ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Op reis
DINSDAG 21 JULI 1936
JH OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
Aspirin
m.vhum;
ABONNEMENT!
Prijs per 3 maanden 11,50, buiten Zierikxee 11,80
Voor het bnitenl. p. jaar f 10,—. Afxonderlijke
nummers 6 cent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M K KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 13175
ADVERTENTIENi
ran 13 regels 60 cent, van 4 regels ea
daarboven 20 eent per regel. Reclames 40 cent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
OPSTAND IN SPANJE
Een regeering, die zich laat
regeeren
Sovjet-Spanje onvermijdelijk?
In Spanje is de burgeroorlog
uitgebroken. De monarchistische
opstand is naar het schiereiland
overgeslagen. In het geheele land
heerscht groote onrust.
Deze opstand komt zeker niet als een
bom uit de lucht vallen. Zelfs niet voor
hen, die geneigd zijn, spanningen en
fincidenten in het politieke leven van
een natie te onderschatten.
Een burgeroorlog zooals thans in Spanje
woedt, is slechts mogelijk, indien de
autoriteit van den staat zoo verzwakt
is, dat zelfs de organen, die met het
bewaren van de orde en veiligheid zijn
belast, in een toestand van verwording
geraken. Niemand waagt te beweren, dat
de moordenaars van Calvo Sotelo
gewone burgers zijn geweest, die de J
politie uniformen slechts aangetrokken
hadden, om hun misdaad ongehinderd
ten uitvoer te kunnen brengen. Het te
gendeel is bewtezien;. De leider der; Spaan-
sche monarchisten werd door communis
ten om het leven gebracht. Weliswaar
heeft de regeering daarna strenge maat
regelen aangekondigd, maar, naar nu ge
bleken is, was het reeds te laat, om
het vertrouwen in de leiding van de
regeering te herstellen. Monarchistische
en fascistische elementen hebben thans
naar de wapenen gegrepen.
Wie draagt de schuld
De huidige burgeroorlog, een gevolg
van de aan anarchie grenzende toe
standen 3.n het land, is in de eerste
plaats te wijten aan de dubbelzinnige
houdingvan de linker partijen. In Spanje
gevoelen deze zich slechts in zooverre
aan het kabinet gebonden, als dit dan
hun wenschen gevolg geeft. Daarom kon
de regeering, ondanks het uithangbord
van het Volksfront, nimmer een wer
kelijke autoriteit geldend maken. „De
regeering biedt [naar buiten depi indruk
van volkomen normaliteit, terwijl alle
overige staaatsorganen en -instellingen
ja het geheele Spaansche leven, de be
lichaming van rechtloosheid en den chaos
zijn". Met deze scherpe woorden heeft
Calvo Sotelo, kort voordat hij vermoord
werd, de situatie in Spanje gekenschetst.
Maar ook Barrio kwam kort voordat de
monarchistische opstand uitbrak, tot een
uorgelljke conclusie: ,„De toestand is zoo
ernstig, dat de toekomst zich niet laat
overzien. Indien de organen van den
staat niet werken, zooals zijbehooren
te werken, zal het moeilijk zijn, on
verantwoordelijke elementen te verhin
deren hun wandaden in Spanje te be
drijven".
Dictatuur - van links of rechts
Deze uitlating wam Barrijoi, die ilmjm'ers
geen tegenstander wan Ihet huidige regime,
doch een zieer beslist linksgeoriënteerd
politicus is, treft dekern der dingen
Hoe moeten de opgehitste massa's terug-
keeren naar orde, indien zlij zic'h dage
lijks van de zwakheid van de regeering
kunnen overtuigen, ja erger nog, indien
iziiji ziein, dat staatsjorgainen zelf tot ter
reur overgaan? En is het dan verwonder
lijk, dat onder dezle omstandigheden
uiterst rechts zfijn toevlucht in een op
stand zbelrt? Radicaliseerihg kan zic'h nu
eenmaal niet tot eén zitjde beperken.
De mogelijke gevolgen van den huldi
gen burgeroorlog liggien voor de hand.
Dat de monarchisten kans ziouden zien,
het bewind in 'Spanje tpt z'ich te trekken,
gelooft niemand. Daarvoor is de monar-
'clhistisdhe idee in Spa|nje te iwleinjjgl popu
lair. Met meer of minder moeite zal het
de regeering dps wel gelukken den op
stand wan de monarchisten te |omder|-
driukken, zeifS indien deze den steun
krijgen van meer gematigde elementen,
die ten kloste van alles een eind aan de
terreur vian uiterst links Willen imlakeln.
