ZIERIKZEESCHE
HIEUWSBODE
ZATERDAG 13 JUNI 1936
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT;
Prijs per 3 maanden i 1,50, buiten Zierikiee i 1,80
Voor het buitenl. p. jaar flO,—Afzonderlijke
nummers 5 cent Versohijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
DirecteurA. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur M J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 13143
ADVERTENTIENi
ren 1—3 regels 60 eent, ren 4 regels ea
daarboven 20 cent per regel. Reolames 40 eent
per regel. Bij eontraot belangrijke korting
Inzending op den dag ran uitgave vóór 10 uur
BERICHT.
Het Bureau van dit blad, hoek
Schuithaven, is iederen werkdag
geopend van des voorm. 8.30 tot
des nam. 4.30 ure, tot het aan
nemen van advertentiën en abon
nementen en het doen van betalingen
daarvoor.
Het adverteerend publiek wordt
opmerkzaam gemaakt op het voor
deel, gelegen in het plaatsen van
advertentiën bij contract
Het tarief hiervoor is als volgt
vastgesteld
250 regels binnen 12 m. 14 ct.
500 12 12
1000 12 10
2000 12 9
3000 12 S
5000 12 7
7500 12 6
10000 12 5
per regel
DE DIRECTEUR.
BANQUE DE FRANCE
De strijd om de financiëele
macht van Frankrijk
Het feit, dat de nieuwe Fransche mi'
nister-president Léon Blum den tegen-
woordigen gouverneur van de Bank van
Frankrijk, monsieur Tannery, weliswaar
niet onmiddellijk heeft afgezet, wel ech
ter tot ,eere-gouverneur" heeft gedegra
deerd en in zijn plaats monsieur La-
peyrie tot gouverneur heeft benoemd*
beteekent het eerste ingrijpen van het
Volksfront in het almachtige geldinsti-
stuut van Frankrijk. De beroemde strijd
tegen de „200 families", die bij de ver
kiezingen zoo'n groote rol heeft'gespeeld,
is daarmede geopend. Wat er verder
in dit opzicht gebeurt, zal niet slechts
voor het finantieele lot van Frankrijk,
doch voor het zijn of niet-zijn van het
land van de girpiojtste beteekiejnis lz|ij|m.
De Banque de France bezit een mono
polie, dat op het oogenblik eenig in
de wereld is. De leiders van de bank
beweren, dat dit monopolie het veroor
looft, vrij van alle politieke invloeden de
financiën van het land tot het welzijn
van een ieder te besturen, terwijl de
zeer talrijke tegenstanders van de bank
verklaren, dat van dit monopolie tien
tallen jaren lang misbruik is gemaakt
tot schade van het land en ten gunste
van slechts weinige lieden, die zich on
rechtmatig verrijkten.
De regenten regeeren
Hoe is de toestand werkelijk? De
Banque de France werd in 1800 door
Napoleon, toen nog eerste consul der
republiek, opgericht. Het oprichtingska
pitaal bedroeg 30 millioen francs. De
oprichters waren: Napoleon, zijn familie,
eenige ministers en 15 groote bankiers.
Eerst in 1806, toen Napoleon al lang
tot keizer gekroond was, gaf hij de bank
statuten, die nog op het oogenblik van
kracht zijn. In deze statuten wordt ge
zegd, dat de bank geen instituut van
de regeering is, doch geheel vrij en
onafhankelijk, bestuurd door een raad
van beheer, die uit 21 personen bestaat
Deze 21 personen zijn: de gouverneur,
door de regeering benoemd en eigenaar
van 100 bankaandeelen; Iwee onder-gou
verneurs, eveneens door de regeering
benoemd en eigenaren van 50 bankaan
deelen. De overige leden van den bank-
raiad, malmlelïjk drie „eeniSjoreh" ejni 15
„regenten", werden niet door den staat
benoemd, doch door de algemeene ver
gadering. Censoren en regenten bezitten
ieder 30 aandeelen. De werkelijke macht
hebbers van de bank zijn dus niet de
gouverneurs en vice-gouverneurs, die
door den staat ieder oogenblik benoemd
en afgezet kunnen worden, doch veeleer
de regenten, die vanzelfsprekend levens
lang hun functie uitoefenen en onder
elkaar een soort van club vormen, die
alle invloeden van buiten af als een
ingrijpen in zijn machtssfeer verbitterd
bestrijdt.
