusschen Duit
schers en Tsjechen in Tsjechoslowakije^
zulks kennelijk in verband met de in de
lucht hangende plannen om tusschen
Praag en Berlijn tiot een (Overeenstemming
Het probleem der nationaliteiten-poli
tiek en der Duitschers in Bohemen, al
dus Benesj, heeft den laatsten tijd weer
sterker de aandacht getrokken. Aanlei
ding hiertoe geven eenerzijds de ver
warde internationale toestand, de natio
nalistische hoogspanning in Duitschland
en anderzijds een zekere herleving der
actie van de minderheden.
Voor ons, aldus Benesj, blijft de kwes
tie der nationalisten evenals voor alle
andere staten een probleem van binnen-
landsch politieken aard. Alleen den Vol
kenbond kennen wij in dit opzicht invloed
toe en zijn recht op toezicht zullen
wij steeds eerbiedigen.
Een accoord voor samenwerking
Tenslotte sprak Benesj nog over den
internationalen toestand. Hij gelooft niet,
dat iemand zich voorbereidt om Tsje-
choslowakije morgen aan den dag te
overvallen en gelooft niet, dat wij een
ioorlog tegemoet gaan en dat bij ons
en rondom ons ook eenige veranderin
gen te wachten staan. Wie daarvan
spreekt, is of een paniekmaker of hij
jaagt oneerlijke persoonlijke of politieke
oogmerken na, aldus Benesj. Ik sluit
natuurlijk de mogelijkheid van conflicten
niet te eeuwigen dage uit, maar in de
eerste plaats zijn ze gëen fatum of nood
zakelijkheid, en verder zijn ze niet ac
tueel of dichtbij.
Tenslotte zijn ook wij en onze vrien
den er op voorbereid dien sta,at tot dein
laatsten ademtocht te verdedigen en wel
zoo, dat van een dergelijken overval
geen enkele aanvaller eenig profijt zou
hebben en juist daarom zal a het moge
lijk zijn een conflict te vermijden. Ik
ben heden ten dage ernstig overtuigd,
dat wij den vrede in Europa zullen
redden. Ik hoop, dat de mogendheden
van Locarno dezen herfst nog tot een
accoord voor samenwerking in Europa
zullen geraken en dat het daarna ook
tot een schikking tusschen Tsjechen en
Duitschers komt.
fen te hebben joint-vreemd, tebw'ijl zij voor
hun vertrek eveneens ©ejni bedrag aa|n
geld hadden gestolen,
i Z.eoals tmten zich zlal herirnnerejn; hebbed,
twiee Delfsche jongens, W. A. J. G. en
D. V. Z., (0(p Zaterdajg] 4 J|uli< jj. Ide (Ojulder-
lij'ke iw(oining verlaten. Behalve ee(u brief
kaart, (welke Izlij' |o(p 6 Juli (uit Nijlm|egen
vierzlo|nden, hebben de jo|n|g'0njs niets van
züch laten 'hloioren. Zij 'wlairen i(ni het bezit
vian een bedrag vam f450, terwijl Zij uit
het gyimjnasium' te Delft een flesch imlet
j aether, een flesch Imtet 'chl^oirofiorm en een
flesch imlet arseni®z)u|u(r hadden gestolen,
j Wat de jio|ngems (m(et dit geviaarlij'ke
goedje hebben uitgevjoerd, is nog miet
j bekend. Van het geld Iwlais niet veel Imteer
I lOlver.
Auto tegen een boom
Gisteravond is to|t nu toe niet op
gehelderde oibrZaaSk een Zware expeditie-
auto van den expediteur Oioisterioo' uit
Bedium nabij1 El bur g (Geld.) aan het
slingeren geraakt en met voile vaart
tegen een 'boom gevlogenDe botsing
wlas zloioi hevig, dart; de wagen van voren
geheel werd ingedrukt en (d'e laadbak
Overlangs doprmiddlen spleet, izoodat bei
de helften om den b|Ojom klemden. De
chauffeur,-!. V., roakte tusschen de brok
stukken bekneld en werd met moeite
bevrijd. Hij' had ernstige inwendige kneu
zingen en een 'beenbreuk ©pgelpppen en
is naar een (ziekenhuis te Zwjojle verviqerd.