Daarna zlijm er twee mogelijkheden: óf
het gelukt den radicalen, den door dom-
hihnistische eh ianiardhistische elejmlefnten
opgehitste massa's züdh van de regeerirag
meester te maken; dan zlop Sapnje in "een
avontuur gestort worden, waarvan de
gevolgen inlet izlijm te overzien. Of de
regeering- gaat alsnog flink optreden en
'mtet behulp wam dein staalt wan beleg, de
gendarmerie en het leger de orde in
het land herstellen; dat zlou gelijk staan
met de dictatuur.
Hard tegen hard
,Ma,ar hoe dit ook zlij, de toekomst van
Spanje is dreigend en onzfeker en het
valt moeilijk, aan de derde mogelijkheid
te gelpoven: dat overeenkomstig het
Spaansche volkskarakter iop de revoluti
onaire improvisaties weer een tijd van
onverschilligheid z|al >ioOgen.
In Spaainsc'h-MarOkko, waaT de opstan
dige beweging is 'begonnen, blijkt intus-
sc'hen generaal Franco, de leider van
de rebellen, meester te zlijin van een
groot gedeelte van het terrein, waardoor
hij' erin geslaagd schijnt te z'ijn, om
troepen maar het |m|o:ederlaind piver te
brengen. Mag men de 'berichten van de
regeering te Madrid geLooven, dan is
echter van een eeenigsz'ins sudces vollen
opmlarsch naar de hoofdstad geem sprake
Waar de opstandelingen in Spanje de
madht in handen hebben, wordt onmid
dellijk door de arbeiders, die overal aan
de economische stakingen een einde heb
ben gemaakt, de politieke algemeene sta
king uitgeroepen ais middel toit bestrij
ding van den greep der rechtsdhe groe
pen naar de madht.
Uit hetgeen zich in dez'e dagen in
Spanje afspeelt, blijkt in elk geval de
juistheid van de voorspelling van den
oud-minister Prieto, n.l. dat een staatsl-
greeL> thans iniet zOo vlot van stapel
zlal lo op en als in '23 en dat de reactie
z'ich ernstig zlou vergissen, indliien Zij1
zich mochten inbeelden, dat de repu
bliek zbnder slag of stoot veroverd zou
kunnen worden.
Het gaat thans blijkbaar hard tegen
hard in den strijd om het leven vam de
jonge republiek.
Na 23 Juli - mooi weer!
Beweringen van een Fransch
»weerprofeet«
De gloeien! heelt Zomer in Amerika
en de sterke te|mperatuurssc!h|o!mlmeliingen
in Europa 'mfoeten alle imieteorologen im
het opsteile: van hun berekeningen wel
eenigsZins onzeker maken. Nu ho|ort men,
dat de Fransche „weerproffeet" Abbé
Gabriel niet sleühts voor het eind van
dez|e maand, doch ook voor de geheele
maand Augustus en een groot deel van
Sexptember goed, iwlarfn en groptendeels
drooig weer voorspelt. Hij verz'ekert, dat
precies op 23 Juli het goede weer zal
beginnen.
Waarop baseert deze Abbé Gabriel
zfijn voorspellingen? Hij deed reeds ge-
ruimen tijd geleden van Zich spreken,
toen ihiji de theorie van de astronomische
cyclus opstelde. Volgens dezfe theorie
krijgt men om de 372 jaar hetzelfde weer.
Van het jaar 1564 meet men nu b.v.,
dat het weer op 23 Juli ophelderde. Het
was daarna warm en men koo een uit
stekende graum- en wlijln-joiogst binfnem'-
halen.
Abbé Gabriel gaat in Zijn optimisme
zjoOver, dat ihij den vakantiegangers aan
raadt, -hun reis tot Augustus uiit te stel
len. Hij' wijst er op, dat zijn prognoses
voor wat het voorjaar betreft ook uit
gekomen Zijin en dat ook zijn mededee-
iingen over het begin van den Zomer juist
zjijn geweest. Hij had namelijk over
sterk veranderlijk en regenachtig weer
gesproken.
Engels-Che meteorologen z'ijh intusschen
van meening, dat de AmerikaanSche 'hit
tegolf, die in de Vereenigde Staten zoo
enorm veel schade heeft aangericht, bin
nen afzienbaren tijd den Atlantischen
Oceaan z,al (oversteken en hier in Europa
een even fatale uitwerking Zal hebben.
