ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 22 JULI 1936
OPGENO]
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT!
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zieriksee 11,80
Voor het bnitenl. p. jaar flO,—Afzonderlijke
nummers 5 oent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur M J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 13176
ADVERTENTIENi
ran 13 regels 60 eent, ran 4 regels ea
daarboven 20 eent per regel. Reolames 40 cent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
OPSTAND IN SPANJE
De rebellen trekken op
de hoofdstad aan
De opstand iin Spemje blijkt !zlidh te
hebben loptwlikkeld tot de inleest uitge-
breide militaire rev!0|lutie, Welke Spanje
sedert eeuwten heeft gekend. De regeering
zendt wel is waar geregeld radio-middle-
deelingen uit, v.oilgens welke zij dep. toe
stand beheerscht ein btolaen eplkele dagen
io|veral de rust en de ordes hersteld' hoopt
te hebben, doidh uit de maatregelen, die
zlij neemtt, blijkt dat de regeerimg zich
nog iin een mjoeilijk parket bevindt.
Te Pamplona', jwlaar de opstandige gene
raal Moila 'rijm hoofdkwartier gevestigd
heeft, verklaart mjen zelfs dat de revo-
lutiiominaire strijdkrachten, die thans van
het Noorden naar Madrid oprukken, nog
slechts 50 K.M. v.a)n de hoofdstad verwij
derd sfijtn. f J
Men rekent er in het hoofdkwartier
van generaal Moila op, dat tuinen ttwtee
a drie dagen de beslissing gevjallen zal
zijn. I
De republikeinsche regeering paraat
Intussdhen iwloirden do,or de regeerijng
in allerijl maatregelen gemoimteh, om aan
den dreigenden .a-afnval Ider opstandige
troepen op Madrid het hoofd te kunnen
bieden. I
Om! Zes uur Dinsdagochtend wierd tot
alle leden der vlakbo|nden (draadloos het
verzloek gericht, zich naar hek Volkshuis
te begeven. Op het plein vojor het Volks
huis stonden tientallen intelndapioe-vradht-
autofs mtet gdwieren en (munitie opgesteld.
Van eiken arbeider, die 'ziich k|w|am! aan
melden, iwlerd snel de naam gemo|teerjd',
iwlaarna hij1, viojorzfien van een geweer en
miunitie, Iwlerd heengeZojnden naar de o|mw
geving van de hoofdstad |w|aar een; treffen
tussdhen de rebellen en de republikeinen
plaats vond.
Bij deze schermlutselingeln zojuden de
rebellen de nederlaag geleden hebben.
In het Noorden zegevieren
de rebellen
lil Noprd-Spapje hebben de rebellen
successen kunnen boeken. Hiufn leider, ge
neraal Mola, heeft San Sebastiaan bezet.
De burgemeester dro|eg het gezjag over
aan den ïmifltairen gopverfneur, dié als
fascistisch bekend st,aiat, wlaanna de bur
gemeester de stad verliet
Om) half zeven rukte generaal Mioja
aan het hopfd van- Zijn troepen het ver
overde San Sebastiaan binnen.
De gouverneur van Navarre, Mariano
Menor, had de la.aJnkbmlst der reviolutkm-
naire troepen niet afgewacht Hij blijkt
zijn pio|st in1 den steek te hebben gelaten
en is intusschen, vergezeld dopr t(w'ee
andere hooge functionarissen, op Fransch
grondgebied laaingekobién.
Kort na den intocht te Sjah Sebastiaan
logde generaal Miojla de volgende ver
klaring iaif: I
„Ik ben vastbesloten naar Madrid op
te rukken. Echter ben ik niet rechtstreeks
naar de hoofdstad getrokken, |dlaiar ik
er eerst Zeker van wilde Zijln, dat de
bevolking der Noordelijke provimicdesonze
bewteging steunt. Zonder deze dekking
in den rug zo|u een opmjarschi naar Madrid
doelloos zlijn".
In het Zuiden woedt de
strijd om Algeciras
Wat het Zuiden v|ah Spanje betreft, Aicn-
oentreert de strijd Zich thans vjopral rond
Algeciras, dat zich rnpig W1 handen der
revidlutionmairen bevindt.
