ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 13 AUGUSTUS 1936
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG
De Kern
nare Hoofdpijn
ABONNEMENT;
Prija per 3 maauden I1,50, buiten Zierikiee 11,80
Voor het buitenl. p, jaar f 10,—. Aliouderlijke
nummers 6 oent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
DirecteurA. J, DE LOOZE Uitgever-Redacteur i M J KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
93STE JAARGANG No. 13194
ADVERTENTIENi
van 13 regela 60 cent, van 4 regels
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 oent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Intending op den dag van uitgave vóór 10 uur
Badojoz's val spoedig verwacht
De verovering van Tolosa
Uit de jioingste berichten omltremt den
burgerkrijg blijkt, dat de strijd, tap het
'Oogenblik het hevigst is in de nabijheid
van de steden Badajioiz en Sa|n Sebastian.
De radiiöziender-Sevilla deelde gister-
(mïddag mede, dat |de regeering te Madrildi
de waarheia verbergt lolmltrent de militaire
positie.
Badajioiz is geheel ingesloten en
verwacht, dat de stiad spoedig zal vallen.
Met den dag wioirdt de aaneensluiting
van de legers van MioJia en Fra|n|ooi (niamver
en iep het oogenblik zijn 10 pnovilnlCies
in handen va|n de iniatiiojnialisteni. Iin de
pnovincies heerscht absolute rust en de
werklieden en boeren hebbeh dein arbeid
hervat,
In de stad Burgos heerscht vreugde
lOiver de inneming v£|n Toliosa, eem indu
strieel centrum1. In het hoofdkwartier is
men vooral tevreden over de wijz'e 'w!a,ar-
Oip de bezetting is geschied. Zender een
schot te lossen 'Zijn de natiopalisteP de
stad binnengerukt. Elke tege|nsta)nd was
reeds tevoren gebroken. Door de inne
ming van de stad hebben de opstandelin
gen de beschikking gekregen oiver de
mietaalfabrieken welke hier gevestigd zijp,
Zoiadat zij een grotote actie tegen San
Sebastian kunnen larganiseeren.
Geheel in tegenstelling imlet de d,o|or de
nationalisten verspreide berichte(ni om
trent de successen der „Witten", deel't
een communiqué van het Volksfrolnt het
volgende mede:
„In het gebied van Eldarlaza vielen de
opstandelingen aan, doch zij trokken zich
weer terug na een tegenaajnival vam de
regeeringstroepen. In het gebied ve(n' Irun
verspreidden de troepen van het Volks
front zich om; zich beter te verschansen.
Een vliegtuig van de regeering heeft eejn
verkenningsvlucht gemhakt bove(n dé stel
lingen van de (opstandelingen tusscnen
Arcale en Pikiokita en deze stellingejni
geboimbardeerd. Ook de forten Guadelupe
en San Marcos werden gebombardeerd.
In het gebied van Renteria is lalles) kalm".
Het 'Communiqué spreekt niet over de
inneming va|n Tio|Losa.
De „Dempo" aan groot
een gevaar ontsnapt
Eenige honderden passagiers vafni het
imi.s. „DempiOi" hebben tijdens de reis van
Marseille naar Rotterdam een avontuur
beleefd, waarvian de gevolgen niet te
leverZien zouden zijn geweest, 'wta|nineer
de kapitein van het schip, de heer Van
Duyl, niet z)o(o doortastend was opgetre
den.
Nabij Algeciras is het stoomschip in een
z|oine geraakt, waarin de Spaansehe kust-
batterijen en eenige (oorlogsbodems vajn
de Spaansehe regeering elkaar hevig aan
het beschieten waren. Reuter-l|elegrammbn
hebben |0p 10 Aug. imlededeeling gedaan
van het feit, dat een der loprlogsschepen
het schip als pantser 'zto(u hebben gebruikt
Oiml ongestoord de vlucht te kunneln ne
men. Dit blijkt niet juist (te dijn,, maar dalt
neemt niet weg, dat de positie, wlaarin
de „Dempioi" heeft verkeerd van dien aard
is geweest, dat 'zie ieder oiogenblik door
een granaat, getroffen had kulmnen wor
den. 1
Toen de „Dempo" Woensdagmorgen te
Rotterdam' aan de Lloydkaide mee rille,
heeft het A.N.P. een onderhoud gehad met
enkele passagiers, die een uitvioierig re
laas gaven van 't incident aain de Span-
söhe kust.
Nabij Tarifa gekioimlen, bemerkten de
passagiers, dat drie Spaansehe jagers en
een kruiser de kust aan het beschieten
waren. Het vuur werd beant|w|opird door
de kustbatterijen, waarachter 'zich de re
bellen bevionden.
