ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 14 APRIL 1936
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT:
Prijs per 3 maanden i 1,50, buiten Zierikzee 11,80
Voor het buitenl. p. jaar f 10,—. Afzonderlijke
hommers 5 cent Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1797 - 1889
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M J. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE, ZIERIKZEE
92STE JAARGANG No. 12993
ADVERTENTIEN:
ran 13 regels 60 cent, ran 4 regels en
daarboven 20 oent per regel- Reclames 40 oent
per regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van aitgave vóór 10 uur
DE DARDANELLEN
Turksch sperfort tusschen
Engeland en Rusland
De Turksche zaakgelastigde heeft den
secretaris-generaal van het Fransche mi
nisterie van Buitenlandsehe Zaken een
nota overhandigd waarin den regeeringen
van Frankrijk, Engeland, Italië, Japan,
Bulgarije, Griekenland, Roemenië, de Sov
jet-Unie en Joegoslavië, die in 1923 de
zeeëngtenconventie hebben geteekend,
verzocht wordt om herziening van de be
palingen met betrekking tot de demili-
tarisatie van de zeeëngten en de belen
dende gebieden.
De regeering te Ankara wijst er op,
dat de jongste gebeurtenissen, met name
de herbezetting van de gedimilitariseerde
Rijnlandzöne, hebben bewezen, dat de
waarborgen, vervat in de Conventie van
1923, onvoldoende zouden kunnen blijken
voor Turkije's veiligheidsbehoeften. Van'
daar, dat om opheffing van de bepaling
met betrekking tot de demilitarisatie
wordt verzocht.
De politiek van Kemal slaagt
Turkije heeft er jarenlang aan gewerkt,
aan de Dardanellen een feitelijke situa
tie te scheppen, die geenszins meer met
de juridische overeenkomt. Dit is hoofd
zakelijk met Russischen steun geschied.
Voorloopig trachtte Turkije, die ook de
volle souvereiniteit over de zeestraten
bezit, deze militair te beveiligen.
Intusschen beperkte Ankara zich daar
bij tot het in stand houden van de oude
verdedigingswerken, om op het beslissen
de moment steeds klaar te staan. Dit
oogenblik scheen voor Turkije gekomen,
toen de ontwapeningsconferentie ineen
stortte en Duitschland den Volkenbond
verliet.
Men zal zich herinneren, dat Turkije
op dit tij dstip ,het probleem der zee
straten officieel te Genève ter sprake
bracht. Engeland bleek toen nog steeds
een tegenstander van nieuwe versterking
te zijn en daar ook Frankrijk de Turk
sche wenschen niet ondersteunde, liep
de geheele zaak dood. Maar sinds dien
tijd heeft Turkije de Dardanellen eigenlijk
weer versterkt. Het door de conventie
verboden in stelling brengen van zwaar
geschut heeft in de meest belangrijke
iorten reeds plaats gevonden, de gar
nizoenen zijn versterkt en reeds op het
oogenblik zou het geen kinderspel zijn
om de Dardanellen aan te vallen.
Evenwicht tusschen Engeland
en Rusland
De Turksche politiek was, sinds Kemal
Ataturk aan haar hoofd staat, steeds met
de gedachte bezield, een evenwicht tus
schen Engeland en Rusland te houden.
Dit thema heeft Turkije uiterst handig
en in vele variaties weten te bespelen.
De betrekkingen met Sovjet-Rusland zijn
zeer nauw, zonder dat de communistische
propaganda de mogelijkheid heeft, in
Turkije een vruchtbaar arbeidsveld te vin
den. En de betrekkingen met Engeland
zijn zeer goed, ondanks het feit, dat de
Britsche en Turksche belangen in Voor-
Azië nog al eens op elkaar botsen.
In de Dardanellenkwestie moet Tur
kije logischerwijze door de beide mogend
heden gelijktijdig ondersteund worden.
Voor Rusland beteekenen de versterkte
zeestraten sperforten, die het tegen ver
rassing uit het Zuiden beschermen. En
voor Engeland beteekenen de zware ka
nonnen aan den Bosporus eveneens vei
ligheid tegenover verrassingen itn Voor-
Azië. Zooals de zaken op het oogenblik
liggen hebben de beide groote mogend
heden veel minder belang bij een vrijen
(Zeeweg, dan wel bij een buffer, die
mogelijke tegenstellingen bij tijds ver
mag op te vangen.