De regeering is voornemlens, Zoiofwiel
van de Zee- als van de landZij|die te doen
aianlvallen, ten einde deze vjopr de be-
heersdhing der Straat van G ib r a 1-
CASARES QUIROGA
t a r zeer belangrijke haven (wleer in haar
beZit te krijgen. Regeerinigsvliegers heb
ben strooibiljetten uitgeworpen, waarin
de bevolking iwlordt aangemlaand onver-
Iwtij'ld ide stad te pptrujimiein, ,op(d(at! het op
handen Zijnde bo/mbardeïfflesit geen slacht-
lOffers onder de buigerij' z)al imlakeini.
Van Rionda uit bevindt Zich een. sterke
regeeringisstrijdmlacht |op (miarsch naar Al-
geoiras, terwijl |op de reede een aantal
oorlogsschepen ligplaats hebben" gekojzien,
de (mlonden der kanotnnejni dragend op de
reViOlutiio'nnaire stpd gericht.
H,et Wachten schijnt npjg slechts te zijn
|op het 15.700 torn fm|eten,de slagschip „Jiai-
'mie I''. Dit slagsdhip en het zusterschip
„Espana" Zijin de grpotste eenhedetn der
Spaansdhe mfaripe.
Aanvankelijk Wlaren |op de „Jailmfe I" de
pffiicieren im opstand tegen de regeering
geko|mien. Zij trachtten de bemanning to
böwlegen hun v;o(orbeeld te volgen, doteh
de fmhtroiZen (Weigerden hierop in te gaan.
Het kW lam tjott een hevig gevecht, waarin
de officieren het onderspit dolven.
Oorzaken van den opstand
De Madrileensche correspondent van
de „Times" heeft in een belangwek
kend artikel de oorzaken beschreven,
welke tot de huidige omwenteling in
(Spanje geleid hebben. De situatie van
het ministerie Quiroga beschrijft hij, als
een dansen op een koord, dat gespannen
was boven een ziedenden ketel van on
rust, waarin het door een hevige ex
plosie van de oppositie en de heer-
schende controversen elk oogenblik
dreigde te tuimelen.
Toen op 13 Juli Calvo Sotelo, een
der meest markante figuren van rechts,
vermoord werd aldus de correspon
dent leek het er op, dat, wanneer
de rechterzijde contra-revolutionnaire
plannen koesterde, de afkeer, welke deze
moord in breede kringen wekte, een
gunstige gelegenheid voor een „coup"
bood. Er waren bovendien vele ontevre
den officieren, zoowel bij het leger als
bij de politie-, monarchisten, die op het
(herstel van het koningschap hoopten,
republikeinen, die meenden dat de re
publiek te sdhande (wfajs geluiaakt. Oiok
waren er zeer vele Spanjaarden van alle
klassen en standen, die vreesden, dat
Cesares Quiroga voor een Kerensky zou
gaan spelen.
Vanaf den moord op Louis de Sirval,
een republikeinsch journalist, die in Oct.
1930 door de officieren van het Spaan-
sche legioen van Asturië werd omge
bracht, tot op den moord van verleden
week op den leider der monarchisten
Calvo Sotelo, loopt een bloedig pad
dat nu iwiel lijkt uit te kiO)m'©n, in ecu
bloedige zee
Tarieven voor lijfrenten
worden verlaagd
Met ingang van 1 Augustus a.s.
De groote in Nederland werkende le
vensverzekeringmaatschappijen hebben be
sloten een wijziging in de lijfrente-ta
rieven te brengen, die neerkomt op een
verhooging dezer tarieven. Deze verhoo
ging, die met 1 Augustus a.s. zal in
gaan, houdt eensdeels verband met het
verschijnsel van den stijgenden gemid
delden leeftijd van den mensch, terwijl
zij anderdeels het gevolg is van de
daling vlam den algemeepen rqnitev)o|et.
Practisch alle maatschappijen zullen het,
voorbeeld der grootere volgen en even
eens tot een verhooging der lijfrente-
tarieven overgaan.
Tegelijkertijd wordt door verschillende
maatschappijen een herziening overwo
gen van haar andere tarieven; deze her
ziening betreft echter niet zoozeer een
verhooging der tarieven dan wel een
wijziging van den opbouw er van.
Daar moet klaarheid in komen
Het Lib. Weekblad schrijft:
De zaak van den Nijmeegschen poli-
tie-commissaris is diep treurig. Deze
man, die zijn stad had te beschermen
tegen de immoraliteit van anderen, heeft
zich zelf blijkbaar aan der ergerlijkste
immoraliteit schuldig gemaakt.
