ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1936
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
DIENSTPLICHT.
DE SPAANSCHE FURIE
De Kern
%etb mst Wat aoedb
ABONNEMENT!
Prijs per 3 maanden f 1,50, buiten Zierikiee 11,80
Voor het buiteni. p. jaar flO,—Afzonderlijke
nummers 5 oent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur i M J KOSTEN!
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 13187
ADVERTENTIEN i
▼an 13 regels 60 eent, ran 4 regels ea
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 cent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
Vrijstelling wegens kostwinnerschap,
uitstel van eerste oefening, enz.
Aan den ingeschrevene voor den dienst
plicht, die tot gewoon dienstplichtige be
stemd is, wordt omstreeks einde Septem*
ber kennis gegeven omtrent het korps,
het korpsonderdeel, enz. of den dienst,
waaraan hij is toegewezen, alsmede om
trent het tijdvak, waarin hij zal worden
ingelijfd.
Vrijstelling wegens kostwinnerschap, enz.
Vrijstelling wegens kostwinner
schap wordt verleend aan hem, door
wiens verblijf in werkelijken dienst voor
eerste oefening voldoende middelen tot
levensonderhoud aan andere personen
lowtbreken of 'zjoudeo kotmten te o|atbreke)n).
Onder deze persiqmemi worden uitslpitelnid!
begrepen1
a. de echtgenoiote van den ingeschre
vene;
b. rijn bloed- en aamverwiantein i|ni de
rechte linie;
c. rijn andere bloied- en. aanverwanten
in den tweeden graad;
d. rijn pleegouders;
e. degenen, in wier onderhoud de inge
schrevene ingevolge rechterlijk vonnis
mloet voprrien.
Geldt het iemand, die reeds is inge
lijfd, dan wordt de vrijstelling niet ver
leend, zoo de belangen van den dienst
het wensehelijk imjaken, haar niet te ver-
leenen.
Vrijstelling wegens persoonlijke
onmisbaarheid wordt verleend aan
hem, door wiens verblijf in werkelijken
dienst voor eerste oefening onoverkome
lijke bezwaren zouden ontstaan voor de
instandhouding der middelen van bestaan
van personen, als hierboven onder a—e
bedoeld.
De vrijstelling wegens kostwinnerschap
of wegens persoonlijke onmisbaarheid
wordt aanvankelijk voor een jaar ver
leend. Blijkt ook bij de daarna te ne
men beslissing nog grond voor vrijstel
ling aanwezig, dan wordt de vrijstelling
voorgoed verleend.
Door of vanwege den ingeschrevene,
die vrijstelling verlangt om een van de
genoemde redenen, moet bij den Bur
gemeester aanvraag worden gedaan
bij voorkeur mondeling tot
het opmaken van een staat van inlich
tingen. Deze staat vermeldt de omstan
digheden, die voor de beoordleeling van
het recht op vrijstelling van belang kun
nen zijn, en wordt door den Burgemees
ter gezonden aan den Minister van De
fensie, die op de aanvraag beslist.
De aanvraag moet geschieden omstreeks
drie maanden vóór het tijdstip, waarop
de ingeschrevene zal worden ingelijfd.
Ten aanrien vain hem, wier inlijving mioet
plaats hebben binnen drie maanden na
ontvangst van de kennisgeving betreffen
de den tijd van opkomst, moet de aan
vraag geschieden binnen 14 dagen na
ontvangst van die kennisgeving. Ontstaat
de reden van vrijstelling eerst na den
hier aangegeven tijd, dan moet de aan
vraag geschieden binnen 14 dagen nadat
de reden van vrijstelling is ontstaan, i
Ten aanzien van hem, die tijdelijk is I
vrijgesteld en opnieuw vrijstelling ver- j
langt, mloiet de aanvraag daartoe geschie
den binnen den door den minister te
bepalen tijd.