Op stap
De gemeentepolitie te Tegelen heeft
in een igrensdafé laiangehoiuden den zes
tienjarigen SM', v. 'd. P., en Zijn 22-ja^-
gen vriend W. T., 'beiden juliit Venlo.
V. d. P., die als loopjongen in idjiienst
is b'ij den rijwielhandelaar B. te Venlo,
had een bedrag Van f 145 vopr zijn
patroon geind en Was hiermede spoor
loos verdwenen.
Bij onderzoek is gebleken dat ide loop
jongen, nadat hij' (het geld haid' geind met
drie vrienden per taxi napr België is
gereisd, om daarna, mapr KrefelidJ in
Duitschland te trekken.
De Spaansche Burgeroorlog
Benesj over den internationalen
toestand
De mode der „hoedioozen" in
Barcelona
Het proces tegen de samen
zweerders te Moskou
Crisiszuchten
Het aantal slachtoffers in de
Burgeroorlog
Iets warmer
Barometersband van hedenmiddag 2 uur.
Twee hunner, de twintigjarige J. T.
en de Zeventienjarige fL. K„ keerden gis
terenmorgen van dit uitstapje terug en
zijn doo-r de gemeentepolitie te Venlo
gearresteerd.
Bij' de aanhouding Werdl mogi een he-
drag van ongeveer 23 gjulden iojp- idle
is echter niet verboden, Wapens in de
dale's en restaurants bij zich te hebben.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Kind door een trein overreden
Het 2-jarig! kindje vian den la|nldb|0|uWer
G. J. Lemsmk te L|o|o, gem. Bi a t h m e n is
door een trein, die achter het huis vian
den landbi0[uiw'er loopt, /overreden qni o!p
slag gedojod. Het kind iwias een oogenblik
aan de aandacht vian de |0iu(dlers o|nllslniapt
en |op den spoorbaan terecht gekoimleni.
Wroeging
Bij' de po|litie te Amsterdam heeft zich
een 28-jarige bo|UWk|U[ndige laangeimield, die
5n (dienst is bij een (mlakeliaar te( Amster-
dalmi. De man verklaarde, dat hij' van
eind 1934 af tjo|t nu, toe geld verdfinsterldi
had ten niadeele van zijjn patrooini. Hij'
kjop niet precies opgeven (hoe gro;ot het
totale bedrag van de verduistering is,
doch hij schatte (het oip drie ivij'f (duiz'en'd
gulden.
De centrale recherche Wiaars'chuwde de
pofitie die een opderZoek instelde en ide
(miededeeling van den bouwklulnliige ter
kennis bra-cht van dé(n (miakelaar, die miet
te Amsterdam W|o(omachtig is, doch er
slechts zijn bedrijf uitoiefent. H,ij over
weegt |o(f hij' tegen den imfan, die eefni Inleef
van hem een aanklacht zal indiene.
Verdwenen jongens gearresteerd
De p.0(litie te Amtwlerpem heeft twee uit
Delft afkioimlstige jomgens gearresteerd, die
dop 4 Juli j.l., uit Delft waren vertrok
ken, Ina in het gyimfnasium 'chemische stoif-
Een wandeling door de straten
van Barcelona
Dag en macht Wlaart de do(0id in Bar
celona rand. De couranten puhliceeren
de lijsten vam menschen, die in id'e zdle-
kenbuizen gestorven Zijn (oif daar reeds
ais dooid Zijn |aa'ngeg;even zomdler. eenig
doimrnentaar. Diklw'ijis Zijn er beklende na
men omder, namen, die naiul^lelijks djolen
Vermoeden, da,t 'h,U'n Idraige.rs in het voor
ste front van den burgeroorlog gtestaiam
hebben. Met Zijn geest, zijn plannen,
Zijn vermogen, Ivüas en is werkelijk ieder
een in den burgeroorlog iwterkzaam. Er
Was en er is geen neutraliteit. De oor
log in de Spaansche steden, hetzij zij aan
de regeering of aan Franco Trouw zijn,
is ernstiger, gevaarlijker en ang&tfijger dan
aian het front 'Zelf.
Geen enkel oOgenblik is men Zijn leven
zeker en gien Weet niet van welkten
kant het gevaar komt en de diao|d| loert.
De douranten hebben pagina's met over-
iijdens-adveTtenties. Bijna in alle geval
len z'ijn het namen van mannen tuisstjhen
de 20 en 40 jaar. Een natuurlijke ddo|dl
schijnt er in Barcelona niet meer te
bestaan.