In de vuurlinie
Van het schip af 'zlag men qoiok en
vlammen tegen een dpjnikeren avondhemel,
waaruit bleek, dat de granaten van de(ni
jaiger haar dpiel niet hiadden gemist. Vele
passagiers van de „Dempo" zagen daarop
'n Igroote rookwolk uit een van de, Spaa(n-
sc'he jagers opstijgen, waaruit viel op te
maken, dat het schip was getroffen.
Het oorlogsvaartuig blies den aftocht,
een zwart rookgordijn achter zich latend,
blijkbaar i0|m! de rebellen het richten te
beletten. Een aantal passagiers was v'ahi
meening, dat het rookgordijn slechts dieln-
de olm1 de kustbatterij'en in den vvaah te
brengen, dat de „Demppf de kruiser ziou
•zJijin, zoo dat men aan boord vafh het oor
logsvaartuig voor verdere beschieting ge
vrijwaard Zou blijven.
De pogitie van de „Dempo" was op; dat
:m|oiment zeer gevaarlijk. Op slechts 125
meter van het schip vielen de granateni
in zee.
De „Cempioi'" maakte dadelijk 'n scherpe
Zwenking en zette tpie(iii koers in de dich
ting van de Afrikaansche kust.
Bij de beschieting liepen eenige ,opva-
renden in allerijl (naar de sloepen, hoewel
er niog niet de (minste rede(n was om te
vreezen, dat het schip zp|u zinken. I)n de
salons Zijn eenige dam'es flauw gevalle^.
De bemlanning via(n de ,',Diemp|or wist door
krachtig optreden een paniek a£|n boord
te 'voorkiom'en en de passagiers tof kalmte
te brengen.
Eenm'aal buiten de gevaarlijke zjoine was
de rust aap boord weer spoedig terugge
keerd. Het leven nam 'zlijn dagelijlcsehdni
gang. 1
Italië slaat olievoorraden in
Naar aanleiding van zijn erva
ringen in den Italiaansch-Abes-
sijnschen oorlog bouwt Italië ge
weldige tanks, om in geval van
oorlog zeker te zijn van zijn olie
voorziening.
Concessie aan Amerika
Men zal zich herinneren, dat de Ita-
liaansche regeering niet lang geleden
aan Amerikaansche ondernemingen een
belangrijke concessie verleende, welke,
te beginnen met 1937, een grooteren uit
voer van ruwe olie uit Amerika naar
Italië tengevolge zal hebben. Deze con
cessie brengt met zich mede, dat de
bouw van een moderne olieraffinaderij
bij Napels noodzakelijk is geworden. De
kosten van dezen bouw worden, op grond
van nauwkeurige berekeningen, geraamd
op 41/2 millioen gulden. Ongeveer de
helft van dit bedrag wordt door particu
lieren en belangrijke groepen, die met
de Sacony Vacuum Oil Company geasso
cieerd zijn, ter beschikking gesteld, ter
wijl de andere helft in Italië zelf zal
worden bijeengebracht en wel voor een
deel uit „bevroren winsten", die Ame
rikaansche maatschappijen in Italië be
haalden en die tot een zeer hoog be
drag zijn opgeloopen.
De raffinaderij bij Napels
Met den bouw van de nieuwe raffi
naderij heeft men reeds een aanvang
gemaakt. Zij komt op een terrein dat
ongeveer 10 K.M. van het centrum van
Napels verwijderd is. Een buizensysteem
zal haar met de haven van Napels ver
binden. In zeven enorme tanfes kan een
maximum van 500,000 ton olie opgeslagen
worden. Tevens worden tanks gebouwd,
die voor de bewaring van btmzine en
andere olie-derivaten bestemd zijn en
een capaciteit hebben van ongeveer
300.000 ton.
De voornaamste producten van deze
raffinaderij die den naam N.V. „Raffi-
neria di Napoji", Zal dragen, zullen Zijtni:
zware en lichte smeerolie, benzine en
andere oliesoorten en tenslotte bijpro
ducten, zooals vaseline en parafine. De
bouwmaterialen, die voor dit geweldige
werk benoodigd zijn, worden deels door
de Vereenigde Staten, deels door Duitsch-
land geleverd. Wanneer het geheele be
drijf gereed is en men hoopt da'i
dit reeds in begin 1937 zal zijn zal
de leiding van deze hoogst moderne olie
raffinaderij van Italië in handen ko
men van een Amerikaanseh scheikundige.