Zij, die ksotwinner zijn en niet bin
nen den daarvoor gestelden termijn vrij
stelling vragen, loopen kans na opkomst
in werkelijken dienst geen vrijstelling
meer te kunnen verkrijgen. Tevens wordt
dan ter zake van hun verblijf in wer
kelijken dienst geen kostwinnersvergoe
ding toegekend.
Uitstel van eerste oefening.
Wie uitstel van eerste oef ening wenscht
aan te vragen, moet dit in het algemeen
doen omstreeks drie maanden vóór het
tijdstip, waarop hij deze oefening zou
moeten aanvangen. Bij de aanvraag H
die aan den Minister van Defensie moet
worden gericht, maar door tusschenkmost
van den Burgemeester kan worden op
gezonden behoort, zoo mogelijk, een
stuk te wjotrden overgelegd, waarin de re
den wordt gestaafd, welke voor het uit
stel wordt aangevoerd.
IZierikzee, 5 Augustus 1936.
De Burgemeester van Zierikzee,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE.
Generaal Mola,
de rebellenleider in Noord-Spanje
Geen buitenlandsche inmenging bepleit
In officieele Britsche 'kringen wioirdt
vernomen, dat Ihet Engelsclhe antwoord
op het Fransdhe vloorstel van non-inter
ventie in Spaainsche binnenlandsdhe aan
gelegenheden Dinsdag gelijk ver
wacht iWerd, aan de Fransdhe ambassade
te Londen is loiverhandigd.
De Britsdhc regeering heeft tiet Fran
sdhe initiatief 'mei voldoening ontvan
gen en daaraan in principe haar goed
keuring kunnen hechten.
Dit antwoord heeft'in Fransdhe kringen
groiote tevredenheid gewekt. In 'het bij
zonder is men verheugd ioiver de snel
heid, Wlaapnede jhet gegeven Iwlerd.. Het
feit, dat Engeland nochtans slechts zlijn
prineipieele goedkeuring aan,het Fransdhe
voorstel heeft kunnen hechten, wordt
(qver het algeimleen beschouwd als
ee.i gevoig van de moeilijkheid om in
afwachting van de goedkeuring van an
dere Europeesche 'mogendheden 'n 'krach
tig antwoord te igeven. Men is van oor
deel, dat Engeland niets liever wenscht
dan ten opzichte viain de reden te L|OiC'arn,o-
conferentie alles te vermijden, wat
Europa in tw'ee kampen .ziou kunnen ver-
deeler en aldus te kansen van de con
ferentie der vijf mogendheden b'enadiee-
len. Om die reden lijkt het w'ensdhelijk,
dat OiOilc Duitschland en de Sovjet-Unie,
z|o|0!wel als Italië aan iedere regeling
betreffende de non-interventie in Spanje
deelnemen. Duitschland ziou geen be
zwaar maken, maar als vpioilwlaiarde stel
len, da,t Rusland ook toeziende voogd
blijft.
Catalonië wordt socialistisch
In de hqofdstad van de Gatalaamsche
republiek, in Bardelqnia, gebeuren gropte
dingen. De nieuw gev|0irmlde regeering,
waarin drie socialisten actieve ministers
rijn en waaraan de gezialmienlijke arbei
derspartijen en andere lShksdhe grioiepee-
ringen, look voor izfopver zij' niet in het
kabinet zlijn vertegenwoordigd, hun daad
werkelijken steun hebben toeglelzOgd, is
slechts een uiterlijk toeken vo)or de veel
verder gaande plannen van de republiek.
Eenige wetten, izmals de (onteigening
van het grioptgrondbezlit en de kerkelijke
goederen, alsmtede de socialisatie Van die
banken, die reeds tegenw|0jOirdig onder
clontröle van den staat staan, tzfijn ijn
voorbereiding. Blij' de bajnketn mag men
slechts 2000 peseta |olpnem!en. Een groot
gedeelte der gebouwen, woningen en vil
la's, waarin t©t nog tjoe tegenstanders der
republiek wioonden, die of gevlucht of
gearresteerd zlijn, rijn in beslag geniolmlem
of tot gemteente eigendom gam'aakt.