Het is bekend geworden dat deze
politie-corfimissaris in zekeren zin op zijn
belangrijke post is gebracht door den
heer Van 't Sant, den ex-hoofd-com-
Kostelooze Koepok-inenting
en her-inenting
De BURGEMEESTER der Gemleeme
Zierikzlee imlajakt bekend, dat de jgemeielnitte-
lijfce geneeskundige, belast «miet de vac
cinatie, ,op Z |a t e r d ia g 25 Juli a.s.,
des namiddags 'valn 2 -3 uur, in (het Zie
kenhuis i)ni de ManhuLsstpaat, gelegenheid
zal geven tut kostelooze koepokinenting
en heriinienting.
De geneeskundige verzoekt mlet aan
drang, zorg te dragén, dat |de beide bo-
ven|armefn der in te 'enten kinderen en
vioillwjasseneln goed gewasscheo zlijn.
Op eén in;ader te bepalen dag in 'de
mlaaind Deeeimber v,ah dit jaar, z|al nog-
miaais gelegenheid to|t kdsteloioizle inen
ting en herinenting twloprdejii! gegeven-
De aandacht Iwlofdt er voorts op ge
vestigd, dat in verband (m(et fdle Ziekte
verschijnselen van het centrale zenuw
gestel bij (kinderen, die kqrt te voren tegejn
pnkken wiareu ingeënt, het gebleken is,
dat kinderen, die to|t (dfusver w|erden in
geënt lofp dein leeftijd tnsschen 3 'en 9
mlaanden, in het algejmleen twleinig hinder
van de befwlerkiing ion der vonden, terwijl
de kans i0|p (het oh'tstiaan van de encepha
litis in de imiaalnden Mei en .Deeeimber
belangrijk geringer is dan in .andere
maanden. i
ZierikZee, 21 Juli 1936.
De Burgemeester voornioiemd,
J. SCHUURBEQUE BOEIJE.
missaris van politie te 's Gravenhage,
om wien zooveel te doen is geweest.
De openbare mèening legt verband tus-
sehen deze beide affaires.
Wij kunnen niet beoordeelen of dit
verband er is.
Maar wij eischen, dat onderzocht zal
worden, grondig en onmiddellijk öf het
er is.
En dan nu ook eens eindelijk voort
gang wordt gemaakt met de zaak Van
't Sant zelve. Het wordt de hoogste
tijd dat ook in die zaak klaarheid ver
schaft wordt.
Een persgesprek met Mussert
„De Groene", het bekende Amsterdam-
sche weekblad, heeft kort geleden een
soprt Jproefstemming gehouden onder dui
zenden Nederlanders ein hun oerdeel ge
vraagd over: democratie of dicta
tuur, econ;omisc'he ordening of
v r ij h e i d, I n d i en Nederland, b e-
ioi f o n t twi :a p e in i n g.
Van lalle politieke richtingen hebben
bekwame lieden zich bereid verklaard
de standpunten welke door dezle richting
ingenomen worden, uiteen te zétten.
De N.S.B., ook daartoe aangezicht, heeft
haar meening echter niet aldus bekend
willen maken. Daarom heeft men tot dit
doel de betreffende (passages |uit de -Otffi-
eieele partij-brochures dier beiweging
overgenomen in 'het referendum-nummer
en aldus de beoogde objectiviteit en vol
ledigheid ook te dezfen aanzien deson
danks bereikt.
Er is hieraan een en ander vooraf-
Aanvankelijk had de heer Geelkerken
Zopals iwöj thanls im „De Groene" lezen,
„een toeschietelijke kopding aangenomen",
doich later, toen de secretaris der refe
rendumcommissie met dezien en den heer
■Mussert een onderhoud had, werd een
reeds ontvangen schriftelijke w'eigering
tot medewerking bevestigd.
Genoemde secretaris der referendum
commissie van „De Groene", de heer
Anton (M- Brouwer, heeft van dit on
derhond en gedurende het onderhoud,
voortdurend aanteekeningen gemaakt. Hij
publiceert den gang ervan thans in „De
Groene".
De leider over de politiek
„Hoe ziet u de politieke ontwikkeling
in de naaste toekomst?" was de eerste
vraag- De Leider bleek het als volgt
te zien:
Binnen afzljenbaren tijd zou er een
Rooimseh-Roode coalitie optreden, waar
bij de werkVerdeeling tusschen de part
ners zou Zijn, dat de socialisten het eco
nomische gedeelte van het programma
en de katholieken het geestelijke zou
den verzlorgen. „Dan dreigen (alle Pro-
Een Zeeuwsch monument voor wijlen Koningin Emma
Het in steen uit te voeren ontwerp
bestaat uit een middenpartij, en een
omsluiting.