Groote bedrijvigheid
En toch is deZe stad vod leven. Overajl
wordt er gewerkt. De grootste energie
ontwikkelt men in de munitie-fabrieken
en in de metaalbedrijven. Om een voor
beeld te noemen: vroeger maakte de
beroemde Hispianiot-SuiZa-fabrieken slechts
luxe-auto's, thans nog slechts tanks. Er
is een groo|te vraag naar monteurs en
piiO'ten. Dezen zijn er niet veel. maiar
geen moioid, in Zeer korten tijd ivrórldlen
z'ij voor het vak opgeleid. Nog is nijet
alles laanwlezig! en is er aam veel gebrek.
De vliegtuigen worden gedwongen, cou
ranten en proclamaties naar beneden te
gooien, in het igumstiiigste geval een piaar
handgramatem. In alle hiaast lw|orden vlieg-
offic'ieren aamgeniomen en opgeleid. Ro-
sillon, de beroemde Oubaamsche vlieger
heeft zich vo'Or dit doel ter beschikking
van de Catalaansche regeering gesteld,
i De trams en de me'tro Zijn tolt tien
uur 's avonds druk beziet, bijna alle Za
ken z'ijn mpen en look de biosdopen
draaien van den vroegen middag tot
den laten lavond. VkHot Iden ingang der
bioscopen hangen aanplakbiljetten, waat-
Het verkeer op de Ramblas
Op de Rambï'as is het 's-midid!aigs een
drukte van belamg1. Leden vam ide volikis-'
militie, vrouwen met schorten, wande
laars, verdringen Zich er en moeten vioetje
vo|0ir voetje ioopen torn vlooruit te komen.
Deze massa ziet er geheel anders uit
dan de massa, idie ervoor den burger
oorlog placht te flaneeren. Het meest
opvallend is missthiiien, daf meer een
zeer klein gedeelte der mannen eenhped|
draagt. In de laatste (drie iwteken heb
ik in het geheel vier hoeden in de
straten vam Barcelona gezien. De eene
stond lop het hoofd van een journaliste
uit Ne'wi York, maar pok zij heeft thams
de voorkeur gegeven aam eem beskische
muts. De twleede hoed werfd1 gedragen
dopr een sohoome ,Mexicaamsche, die met
de groicutste gemoedsrust vertetdle, dat
Zij dezelfde (dingen, die zSoh mu in Bar-
deloma 'afspelen, m.l. den biurgersojorlog,
reeds zeven jaar lamgl in Mexido had
meegemaakt en er miet aam ducht, haar
hoeden m|0(g eens Z'even jaar in een kajst
te laten liggen. De twee andere 'hoeden
Werden" dooir Zwitsersclhe Idames gedra
gen, kennelijk moeder en doichter. Zij
droegen lop hun bbrst een doek met het
witte kruis op den nöoden achtergrond!.
Daarom Werden z'ij miet lastig gevallen.
Een hoed is verboden waar
Maar toich keek iedereen maar de Zwit-
sersiche dalmles lojriL Wiamt wie regeerings-
tnoluw en revollirtioha i r-ge'zin d is, dnaiagt
geen bped ,mleer im Baröelomu- Bejnl Tsje-
diiisöh dienstmteisje, dat Zich im huar
vrijen 'tijd (m'et een gno|oten hoed op straalt
viertjoiomde, Werd im de tra|mi (dloor een
conducteur vero|nitwiaardigld toegebeten, of
'ze (niet (wist, [hjoie (mtem zich gedragen mojet.
De hoed in het Spamje viam hede|n speelt
dezelfde rol als de lajdlelsbmek In het
Frankrijk vlam de Frajnsche Rev(o|lutie,
Waarin pverigems ook reeds de voijml en
de sioort vam hoed de gezin)dheid vnirë dep.
drager laamgeveh.
Overigens prjoltesteeren de arbeiders der
bioiedenfabriekem en de ejmployé's viafiU de
hoedenzaken tegen de hoedlooze mpdie,
(miaair zonder resultaat. De „hoedloozem"
beheersehen het terrein, ^opr velen be
staat de vrijheid, waaroor Zij' vechten,
daarin, 'dat niteh alleen, die ee|h (hiojefd) dra:"
gen, bet biofofd eronder Wil afslaan.