De stad izself biedt het bééld van vol-
kidmlen rust. Onmiddellijk na de onder
drukking van den militairen opstand
kwalnt het tot uitspattingen, en plunderin
gen, die echter dqor de regeering, ge
steund diojor de hulppolitie, Met groote
energie werden tegen gegaan. Ruim! een
derde der piojlitie van Barcelona bestaat
v|qor het ©ogenblik uit vrijwilligers der
v|ojlksm|ilitie.
Sandino, de leider
Desolndanks hebben alle m|aatregelen,
die tqt nog toe genojmlen Zlijn t hieronder
óók de v|oirm|ing van de nieuwe regeering
gerekend uitsluitend een Voorloopig
karakter, iz|oiolang de uitslag viain den bur
geroorlog nog niet vast sta|a(t. Zeker be
staat er v|o|or Biarceloina geen ojoigenblikke-
l'ijk gevaar. Maar Saragoissa en een groot
deel van N|0|ord-Arragoin bevinden rich
n|og in handen der rebellen. 14000 man
geregelde troepen en 7000 mjan van de
arbeidersmilitie uit Barcelona staan aan
het frio|nt; dag e,n nacht rijden vracht
wagens miet levensmiddelen af en ;aan-
Een van de Imleest (op den voorgrond
tredende figuren in Barc©I|0|na is de nog
jicnge Sandino, de leider van die Gata-
laansche luchtmlacht. Hij heeft bewerkt,
dat het persioneel va,n de luchtte|aoht de
regeering tequw bleef en reeds op den
dag van dan (Opstand een begiffi mlaakte
'm'et plaatsen, die rich in handen der re
bellen bev|o|nden, te bolmlbardeeren. San
dino organiseerde bijzondere vluchten
loiver geheel Spanje. Persoonlijk bevindt
hij zich aan het front te Saragossa, dat
hij reeds twee !m|aal gebombardeerd heeft.
Sandinjoi is zJeer populair en een vurig
aanhanger van het vjojlksfront. De nieuwe
regeering Z|o|u pip zijln aandringen gevormd
irijn, naar het heet, |qmj linksche elementen
tevreden te stellen. In hoeverre dit juist
is, kunnen wij: niet be|Ojordeele|n, maar i|ni
ieder geval is het niet twijfelachtig m'eer,
dat Catalonië zlich tot een socialistische
Staat (ontwikkelt. Of deze ontwikkeling
stand Izlal houden, hangt van dejn uitslag
van den (burgeroorlog af.
José de Rivera,
de zoon van den vroegeren
Spaanschen dictator
Engelsch Russische toenadering
De angst voor het communistisch
gevaar overwonnen
Terwiil de oogen der wereld in angst
en vreeze op het in vlammen staande
Zuid-West-Europa gericht zijn, zijn in
Londen tusschen Engeland en Rusland
twee belangrijke problemen tot beider
tevredenheid opgelost: op hetzelfde
oogenblik werden een vlootovereen-
kOMst en een: handelsverdrag
onderteekend.
Inderdaad is deze gebeurtenis van emi
nent belang voor de vorming van de
toekomstige Europeesche machtsverhou
dingen. Reeds op de conferentie van Mon-
treux is gebleken, dat Engeland er naar
Streeft, zelfs ten koste van zekere com
promissen, Rusland als actieve medewer
ker op zijn hand te krijgen en als ge
lijkwaardige contractant te beschouwen,
waarmede men niet slechts correcte, maar
tevens vriendschappelijke betrekkingen
onderhoudt. Ook Rusland hield te Mon-
treux rekening met de Engelsche wen-
schen en het onmiddellijke resultaat is
nu de vlootovereenkomst tusschen de
beide mogendheden. Voor Engeland is
het verdrag in zooverre van groote be-
teekenis, dat eindelijk de Engelsch-Rus-
sische machtsverhouding in de Oostzee
en in de Zwarte Zee definitief is vast-
Maar van grooter belang dan dit ver
drag is de credietovereenkomst tusschen
Engeland en de Sovjet-Unie, waarbij Rus
land wordt toegestaan, voor niet minder
dan 10 Im'illiaen pond sterling aa|n stof
fen en gebruiksartikelen uit Engeland
in te vperen. De credietvioprwaarden rijn
voor beide landen zeer gunstig en in
Londen is men zeer tevreden over het
resultaat, dat vele groote fabrieken voor
twee of jirie jaar een optimum aan be
drijfsbezetting garandeert.