De Oorlog in Oost-Afrika
Vliegtuigen boven Addis Abeba
Zondagmorgen om tien uur verschenen
9 ltaliaansche vliegtuigen, die in forma
tie boven de stad vlogen.
Te Addis Abeba is de staat van alarm
afgeroepen. Na eenigen tijd boven de
stad gecirkeld te hebben, verdwenen de
toestellen, maar om 10.35 uur zag men
opnieuw een driemotorige bommenwerper
verschijnen.
Maandagmorgen! 10,40 versoheneln 13
bombartementsvliegitiuigen bover Addis
Abeba, zonder oorlogsdaden te verrichten.
De toestellen vlogen in een lange rij
achter elkaar, teneinde demonstratief
défilé boven de hoofdstad te vergemak
kelijken. Men wierp slechts strooibil
jetten omlaag.
De Italianen hebben op 't Noordelijk
front het schiereiland Gorgora aan het
Tsanameer bezet.
Het Tsanameer is met Gondar ver
bonden door een weg voor vrachtauto's,
welke gelijk met den opmarsch der troe
pen is aangelegd. Een andere colonne,
samengesteld aiit gemotoriseerde detache
menten en troepen op kameelen en met
gevechtswapens heeft een Abessijnsch'
douanepost voor Gallabat bezet, ten wes
ten van Gondar. Ook Dessié zou door
de Italianen bezet zijn, evenals Gallabat,
een belangrijk knooppunt van het verkeer
tusschen den Soedan en Gondar.
Badaglio heeft in de door de Italianen
bezette gebieden de slavernij afgeschaft.
De „Graf Zeppelin" boven
Nederland.
Maandagavond naar Zuid-Amerika
gestart - [De route over ons land
Het] luchtschip^ „Graf Zeppelin'' is Maan
dag1 om) 19 uur 11 onder leiidiing v!a|ni ka
pitein Von Söhiller gestuft vooir eein reis
tnaiair Zuid-Ajmlerika. Er zijn zestiein passa
giers en «enige honderden kilogramimi'jn
Vrucht laiam boord. Het luchtschip zlal de
zelfde route volgen als de „Hindenburg",,
aamgezüen Frankrijk geen vergunning
heeft verleend tpjt piasseeren v-ao Fransch
grondgebied. De tocht zlal oiver Nederland
gaan, hetgeen een ptrnwieg van 800 K.Mi
en een verlenging Va|n de reis mlet tien
uur beteekent.
Maandagavond pim klwlart Voor twaalf
k|wlaim| het luchtschip „Graf Zeppelin" b o:-
Ven Tilburg. Het luchtschip' vloog vrij
laag en ging over het centrum) van de
stad. Ondanks het late uur iwas de be
langstelling zeer groot.
Even voor twaalf uur verscheen de
Zeppelin boven Breda. Doof het heftig
geronk der ftibtoren jwlerden vele bewo
ners uit hun slaap opgeschrikt en de
bezoekers van dafé's en andere Vermlato-
lij'ks-inrichtingere stormden haar buiten of
'niajmien plaats pp de dak-terrassen, olm.
het groote gevlaarte dat izüdh statig dolos-
de lucht voiortbe!w|ojO|g en groote zoek
lichten naar oimllaiag richtte te aalnscfoou-
(wien.
De> „Graf Zeppelin", die kort voor mid
dernacht uit de richting Tilburg, Bredla
twlajs gepasseerd, is verder gevlogen over
Roiosendiaialwlaar het luchtschip te
twiaialf uur werd gezien, over B. er gen,
op Zoioim, Wiaar (man het te tien plver
twiaialf waarnam1 en over V1 i s s i-ng e n,
(wlaiar het te 0,35 koers Zette naar het
Zuidwlesten. Het luchtschip volgde imiet
behulp1 van een zoeklicht de spoorlijn.
De (snelheid wlas haar schatting 80 tot
lOOr kiloimieter per uur.
Paaschcongres van de S.D.A.P.
Zaterdcgi is te Rotterdam het Paasch
congres van de Sociaal-DernoiciraitiScJhe Ar
beiderspartij' aangevangen. De partijvoor
zitter, de heer Kops Vprrink, opende
het c'ongres met een rede Wfaarin 'hij o.m.
zeide, dat twlee groepen van verschijn
selen en gebeurtenissen zich 'als ken
merkend voor de huidige situatie aan
ons opdringen.
De internationale toestand
Daar is in de eerste pla.afs de gevaar
lijke toeneming, van de spanning in
de internationale pplitiek,
Waardoor de mogelijkheid van een
nieuiwlen wereldoorlog beangstigend en
beschamend naderbij is gekomen.