De middenpartij wordt gevormd door
een ruim anderhalf maal levensgroot
beeld van H.M. Koningin Emma, gezeten
op een soort bank.
De rechterhand van het beeld rust be
schermend op den symbolisch aangege
ven Oranjestam, welke door de wapens
van Nederland en Oranje omgeven is.
De linkerhand rust in den schoot en houdt
een waaier. De zijkant van den bank-
zetel draagt het wapen van H.M. de Ko
ningin-Moeder. Een opschrifttafel tegen
den rug van den zetel krijgt een inscrip
tie, waaruit zal blijken hoe dit beeld
door gaven van Zeeuwen uit heel de
provincie is kunnen worden.
De toestand in Spanje blijft ge
spannen en onzeker
Verhooging lijfrentetarieven
Mussert over de komende poli
tiek in ons land
Het Zeeuwsche monument voor
wijlen Koningin Emma
Iets warmer'!
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur.
testanten Kaihioiliek te (wjorden, watnt zij',
z(ijn zoo verdeeld en hebben onder een
dergelijke Coalitie natuurlijk niets an te
brengen".
Naar aanleiding van dit antwoord ont
wikkelt zich dan een gesprek over de
verhouding van de N.S.B. tpt de R.-Ka
tholieke w'ereld, dat eindigt an de vra
gen: „Hoe komt het, dat de N.S3. de
Ro.omsoh-Katholieken zoo weinig trekt?
En hoe is de laatste brpcJhure met zijn
Raad van Kerken te rijmen met het
katholieke standp|unt?"
Mussert beroept zich in zijn antwoord
ojpi zijn „raad van adviseurs in kerkelij
ke aangelegenheden". Als deze ten aan-
2)ien van de Katholieke fouten heeft ge-
(mlaakt, kan hij -er ]o;ok niets aan doen,
want „ik heb Wiel een bisschop, gevraagd,
maar die had geen belangstelling voor
mijn ziaak".
De Germaansche theorieën
„Maar wierpen (wjiji op, „de steeds
meer naar voren komende Germaansche
theoiriëen kunnen (zoowel vopr de
Ro.amsch-Kafholieken als voor de Pro
testanten toch nooit aannemelijk zjijn?
Waarom Wprdt daar dan (dien laatsten
tijd zoPi over geschreven in uw Bewje-
ging.
„Wij zijn loch geen Chineezen?" luidt
het antwoprd, „derhalve mogen w!ij' ge
rust over de Germanen schrijven".
„Natuurlijk, maar flan moet dit ge
schrijf over de Germanen toidh weten
schappelijk verantwoord z5jn".
„Officieel hebben w|ij ook niets over
de Germanen geschreven", haiast Mus
sert 'zich dan te zeggen. „Het standpunt
van de N.S.B. als zoodanig staat alleen
in de Brochure I tot V".
„Maar waarom iwlordt er dan wel of
ficieus zooveel in deze richting geschre
ven?"
Het antwoord luidt, dait de N.S..B.
eigenlijk een „bojerenbeWiegipg" is. „Ein
de boeren vinden het prachtig!" Vooral
de boeren in Drente, Groningen en Over
ijssel, maar iopk OP de VeluWIe". En|
wat is er tegen deze Germaansche denk
beelden te verkondigen? „Zpo worden
de vrijzünninge 'en wereldsdhe boeren tot
den schepper-Gi0|d teruggebracht. De N.
S.B. werkt zOo mee aan de godsdienstige
pntw'akiing vsan opis voilk". Aldus Mussert!
KORTE BERICHTEN
Joodsche kolonisatie op Cuba
Siroviclh, een Democratisch lod van het
Huis van Afgevaardigden, te Washington,
(heeft een plan ontworpen voor een Jood
sche kolonisatie op Cuba. De Amerikaan-
sche politics heeft zich daarover in
verbinding gesteld met den president van
Cuba, Gomez y Arias, die wel voor het
plan schijnt te voelen. Siropich denkt
aan de 'kolonisatie op Cuba van 150.000
uit Duitschland verdretven Joden, die
100,000,000 dollar zouden meebrengen. De
details moeten nog worden uitgeW'erkt.
Tot dat dpiel zial Siroviclh in Sept. met