Het evenwicht in Oost-Europa
Alhoewel de overeenkmost zuiver eco
nomisch is, ontkent toch niemand in
Londen, dat de basis van het verdrag
gevormd wordt door een vérgaande po
litieke verstandhouding, tusschen Londen
en Moskou. De tijden, waarin men uit
angst voor het communistische gevaar
er 'zlich tiole beperkte, noodgedwongen!
de diplomatieke betrekkingen met de
Sovjet-Unie te onderhouden schijnen voor
goed voorbij. De ommekeer in de open
bare meening van Engeland vond zijn
oorzaak in de actieve en positieve Vol-
kenbondspolitiek van Moskou, en men
is Litwinoff buitengewoon dankbaar, dat
hij de sanctie-politiek van Engeland in
alle opzichten gesteund heeft.
Men zou overdrijven, indien men he
den reeds wilde beweren, dat de sa
menwerking tusschen Engeland en Rus
land binnenkort nog inniger zou worden.
Toch schijnt men zich te Londen met
de gedachte vertrouwd te maken, dat
Rusland in de eerste plaats in aanmer
king komt, om het evenwicht in Oost-
Europa in stand te houden. Hierbij komt
dan nog als belangrijke factor, dat En
geland, in geval van een conflict in
Oost-Azië van de Russische hulp verze
kerd wil zijn. Zonder twijfel loopen de
belangen van Engeland en Rusland op
dit punt parallel.
De wijziging der Grondwet
De ontwerpen bij de Kamer
ingediend
De regeering heeft haar iVjoprstellen tot
wijlzliging van de grioindwet, ieder in eeai
afzonderlijk wetsontwerp vervat, bij' de
Staten-Generaal ingediend. Zij kjolmien i|ni
het algemleen (Overeen met de voorstellen
der gnomdwetsic|o:mlmissie, uitgezonderd op
drie pumten: i
A: het vjoiorstel in aake de vrijheid van
drukpers is niet |0!vergen|O,miem.
De Spaansche burgeroorlog
Opstandige beweging in
Griekenland
Engelsch Russische toenadering
Opbloei in Amerika
De wijziging der Grondwet
Mogelijk iets warmer
poets dus met
De Nederlandsche tandpasta
DOOS 20CT. TUBE 40 EN 60CT.
Bi: ten aanrien van het (orgaafi dat
geroepen zlal worden revolutiojinaire le
den van vertegenwoordigende liehamlein
van het lidmaatschap vervallen te ver
klaren, stelt de regeering een anderje
regeling vioor.
C: het Maximum' pensioen van oudleden
der Tweede Kam|er wordt niet f 2400 maar
12800.
Inkio'mien der Kroon-
Het jaarlijksche inkolnten van den ko
ning (Oif komingi|n wordt verlaagd viafnl
f 1.200.000 tot fl.OOOJOOO. De gemaal der
koningin, alsmede de gemaal eener prin
ses, vermloedelijk troonopvolgster, geniet
een inkomien van f200.000.
Economische opbloei in Amerika
Alle factoren voor een hoog
conjunctuur aanwezig
Zwarte Vrijdag in Wallstreet, die het
begin der ernstigste economische crisis
in de Vereenigde Staten inluidde, had
de zenuwen der ondernemers zoo zeer
geschokt, dat de ondernemingsgeest voor
een goeden tijd volkomen dood was. In
1935 liet -men aan Roosevelt over, met
den opbouw te beginnen. Voordien had
men reeds eenmaal gepoogd, de op
leving te stimuleeren, maar deze poging
was op niets uitgeloopen. Eveneens faal
de een tweede poging, die men onmid
dellijk na de ambtsaanvaarding van Roo
sevelt waagde.