Fascisme is oorlog. Dat is het wloord,
Waarmee wij! als democraten en socialis
ten onzen afschuWl tot uitdrukking heb
ben gebracht. Elke dictatuur berust op
het geloofin het geweld en (oip de ver
achting voor den mensch.
Ook in de S.D.A.P. leeft het besefl,
dat Wfij. onwrikbaar vasthouden aan deze
doelstelling: de organisatie van deb We
reldvrede.
DEMERTZIS,
de Grieksche minister-president is Maan
dag plotseling aan een beroerte over-
leden.
iDemertzis was voor den wereldoorlog
minister van marine in het kabinet Ve-
nizelos. Hij had de liberale partij ver
laten, toen Venizelos ih conflict geraakte
met koning Gonstatijln1. Tijdens de dic
tatuur van generaal Pangalos, toen ad
miraal Kondiuriotis, die toen president
der republiek was, aftrad, werd Demert-
zis als candidaat voor het presidentschap,
door alle politieke partijen aangewezen,
Hij trok zijn candidatuur, echter in, toen
Pangalos zich candidaat stelde.
Demertzis was sinds 1928 hoogleeraar
in het Romeinsch recht aan de universi
teit van Athene.
Hij heeft talrijke wetenschappelijke
werken geschreven en genoot de alge-
meene achting. Zijn begrafenis is vast
gesteld op Donderdag a.s.
In de plaats van Demertzis is Ma-
taxas tot minister-president benoemd.
De bedreigde volkswelvaart
Daar is in de twleede plaats het feit,
dat de verlamming van het Neder-
landsche o econom iscihe leven oin-
vermindert voortduurt en- onze volks
welvaart met vernietiging bedreigt.
Het Cijfer der werkloosheid stijgt on
onderbroken en heeft een nog nooit ge
kende hoogte bereikt. Het bedraagt per
1 Maart 1936 465.463 b'ij de arbeidsbeur
zen ingeschreven Werklooz'e'n. Het wer
kelijke aantal is neg beteêkenehd honger.
In steeds breeder kring dreigt het foe-
w|ustzijn door, dat de eenzijdige d'eflatie-
politiek der huidige regeering den nood-
lotscirkel der steeds toenemende ellende
niet vermag te doorbreken.
Het Plan van den Arbeid
Met het plan van den arbeid heeft
de partij de leiding genomen ün de groei
ende oppositie tegen het regeeringsbe-
leid en deze oppositie een positieve
doelstel] img gegeven.. Het plan v a ini
den arbeid is onze bijdrage in dönj
strijd tegen de crisis en haar gevolgen.
Het is tevens het „halt" toeroepen aan
de voortschrijdende verwildering der
geesten en het is de logische voortzet
ting van onze strijd fega'n het fascisme
en communisme.
Blijkens het jaarverslag is het aantal
afdeeliugen van 31 December 1934 tot
31 December 1935 gestegen van 765 tot
796. Het aantal leden liep ïn hetzelfde
tijdsverloop op van 84269 tot 87826',
Waarvan 59463 mannelijke en 28363 vrou
welijke.
Bij' de verkiezingen is het aantal sta
tenleden gelijk gebleven (127—126) het
aantal raadsleden steeg van 1307 in 469
gemeenten tot 1498 in 534 gemeenten,
V laaronder 61 vrouwen. In 137 gemeénl-
ten behooren 160 Wethouders tot de
S.D.A.P.
Nationale klanken
Verschillende afgevaardigden hebben
daarna, het wloord gevoerd over ver
schillende problemen en gerezeh geschil
len, Wlaarop Ir. Albarda heeft geant
woord, Zoo io.a. over de nationale ge
dachte.
In dezen ernstigelni tijd van spanning
tusschen oorlog en vrede geldt meer
dan ooit dat van den üniterniafioinalen
Wiil het iheil onzer eigen natie afhanke
lijk is. Intusschen is in het internationale
verband de arbeid van de partij bi) uit
stek nationaal: het plan valn'den arbeid
dat allereerst voor eigen volk geldt.
Spr. is ddkWijls getroffen door de te
genstelling tusschen de NederlaOdsche
sociaal-democratie en die in andere lan
den. Als de sociaal-democratie het nati
onale lied en1 de natiolniale gedachte niet
haar volle klaarde gaf, is dat een erfenis
uit vroeger tijden.