De meeningen loopen slechts voor wat
de data betreft uit eikaar. De een z'egt,
dat de hittegolf' hier 15 Augustus zal
komen, terwijl de ander reeds over be
gin Augustus spreekt.
Voor September vloiorspelt men dami een
tweede hittegolf. Men houdt daarbij re
kening met oude ervaringen, waaruit
blijkt, dat dergelijke hittegolven, die uit
Amerika kwamen, [n twee periodes in
Europa (Optraden. Natuurlijk moet men
bij dezie „voorspellingen" groote voor
zichtigheid in acht nemen, want nummer
bléker. anders betrouwbare factoren in
de meteorologie Zoo bedriegelijk te zijn
als juist in het jaar 1936.
Het nieuwe rijwielplaatje
Met ingang van 23 Juli a.s. zullen op
de kantoren der posterijen verkrijgbaar
zijn de rijwielbelastingmerken voor de
periode 1 Augustus 1936 tot en met
31 Juli 1937.
Binnen enkele dagen zullen dus de
tienduizenden wielrijders en wielrijdsters
in ons land, zich naar de postkantoren
begeven om een nieuw belastingplaatje
voor het tijdvak 1 Augustus 1936—1
Augustus 1937 te koopen. Belastingamb
tenaren staan klaar om een begin te
maken met hun inspectietocht of ieder
een aan zijn belastingplicht voldaan heeft
Om de vergeetachtigen echter in de
gelegenheid te stellen hun fout goed te
maken, heeft de minister van Financiën
bepaald dat zij, die na 1 Augustus nog
geen belastingplaatje hebben, niet direct
bekeurd zullen worden. Dit „buiten
kansje" duurt tot en met 8 Augustus. Na
dezen datum gaan allen, die nog niet in
het bezit van een plaatje zijn, definitief
op den bon!
KORTE BERICHTEN
Kroonprins Boudewijn van België
Het Belgische prinsje, dat te Noord-
wijk bij de familie van de Mortel heeft
vertoefd, is gistermiddag 4 |üur per trein
te Brussel aangekomen. De prins was
namens den Koning te Den Haag opge
haald d|0jor den graaf Dupard. Met 'd'ein
Fullmann trein van 13.50 vertrok de
prins na een hartelijk afscheid van de
burgemeesters familie naar Brussel. Het
was voor degenen, die het afscheid aan
het station toevallig bijwoonden, niet
twijfelachtig of het Belgische prinsje had
ook dit tweede vacantieverbiijf in ons
land prettig gevonden.
Ex-koning Alfonso uit Cecho-
Slovakije vertrokken
Ex-koning Alfonso van Spanje is on
verwachts van het kasteel bij Vyzni Ruz-
bachy, in Slovakije, waar hij vaak ver
toeft, vertrokken. Het doel van de reis
werd geheim gehouden. De ex-koning
wordt begeleid door zijn gastheer, graaf
Zamoïski, en door zijn dochter, de in
fante Isabella. Sinds het uitbreken van
den opstand heeft de vorst alle berichten
uit Spanje, vooral die, welke via het
radiostation Sevilla door de rebellen uit
gezonden werden, aandachtig gevolgd.
Wat de Duitsche bewapening kost
Winston Churchill heeft in h|et Lager
huis aan den kanselier van de schatkist
gevraagd of de regeering op de hoogte
was, dat Duitsehland in 1935 ongeveer
800 millioen pond ten koste had gelegd
aian 'Zijin Iherbeiwlapeniing en |of hij ook
wist of deze herbewapening dit jaar
in hetzelfde tempo was voortgeschreden?
Chamberlain antwoordde dat de re
geering natuurlijk niet over absolute ge
gevens beschikte, maar volgens hun in
lichtingen behoefde de door ChurchJill
genoemde som niet overdreven te zijn.
Dit jaar waren de uitgaven stellig min
der, maar in elk geval toch ook nog
belangrijk.
Koning Edward naar Frankrijk
In tal van kerken in het Britsche
rijk is Zondag dank gebracht voor den
goeden afloop van de gebeurtenissen van
Donderdag.
Wanneer de Koning aan het einde der
week naar Vimy, in Frankrijk zal ver
trekken, om daar het gedenkteeken voor
de in den oorlog gesneuvelde Canadeezen
te onthullen, zullen slechts de normale
voorzorgsmaatregelen worden getroffen,
daar het gebeurde van .jl. Donderdag
beschouwd wordt als een alleenstaand
incident en niet een, dat buitengewone
Imiaatregelen vioior de toekoimlst rnoodig
'mlaalkt.