Een onhoudbare toestand
Was de regeering van deze club voor
het land steeds gelukkig? Er bestaat een
zeer onprettig hoofdstuk in de geschie
denis van de Banque de France: midden
in den oorlog van 1870-71, toen het
Duitsche leger Parijs belegerde en de
bevolking honger begon te lijden, wend
de de toenmalige president van de re
publiek, Gambetta, zich tot de Banque
de France en verzocht deze om een
crediet, dat noodzakelijk was, om levens
middelen in het buitenland te koopen.
De bank weigerde het crediet te geven,
want de regenten en groote aandeel
houders hielden niet van Gambetta en
de nieuwe republikeinsche regeering.
Gambetta bezwoer en dreigde, maar
niets hielp. Tenslotte was het de toen
reeds machtige bank van Morgan, die de
Fransche regeering een crediet van 100
millioen francs opende.
Intusschen verdedigen de regenten en
groote aandeelhouders zich steeds met
de bewering, dat de Banque de France
als circulatiebank van het land veel voor
zichtiger moet opereeren dan een of
andere particuliere bank. Hoe dit ook
zij: de toestand, dat Frankrijk een staats
bank heeft, die geen staatsbank is, doch
zich in handen van particulieren bevindt,
is in den tegenwoordigen tijd van eco-
mische crisis op den duur onhoudbaan.
Wat zal Blum doen
Wanneer de regeering-Blum, zooals zij
aangekondigd heeft, de Banque de Fran
ce nu eveneens wil nationaliseeren, dan
is dit slechts mogelijk langs den weg
van een wijziging der statuten: de wet
van Napoleon moet geheel veranderd
worden.' In de eerste plaats moeten bui[-
ten de gouverneurs ook de regenten door
den staat benoemd worden en de groote
aandeelhouders mogen geen particulier
meer zlijn. Men vraagt 'zich slechts af,
of deze statutenwijziging zich zoo ge
makkelijk ten uitvoer zal laten brengen,
want de 200 families zullen om de macht
blijven strijden en de Banque de France
was tot nog toe hun sterkste vesting,
die npg steeds, ondanks lalle pogingen
to,t hervorming, onneembaar 'bleek te zijn
Nieuwe grondwet in Rusland
Wetgevende en uitvoerende
macht der Opperste Raad
De Russen krijgen een nieuwe grond
wet, iwiaarbaj een gekozen wetgevend
lkhaiam wordt ingesteld, n.l. de Opperste
Raad, bestaande cuit een Unie Raad en
een nationaliteiten Raad.
Behalve de wetgevende macht, welke
hem bij uitsluiting opgedragen lis, oefent
de/ p pperste Raad tevens de hoogste
staatsmacht uit, voorzoover de grondwet
deze niet aan het presidium van den
Oppersten Raad, aan den Raad der
Volkscommissarissen <of laan de Viorlks,'-
(jommissarissen opdraagt. Deze zijn
echter den Oppersten Raad verantwoor
ding schuldig.
De Unie-raad wordt gekomen doio-r en
wit de staatsburgers der Sovjet-Unie en
wel een afgevaardigde op iede
re driehonderdduizend inwo
ners. De Raad van Nationaliteiten wordt
gevormd door afgevaardigden van cle
Opperste Raden der Unie-republieken,
autonome republieken en doior de larb'ei-
dersj-sovjets der autonome gebieden. Bei
de raden worden voor den tijd van vier
jaar gekozen.
De nieuwe grondwet vordert een vol
komen scheiding tusschen staat en kerk
en schopt. Zij geeft vrijheid van geweten
dus vrijheid van godsdienst, doi'Jh oioik
het recht van particuliere anltij-religi
euze propaganda.
Andere grondrechten der staatsburgers
ziijn recht op' arbeid, welkte tevens de
plicht van iederen staatsburger is vojor-
zoover hij daartoe in staat is, recht
op vadantie, persioen, invalkliteitsutkeei-
ring en gratis onderwijs, voorts g e 1 ij k -
gerechtigheid tusschen man
en vrouw, eerbiediging van de per
soonlijke vrijheid door onschendbaarheid
van woning, erkenning van het briefge
heim, vrijheid van drukpers en van spre
ken, recht van vereeniging en verbod
van arrestatie tenzij op hevel der Justitie.
Alle mannen en vrouwen bpven acht
tien jaar krijgen actief ien piassief kies
recht. Het stemrecht is voor allen gelijk;
de stemmingen z'ijn onmiddellijk en ge
heim.
Principieele uitspraken tin de nieuwe
grondwet z'ijn, dat de Unie een social-
listisdhe staat van arbeiders ien 'boeren
is, dat de raden als politieleen grpindj-
slag gehandhaafd worden, dait de geheele
macht in den staat toebteh/Ofort aain de
arbeidenden in stad en land, 'belichaamd
in de raden van hun afgevaardigden, en
dat de edonomisohe grondslagen 'zijn soci
alistische economie en sodiialülstische
eigendom van de pipiduc-tiemiddelen.