De S.D.A.P. zal geen buigingen voor
de Katholieken maken, doch zij is niet
anti-clericaal; voor een nieu|w|3 regee'r
ringj zal echter een verbinding tot stand
moeten komen tusschen de beide par
tijen, uit arbeidersmassa's bestaande. Een
andere k'leg om tot een andere politiek
te komen is in Nederland ün geen tiw|:ntig
jaar te voorzien.
De eisch van de staatspensioni
ne erin g past niet in 'het kader van-
het plan van den arbeid. Het vraagstuk
is door de kamerfractie niet uit het oog
verloren, maar in de huidige finaineieele
omstandigheden is het moeilijker K>tp te
lossen dan ooit. Een behoorlijk pensioen
van f 6 voor een persoon ejm f .10
voor man en vrouW zou niet minder dan
23 millioen kosten. Het vraagstuk is
bij' een commissie in studie.
Besloten Werd, dat een buitengewoon
partijcongres niet meer te beslissen zal
hebben over een eventueele deelname
der S.D.A.P. aam de regeering, doch
partijraad zal hiervoor de instantie vor
men.
Aan het partijbestuur Wierd opgedragen
een oommissie in te stellen, die zal na
gaan, of en in hoeverre, de partij haar
standpunt inzake inatiomle ontiwfapeniing
zal hebben te herzien.
Auto tegen een boom
Drie kinderen gedood
Op den morgen van den eersten
Paasc'hdag is de Rij'ksstrautwlag 's-Her-
togenbosch—Grave onder de gemeente
He es c1 h opnieulwl het tooneel geweest
van een ontz ettend auto-ongeluk'. Een
luixe bestelauto met acJht inzittenden is
met giroote snelheid tegen een boom. ge
botst, Iwiaarbiji twee passagiers werden
gedqod en vier van hen ernstig geWlopd.
De familie Wilms, (winnende te Tilburg,
had zich per lu|Xe-bestelautO' op Weg: be
geven, met het doel een familiebezoek
te brengen te Wapenveld. Omstreeks
acht uur in den morgen bevond men
zich -op den Rijksstraatweg 's-Hertogen!-
bosch— Grave ter hoogte van het dorp
Heesch. Door neg niet opgehelderde oor
zaak verloor de lOudste zoon van den
heer Wilms, die chauffeerde, de macht
over het stu,ur.
De Wagen kwam met groote kracht
tegen een boom terecht.
De auto- Word als een harmonicia: in
el'kaar gedrukt, terWijl door den schok
drie der inzittenden, |n,l. de heer en
mevr. Wilms e|n hun 25-jarigie oudste-
dochter uit den Wagen werden geslingerd.
Langs den kant van den wieg hieven de
slachtoffers beWusteloois liggen.
Tusschen de wrakstukken der totaal
vernielde auto lagen de lichamen v,a|nl
drie der inzittenden bewegingloos uitge
strekt. Allen iwlaren geheet met bloed
bbdekt.
Het kostte groote moeite de ongeluk-
kigen uit hun hachelijke positie te ver
lossen. Op advies der geneesheeren wer
den de inzittenden, zijnde nagenoeg het
geheele gezin Wilms uit Tilburg en be
staande uit man, vrouwI en zes kinderen)
naar het St.-Ludovicusgesticht overge
bracht.
Een der inzittenden bleek' op slag] te
Zijn gedood. Het Was de 13-jarige Agjnes
Wilms. Haar zusje, de 15-jarïgie Jo
sephine fwfas zoo zwaar gewond, dat z'lj
spoedig nai aankomst in het ziekenhuis
is bezweken. Oojk de toestand van de
11-jarige Louise Wilms baarde ernstige
zorg. Het meisje is Maandagmorgen' zon
der tot beWustz'ijn te zijn gekomen over
leden.^
Van de slachtoffers bleek da,t de be
stuurder, de dienstplichtige korporaal
Wilms, evenals Zijn 9-jarig broertje en.
diens moeder er het best te zijn af
gekomen.
De oudste dochter en de vader Wiaren.
er evenwel erger aan toe. Beiden had
den bloedende hoofdwonden, die hen
veel pijn veroorzaakten, terwijl de doch
ter nog! hevig over inwendige pijlniern]
klaagde. Bij' haar Werden bovendien (nog
inwendige kneuzingen geconstateerd.