Van Vimly 'Zal de Koning direöt (niaiar de
Riviera doorreizen, om daar zijn vacantie
door te brengen.
Storm op het Bodenmeer
Op het B|Oidem|meer Iheeft een hev'iigle
storm gewoied. Twee roeibooten, die zich
van KreuzUngen (Zwitserland) naar
Meersburg begaven, Zijn in de bocht van
ConstanZ diopr een plotselinge storm
vlaag overvallen, mei het gevolg, dat een
der boioiten omsloeg en alle inZittenden
te water geraakten. Een man verdween
in dc golven terwijl de |Overige drie in
zittenden zwemmende de omgeslagen
hopt wisten te bereiken en zich aan de
kiel vastklampten. Anderhalf u,ur bleven
'Zij in deze benarde popitie, totdat een
reddingsboot hen oppikte. Ook de tweede
boot werd door deji storm getroffen
de golven sloegen in en deden de boot
omkantelen. V,an de vijf inzittenden kon
den er slechts twee gered worden. ö|0|k
is een Zwitsersche kano door den storm
verongelukt. Van de beide inZittenden
heeft Zidh sledhts één kunnen redden.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
De niet verdronken inbreker
In den macht van 4 op 5 J.uli hebben,
z(0|0|als men zich zal herinneren, twee
mannen te Drie! in de Over-Betuwe
een inbraak gepleegd ten Ihuizie van den
winkelier J. Verhoef.
De bewoners, door het blaffen van
een hond gewekt, aebtervoegden in sa
menwerking met de politie, de beide in
brekers, die ziclh tpen z!ij in het nauw
gedreven werden, hals pver 'kop in den
Rijn stortten-
Toien ma eenige dagen het lijk van een
der mannen in de rivier door een grint-
schipper werd gevonden, nam men als
z|eker aa;n, dat beide mannen bij hun
vlucht oim het leven waren gekomen.
Eenigen tijd later kreeg de politie aan
wijzingen, waaruit kon 'worden afgeleid,
dat de tweede man iniet zlou zijn ver
dronken, doch ;Zich aan den Oosterbeek-
schen oever in veiligheid had kunnen
stellen. Uitgebreide masporingen werden
hiepoip verricht en deZe hadden tof re
sultaat, dat men zekerheid kreeg, dat
De opstand in Spanje
Tegenstrijdige berichten
Ex-koning Alfonso plotseling uit
Slowakije vertrokken
De Vierdaagsche begonnen
Donderdag zijn de nieuwe
rijwielplaatjes verkrijgbaar
Na 23 Juli mooi weer?
Weinig of geen regen
bent U in't bijzonder
blootgesteld aan het ge-
vaar van kouvatten.
Reist daarom-
nooit zonder
Uilsluitend verkrijgbaar In de oranje-bandbuisjes van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabl. a 10 ets.
de geZochte zich in het woonwagenkamp
te Dieren zbn ophouden.
De politie heeft in dit kamp een amval
gedaan en daar twee jongemannen ge
arresteerd.
Vervolgens Iwlerd de heer Verhoef op
het gemeentehuis ontboden, die in één
der arrestanten met stelligheid een der
inbrekers meende te herkennen. Op het
opigenblik duurt het verhopr der beide
aangehoudenen mag voort en het iaat
zich aanzien, dat door dezft airestat.ts
een reeks misdrijven Zal worden omthuld.
Bioscoopbrand te Vlissingen
Gisteravond /omstreeks tien uur is tij
dens de voorstelling brand ontstaan in
De goudproductie in 't jaar 1936
Mijnwerkers en avonturiers
Op zoek naar legendarische
goudschatten
De statistiek der goudvondsten gaat
hoe zou het anders bij een dergelijke
/materie kunnen tot het jaar 1493
terug. In dat jaar werd er 5800 K.G.
goud aan de aarde ontrukt, wat volgens
huidige begrippen een waarde van on
geveer '9,6 imüllijOien guldein vertegen
woordigt. Sinds dit tijdstip is de goud
productie van jaar tot jaar grooter ge
worden. De laatstelijk bekend geworden
cijfers, die men rustig kan gebruiken
om het gemiddelde cijfer voor het jaar
1936 vast te stellen, komen neer op
een jaarlijksche productie van 650.000
K.G. goud met een waarde van onge
veer 10 milliard gulden! In deze goud
productie hadden de Vereenigde Staten
een aandeel van ongeveer 50 Europa
(ongeveer 30 o/o, tenwfljl de rest Zich
over de overige wereld verdeelt. De
voornaamste vindplaatsen van gedegen
goud zijn Transvaal (Witwatersrand),
Australië, Californië, Colorado, Alaska
(Klondijke), Peru, Brazilië, Voor-Indië,
Oost- en West-Siberië en Mantsjoerije.