Nieuwe aanval op de stratosfeer
Hoe hoog kan de mensch vliegen?
In de nabijheid vpin Bristpl is
in lalle stilte een' vliegtuig igte-
qonstrueerd, |w|aobm|ede bininem
korten tijd een ivluciht papr dein
striatpsfeer zal iwlorden loinderao-
tmten. Over de 15.000 [mieter
isl het p'arpob veriolering vlan dein.
stratosfeer het doel.
Negeni jiajren is het gelede|n, 'dat kolonel
Gray, een via;n de beste A)m|erikaia|ns}dhe
Vliegers, zich (mlet zijn Wajllpin 12.000 M.
hoog (wtaagde. H;ij' wpis slechts uitgerust
eij( Ihiajf lwjaian:z)i|njnig, tjoen bij1 de bialloinikjle/pj
opentrok, |o|mi ziop spoedig ^n/oigelijk te
dalen. Mpar hij' had veel geleerd.
Eenige imlaanden later steeg hij' iwteer
op. Zijn 'Zuurstoiflapparaiten Iwjarep uitste
kend. Helaas bevroren pip groiote Ihppgte
de mieters, die de (hoeveelheid nog aau-
(wleZige zuurstof laangaven e|n hieroajni had
Gray Zijln dopid te dunken. Me}n schat,
dat hij' pp' idez'e vlucht een hojogte van!
14,500 mieter bereikte.
Nia hem,1 kWamien Pidaird en de Ameri
kanen. Daiairop viOilgdep de Russeln Imlet
hum sensatipimeele vlucht iln Januari 1934.
Diej ballon fwiais emojrim1 grojot. Volgens mieto-
sohelij'ke berekening (wlas |alles schitterend
vioioirbereid.
17.000 «nieter de radioberichten kp(mienj
gPed depjr. 18.000 Imieter alles |w|el laian
bop|rd. 20.000 Imieter de ba^ojn stijgt
<npgj steeds. Opeens 'zjwlijgt het iriadi;0|-,appa
raat. 300 kilomleter van Mp|sk|o|u verwij
derd vangt een rudip-ainilateur het Vol
gende bericht pp:
„S.O.S. Hier spreekt Sirius. Wij' tomen
in de Zone der iatm|osferisdhe |a%ncjn|d<elhi.
Wij bevinden pps iin een boipeljopiZe tpe-
stand. Tlvtlee kamfer ad en iz)ij|n reeds dpp|dT.
Zij Waren in den stratosfeer, izjo|mden
uit den stratosfeer berichten naar de
'aarde. Wat Izpu dat beteekenen „aitjmjois-
ferische iafgrpnd"?
Geen Vam de Russen tów|a|m| lev!e[njd op
de aarde terug.. Geen ton vertellen, wat
dnatbpven gebeurde. Die eerste VerojVer-
laarsj Vaai de strutpsfeer lw|aren 'd|o|o|d.
En thans fwlillen de En|gels:chen imjet
een vliegtuig het stratpsfeerredord Ver
beteren. Het vliegtuigrecprd ligt lolp- .een
hopgte van 14.200 tafeter. In: ieder geval
'vlilj önten ttoalnis |m|et het [vliegtuig eeja hjolog,-
te Van ta'eer dap 15.000 Imieter bereiken.
Vppr de vlucht neetalt [mien jiopgte .e|nj
ongehuwde pilojten, die Izlich vrijwillig Vjopr
deze taak iaanim)elden.
Niemland iwieet, p,f de m|oit[0|ren daar ho
ven zUllen fwlerketa Nieimla|rnd kam zeggen,
iof| de pilo|oit het er levend af izlal brengen'.
Wiley Ppst heeft eems gezegd, dat de
stratosfeer (bij zelf heeft vier stratosfeer-
vluchtem pmder[nio|mfe|nj [mfet [ocffers getoidht
talbat worden: lmienscbe(n- e|n mteidhine-jolf-
fers. En het is te ver(wlachten, dat de
stratosfeer nog imeer helden e|a jmiarte-
laars 'zal ppeischen.