Proeven voor olie-winning
Deze onderneming is geenszins de
eenige, die Italië op het oogenblik uit
voert, om ,in geval van oorlog wat
zijn olie betreft onafhankelijk van het
buitenland te zijn. Hand in hand met
den bouw van raffinaderijen, olie-leidin
gen en olie-tanks, waarvoor jaarlijks vele
millioenen lire ter beschikking worden
gesteld, gaat experimenteeren voior de
winning van kunstmatige benzine uit kool
waterstof, suikerbieten en wijndruiven.
Naar uit goede bron verluidt, bedragen
de kosten van het geheele Italiaansche
programma om zich van nationale olie
reserves te verzekeren, ruim 150 mil
lioen gulden of 1200 .miillioen lire. De
raffinaderij bij Napcis is slechts een der
velei nrichtingen, die in de verschil
lende deelen van Italië of reeds ge
bouwd worden of over eenigen tijd zul
len verrijzen. Een tweede bij Bari is
bijna gereed; zij zal de ruwe olie uit
Albanië tot benzine verwerken. Drie an
deren worden in Leghorn, Florence en
Valdarno gebouwd. Al deze fabrieken
staan onder staats-contröle; het eerst
zal de raffinaderij in Triëst klaar zijn.
'n Proces om 5 millioen dollar
Gary Cooper het middelpunt
Gary C|o)oper, de lange, sliamlke lieveling
van het Amierikaamische filmpubliek, l!s het
Imiiddelpuint vam den strijd! tussohqn twee
reuzien uit de Airierikaamsche filmindu
strie Ad|o|lph Zukor en Samjuel Gold-
wyn waarin fmjaar liefst 5 mill|i(Oien
d|oillar op het spel staiain. Zukior heeft als
president vam de Panaim|omnt-Film tegeirï
GlOjldwyn een eisch tot schadeloosstelling
(van 5 pililliioem dollar ingediend, op grohid'
van het feit, dat Goildwyn Gary Cooper
z)0tu hebben „omgekocht" Paramount te
verlaten en naar de Metr[o| Goldwyjnj over
te Kojopen.
GARY COOPER
Deze aanklacht is het eerste sehjojt in
een strijd, die wellicht de z'waarste zijn
'Zal, die de filmiindustreie in die Vereen.
Staten (oioit beleefd heeft. He,t is eeni oor-
l|o(g tusschen de producenten oim( dein;
griopten ster, het alles overtreffende filml-
talent, dat steeds iZeldzamler w|oirdlt. Imi
de dagvaarding wiordt Golidlwym ten laste
gelegd, dat hij Qoioper door „vialsche in
lichtingen" |o;ver de toekomst van de Pa-
ramlount Film er toe z|ou hebben over
gehaald, imiet Giojdwyn een contract te
(oinderteekenen, omi {rta afloop v|a|n; izlijfn Con
tract m!et d<; Paramount bij1 de Metro
G|0|ldwyn te kiomlem. Goldwyn bestreed
dez/e aanklacht, terwijl hij liet verklaren,
dat, wanneer de Zaak werkelijk' zjoio ge
steld was, als hij d|o|oir klager was) uiteen
gezet, slechts Copper, en niet de Para-
miount Film Corporation een aanklacht
Zou kunnen ipdieruen. „Ieder mlensch heeft
het recht van piojsitie te veranderen. Coo
per wil geen dag langer v|oior Paramount
werken, als Zijn contract hem- Verplicht.
Dit is de werkelijke toestand en geen
haar anders".
Iedere partij probeert nu het bewijs
te leveren, dat Zij Gojoper „ontdekt" en
hemi den weg van de boerderij bij He
lena, Montana (naar den sterrenhemlel der
Californische filim'metropooJ gewezen heeft
Verkoop van vliegtuigen
door de K.L.M.
In verband met de voortdurend op
duikende berichten over den verkoop van
vliegtuigen door de K.L.M. naar het
buitenland op het oogenblik via En
geland naar Spanje heeft het Hd.bl.
zich op het hoofdkantoor van de K.L.M.
nog eens op de hoogte gesteld van de
situatie ten deze.
Het is absoluut onjuist, dat de K.L.M.
nog onderhandelingen zou voeren over
den verkoop van vliegtuigen naar Spanje.
Het is voior ingewijden zeker 'niet olm-
bekend, dat de K.L.M. voortdurend
oudere vliegtuigen tracht te verkoopen.
Daarvan maakt onze luchtvaartmaat
schappij ook geenszins een geheim. Im-
imiers er is een catalogus, met foto's
verlucht, waarin de geheele vloot van
de K.L.M. voorkomt, die uitvoerige in
lichtingen geeft aan adspirant-koopers van
vliegtuigen. 1
Het vorige jaar heeft de K.L.M. o.a.
vier F 12-machines aan de Engelsche
Crilly-maatschappij verkocht. De laatste
weken zijn met deze Engelsche maat-
schappij wederom onderhandelingen over
verkoop van enkele K.L.M.-machines ge
opend, welke transacties inmiddels hu(m
beslag hebben gekregen.