KORTE BERICHTEN
De Dardanellen, een buffer tus
schen Rusland en Engeland
De oorlog in Oost-Afrika
Vliegtuigeskader boven Addis
Abeba
De Grieksche premier Demertzis
plotseling overleden
Het Paaschcongres der S.D.A.P.
te Rotterdam
De Zeppelin boven Brabant
Noodlottige autobotsing
Voetbal-, Korfbal- en Motor
sport
Een Amerikaansch vliegtuig
verongelukt
Bijl Port of Spain (Trim dad) is eelni Ame
rikaansch vliegtuig in het water terechit
gekomen, tengevolge waarvan 3 van de
15 inzittenden zijn verdronken. Het was
bijna donker en de vlieger die zich ver
laat had, zag op het laatste oogenblik
een visschersboot onder zich, die hij
trachtte te vermijden. Hij had niet ge
noeg vaart meer om te stijgen en het
vliegtuig kwam in de haven die vlak
bij het%landingsterrein gelegen is terecht.
Er was spoedig hulp, maar de drie
achterinzittende passagiers konden niet
meer intijds bereikt worden.
De droogmaking van den
N.O. Polder der Zuiderzee
De droogmaking van den N.O. polder
der Zuiderzee, zal in 15 jaar zijn vol
tooid. Aan arbeidsloonen zal 66 millioen
worden uitgekeerd. Urk en Schotland ko
men in den polder te liggen, waarvoor
men in 1937 met het groote dijkwerk
zal beginnen. In totaal zullen 15 jaar
verloopen, voordat het laatste stukje
grond in den N.O. Polder voor voor-
loopige uitgifte gereed is. De grond zou
van beter kwaliteit zijn dan die van de
Wieringermeer 5500 man zullen er, ge
middeld per jaar, arbeid aan vinden.
Vliegtuigplagen voor huismoeders
De huismoeders uit het Engelsche dorp
Hamble, die in de buurt van het vlieg
veld wonen, zijn niet al te best te spre
ken. Tot voor kort plachten zij de wasch
in haar tuinen te drogen te hangen.
Dit waschgoed, waaraan zooveel moeite
en zorg zijn besteed, wordt evenwel be
smeurd met oliedruppels uit de motoren
der vliegtuigen, welke om op het vlieg
veld te landen, laag over tuinen en daken
scheren. En er wordt druk gevlogen,
omdat op het vliegveld een vliegschool
is gevestigd.
Storm over Rusland
Een drietal schepen im de Kaspische
Zee bevinden zich als gevolg vain een
aldaar woedenden hevigem storm in nood
en loop en gevaar te vergaan. Het nood
weer heeft ook iop het land slachtoffers
gemaakt. Nabij Stallinsk is een trein om
geslagen, waardoor verscheidene perso
nen om' het leven zijn gekomen, terwijl
verder een laantal banzine-depöts is ver
nield., De aangerichte schade is zeer gropt.,
Dr. F. M. Wibaut
Dr. F. M. Wibaut, Wiens gezondsheids-
toestand de laatste maanden te Wenscbem
overlaat is sedert ongeveer tien dagen
bedlegerig. De Omstandigheden in1 oan-
Jmlerking genomen is er geen redjefiu tpt
onmiddellijke ongerustheid.
Wervelstormen inJZuid-Amerika
Een cycloon van buitengeWIctoe kracht,
die merkwaardig genoeg slechts 90 se
conden duurde, heeft het plaatsje Arroyo
Grande in Uruguay (Z.-Amj) geteisterd'
Een hotel en twintig andere huizen wer
den verwoest. Uit de puinhoopen heeft
!mien tot dusverre 12 gewonden te voptr-
schijh gehaald. i
Ben twieede cycloon, die te Mela in
het district Cerro LaïgO bij de Braizili-
aiansche grens heeft huisgehouden', had
ernstiger gevolgen. Hier wierden 6 mien-
schen gedood en ruim1 100 gewlotnld. De
schade is zeer groot. Tweehonderd ge-
Zinnein zijn dakloos, Zijl zijn viopirloppiiig
in gemieentegebouw'ön ondergebracht.
Japan en Noord-China
De Japansche bladen melden, dat in
politieke kringen steeds meer stemmen
opgaan om Japan een militair bondsge-
nootschap te doen sluiten met Noord-
China, teneinde een verder binnendringen
van het communisme in het Verre Oosten
te beletten.
Men wijst erop, dat de Volkenbond
zich er van weerhoudt, zijn standpunt
ten opzichte van het Mongoolsch-Russisch
pact te bepalen, terwijl de Nanking-re-
geering, die voor den vorm op 6 en