KORTE BERICHTEN
De Belgische Kabinetscrisis
Paul van Zeeland heeft, vooral op aan
dringen van den Koning, er in toege
stemd opnieuw te trachten een minis
terie te vormen. Hij verklaart alles te
zullen doen met die taak heden gereed
te komen. Het schijnt dat van Zeeland
definitief van de vorming van een nieuw
Kabinet zal afzien, indien hij vandaag
niet slaagt. De besprekingen, di.e hij
met vertegenwoordigers van vakvereeni-
gingen heeft gevoerd, .zouden hem er
van, overtuigd hebben dat de stakingsbe
weging in België, welke ten doel heeft
sociale verbeteringen en een 40-urige
werkweek te verkrijgen, een ernstig ka
rakter dragen en dat het dringend nood
zakelijk is, dat een stevige regeering
wordt gevormd, welke in staat zal zijn
met gezag de onderhandelingen te voe
ren met de leiders der vakvereenigin-
gen en de stakers. Men gelooft dat ook
om die redenen van Zeeland in zijn
dracht zal slagen.
Wie is de baas?
De Parijsche pers is onuitputtelijk in
het vertellen van stakings-a'necdotes. Een
industrieel had 's-avonds dossiers op zijn
tafel laten liggen. Den volgenden ochtend
terug komend op zijn bureau vond hij
de lokalen bezet. De man keerde onver
richter zake terug, maar toen dit enkele
dagen geduurd had, verontruste hem hel
lot van die papieren. Dies meldde hij
zich weer met de woorden:
Goed en wel, jullie werken niet, 1
'laat het mij doen.
De chef was terug gekomen om te j
hooren dat het niet kon worden toe- 1
gestaan. j
Onrustig Palestina
De toestand in Palestina toont weinig
verbetering. Teneinde de handhaving der
orde beter mogelijk te maken en de mi
litaire controle te bevjo^deren, is het
land in vier districten verdeeld. Een af-
deeling genie is heden uit Egypte aange
komen om te zorgen, dat de verbin
dingen gehandhaafd blijven.
Intusschen is de onafzienbare reeks
van bloedige en minder bloedige inci
denten weer met eenige uitgebreid. De
Arabieren hebben het thans voornamelijk
op het verkeer gemunt; zoo is te Kas-
'kilta, lapin de propte lij'n 'v!a|n Haifa Inlaar
Lydda, een bomaanslag op een trein ge
pleegd. Vier joden werden ernstig, 10
Jpdem en één Anabier li'cfht gfew(o|n|d.
De staking in België breidt zich uit
Te Antwerpen duurt de hatfepstiakijnig'
onverminderd vtojoirt. Het sleepbop.tpersor
meel heeft (Zich o|ojk bij' de stpkers aan
gesloten. De beWeginlg. is tjhains p|qk over
geslagen paar [hel Wiaalsche industriege
bied. In het kolenbekken iv]a|ni Lu,i|k sipken
17.000 Imlijmwerkters. Ook in Hetnegloiuwejni
^aan de larbeiders staken'. Ze leischeh de
zelfde 'vb|Oirvv|aarden jajls in Frankrijk. Het
is duidel'ijk, diat pVeTial in het WiajlariLaind
het Fransche Vporbeeld 'Zeer aanstekelijk
Werkt op de larbeidersbevioilking.
De schade, idie de stad Antwerpen in
tusschen l'ijdt pan 'derving v|a|n havengel
den, bedraagt 500.000 francs iper dag,
(wlaarann nog 300,.000 francs die|n|en te
iwforden toiegevjoiegd v|ojo(r huurgeld Ven
kbanen dnz>, j i
Sterke koffie
Het beleid der regeering bij de con-
tingenteering van den koffie-invoer en
de instelling der heffing op koffie wordt
in het voorloopig verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp inzake de
koffiecontigenteering scherp gecritiseerd.
Zelfs wordt het denkbeeld gelanceerd
dit wetsontwerp te verwerpen, om, nu
verwerping overigens geen practische be-
teekenis meer hebben kan, daarmede
De strijd om de financiëele
macht in Frankrijk
De Russen krijgen een nieuwe
grondwet
Alfred Landon, de tegencandidaat
van Roosevelt
Per vliegtuig naar de Atmosfe
rische afgronden
Visscherijstaking te IJmijden en
Katwijk
Het wordt warmer
uiting te geven aan afkeuring van dat
beleid.
'Door het achterwege laten van na
vordering is aan particulieren geheel on
verdiend en dus ten onrechte een groot
voordeel op volkomen toevallige en wil
lekeurige wijze in den schoot geworperf.