In Europa vindt men b.v. goud in Zeven
burgen. AaJn 'het h|0|ofd viap de goud-
produceerende landen staat sinds het jaar
1900 Zuid-Afrika met zijn rijke, schier
onuitputtelijke goudmijnen in Transvaal.
Goudzoekers van Iran tot Bolivië
Op al deze plaatsen werken geen ro
mantische goudzoekers, doch mijnwer
kers, die een vast loon ontvangen. Het
zijn goudgravers door wier handen hon
derdduizenden gaan, zonder dat er daar
bij voor hen iets meer overschiet dan
het dagelijks brood. Maar toch is er
ook thans nog een groot leger van
mannen, die op eigen risico het geluk
zoeken. Hun aantal is nog steeds niet
afgenomen, want altijd gelukt het een
van hen weer, op deze wijze plotseling
rijk te worden. Zoo gaan er op het
oogenblik vele Italiaansche avonturiers
naar Abesssinië, want de geologen ver
klaren, dat er in de dalen van Tigre
en Amhara alsmede op de hoogvlakten
van Ogada, groote hoeveelheden goud
voorkomen.
Een ander door Amerikanen gefinan
cierd leger goudgravers tracht in den
Baai van Tobermory in West-Schotland,
het goudschip van de Spaansche armada
te lichten. In de bergen van Serbace,
in Iran, zoeken avonturiers naar de
schatten van den groot-mogol Sjah Nadir,
die eens met een karavaan vervoerd,
door een storm in een van de talrijke
ravijnen werden geworpen. In Midden-
Amerika zoekt men nog steeds naar de
schatten van de Inkas en in Bolivië is
eenige maanden geleden een groot syn
dicaat opgericht, dat voor de eerste maal
wil trachten, de voorraden goud, die
de Jezuiten in het jaar 1878, nadat zij
het land uitgewezen waren, aan de Sa-
cambaya-rivier begraven moeten heb
ben, te vinden. Men spreekt van een
waarde van meer dan 3 millioen gulden.
Het goudmeer van Quatavita
Een van de meest merkwaardige goud
zoekersgeschiedenissen van onzen tijd is
de legende van het Quatavita-goud. De
eerste man, die naar deze schat zocht,
was niemand anders dan de veroveraar
Pizarro. Sinds eeuwen heeft men steeds
weer getracht, de legendarische rijk
dommen van het „Goudmeer", zooals mien
het Meer van Quatavita, hoog boven in
de bergen van Bolivië, noemt, te vinden.
Een Engelsch auteur becijfert het aantal
menschen, dat bij deze pogingen om
het leven is gekomen, op 6000! Hier
boven aan het Goudmeer woonden eens
de Tsjibtsja's, een Indiaansche stam, die
milliarden aan goud bezat en het meer
als een heiligdom beschouwde. Ieder jaar
vierde men hier een feest, waarbij deze
goudschat een groote rol speelde en na
het eindigen van de plechtigheden steeds
weer in het meer werd geworpehj,
Pizarro liet door 10.000 Indianen een
kanaal graven, om het water uit het
meer te laten wegloopen. Na een ar
beid van jaren stortte het bijna voltooide
kanaal in. Toen gaven de Spanjaarden
hun pogingen op. In het begin van
deze eeuw trachtte daarop een Engel-
sche onderneming het meer droog te
leggen. Zeventig voet onder den water
spiegel werd een tunnel gegraven en
inderdaad vond men al spoedig in het
slik goud smeedwerk uit den tijd der
Inka's. Maar toen trok de regeering van
Bolivië de concessie in. De wereldoorlog
kwam er tusschen, de tunnel stortte in
en het scheen bijna of het Goudmeer
zijn eeuwenlang bewaard geheim niet
wilde prijsgeven. Maar de goudzoekers
van alle tijden zijn taai. Sinds eenige
maanden kan men het boren aan de
oevers van het Meer van Quatavjta weer
hooren. Dit keer zijn het Amerikanen
die de legendarische goudschat trachten
op te sporen.