KORTE BERICHTEN
Dwangarbeiders graven zich
een nieuw leven
Zesduizend Turksche dwangarbeiders,
verdeeld in 20 ploegen van elk 300 man,
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
zullen een kanaal graven, waardoor An
kara met de zee verbonden wordt. On
der toezicht van rijksingenieurs zal eerst
een kanaal worden gegraven naar de ri
vier de Kizilirmak en van daar naar de
Zwarte Zee, waardoor de Turksche hoofd
stad een zeehaven wordt. De dwang
arbeiders krijgen loon betaald, teneinde
|hen in staat te stellen een spaarpot
te maken en een nieuw leven te be
ginnen wanneer zij in vrijheid zijn ge
steld. Het werk zal ongeveer 3 jaar
duren.
Badende Engelschen door
Arabieren overvallen
Een groep van 30 gewapende Arabie
ren pleegde een overval op een tiental
Britsche soldaten, van wie er acht aan
het baden waren. De twee anderen ston
den op den wal op den uitkijk. De
Arabieren slaagden er in onopgemerkt
naderbij te sluipen. Toen de schildwach
ten hen tenslotte opmerkten, was het
reeds te laat. Bij een korte schermutse
ling, waarbij de Arabieren spoedig de
overhand hadden, werd een Britsche kor
poraal gedood, terwijl drie soldaten ver
wondingen opliepen. De aanvallers be
machtigden een mitrailleur, verscheiden
geweren, munitie en uniformen der ba
dende soldaten. Daarop verdwenen zij
in de heuvels, in de richting van Trans-
jordanië. Een krachtige militaire af dee
ling en de Transjordanische grenswacht
zoeken thans met medewerking van vlieg
tuigen de streek af, waar de overval
plaats vond.
Watersnood in Britsch-lndië
De watersnood heeft in het Noorden
van Britsch-lndië een catastrophalen om-
De Spaansehe Burgeroorlog
De „Dempo" in de vuurlinie
Italië gaat olievoorraden in het
groot opslaan
Gary Cooper, de inzet van een
millioenen-proces
De K.L.M. verkoopt oude lijn-
toestellen aan Engelend
Zeilboot omgeslagen
Twee opvarenden verdronken
De feestelijkheden voor, op en
na 31 Augustus
Iets warmer
behoeft Uw dag niet te vergallen. Neem een
"AKKERTJE" en Ge zijt er af. Bovendien, Ge
proeft niets! Prettig en makkelijk innemen!
AKKER - CACHETS verdrijven spoedig
Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spierpijn.
Overal verkrijgbaar: 52 cent per 12 stuks.
vang aangenomen. De provincies Assam,
Bengalen en Bihar zijn grootendeels
overstroomd. Drie duizend dorpen zijn
door het water verwoest.
In alle deelen van de getroffen ge
bieden 'Zijm de rivieren buitejn haar |0|evers
getreden. Het hoogopstuwende water
brak met kracht door de dijken heen en
stroomde dan de dalen binnen, waarbij
in vele gevallen de oogst geheel ver
loren ging.
Het verlies van menschenlevens is nog
betrekkelijk gering te noemen. De ma-
terieele schade bedraagt vele millioenen
ropijen. Spoorwegbruggen, landwegen,
huizen en dijken zijn eenvoudig wegge
rukt.
ONRUSTIG SPANJE
Hispanje danst haar doodendans
Reeds sedert vele weken.
Het eerst nog wat onschuldig spel
Met haar luguberen gezel
Is bittere ernst gebleken.
De tweespalt knaagt aan haar gebeent
En doet haar krachten slinken.
Het gist en woelt in haar gemoed
En in den revolutievloed
Dreigt ze haast te verzinken.
Hoe machtig was ze lang geleên,
Hoe groot is haar historie.
Haar Rijk, zoo stralend en gezond,
Beheerschte 't halve wereldrond!
Dat was een tijd van glorie...,.
Die grootheid ging sinds lang voorbij'*
Haar hoogmoed deed haar vallen.
En waar ze haar gebied verloor
Moest ze verbitterd wijken voor
Haar vroegere vazallen.
Zal Spanje eens nog weer een beeld
Van vroeg're grootheid toonen,
Dan moet er eerst in haar gemoed
Tnplaats van revolutiegloed
Weer rust en eendracht wonen. .1. S,