Een nieuw optimisme werd levendig
Een nieuwe golf van optimisme kon
zich begin 1935 baanbreken, toen de 2
jaar geleden nog zoo geprezen „New»
Deal" van Roosevelt door de beslissing
van het Hoogste Gerechtshof in strijd
met de Grondwet verklaard werd. Vele
Amerika ansche ondernemers waren toen
van meening, dat de economische rop-
bloei, nu zonder staatshulp, met volle
kracht kon inZettein. Alle factoren voor
dien opbloei waren aanwezig, behalve
een zéér voorname: de ondernemings
geest. De bevolking was reeds over de
depressie heen. Zij had vertrouwen in
de toekomst, kocht auto's en bouwde
huizen. Maar de ondernemer, en nog
sterker de geldschieter, bleven achter,.
Wéér moest de staat het initiatief ne
men en toonen, dat het mogelijk is,
(het geld aan het rollen te brengen.
Een groep Amerikaansche ondernemers,
met Ford aan het hoofd, lieten zich den
wenk uit Washington niet tweemaal ge
ven en deden alle moeite, hun produc
tie te stimuleeren. De groote massa der
ondernemers volgde het voorbeeld ech
ter niet en liet de maatregelen tot werk
verschaffing, waarmede Roosevelt het
aantal werkloozen wilde terugbrengen,
eerst tot ontwikkeling komen. Pas te
gen het einde van het vorige jaar begon
de Amerikaansche particuliere industrie
zich in grooteren omvang voor den eco-
nomischen opbloei daadwerkelijk te in
teresseeren. Nadien is er van eenigen
terugslag ook geen sprake meer geweest.
Op weg naar de hoogconjunctuur
De edOnoimlische barometer staalt ge
durig op „mooi weer". Terwijl in nor
male jaren om dezen tijd een seizoen-
HENRY FORD
inzinking optreedt, werken in dit jaar
de fabrieken op volle kracht door. Bo
vendien had men verwacht, dat de aan
staande presidentsverkiezingen de sei
zoensinzinking nog sterker zouden doen
beïnvloeden dan dat dit in „gewone"
jaren het geval zou zijn. Maar nietg
van dit alles. Het indexcijfer der in-
dustrieele productie is ruim 20 pet. hoo-
ger dan om denzelfden tijd van het vo
rige jaar. De staalproductie is zelfs 60
pet. hiooger. De productiviteit van de
staalindustrie, welke de bedrijvigheids
graad van de ©[verige industrieën verre
te boven gaat, is zonder twijfel een zeer
goed teeken. Het bewijst, dat de machine
industrie belangrijke opdrachten gegeven
heeft; het bewijst verder, dat een van
de belangrijkste industrieën, de automo
biel-industrie, zeer levendig is, terwijl
deze gewoonlijk in dezen tijd van het
jaar de nieuwe modellen voor het ko
mende jaar voorbereidt.
Ook de textielindustrie, die een van
de grootste zorgenkinderen der Ameri
kaansche volkshuishouding is, deelt in
den opbloei. De opwekking van electri-
sche stroom bereikte in deze dagen een
record-stand. De productie van steenko
len en de winning va|n petroleum stij
gen voortdurend. Daarbij is het van bui
tengewoon belang, dat er nauwelijks op
voorraad gewerkt wordt, dat de hoeveel
heden slechts weinig aangroeien, maar
dat de verhoogde productie uitsluitend
te danken is aan de groote vraag. Hier
mede gaat een prijsstijging gepaard.
Maar tot nog toe is deze gering geweest
en is er dan ook geen reden om hierin
een gevaar voor de toekomst te zien.