Bij de invoering van de benzinebelas
ting zijn op dit punt nog veel grooter
moeilijkheden geweest, maar toen is na
vordering wel toegepast.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
In het zwembad verdronken
In, het izWembad te S ia s s e m Ih e i |m ver
dronk de 22*-jarige M. Biaisten, lafkpmlslig
uit Middelbeers, IwleritiZaiaimi als leerling-
verpleger bij bet St. Bavo-gesticht te
NO|0|rdWij'kerh|0!ut. De joingamian hiad zich,
tonder de zWejmkunst [machtig te Zijin
•en tonder daiarvlqoir t/oestemlming te heb
ben verkregen, ijn het diepe bassip be
geven. Hoewlel lommliddellijk djojon dep ba|d-
taJeester en iandere perSjOluep' iwlerd gedo
ken, gelukte het eerst een uur later B,
bpvien fwlater te brengen. De leve|nsgeesten
Wiaren toen geweken.
De Amerikaansche
Presidentsverkiezingen
Alfred Landon, de candidaat
der Republikeinen
Op het congres van de republikeinsche
partij is Landon tot republikeinsch can
didaat voor het presidentschap gekozen.
Op hem werden 984 stemmen uitgebracht,
•op senator Borah 19. Vandenberg en
Frank Knox hadden Landon hun steun,
beloofd.
Het programma der republikeinen
In de avondvergadering van Donder
dag is het partijprogramma, zooals het
is uitgewerkt door de daarmee belaste
commissie, voorgelezen en zonder moei
lijkheden door het republikeinsche con
gres aangenomen.
Volgens dit programma verbindt de
partij zich, met alle beschikbare midde
len den vrede te zullen bevorderen, zon
der dat dit het aangaan van allianties
of bondgenootschappen meebrengt. De
Vereenigde Staten moeten geen lid wor
den van den Volkenbond. Met andere
landen moet worden samengewerkt tot
vermindering van de bewapening en tot
iregeling van den wapenhandel. Leger,
vlO|0:t en luchtmacht moeten iaan de be
hoeften der nationale defensie worden
aangepast; op de betaling der oorlogs
schulden moet tact meer kracht wprden
aangedrongen.
De staat dient behoeftigen, die den 65-
jarigen leeftijd bereikt hebben, te helpen
en de werkloosheid energiek bestrijden.
Het recht van de arbeiders om zich te
organiseeren en hun eischen door gede
legeerden kenbaar te maken, moet wor
telen gesteund. Aan den landbouw moe
ten faciliteiten worden toegestaan. De
consumptie moet vergroot worden. De
begrooting moet in evenwicht gebracht
worden door bezuiniging op de uitgaven.
De partij strijdt voor een gezonde va
luta en is gekant tegen iedere devaluat-
tie. De partij is tegenstander van een
monopolie der trusts.
Alfred Mossman Landon
werd den 9en Sept. 1887 te West Midd
lesex in Pennsylvania geboren. Zijn prille
jeugd bracht hij in dit dorpje door, tot
dat John Landon zijn vader, die in het
oliebedrijf werkzaam was, in 1904 naar
Independence in Kansas verhuisde. De
jonge Alf was nu wel zoover, dat hij
zich als student in de rechten kon la-
ALFRED LANDON
ten inschrijven. Hij studeerde daar van
1904—1908, in welk jaar hij promoveer
de. Hij kreeg een betrekking als boek
houder aan een bankbedrijf. Niet lang
hield hij de rustige baan. Hij verliet het
kantoor en waagde zijn kans als onaf
hankelijk exploitant. Heel Kansas werd
doorkruist op zoek naar geschikte ter
reinen- Hij maakte naam dopr zijn kamp
tegen de machtige Standard Oil. In 1924
werd hij secretaris van den gouverneur
H. J. Allen; in 1932 werd hij zelf tot
gouverneur van Kansas gekozen; in 1934
werd hij herkozen.
Als gouverneur van Kansas [heeft Lan
don zich een goeden naam verworven.
Men zegt van hem, dat hij zijn bestuurs
taak naar behooren vervult, bekwame
medewerkers weet te kiezen en uiter
mate bescheiden is in zijn optreden. Zijn
hobby, is bezuiniging en efficiency, der
openbare diensten. Eerbied voor den dol
lar van den belastingbetaler is zijn leus.
Ook zijn particuliere hoedanigheden zijn
van dien aard, dat zij zijn populariteit!
onder de burgers der V.S. verhoogen.
Hij is dol op baseball en voetbalwed
strijden en als het team van zijn univer
siteit „thuis" speelt, slaat hij de match
nooit over. Jagen, visschen en paardrij
den behooren tot zijn geregeld beoefen
de liefhebberijen. Maar voor zoover zijn
gezinsleven Landon is hertrouwd, uit
welk huwelijk hem twee kinderen wer
den geboren en. zijn sport hem tijd
laten, trekt hij nog het liefst een oud
pak aan, om eens naar hartelust rond
te scharrelen op zijn olieterreinen.